سوال‌هایی که فرهنگ سازمانی شرکت را آشکار می‌کند
فرهنگ سازمانی شرکت یکی از عوامل مهمی است که در انتخاب ما برای محل کار مناسب تأثیر می‌گذارد. بخش قابل توجهی از زمان ما در طول روز در محل کار سپری می‌شود؛ بنابراین بسیار مهم است که انتخاب خوبی داشته باشیم. اما فرهنگ سازمانی شرکت به عوامل زیادی وابسته است و نمی‌توان با پرسیدن یک سوال اطلاعات جامعی در مورد آن کسب کرد. از طرفی شخصی که با شما مصاحبه می‌کند، پاسخ «فرهنگ سازمانی شرکت چگونه است؟» را می‌داند تا با آن رضایت شما را جلب کند. بنابراین اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری در مورد فرهنگ سازمانی شرکت کسب کنید بهتر است سوال‌های هدفمند بپرسید.
سوال‌های زیادی وجود دارند که در طول جلسه‌ی مصاحبه کمک می‌کنند درک بهتری از شرکت داشته باشید. این سوال‌ها شاید در نگاه اول ساده به نظر برسند اما پاسخ به آن‌ها اهمیت زیادی دارد. در ادامه‌ی این مقاله‌ی زومیت به بررسی بیشتر ۱۰ سوالی می‌پردازیم که دید بهتری نسبت به فرهنگ سازمانی شرکت می‌دهند.
۱- چه مدت است که با شرکت همکاری می‌کنید؟
پیش از هر چیزی از شخص مصاحبه‌کننده بپرسید برای چه مدت در این شرکت کار می‌کند. اگر طرف مقابل کارش را به تازگی آغاز کرده باشد، ترجیحا برای کسب اطلاعات بیشتر سراغ شخص دیگری بروید. مگر اینکه شرکت مورد نظر استارتاپی در حال رشد بوده یا به تازگی تأسیس شده باشد. از نظر متخصصان کار کردن در چنین شرکت‌هایی به معنای ساعات کاری زیاد و حقوق پایین بوده و احتمال پیشرفت شغلی یا رسیدن به سمت‌های مدیریتی کم است.
۲- آخرین دستاوردی که در شرکت جشن گرفته شد چه چیزی بود؟
این سوال نشان می‌دهد آیا شرکت به تلاش کارمندان اهمیت می‌دهد و بابت دستاوردهایی که داشته‌اند تقدیر می‌کند یا خیر. اگر هیچ موفقیتی جشن گرفته نمی‌شود، یعنی محیط شرکت خشک و جدی است.
۳- نوع پوشش کارمندان در شرکت چگونه است؟
شرکت‌هایی که قوانین محکمی برای نوع پوشش کارمندان ندارند و این موضوع را چندان جدی نمی‌گیرند، نسبت به شرکت‌هایی که در مورد این موضوع سخت‌گیری می‌کنند کمتر سنتی هستند. البته همیشه استثنا وجود دارد اما کم پیش می‌آید در شرکت‌هایی با قانون پوشیدن کت و شلوار رسمی، اتاق بازی و اتاق استراحت وجود داشته باشد.
البته فراموش نکنید نبودن قانون پوشش اجباری به معنای فشار و استرس کمتر نیست. بسیاری از شرکت‌های تکنولوژی در مورد نحوه‌ی پوشش کارمندان سخت‌گیری نمی‌کنند اما فشار کاری بالایی دارند. استانداردهای ظاهری تنها بخش کوچکی از حقایق محیط کار را آشکار می‌کند.
۴- شرکت چه تفریحی برای کارمندان در نظر می‌گیرد؟
بسیاری از شرکت‌ها تیم ورزشی مخصوصی برای کارمندان دارند یا دیدارهای منظمی را در خارج از ساعات اداری ترتیب می‌دهند. این یعنی شرکت به رابطه‌ی میان کارمندان اهمیت می‌دهد و می‌داند این موضوع تا چه اندازه روی کارهای تیمی شرکت تأثیر می‌گذارد. اگر به تازگی از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اید و قصد دارید روابط کاری خوبی را تجربه کنید، چنین شرکت‌هایی را انتخاب کنید.
ناگفته نماند دورهمی‌های خارج از ساعات کاری شاید برای همه مناسب نباشد اما اگر احساس می‌کنید این موضوع برایتان مهم است، قبل از استخدام شدن شرکت مناسبی را انتخاب کنید.
۵- بزرگ‌ترین چالش شرکت در سال گذشته چه بود و چه چیزی از آن یاد گرفتید؟
شاید پاسخ سوال واضح به نظر برسد اما نشان می‌دهد شرکت، در جریان اتفاقات پیش‌بینی نشده و ناخوشایند، فرآیند کار را مقصر می‌داند یا کارمندان را سرزنش می‌کند؟ درصورتی‌که فرآیند کار مقصر شناخته شود، یعنی شرکت دائم از اشتباهات خود درس می‌گیرد و پیشرفت می‌کند. اما اگر کارمندان مقصر شناخته شوند یعنی فرهنگ سازمانی شرکت ایراد اساسی دارد. بنابراین در پاسخ به این سوال دقت کنید که چه شخصی مورد بازخواست قرار گرفته است.
به پاسخی که داده می‌شود با دقت گوش کنید و ببیند سیاست شرکت چیست. سیاست شرکت نقش بزرگی در رضایت شغلی دارد، همچنین نشان می‌دهد روند تصمیم‌گیری شرکت و برطرف کردن مشکلات به چه صورت انجام می‌شود.
