فرض کنید پس از یک روز عکاسی به خانه برگشته‌اید و نسبت به عکس‌های زیبایی که ثبت کرده‌اید هیجان‌زده هستید؛ اما پس از بررسی دقیق آن‌ها متوجه می‌شوید عکس‌ها مات شده‌اند.
اغلب عکاس‌ها این شرایط را تجربه می‌کنند؛ و به دلیل شفاف نشدن تصاویر آن‌ها را حذف می‌کند. در یک دنیای بی‌نقص، ۱۰۰ درصد تصاویر شفاف می‌شوند اما این در واقعیت به‌ندرت رخ می‌دهد. بااین‌حال، هنگام عکاسی باید چند نکته را در نظر بگیرید، این نکات احتمال بلوری و مات شدن تصاویر را کاهش می‌دهند.
۱. سرعت شاتر پائین است
اولین و متداول‌ترین دلیل مات شدن عکس‌ها، پائین بودن سرعت شاتر است. دلیل این اتفاق استفاده از حالت عکاسی خودکار یا نیمه‌خودکار است یا ممکن است سرعت شاتر دستی برای موقعیت موردنظر مناسب نباشد.
اگر به دنبال یک نتیجه‌ی شفاف هستید، ثبت این تصویر روی دست و بدون سه پایه تقریبا غیرممکن خواهد بود
معمولا این اتفاق هنگام عکاسی در ساعات گرگ‌و‌میش یا در شرایط نوری کم رخ می‌دهد. به‌ندرت در نور شدید روز با این مشکل روبه‌رو می‌شوید. یک قانون کلی برای برطرف کردن این مشکل این است که هرگز از سرعت شاتر کمتر از فاصله‌ی کانونی استفاده نکنید. برای مثال برای یک لنز ۱۴ میلی‌متری، از سرعت شاتر کمتر از ۱/۱۴ ثانیه بدون سه‌پایه استفاده نکنید و برای یک لنز ۲۰۰ میلی‌متری از سرعت پائین‌تر از ۱/۲۰۰ ثانیه استفاده نکنید یا در غیر این صورت از سه‌پایه استفاده کنید. در غیر این صورت می‌توانید ISO را افزایش داده یا از گشادگی دیافراگم بیشتر برای دستیابی به سرعت شاتر بالاتر استفاده کنید. اگرچه افزایش ISO یا باز کردن دیافراگم بر کیفیت تصویر هم تأثیر خواهد گذاشت.
۲. تنظیمات گشادگی دیافراگم اشتباه است
دلیل شماره‌ی دو انتخاب گشادگی دیافراگم نادرست است. با اینکه تنظیمات صحیحی برای گشادگی دیافراگم در هر سناریو وجود ندارد و این تنظیمات بسته به شرایط تغییر می‌کند، اما با در نظر گرفتن بعضی نکات می‌توانید تأثیر آن را بهتر درک کنید. هنگام استفاده از تنظیمات گشادگی دیافراگم مثل f/2.8، شفافیت کلی کمتر از زمانی است که با گشادگی f/13 عکاسی می‌کنید.
در f/2.8 یک نقطه با حداکثر شفافیت وجود دارد اما بقیه‌ی بخش‌های تصویر خارج از فوکوس هستند در نتیجه کل تصویر مات می‌شود. تنظیمات گشادگی دیافراگم باریک‌تر مثل f/22، شفافیت کلی را کاهش می‌دهد. بااینکه تصویر به‌طورکلی در فوکوس قرار دارد، شفافیت آن نسبت به عکاسی در تنظیمات گشادگی وسیع‌تر، کمتر است. یافتن گشادگی دیافراگم ایدئال برای هر سناریو می‌تواند دشوار باشد اما با تجربه و تمرین بیشتر می‌توان به آن رسید. تکنیک‌هایی مثل پشته‌سازی فوکوس هنگام عکاسی از صحنه‌هایی مفید است که عناصر آن در فاصله‌های مختلف (دور و نزدیک) از لنز قرار گرفته‌اند.
۳. لرزش دوربین
استفاده از سه‌پایه متداول‌ترین روش برای رسیدن به تصاویر شفاف است. بااین‌حال، نصب دوربین روی یک سه‌پایه لزوما منجر به تولید نتایج شفاف و قابل انتظار شما نمی‌شود. فشار دادن دکمه‌ی شاتر دوربین لرزش کمی را به دوربین منتقل می‌کند. با اینکه ممکن است تأثیر ملموسی نداشته باشد اما هنگام عکاسی در سرعت‌های نیمه‌کند شاتر دلیل کافی برای محو شدن یا نرم شدن عکس است.
استفاده از یک شاتر ریموت یا شاتر تأخیری تعبیه‌شده در دوربین هنگام عکاسی با سه‌پایه می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. به این صورت لرزش به وجود آمده بر اثر فشردن کلید شاتر از بین رفته و تصویر شفاف‌تری تولید خواهد شد.
