شایعات پیرامون علل آتش سوزی کالیفرنیا صحت ندارد
آتشسوزیهای ووزلی و پارادایس در ماه نوامبر، ویرانیهای گستردهای در کالیفرنیا به بار آورد و منجر به کشته شدن بیش از ۹۰ تن و سوختن بیش از ۱۰۰ هزار هکتار زمین شد.
پس از مهار کامل آتشسوزی، ساکنان محلی در حالی به محل زندگی خود بازگشتهاند که چیزی جز بقایایی سوخته، باقی نمانده است. مقامات رسمی نیز هنوز در جستجوی صدها نفر از اهالی گمشده هستند؛ فرآیندی که در اثر بارش شدید باران، با مشکل مواجه شده است.
پس از پایان آتشسوزیها، بسیاری از مردم میخواهند بدانند که چگونه باید از نو آغاز کنند. تعیین علت آتشسوزی میتواند ماهها طول بکشد که این فرآیند، شامل شستشوی خاک سوخته برای یافتن شواهد نیز میشود. در این میان، یوتیوب نیز جولانگاه نظریهپردازان توطئه شده است که دوباره به تریبونی برای اثبات توضیحات خود دست یافتهاند.
نظریههای جنونآمیز
به نظر میرسد که گستردهترین نظریهای که این روزها در حال دستبهدست شدن است؛ از گروه توطئه QAnon نشأت گرفته؛ گروهی که اغلب ادعاهایی عجیب درمورد بازیگران هالیوودی و مقامات عالیرتبه منتشر میکند.
این گروه اکنون ادعا میکند که آتشسوزی در کالیفرنیا توسط لیزر یا دیگر سلاحهایی با انرژی متمرکز و با دستور دولت آمریکا انجام شده است.
برخی از افراد توطئهپرداز مدعی هستند که این آتشسوزی، تلاشی از سوی دولت برای نابود کردن کل مناطق بوده است؛ در حالی که برخی دیگر اظهار کردهاند که ایالات متحده در تلاش بوده مسیر را برای احداث سیستم خط ریلی پرسرعت هموار سازد.
آتشسوزی سال گذشته نیز ادعاهای ساختگی مشابهی را در پی داشت که در سرتاسر یوتیوب و دیگر رسانهها منتشر شد.
برای روشن شدن ماجرا، مصاحبهای با مارکو بورن، یکی از مقامات سابق آژانس مدیریت بحران فدرال (FEMA) ترتیب داده شد. او مانند بسیاری از دانشمندان دیگر، این آتشسوزی را به ترکیبی از عوامل جوی و فعالیتهای انسانی نسبت داد.
انسانها با ساختوساز در زمینهایی که مستعد آتشسوزی هستند (یعنی مناطق جنگلی)، عملاً خود را درمعرض آسیب قرار دادهاند. او گفت:
در حالی که میدانیم همیشه جنگلها در معرض آتشسوزی بودهاند؛ باز هم میبینیم که مردم به مناطقی نفوذ کردهاند که مستعد آتشسوزی هستند. اکنون ما نیز مستقیماً تحتشعاع این آتشسوزیها قرار گرفتهایم؛ در حالی که قبلاً اینچنین نبود.
در میان معدود دلایل طبیعی برای آتشسوزی، صاعقه یکی از رایجترین عوامل است. همچنین احتمال آتشسوزی بر اثر حوادث خطوط برق نیز وجود دارد.
بورن میگوید که یک سناریوی غیرمعمول نیز وجود دارد که ممکن است علت آتشسوزی سال گذشته در منطقهی واین کالیفرنیا باشد.
عمدهی این آتشسوزیها در ایالات متحده از فعالیتهای انسانی مانند نادیده گرفتن آتشهای افروختهشده توسط کمپهای مستقر در جنگل، انداختن تهسیگار، سوزاندن زبالهها یا ایجاد حریقهای عمدی ناشی میشود.