۶- مالکان، رهبران یا بنیان‌گذاران چه مدت در شرکت زمان صرف می‌کنند؟
پاسخ این سوال نشان می‌دهد افراد مهم شرکت یعنی مدیران و تصمیم‌گیرندگان اصلی، چه مدت در شرکت حضور دارند. بهترین و هوشمندانه‌ترین ایده‌ها به ذهن افرادی می‌رسد که حضور پررنگی در محیط کار دارند. بنابراین اگر رهبر شرکت با کارمندان زمان نمی‌گذراند یعنی فرهنگ سازمانی شرکت از نوآوری و حمایت کمی برخوردار است.
پرسیدن این سوال در شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ شاید چندان مناسب نباشد اما در کسب‌وکارهای کوچک، تعامل مدیر با کارمندان بسیار مهم است و کمک می‌کند کارها با دقت و سرعت بیشتری پیش بروند. همچنین پاسخ این سوال نشان می‌دهد کارمندان تا چه اندازه باید در محیط کار حضور داشته باشند. به‌عنوان مثال اگر بگویند مدیرعامل ۹۰ ساعت در هفته در شرکت است و حتی یک روز هم مرخصی نمی‌گیرد یعنی فرهنگ سازمانی شرکت از کارمندان می‌خواهد مدت زمان بیشتری در شرکت بوده و تعامل بیشتری با یکدیگر داشته باشند.
۷- ساعت نهار به چه صورت است؟ آیا همه دور هم جمع می‌شوند؟
چگونگی سپری کردن زمان نهار، نشان می‌دهد که آیا کارمندان درگیر کار هستند و نمی‌خواهند زمان خود را با همکاران سپری کنند؟ یا ترجیح می دهند همه دور هم جمع شوند و از این روابط اجتماعی لذت ببرند. پاسخ این سوال همچنین نشان می‌دهد کارمندان شرکت درون‌گرا هستند یا برون‌گرا. به طور کلی پاسخ این سوال اطلاعات ارزشمندی در مورد تیمی می‌دهد که قصد دارید به آن ملحق شوید.
۸- موفقیت شرکت بر اساس چه معیارهایی اندازه‌گیری می‌شود؟
اگر نمی‌خواهید رئیس شرکت را عصبانی کنید بهتر است این سوال را حتما پیش از استخدام شدن بپرسید. پیش از اینکه پیشنهاد شغلی را قبول کنید ببینید آیا انتظارات رئیس شرکت نسبت به کارهای شما در زمان معین، واقع‌بینانه است یا خیر. مهم نیست یک پیشنهاد تا چه اندازه هیجان‌انگیز و وسوسه‌کننده باشد، تا زمانی که نتوانید نتیجه را در موعد مقرر تحویل دهید یعنی شکست خورده‌اید. بنابراین پیش از استخدام این موضوع را نیز حتما مد نظر داشته باشید تا بعد از ورود به محیط کار دچار مشکل نشوید.
۹- آیا ممکن است سایر بخش‌های شرکت را ببینم؟
این سوال را در پایان مصاحبه مطرح کنید. قدم زدن در شرکتی که قصد دارید هر روز در آن حضور داشته باشید دید خوبی نسبت به فرهنگ سازمانی آن می‌دهد. در طول بازدید خود ببینید آیا کارمندان با یکدیگر تعامل می‌کنند؟ آیا استرس دارند و عصبی به نظر می‌رسند؟ آیا محیط کار به خوبی تزئین شده است؟ آیا فضای کار به درستی استفاده شده است؟ فراموش نکنید شما بخش قابل توجهی از زمان خود را در محیط کار سپری می‌کنید بنابراین بسیار مهم است که احساس خوشایندی با حضور در آن داشته باشید.
نکته‌ی قابل توجه دیگر این است که چه تعداد از کارمندان باتجربه‌ی شرکت دفتر شخصی دارند. این نشان می‌دهد شرکت تا چه اندازه ساختار داشته و سلسله مراتب چقدر در آن اهمیت دارد. شرکت‌هایی که دفتر شخصی کمی دارند یا اصلا ندارند یعنی درجه‌ی کارمندان تفاوت چندان زیادی نسبت به شرکت‌هایی که یک طبقه را به مدیریت اختصاص می‌دهند، ندارند. بسیاری از کسب‌وکارها با از بین بردن دفاتر شخصی، فضای کار اشتراکی ایجاد می‌کنند تا بهره‌وری محیط را بالا ببرند. به طور کلی فضای شرکت نشان‌دهنده‌ی انعطاف‌پذیری و سبک کاری است.
۱۰- آیا شرکت فعالیت‌های اجتماعی انجام می‌دهد؟ نحوه‌ی مشارکت چگونه است؟
اگر به فعالیت‌های اجتماعی و مسئولیت‌پذیری شرکت اهمیت می‌دهید، این سوال را مطرح کنید. بسیاری از شرکت‌ها با برگزاری منظم رویدادها یا داوطلب شدن در امور خاص در اجتماع شرکت می‌کنند و از این نظر میان مردم محبوب هستند. همچنین اگر این موضوع واقعا برایتان اهمیت دارد ببینید آیا موضوع رویدادها با ارزش‌های شما همخوانی دارد یا خیر. فردی که احساس کند به ارزش‌هایش در محیط کار احترام گذاشته نمی‌شود مطمئنا عملکرد خوبی نخواهد داشت.