۴. سه‌پایه پایدار نیست
ممکن است از سه‌پایه استفاده کنید، سرعت شاتر مناسب باشد و حتی شاتر ریموت هم داشته باشید اما باز هم به تصاویر شفاف نرسید. بعضی سه‌پایه‌ها در مقابل باد مقاوم نیستند و به‌سختی روی یک رودخانه با جریان کند قرار می‌گیرند. هر حرکتی در اطراف شاتر باعث لرزیدن آن می‌شود، درنتیجه تصاویر شفافیت کمتری خواهند داشت.
استفاده از یک سه‌پایه‌ی حرفه‌ای می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. مانفراتو یک نوع سه‌پایه‌ی خوب و پایدار است و حتی در شرایط سخت هم دچار لرزش نمی‌شود.
یک سه‌پایه‌ی ارزان ۲۰ دلار قابلیت ثبت تصویری با شفافیت خوب مانند تصویر بالا را نخواهد داشت
البته لازم نیست گران‌ترین سه‌پایه را بخرید اما از خرید ارزان‌ترین سه‌پایه هم اجتناب کنید. هرچقدر سه‌پایه محکم‌تر و باثبات‌تر باشد، می‌توانید در شرایط سخت‌تری از آن استفاده کنید.
۵. از لنز کم کیفیت استفاده می‌کنید
با اینکه در عکاسی نباید زیاد بر تجهیزات تأکید داشت و صرف‌نظر از نوع تجهیزات به‌کاررفته می‌توان تصاویر خوبی را ثبت کرد، اما وقتی بحث کیفیت مطرح می‌شود بدون شکل دوربین‌های مجهز نتایج متفاوتی را ارائه می‌دهند. شاید بسیار شنیده باشید که به‌جای دوربین باید روی لنز سرمایه‌گذاری کنید.
اهمیت لنز در شفافیت تصاویر از دوربین بیشتر است
وقتی بحث شفافیت تصاویر مطرح می‌شود اهمیت لنز از دوربین بیشتر می‌شود. قطعا کیفیت خروجی و شفافیت لنزهای ارزان‌قیمت به‌اندازه‌ی یک لنز مجهز گران‌قیمت نیست و حتی در میان لنزهای حرفه‌ای هم تفاوت‌های زیادی ازنظر Sharpness وجود دارد. بنابراین قبل از انتخاب لنز در محدوده‌ی بودجه‌ی خود تحقیقات لازم را انجام دهید و سعی کنید به‌جای تهیه‌ی تعداد زیادی لنز، از یک یا دو لنز خوب استفاده کنید.
۶. خطای دستی
دلیل دیگری که معمولا شنیدن آن بسیار دردناک است، فوکوس نادرست است. فوکوس زیاد هم سخت نیست. به نظر ساده می‌رسد! اما این‌طور نیست به‌ویژه اگر بخواهید فوکوس دستی را انجام دهید، مرزهای اندکی وجود دارد که باعث می‌شوند تصویر خارج از فوکوس باشد. دو دلیل برای این سناریو وجود دارد:
۱. فوکوس خودکار به‌خوبی کار نمی‌کند: با اینکه فوکوس خودکار در اغلب دوربین‌های دیجیتال ابزار برجسته‌ای است اما همیشه طبق انتظار عمل نمی‌کند. این مسئله به‌ویژه هنگام کار در نور کم خود را نشان می‌دهد زیرا دوربین سعی می‌کند جزئیات را ثبت کند و فوکوس مناسب را انتخاب کند.
۲. فوکوس دستی صحیح نیست: فوکوس دستی کمی مشکل است؛ اما بهترین راه برای دستیابی به فوکوس صحیح و دلخواه است. دانستن محل مناسب فوکوس و روش دستیابی به فوکوس شفاف زمان‌بر است و نیاز به مهارت و تجربه دارد. Live view یا نمای زنده روش خوبی برای استفاده از فوکوس دستی است. بزرگنمایی دیجیتال ۱۰۰ درصد یا دو برابر را فعال کنید و تا زمانی که به شفاف‌ترین نقطه رسیدید فوکوس را تغییر دهید.
مرحله‌ی نهایی
استفاده از نکات بالا احتمال ثبت تصاویر شفاف را بالا می‌برد. البته این نتیجه بدون تلاش به دست نمی‌آید اما توجه به این نکات می‌تواند نتایج را به شکل چشمگیری بهبود دهد. یک تمرین برای بررسی شفافیت، بررسی مستمر صفحه‌ی نمایش دوربین و زوم کردن روی تصویر است. در هر بار تغییر ترکیب‌بندی این کار را انجام دهید تنها به چند ثانیه زمان نیاز دارد. سعی کنید این کار را به یک عادت تبدیل کنید و نقاط خارج از فوکوس تصویر خود را پیدا کنید.