چگونه به درخواست‌های کار رایگان پاسخ دهیم
داشتن مرزهای مشخص با دوستان و آشنایان خصوصا در مسائل کاری، یکی از پایه‌های موفقیت خصوصا در بحث مدیریت زمان است. صرف‌نظر از این که شغل شما چیست، همیشه دوستان، اعضای فامیل و حتی همسایه‌هایی وجود دارند که انتظار کار رایگان از شما خواهند داشت. در این موقعیت، شما که قطعا همیشه بین دوراهی لذت از کار و کسب درآمد هستید، در دوراهی جدیدی بین رضایت دوستان و دریافت هزینه برای کارتان گرفتار می‌شوید.
به‌هرحال این موقعیت‌ها برای هر فردی پیش می‌آید و بسته به موقعیت کاری، مشغله، تمایل به انجام کار رایگان و بسیاری فاکتورهای دیگر، باید پاسخی مناسب و محترمانه به درخواست‌کننده داد. در ادامه‌ی این مطلب زومیت، به معرفی چند پاسخ برای ارائه به این افراد می‌پردازیم.
۱- باید از یک مشاور حرفه‌ای کمک بگیری
به‌عنوان مثال شما حسابدار هستید و یکی از اعضای فامیل، برای محاسبه‌ی مالیات و موارد قانونی آن به شما مراجعه می‌کند. در این حالت باید تاکید کنید که این مسائل کاملا حرفه‌ای هستند و بهتر است او به یک متخصص باتجربه در این زمینه مراجعه کند. در واقع شما در پاسخ به این دوست باید بگویید که فرد مناسبی برای انجام این کار نیستید. البته معرفی کردن چند متخصص مورد اعتماد نیز نشان می‌دهد که به حل شدن چالش او علاقه‌مند هستید.
۲- یک جلسه رسمی برای حل مشکل شما اختصاص می‌دهم
برخی اوقات دوستان و آشنایان در هر زمانی برای حل مشکل به شما مراجعه می‌کنند. در این زمان بهتر است مرزهای زمانی و موقعیتی خود را مشخص کنید. به آنها بگویید که بررسی مشکل و چالش نیاز به جلسه‌ی رسمی و زمان مشخص دارد و نمی‌توان در مهمانی یا جلسات خانوادگی و دوستانه به آن پرداخت. به‌بیان دیگر این پیشنهاد نشان می‌دهد که شما به چالش دوستتان اهمیت می‌دهید.
بهتر است درخواست‌ها در محیط کاری رسمی ارائه شوند
جلسه‌ی رسمی نیز این سیگنال را می‌دهد که مشکل را از راه حرفه‌ای و با استانداردهای کاری رفع خواهید کرد. هرچند این نوع از پیشنهاد کمی با استانداردهای عرفی و فرهنگی متناقض است، اما می‌توان به مرور آن را به رفتاری تثبیت‌شده از خود نشان داد تا جایی که حتی در این مواقع، کارت ویزیت یا اطلاعات دفتر خود را به دوستتان ارائه دهید.
۳- این یک مشکل کاری است، بهتر است در ساعت کاری به آن بپردازیم
برخی تخصص‌ها مانند طراحی، برنامه‌نویسی، روابط عمومی و تبلیغات، امروزه درخواست‌های متعددی دارند. به بیان دیگر اگر در این زمینه‌ها فعال باشید، احتمالا همیشه تماس‌های دوستانه یا فامیلی به درخواستی کاری منتهی می‌شوند. در این زمینه بهتر است مرزهای خود را مشخص کنید تا از تبدیل شدن به یک مشاور رایگان و همیشه در دسترس دور باشید.
برای اطرافیان روشن کنید که شما برای فرار از خستگی مفرط کاری و از بین رفتن انگیزه، ساعات مشخصی را به کار اختصاص می‌دهید. با این تعریف، نشان می‌دهید که تنها در ساعاتی مشخص پاسخگوی مسائل کاری خواهید بود. به‌علاوه بهتر است روش‌های تنظیم قرار ملاقات و ساعت‌های کاری خود را توضیح دهید تا آشنایان طبق آن با شما تماس بگیرند.
۴- بیایید در همین تماس این مشکل را برطرف کنیم
قطعا زمان‌های زیادی خواهد بود که دوستان و آشنایان از طریق تماس تلفنی درخواست مشاوره یا کمک در حوزه‌ی تخصصی شما را دارند. این موقعیت عموما وقتی پیش می‌آید که چالش مورد نظر اورژانسی بوده و نیاز به راه‌حل سریع داشته باشد.
راهکار ابتدایی را معرفی کرده و فرد را به متخصص ارجاع دهید
در چنین موقعیتی بهتر است با عبارتی شبیه به تیتر بالا، نشان دهید که برای حل سریع این مشکل کمک خواهید کرد. این عبارت نشان می‌دهد که تنها همین تماس سریع، زمان قابل ارائه‌ی شما برای مشکل آن دوست خواهد بود. به بیان دیگر شما در این تماس راهکار اولیه را ارائه خواهید داد و قدم‌های بعدی و حل کامل مشکل، نیاز به پیگیری از کانال‌های دیگر دارد.
۵- ترجیح می‌دهم دوستی ما تحت تاثیر مسائل کاری نباشد
برخی اوقات آشنایان پیشنهادهایی در مورد مشارکت یا همکاری در یک پروژه را به شما می‌دهند. در این اوقات بهتر است پاسخ روشنی داشته باشید و اگر تمایلی به کار ندارید، از همان ابتدا نظر خود را بیان کنید. البته باز هم محدودیت‌های فرهنگی و عرفی مانع اظهارنظر صریح می‌شوند و بهتر است با عبارتی شبیه به جمله‌ی بالا، موقعیت را تغییر دهید.