راهکار جدید دانشمندان برای واکسن ایدز

عملکرد واکسن به این گونه است که بخش بی‌ضرر ویروس را نشانه گرفته و بعد به آن حمله می‌کند و با این روش جلوی شیوع عفونت را می گیرد. طی ۳۰ سال گذشته واکسن های مختلفی برای درمان ایدز ساخته شده است که هیچ‌کدام از آن ها نتوانسته‌اند در طولانی‌مدت موثر واقع شوند.

چرا که ویروس ایدز ابتدا سیستم دفاعی بدن یعنی گلبول‌های سفید را نابود می‌کند و بعد از خلع سلاح کردن بدن، آن را به کام مرگ می‌کشاند. از طرفی وقتی ویروس ایدز یک گلبول سفید را آلوده کرد، در سیستم ایمنی نامرئی عمل می‌کند.

بنابراین بهترین شانسی که برای از بین بردن این ویروس وجود دارد این است که قبل از این که سلولی را آلوده کند، به وسیله‌ی آنتی بادی نابود شود.

از طرفی برقراری چنین مکانیزمی واقعا دشوار است. اکنون می‌توان فهمید که چرا پیدا کردن واکسن ایدز برای دانشمندان به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. در سال‌های گذشته تمرکز دانشمندان بیشتر بر روی ساخت آنتی‌بادی هایی بوده است که اثر درازمدت داشته باشند و روی بحث واکسن تاکید چندانی نداشته‌اند.

آنچه که در این پژوهش نوآوری محسوب می‌شود این است که این بار پژوهشگران آنتی بادی را با توجه به نوع نادری از ویروس اچ‌آی‌وی در یک شخص ناشناس سنتز می‌کنند. در این صورت آنتی‌بادی قسمتی از ویروس را نشانه می‌گیرد که بی‌خطرتر است. بنابراین مبارزه، نتیجه‌ی بهتری خواهد داشت. 

وقتی که تیم تحقیقاتی حاضر در موسسه‌ی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی در ایالات متحده بر روی خود این فرد آزمایش انجام دادند، متوجه شدند که تا با حال با چنین مورد آنتی‌بادی خنثی‌کننده برخورد نداشته‌اند.

مورد خاصی که در مورد این آنتی‌بادی وجود داشت این بود که می توانست به سلول آمیخته با ویروس حمله کند.

محققان در ژورنال Science گزارش داده‌اند که:

این نتیجه دستاورد مهمی به همراه دارد؛ چرا که ویروس‌ها معمولا تلاش می‌کنند اجزای مهم  خود را از حمله‌ی آنتی‌بادی پنهان کنند.

نتیجه‌ی آزمایشات به این نقطه محدود نشد و این آنتی‌بادی توانست که از پخش شدن عفونت اچ‌آی‌وی در بدن جلوگیری کند. ساز و کار خنثی‌سازی ویروس به این گونه است که آنتی‌بادی با اتصال به مولکول حیاتی ویروس، آن را از ادامه‌ی فعالیت متوقف می‌سازد.

به منظور مشاهده‌ی اثر بخشی این آنتی‌بادی، ۲۴ بیمار مبتلا به ایدز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در ۱۰ نفر از این افراد، آنتی‌بادی بخش آسیب‌پذیر ویروس را هدف قرار می‌دهد.

از آنجا که دیگر آنتی‌بادی‌های ساخته شده مانند این مورد قوی عمل نکرده‌اند، پژوهشگران سعی بر این دارند که به کمک روش‌های شبیه‌سازی کاری کنند که بدن، این آنتی‌بادی را تولید کند؛ چرا که اثرش در این حالت بلندمدت‌تر خواهد بود.

هر چند که این خبر امیدوارکننده است، اما هنوز زمان زیادی باقی مانده است تا تیم تحقیقاتی بتواند این واکسن را بر روی داوطلبان امتحان کند. در واقع وضعیت مشابه وقتی است که هدف مورد نظر پیدا شده است، اما باید به دنبال ساخت اسلحه بود. در حال حاضر ویروس اچ‌آی‌وی به تنهایی دو میلیون نفر را در ایالات متحده آلوده کرده است؛ از این رو هر گونه فعالیت و حرکت پژوهشگران برای توقف این روند ارزشمند محسوب می‌شود.