اما همهی این اشتباهات منتهی به شعلهورشدن آتش نخواهند شد. شرایط خشک، همراه با وزش باد و رطوبت کم میتواند گسترش آتش را تسریع کرده و کنترل آن را سختتر کند.
البته آتشسوزی به مقداری مهمات نیز نیاز دارد. بورن گفت:
آتشسوزیها همواره در مناطقی که سوخت وجود داشته باشد، رخ میدهند. این سوخت ممکن است برگهای خشک، درختان، بوتهها یا در برخی موارد، حتی خانهها باشند.
چگونه شعلههای آتش را میتوان توضیح داد؟
یکی از پرسشهای اصلی در میان تئوریپردازان توطئه این است که چرا آتشسوزی کالیفرنیا برخی خانهها را نابود کرد؛ در حالی که این اتفاق برای خانههای دیگر رخ نداد.
یکی از فعالان یوتیوب با نام ODD Reality در یکی از ویدئوهای خود میگوید:
شما میبینید که مغازهها و رستورانها از بین رفتهاند؛ در حالی که چیزهای دیگر همچنان سالم هستند. ساختمانهای دیگر سالم ماندهاند، حتی درختان دستنخورده باقی ماندهاند؛ ولی سازههای خاصی کاملاً ویران شدهاند. واقعا قضیه از چه قرار است؟
متخصصان آتشسوزی پاسخ روشنی برای این پرسش دارند. بورن میگوید:
زمانی که یک آتشسوزی شکل میگیرد، معمولاً الگوی جوّی مختصبهخود را ایجاد میکند.
تصاویر مربوط به خانههای دستنخورده در مجاورت خانههای سوخته که دستمایهی نظریهپردازان توطئه قرار گرفته است
زمانی که آتش شعلهور میشود، شرارههای آن میتواند از طریق باد پراکنده شود. اگر جریان باد آنها را به سمت خانهای با پنجرههای شکسته یا باز، مصالح قابلاشتعال، و یا تودهای زباله بکشاند، ممکن است شروع به دود کردن و سپس شعله کشیدن کنند.
او میگوید:
اغلب مصالحی که در ساخت خانه استفاده میکنیم، میتوانند آتش بگیرند. برخی مواد مانند فولاد، بتن و آجر مستقیماً نمیسوزند؛ اما در ساختار خانههای ما همواره مواد قابلاشتعال نیز یافت میشود.
او اشاره کرد که مواد مورداستفاده در ساختوسازهای امروزی مانند پلاستیکها و لمینتها میتوانند بهگونهی شدیدی شعلهور شوند؛ در حالی که ساختمانهای قدیمیتر به این آسانی نمیسوختند.
بیشتر آتشسوزیها از فعالیتهای انسانی ناشی میشود
ولی یک عامل دیگر هم وجود دارد که باید در نظر گرفت؛ عاملی که برخی از توطئهپردازان قبلاً هم بدان اشاره کرده بودند.
گزارش اخیر تغییرات اقلیمی که توسط دولت ترامپ منتشر شده، نشان میدهد که دمای زیاد ناشی از فعالیتهای انسان میتواند مدت و شدت آتشسوزیهای رخداده در منطقهی شمال غربی اقیانوس آرام را افزایش دهد.
این گزارش همچنین به یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ اشاره میکند که نشان میدهد در اثر تغییرات اقلیمی، مساحت جنگلهایی که در سالهای ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۵ طعمهی حریق شدهاند، به دو برابر افزایش یافته است.
همچنین انتظار میرود که دماهای بالاتر، دفعات رخداد آتشسوزیها را در جنوب شرقی ایالاتمتحده افزایش دهد.
در حالی که میدانیم شرایط آبوهوایی قطعاً به بُروز این آتشسوزیها کمک خواهد کرد؛ انتشار گازهای گلخانهای باعث تشدید وضعیت نامساعد آبوهوا شدهاند.
این بدان معنی است که در آینده، ما باید انتظار وقوع آتشسوزیهای بیشتر و درنتیجه توطئهپردازیهای بیشتری ازایندست را داشته باشیم.