همه چیز درباره برنامه ایلان ماسک برای کلونی سازی مریخ
روز گذشته ایلان ماسک، موسس کمپانی SpaceX طی سخنرانی خود اعلام کرد که بزرگترین هدف زندگی وی بدل کردن انسان به موجودی میانسیارهای است. وی در شصت و هفتمین کنفرانس سالانهی بین المللی فضانوردی که در شهر گوادالاخارای مکزیک در حال برگزاری است، گفت:
دلیل اصلی سرمایهگذاری بر روی این پروژه، آن است که شخصا در حال افزودن دارایی شرکت هستم، بنابراین تنها انگیزهی من برای انجام چنین کاری، نقش داشتن در میانسیارهای ساختن حیات بشر است.
ماسک در کنار تاکید بر تعهد خود جهت عملی ساختن سفر به مریخ، از طرح خود برای فرستادن انسان به سیارهی سرخ نیز رونمایی کرد. در ادامه به صورت خلاصه به نکات مهم سخنرانی یک ساعتهی ایلان ماسک خواهیم پرداخت.
سوختگیری مجدد برای ناوگان مریخ
برخلاف سایر فضاپیماها، کشتی فضایی اسپیسایکس که برای سفر به مریخ به کار گرفته خواهد شد، در ابتدا به سمت مدار پایداری حول زمین پرتاب خواهد شد. بوستر راکتی که این فضاپیما را در مدار یاد شده قرار میدهد، برای برداشتن مخزن سوخت به پایگاه پرتاب بر روی زمین بازمیگردد، این مخزن سوخت مورد نیاز فضاپیما را تامین کرده و مجددا به زمین باز میگردد. در نهایت فضاپیما سفر خود را به سمت مریخ ادامه میدهد.
پروسهی پرتاب واقعی با جزئیات بیشتر در این ویدئو که در حین سخنرانی ماسک منتشر شد، قابل مشاهده است:
اگرچه در این ویدئو تنها یک فضاپیما را نشان میدهد که عازم مریخ است، اما ماسک در سخنرانی خود اعلام کرد که ناوگانی از کشتیهای فضایی به سمت سیارهی سرخ پرتاب خواهند شد. وی در این خصوص گفت:
با گذشت زمان کشتیهای فضایی بسیاری وارد این پروسه خواهند شد. در نهایت چیزی در حدود هزار فضاپیما یا بیشتر وارد مدار شده و در انتظار پرتاب شدن به سمت مریخ خواهند بود. بنابراین ناوگان مریخی همانند آنچه که در مجموعهی Battlestar Galactica دیدهایم، به صورت جمعی حرکت خود را آغاز خواهند کرد.
سفر به مریخ با هزینهای کمتر از ۱۰۰ هزار دلار
همانطور که از مدیرعامل سابق PayPal انتظار دارید، ماسک اعلام کرد که یکی از اصلیترین بخشهای طرح SpaceX پایین آوردن هزینه است. وی میگوید، برای آنکه این پروژه اتکاپذیر باشد، باید پروازهایی که به سمت سیارهی سرخ صورت میگیرند، جذاب و نسبتا ارزان باشند. برای دستیابی به این هدف، ماسک یک طرح چهار بخشی را پیادهسازی کرده است که شامل سوختگیری مجدد در فضا، قابلیت استفادهی مجدد، انتخاب پیشران مناسب و تولید پیشران در مریخ میشود.
اسپیسایکس پیشرفتهای خوبی در زمینهی بازبهرهپذیری داشته، چرا که این کمپانی موفق به بازگرداندن سالم بوستر راکت فالکون 9 شده است. ماسک اعلام کرده است که این طرز فکر در برنامهی مریخ ادامه خواهد داشت و بوسترهای راکت در طول عمر مفید خود امکان ۱۰۰۰ پرتاب مجدد را خواهند داشت. وی همچنین خاطرنشان کرد که مخازن مورد استفاده در فرایند سوختگیری مجدد نیز در حدود ۱۰۰ بار قابل استفاده خواهند بود.
اما طبق اعلام ماسک، اسپیسایکس تصمیم گرفته است تا از متان در پیشرانهای خود استفاده کند، البته این تصمیم به چند سال قبل برمیگردد. سوخت انتخاب شده در پایین آوردن قیمت و شاخصهی چهارم مقرون به صرفه بودن، یعنی امکان تولید پیشران در مریخ، تاثیرگذار است. مهندسان اسپیسایکس بر این باور هستند که احداث واحد تولید پیشران مبتنی بر متان در مریخ با استفاده از ذخایر آب یخ و دیاکسید کربن سیارهی سرخ امکانپذیر است. چنین واحدی از واکنش ساباتیر استفاده خواهد کرد، این واکنش ترکیبهای یاد شده را به کمک فشار و دمای بالا و کاتالیزگر نیکل به گاز متان و آب تبدیل میکند.
به لطف تمام این متدهای کاهش هزینه، ماسک اعلام کرد که قیمت میانگین سفر به مریخ با در نظر گرفتن وسایل سفر، کمتر از ۱۰۰ هزار دلار خواهد بود.
ابتدا، دشوارترینها
در خصوص خود بوستر راکتی که به گفتهی ماسک یک نسخهی بزرگ شده از فالکون 9 است، اسپیسایکس تصمیم گرفته است تا در ابتدا دشوارترین و پیچیدهترین بخشهای آن را طراحی کند. این بخشها شامل پیشرانههای Raptor است که توان راکتهای یاد شده را تامین خواهد کرد.
