کشف یخ گرم در مرتفعترین یخچال طبیعی جهان
کارشناسان هشدار میدهند که یخ موجود در مرتفعترین یخچال طبیعی جهان که در اطراف کوه اورست قرار گرفته است، گرمتر از آن است که باید باشد؛ در نتیجه این یخچال نسبت به اثرات تغییرات اقلیمی آینده آسیبپذیرتر شده است. اندازهگیریهای ثبتشده از یخهای قرار گرفته در زیر لایهی سطحی نشان میدهند که حداقل دمای یخ تنها ۳/۳- درجهی سانتیگراد است. البته این دما کاملا سرد است؛ اما مورد غیرعادی این است که برپایهی این اندازهگیریها، دمای موجود در سردترین یخها روی این یخچال طبیعی در واقع ۲ درجهی سانتیگراد گرمتر از میانگین سالانهی دمای هوا در این منطقه است.
این بدان معناست که برای آغاز ذوب شدن یخ، نیاز به گرمای بسیار کمی است. این موضوع نهتنها پیامدهایی در ارتباط با اورست و کوههای مشابه دارد، بلکه بر زندگی افرادی که در مناطق اطراف آن زندگی میکنند نیز تاثیر میگذارد؛ حجم عظیمی از یخ که در این منطقه قرار گرفته، منبع ارزشمندی از آب آشامیدنی برای ساکنان مناطق اطراف است. دانکن کوئینسی پژوهشگر مطالعه میگوید:
محدودهی دمایی که ما در مناطق حفاریشده در یخچال خومبو پیدا کردیم، گرمتر از دمایی بود که انتظار داشتیم. یخ گرم نسبت به تغییرات اقلیمی حساس است و حتی یک افزایش کم در دما میتواند موجب آغاز آب شدن آن شود.
با استفاده از یک واترجت اصلاحشده برای ایجاد حفرههایی در یخ با استفاده از آب داغ، گروه پژوهشی EverDrill دمای عمق ۱۵۵ متری را در ارتفاع ۲۵۰۰ متری یخچال خومبو اندازهگیری کردند. سپس حسگرهای دمایی برای ثبت دمای یخ طی چندین ماه از سال ۲۰۱۷ تا سال ۲۰۱۸ مورد استفاده قرار گرفتند. گرمای حاصل از زمین گرمایی، هوای گرمتر ارتفاعات کم و جریان آب حاصل از ذوب یخ میتواند علت این دماهای نسبتا بالا باشد. کوئینسی میگوید:
دمای داخلی، تاثیر معنیداری روی دینامیک پیچیدهی یخچالهای طبیعی از جمله چگونگی جریان یافتن آن، چگونگی تخلیه آب از آن و حجم آب ذوبشده دارد. این منبع حیاتی یخ، تامینکنندهی آب شرب میلیونها نفر در منطقهی هندوکش هیمالیا است.
در واقع در آن منطقه، یخ بسیار زیادی وجود دارد؛ بیش از هر نقطهی دیگری روی زمین بهجز قطب شمال و قطب جنوب. بههمین خاطر است که گاهی به منطقهی هندوکش هیمالیا، قطب سوم نیز گفته میشود؛ ذخیرهای که آب حدود ۶۰ میلیون نفر ساکن در آنجا را تامین میکند. بعضی از دانشمندان نیز در حال بررسی افزایش تشکیل دریاچهها روی یخچالهای اطراف کوه اورست هستند. از آنجایی که قابلیت آب در جذب گرما نسبت به یخ بیشتر است، این امر موجب بروز حلقههای بازخورد مثبت شده و موجب ذوب شدن بیشتر یخهای اطراف میشود. بهعبارت دیگر حتی افزایش ناچیزی در دما میتواند منجر به کاهش قابلتوجهی در یخ و افزایش جریان آب در اطراف کوه اورست شود.مهم است که این مساله در مباحث تغییرات اقلیمی در نظر گرفته شود و تلاش در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانهای در جهان بیشتر شود. پژوهشگران در مطالعهی خود نتیجهگیری کردند که این شواهد نشان میدهند این یخچالها نسبت به تغییرات اقلیمی در حال وقوع در قرن ۲۱ آسیبپذیر شدهاند.
نتایج این پژوهش در ژورنال Scientific Reports منتشر شده است.