به دست آوردن قدرت حرفه ای در رهبری کسب و کار
قدرت رهبری منابع مختلفی دارد. قدرتی موقعیتی، قدرت تنبیه دیگران و قدرت کنترل اطلاعات برخی از این منابع قدرت هستند که همگی ریسک بالای فساد دارند و بعلاوه، منابع قابل اعتماد و پایداری نیز نیستند. یک مدیر و رهبر کسب و کار، با داشتن تخصص و دانش کافی، میتواند منبع قدرتی مناسب برای رهبری تیمش پیدا کند. این منبع قدرت به نام قدرت حرفهای یا تخصصی (Expert Power) شناخته میشود.
از انواع منابع قدرت مفید در کسب و کار میتوان به قدرت کاریزماتیک، قدرت نمایندهای و قدرت حرفهای یا تخصصی اشاره کرد. قدرت تخصصی نیاز به بهدست آوردن و یادگیری دارد. برای حفظ این منبع قدرت نیز نیاز به انرژی و تمرکز زیادی در کسب و کار دارید. در این مقالهی زومیت، نحوهی کسب و حفظ این منبع قدرت را مرور میکنیم.
تعریف قدرت حرفهای
وقتی شما سطح بالایی از دانش یا مهارت حرفهای را از خود نشان دهید که اطرافیان ببینند و به آن نیاز داشته باشند، قدرت حرفهای یا تخصصی بهدست آوردهاید. اطرافیان به احتمال بالا برای کسب تجربه یا گرفتن پیشنهاد و مشاوره به شما مراجعه میکنند. آنها با دیدن مهارتهای شما با علاقهی بیشتری شما را دنبال میکنند.
برخلاف قدرتی که بر اساس موقعیت قانونی شما بهدست میآید، تخصص به شخص شما وابسته است. هرکسی میتواند این قدرت را بهدست بیاورد و منبع آن هیچ وابستگی به طبقهی کاری آنها در سازمان ندارد. شما میتوانید یک عضو ساده از گروهی در شرکتتان باشید اما با داشتن مهارت در یک نرمافزار خاص، به این قدرت دست پیدا کنید.
چرا قدرت حرفهای اهمیت دارد؟
قدرت حرفهای یک دارایی باارزش برای رهبران است. این قدرت به آنها اجازه میدهد که افراد را با اعتماد بهنفس بیشتری هدایت کنند. این نوع از قدرت، بیش از قدرت تشویق یا تنبیه به رهبری موثر ختم میشود. اگر قدرت تخصصی داشته باشید، اعضای تیم با اشتیاق بیشتری به راهنماییهای شما گوش میدهند و شانستان برای انگیزه دادن به آنها بالا خواهد بود.
علاوه بر آن، قدرت حرفهای به شناخته شدن شما کمک میکند. این شناخته شدن، در رسیدن به درجات مدیریتی بالاتر مفید خواهد بود. با استفاده از آن، شما میتوانید برند شخصی خودتان را بهتر بشناسید و تاثیر و اعتبار خود را در کسبوکار افزایش دهید.
این منبع قدرت به تیم شما نیز کمک زیادی میکند. دیگران به طور طبیعی به مسیر حرکت شما نگاه میکنند و اعتماد بالایی به تصمیمات عاقلانه شما خواهند داشت. آنها سعی میکنند مهارتهای شما را بیاموزند.
اما به یاد داشته باشید برای حفظ این قدرت، همواره باید به توسعهدادن مهارتهای خود بپردازید تا منبع آن از بین نرود.
چگونه قدرت حرفهای بهدست بیاوریم؟
در قدم اول صنعتی را که در آن فعالیت میکنید و سپس افراد متخصصی را که میتوانید از آنها پیوری کنید، بشناسید.
بهدست آوردن قدرت حرفهای و زنده نگهداشتن منبع آن کار دشواری است. این کار نیازمند زمان است؛ اما نتیجهی آن به طور قطع ارزش این زمان صرف شده را دارد. تحقیقات نشان میدهد که برای حرفهای و متخصص شدن در هرزمینهای نزدیک به ۱۰ سال زمان نیاز است. برخی از کارشناسان معتقدند تبدیل شدن به یک فرد متخصص در سطح جهانی، نزدیک به ۱۰ هزار ساعت تمرین تخصصی نیاز دارد. نکتهی مهم این است که حفظ این حرفهایگری و تخصص، فعالیتی مادامالعمر است. بنابراین اگر میخواهید همیشه فرد متخصص حوزهی خود باشید، باید همیشه اطلاعات فنی خود را بهروز نگهدارید و آنها را پروش دهید.
کسب قدرت حرفهای به زمینهای که در آن فعالیت میکنید نیز بستگی دارد. برخی از زمینهها نیاز به تحصیلات دانشگاهی دارند و برخی دیگر، تنها با تجربه به دست میآیند. در قدم اول صنعتی را که در آن فعالیت میکنید و سپس افراد متخصصی را که میتوانید از آنها پیروی کنید، بشناسید.
در مرحلهی بعدی، مسیری اختصاصی برای حرفهای شدن برای خودتان طراحی کرده و از هر فرصتی برای پیشرفت در این مسیر استفاده کنید. سپس به جمعآوری اطلاعات در مسیر خود بپردازید. اطلاعات اساسی مانند موضوعات داغ و حقایق اثبات شدهی صنعت مورد نظر و اطلاعات وابسته به وظیفه و پروژه مانند ارزیابی خطر و استاندارد کیفیت را جمعآوری کنید.
