مغز انسان در دوران بزرگسالی هم به رشد خود ادامه می‌دهد

ماه پیش مطلبی باعنوان اینکه احتمالا در هیپوکامپ فرد هیچ سلول جدیدی رشد نمی‌کند، منتشر شد. اکنون در مطالعه‌ای دیگر گزارش شده است که احتمالا نورون‌های جدید در حال رشد در مغز افراد بزرگسال وجود دارد.

دهه‌هاست که در حوزه‌ی علم عصب‌شناسی، عقیده‌ی کلی بر این بوده است که مغز انسان چند سال پس از تولد از رشد باز می‌ماند و ما باید از سلول‌های گرانبهایی که در آن جا قرار می‌گیرند، به‌خوبی مراقبت کنیم. البته نباید زیاد عجول بود؛ برخی از پژوهش‌های انجام شده روی حیوانات به این نتیجه رسیده‌اند که سلول‌های مغزی برخی از پستانداران در طول زمان به رشد خود ادامه می‌دهند.

اخیرا مطالعه‌ای در ژورنال Nature منتشر شده است که در آن نمونه‌های تصادفی از بافت هیپوکامپ افراد فوت‌شده در سنین مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجه‌ی این مطالعه نشان می‌دهد که شاید بتوان فرضیه‌ی قبلی در مورد عدم رشد مغز در بزرگسالی را کنار گذاشت. اکنون در پژوهشی دیگر عصب‌شناسان دانشگاه کلمبیا، از روش مشابهی برای این نتیجه‌گیری که آیا مغز انسان واقعا در بزرگسالی رشد می‌کند، استفاده کرده‌اند. این تیم همچنین از هیپوکامپ ۲۸ فرد که داری سن بین ۱۴ و ۷۹ بودند نمونه‌برداری کردند؛ همه‌ی این افراد قبل از مرگ ناگهانی خود، از سلامت کامل برخوردار بودند.

میورا بولدرینی نویسنده‌ی اصلی مقاله می‌گوید:

افراد مسن نیز همچون افراد جوان دارای توانایی ساخت هزاران نورون جدید از سلول‌های پیش‌ساز در هیپوکامپ هستند. با این حال افراد مسن‌تر دارای عروق خونی کمتر در این ناحیه بوده و احتمالا توانایی کمتری در ایجاد اتصالات نورونی هستند.

کاهش توانایی ایجاد اتصالات، بیشتر یک حدس است؛ اما می‌تواند توجیه‌کننده‌ی کاهش درک شناختی در سنین آخر زندگی باشد. در حالی‌که این مطالعه هم در نهایت موافق این عقیده‌ی عمومی است که یک فرایند فیزیولوژیکی موجب کاهش شناخت با افزایش سن می‌شود، با این حال باز هم این نتیجه از استدلال قدیمی فاصله دارد.

مجموعه‌ی پژوهش‌ها به ما می‌گویند که به هر نتیجه‌گیری نباید به‌طور مطلق اعتماد کنیم. در واقع باید به دنبال یافتن علت تفاوت‌های بین پژوهش‌های مختلف در این زمینه بود. دانشمندان به‌دنبال جمع آوری اطلاعات ضروری هستند تا تصویر واضحی از هر مطالعه به‌دست آورند و علت نتیجه‌گیری‌های متفاوت را درک کنند. مغز انسان پیچیدگی‌های زیادی دارد بنابراین حقیقت هر چه که باشد، مدل نهایی باید انبوهی از مشاهدات دقیق را در نظر بگیرد و در نهایت تاریخچه‌ای از پژوهش‌های متناقص ارائه دهد.

جزئیات این پژوهش در ژورنال Cell Stem Cell منتشر شد.