پیوند ماهیچه پا به دست؛ گامی مهم در عرصه جراحی

ایان مک گرگور(Ian McGregor) که یک پای خود را به دلیل وجود یک تومور بدخیم سرطانی به طور کامل از دست داد، مردی خوش شانس است؛ چرا که علی‌رغم این اتفاق به زندگی خود ادامه خواهد داد. نجات جان او دستاورد جدید جراحان بیمارستان نیوکاسل در کشور انگلستان است؛ روش جراحی نوین 18 ساعته که تا پیش از این مورد آزمایش قرار نگرفته بود.

در طول این عمل پزشکان ابتدا ماهیچه ساق پای ایان را برداشتند و برای آنکه این بافت در طول فرآیند خارج‌کردن بافت سرطانی از ناحیه لگن دچار مشکل نشده و زنده بماند، آن را به دست او پیوند کردند. پس از خارج‌نمودن قسمت‌های درگیر از ناحیه لگن و ران، جراحان برای پرکردن ضایعه ایجاد شده توسط جراحی، این ماهیچه‌‌ها را به قسمت مورد نظر پیوند زدند.

این گونه اعمال جراحی که در آن بافتی از بدن را برای حفظ حیاتش به بخشی دیگری از بدن پیوند می‌کنند چندان هم جدید نبوده و پیش از این نیز بارها صورت پذیرفته است. اما دکتر جراح مانی (Mani Ragbir) در مصاحبه با خبرنگار بی‌بی‌سی اعلام کرد، این اولین بار است که قطع پا به دین صورت انجام شده است.

"هیچ اطلاعی در دست نیست آیا پیش از این نیز چنین عملی در گوشه‌ای از جهان انجام شده است یا خیر؛ هر چند این امکان وجود دارد که در آمریکا تلاش‌هایی برای انجام آن به صورت دو مرحله‌ای صورت گرفته باشد. حقیقتاً گفتن این مسئله به بیمار که قصد دارید برای درمان او از روش خاصی استفاده کنید که تا به حال مورد آزمایش قرار نگرفته، برای یک جراح کار دشواری است. وقتی که تیم پزشکی این موضوع را به ایان اطلاع داد، او خیلی ساده با این مسئله برخورد کرده و با آن موافقت کرد. او در این مورد می‌گوید: "با شنیدن این خبر احساس عجیبی به من دست داد؛ به طوری که قادر به شرح و توصیف آن نیستم. تصور کنید برای شما لحظه‌ای فرا رسیده که پشت دروازه مرگ ایستاده و منتظر نوبت‌تان هستید؛ اما ناگهان بیدار می‌شوید و به خود می‌گویید، وای من هنوز هم این جا هستم. احساس شگفت‌انگیزی است".

در طول ده سال گذشته ایان با یک تومور بدخیم و مهاجم درگیر بود که از قسمت لگن به سمت قسمت فوقانی ران پیش روی کرده بود. وقتی که روش‌های درمانی پیشین به نتیجه دلخواه نرسید و موفقیتی در توقف یا بهبود بیماری نشان نداد، تنها گزینه‌ای باقی مانده قطع کردن پای درگیر بود. اما اگر این کار صورت می‌گرفت، پزشکان را با مشکل دیگری درگیر می‌کرد؛ چرا که آنان اکنون می‌بایست حفره‌ای را که به دلیل خارج‌کردن ضایعه سرطانی در ناحیه بین ران و تهیگاه ایجاد شده بود به نوعی مرمت می‌کردند. اما شیوه‌ی به کار رفته در این عمل به چه شکلی بود؟

روش استفاده شده در این عمل نتیجه بررسی‌های دقیق یک گروه سه نفره از مشاورین متخصص بود. جراحان متوجه شده بودند قسمت ماهیچه‌ای ساق پا از نظر اندازه و شکل، کاملاً با حفره ایجاد شده مطابقت دارد. اما برای این که این بافت در طول عمل زنده مانده و مشکلی پیش نیاید قرار بر این شد که پس از جدا‌کردن آن از ساق به ساعد ایان پیوند زده شود؛ در واقع در این پیوند سیستم خونی سرخرگی و سیاهرگی ماهیچه را به عروق خونی ساعد متصل نمودند. پس از کسب اطمینان لازم از روند خون‌رسانی به بافت ماهیچه، جراحان توجه خود را معطوف به بافت سرطانی کرده و آن را به طور کامل خارج کردند. در این مرحله مجدداً ماهیچه ساق را از دست جدا و آن به حفره ایجاد شده پیوند زدند و بدین صورت این حفره به طور کامل برطرف شد. گستردگی کارهای انجام شده در طول این عمل جراحان را درگیر ماراتنی 18 ساعته کرد که خوشبختانه در نهایت منجر به نجات جان بیمار و باز‌شدن پنجره جدیدی در زمینه روش‌های نوین جراحی شد. ایان مک گرگور 59 ساله هم اکنون دوران نقاهت خود را به خوبی پشت سر گذاشته و می‌گوید" نمی‌تواند در قالب کلمات تشکر قلبی خود را از تیم جراحی بیان کند؛ چرا که عمری دوباره به او بخشیدند".

متخصصان تصمیم دارند نتایج کار خود را منتشر کنند؛ آنان باور دارند کار انجام شده گامی مهم در پیشبرد دانش پزشکی و جراحی به شمار می‌آید.