به هر حال به یاد داشته باشید که تنها کسب تخصص کافی نیست. اطرافیان باید تخصص شما را درک کنند و به این موضوع پی ببرند که به آن تخصصها نیاز دارند. با رعایت موارد زیر میتوانید به این هدف برسید:
۱- تصویری از تخصص خود نشان دهید
تخصص بهدست آمده عموما از طریق تحصیل یا تجربهی عملی حاصل میشود. مطمئن شوید که اطرافیان و همکاران در مورد تحصیلات و تجربههای گذشتهی شما آگاه شوند.
باید مدارک دانشگاهی، تقدیرنامهها و مدارک دورههای تخصصی را در اتاق خود به نمایش بگذارید. در مواقع خاص نیر اشارهای به تحصیلات و تخصص خود داشته باشید. به عنوان مثال در زمان بحث روی یک پروژه، به موارد مشابهی که در تجربیات کاری یا تحصیلات دانشگاهی به آنها برخوردهاید، اشاره کنید. البته ابن رفتار را نباید بیش از حد تکرار کنید چرا که تصور خودنمایی در دیگران ایجاد میکند.
نشان دادن عملی تخصص، بسیار بهتر از صحبت کردن در مورد آن است. به همکارانتان پیشنهاد آموزش یا مربیگری بدهید. علاوه بر آن میتوانید در خبرنامهها و شبکههای اجتماعی شرکت به تواناییها اشاره کنید.
۲- اعتبار خود را حفظ کنید
وقتی به تخصص مورد نظر دست پیدا کردید، بسیار مهم است که موقعیت خود را حفظ کنید. از دست دادن اعتبار بسیار آسان است. بهتر است همیشه مراقب اظهار نظرهایتان در زمینههای خارج از تخصص باشید. علاوه بر آن سعی کنید از پروژههایی که در حیطهی تخصص شما نیستند، تا حدامکان دوری کنید.
۳- در مواقع بحرانی، با اطمینان و قاطعانه رفتار کنید
افراد از داشتن رهبری که در مواقع بروز مشکلات به آنها مسیر نشان دهد، استقبال میکنند. بنابراین حتی اگر از صحت راهحلها اطمینان ندارید، سعی کنید شکها را مخفی کرده و مضطرب بهنظر نرسید. در نهایت، همیشه منتظر بحران باشید تا در مواقع لزوم، اعتماد بهنفس لازم را داشته باشید.
۴- اطلاعات خود را بهروز نگهدارید
در زمان ساخت و حفظ قدرت تخصصی، همیشه باید اطلاعاتی بهروز و حیاتی در زمینهی فعالیت داشته باشید. در مورد پیشرفتهای تیم و سازمان خود نیز همیشه آخرین اطلاعات را داشته باشید. علاوه بر آن، از آخرین پیشرفتها و دستاوردهای حوزهی فعالیت نیز باخبر باشید.
سعی کنید شبکهی کاری و حرفهای خود را گسترش دهید تا ارتباطاتی باکیفیت داشته باشید. برای خواندن کتابهای مرتبط با صنعت، مقالهها، ژورنالها و پستهای وبلاگی تخصصی وقت بگذارید. به طور خلاصه هر کاری که لازم است انجام دهید تا در جریان آخرین اطلاعات و علوم صنعت خود قرار بگیرید.
۵- نگرانیهای اطرافیان را بشناسید
حرفهای بودن به این معنی است که دیگران برای کسب اطلاعات و راهنمایی به شما مراجعه میکنند. در این شرایط بهخوبی به همکاران خود گوش دهیدو مطمئن شوید که مشکل آنها را متوجه شدهاید. جلسات آموزش و بحث بین کارمندان برگزار کنید تا تخصص خود را ردوبدل کرده و گسترش دهید.
۶- از تخریب اعتماد به نفس دیگران خودداری کنید
ممکن است حرفهای بودن شما باعث ایجاد رقابت یا تنش با افرادی شود که تلاش میکنند دانش شما را بهدست بیاورند. مردم به طور کلی دوست ندارند موقیتشان با افراد بالاتر مقایسه شود. وقتی فاصلهی تخصص میان افراد بیش از اندازه شود، آنها از افرادی که بسیار حرفهای هستند ناراحت میشوند و به رخ کشیدن تخصص مورد نظر آنها را عصبی میکند.
برای مقابله با این مشکل، مراقب غرور باشید، تخصصتان را بیش از نمایش، بهکار بگیرید. از تجربیات افراد دیگر برای خودداری از ایجاد هرگونه تنش و حس منفی استفاده کنید.
به اشتراک گذاشتن تخصص
در مورد تخصص خود، بخشنده بوده و همواره به دنبال فرصتی برای کمک به رشد دیگران باشید. وقتی اطرافیان متوجه تخصص منحصر بهفرد شما شوند، تمایل دارند که بخشی از آن را بیاموزند. به همین ترتیب، شما هم فرصتهایی را پیدا میکنید که بتوانید به آنها کمک کنید. تخصص شما باید به همکاران کمک کند که مهارتهای خود را گسترش دهند و همانطور که شما پیشرفت میکنید، آنها نیز پیشرفت کنند.
این روش استفاده از تخصص، هیچ ضرری برای شما نخواهد داشت. هرچه بیشتر به دیگران کمک کنید، ارزش حرفهای شما بیشتر شده و موقعیت قدرتمندتری خواهید داشت. با این کار میتوانید تخصص خود را هم محک بزنید و نواقص آن را برطرف کنید.