ایلان ماسک در این باره میگوید:
رپتور پیشرانهای با بالاترین فشار محفظهای خواهد بود و احتمالا بالاترین نسبت پیشرانش به وزن را نیز خواهد داشت. رپتور پیشرانهای با احتراق مرحلهای جریان-کامل است که تکانهی نظری قابل برداشت از یک منبع سوخت را به بالاترین سطح میرساند. ما برای چگال کردن اکسیژن یا متان، فرایند مادون سردسازی را بر روی آن انجام میدهیم. در بیشتر راکتها، پیشران نزدیک به نقطهی جوش خود نگه داشته میشود، اما ما پیشران را نزدیک به نقطهی انجماد آن نگه میداریم تا چگالی آن ۱۰ تا ۱۲ درصد بهبود یابد و این موضوع در نهایت نقش ویژهای در ایجاد تغییرات عمده در عملکرد راکت ایفا میکند.
بوستری که فضاپیما را به سرعت ۸۵۰۰ کیلومتر در ساعت میرساند، از ۴۲ پیشرانهی رپتور اسپیسایکس بهره خواهد برد. هفت نمونه از این پیشرانهها با هدف هدایت بوستر، در مرکز آن قرار خواهند گرفت. ماسک میگوید که تعداد زیادی از این پیشرانهها بدون استفاده بوده و تنها در مواقع اضطراری و چنانچه هر کدام از پیشرانههای فعال دچار نقض فنی شود، به کار گرفته خواهند شد.
ماسک در جریان سخنرانی خود با نمایش ویدئویی از عملکرد راکت، از پرسنل اسپیسایکس به جهت آمادهسازی آن پیش از کنفرانس، قدردانی کرد.
یک میلیون مریخی
ماسک در خصوص ابعاد یک شهر مریخی، جمعیتی یک میلیون نفری را مناسب دانست. وی خاطرنشان کرد که برای دستیابی به چنین هدفی، باید فضاپیماهایی با ظرفیت ۱۰۰ نفر، هزاران پرواز را انجام دهند، چرا که میتوان فضاپیماها را هر دو سال یک بار و در زمانی که مریخ و زمین در نزدیکترین فاصله از هم به سر میبرند، به سمت سیارهی سرخ پرتاب کرد. براساس تخمینهای ماسک، استقرار کامل در مریخ چیزی حدود ۴۰ تا ۱۰۰ سال طول خواهد کشید. او همچنین عنوان کرد که ظرفیت فضاپیما در نهایت به ۲۰۰ نفر خواهد رسید.
بازی و سرگرمی
ماسک عنوان میکند که بسته به گردهماییهای زمینی/مریخی که مسافران قصد شرکت در آنها را دارند، سفر بین زمین و مریخ با سرعت ۶ کیلومتر در ثانیه، چیزی حدود ۸۸ روز طول خواهد کشید.
وی میگوید:
در نهایت تصور میکنم که در آیندهای نسبتا دور، سفر مریخ در حدود ۳۰ روز طول خواهد کشید. بنابراین این مدتزمان قابل قبول است، چرا که در دوران قدیم سفرهای دریایی تا ۶ ماه یا بیشتر طول میکشید.
اما مسافران در طول این مدت به چه کاری مشغول خواهند بود؟ ماسک در این مورد میگوید:
برای آنکه سفر مریخ برای مسافران جذابیت داشته باشد... باید بسیار سرگرمکننده و هیجانانگیز باشد و نباید برای مسافران ملالآور یا کسلکننده باشد. بنابراین آنها میتوانند به بازیهای گرانش صفر، شناور شدن، تماشای فیلم، شرکت در سالنهای سخنرانی و رستورانها، مشغول باشند. این سفر بسیار جذاب خواهد بود و زمان شگفتانگیزی را سپری خواهد کرد.
۲۰۰۲، یک اودیسهی فضایی
ایلان ماسک در حین صحبت دربارهی تاریخچهی اسپیسایکس و دستاوردهای آن، عنوان کرد که در سال ۲۰۰۲ تصور میکرد که شرکتش تنها ده درصد شانس دستیابی به اهداف خود را دارد. اما این موضوع باعث مایوس شدن وی نشد. ماسک میگوید:
من به این نتیجه رسیدم که چنانچه یک شرکت جدید با انگیزهی ایدئولوژیک و قوی وارد حوزهی فضا نشود، ما در مسیر آغاز یک تمدن مبتنی بر فضا نخواهیم بود. در سال ۱۹۶۹ ما بر روی ماه پا گذاشتیم و بعد از آن شاتل فضایی به مدارهای پایین زمین رسید و در نهایت بازنشست شد، بنابراین روند رشد در حال نزدیک شدن به صفر است. فکر میکنم آنچه که افراد در نظر نمیگیرند، این است که فناوری به خودی خود بهبود نمییابد. زمانی شاهد بهبود در این زمینه خواهیم بود که مهندسان مستعد زیادی در حال کار بر روی مسئله باشند. در طول تاریخ نمونههای بسیاری وجود دارند که در آنها افراد به یک سطح خاص از فناوری دست یافتهاند، سپس سقوط قابل توجهی را تجربه کرده و در نهایت یک هزارهی بعد، احیا شدهاند.