به اعتقاد مدیرعامل انویدیا، قانون مور مرده است
جنسن هوانگ، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار انویدیا می‌گوید قانون مور مرده است. او در حاشیه‌ی نمایشگاه CES 2019 گفت: «قانون مور دیگر صادق و امکان‌پذیر نیست». بخش عمده‌ای از فرآیند تولید نیمه‌هادی به کوچک‌تر کردن اجزایی موسوم به ترانزیستور باز می‌گردد؛ سوئیچ‌های الکترونیکی بسیار کوچکی که داده‌ها را در هر ابزار الکترونیکی، از ساعت به‌کاررفته در مایکروویو گرفته تا الگوریتم‌های هوش مصنوعی روی گوشی‌های هوشمند، پردازش می‌کنند.
گوردون مور، هم‌بنیان‌گذار اینتل در سال ۱۹۶۵ روند پایداری با نرخ دوساله را برای بهبود دو برابری عملکرد پردازنده‌ها پیش‌بینی کرد. قانون مور در دنیای پردازنده‌های کامپیوتر به چیزی فراتر از یک خط مشی صرف بدل شد، در عوض در قالب تعریفی برای نوآوری در بازه‌های زمانی منظم تکامل یافت و نقش پیش‌گوی خودانجامی را برعهده گرفت که صنعت نیمه‌هادی را به‌پیش می‌راند. تمام بهبودهای جزئی و منظمی که در آیفون، گلکسی و دستگاه‌های دیگر شاهد هستیم، به‌لطف قانون مور حاصل شده‌اند.
اما با نزدیک‌ونزدیک‌تر شدنِ اجزای تراشه‌ها به ابعاد اتمی، ادامه‌دادن مسیر با نرخ قانون مور، دشوارتر می‌شود. اکنون دو برابر کردن تعداد ترانزیستورها در بازه‌های زمانی دو ساله، چه به‌لحاظ فنی، چه هزینه‌ای امری چالش‌برانگیز به‌حساب می‌آید. بدین ترتیب، توان پردازشی پردازنده‌ها نیز افزایش ۱۰۰ درصدی را تجربه نخواهد کرد. مدیرعامل انویدیا می‌گوید:
در گذشته، قانون مور در بازه‌های زمانی ۵ ساله، ۱۰ برابر رشد می‌کرد و در هر دهه، ۱۰۰ برابر می‌شد. اکنون قانون مور هر سال تنها چند درصد رشد می‌کند و هر ۱۰ سال، شاید بهبود دو برابری را تجربه کند؛ بنابراین قانون مور به پایان راه رسیده است.
خاطرنشان می‌کنیم که هوانگ در سال‌های گذشته نیز درباره‌ی پایان‌یافتن قانون مور صحبت کرده بود؛ اما اینتل و خود مور، در این زمینه اظهار نظری نکرد‌ه‌اند. یکی از نگرانی‌های اصلی دنیای فناوری این است که با کند شدن پیشرفت صنعت نیمه‌هادی، نوآوری نیز در دنیای الکترونیک رو به افول خواهد گذاشت؛ چرا که بهبود عمر باتری، کاهش هزینه‌‌ی تولید و بهبود عملکرد دستگاه‌ها با کوچک‌تر شدن پردازنده‌ها ممکن می‌شود.
اینتل که زمانی پیشروی دنیای نیمه‌هادی بود، گذار به لیتوگرافی ۱۰ نانومتری را چندین‌بار به‌تعویق انداخته است؛ در حالی که شرکت‌های دیگری همچون سامسونگ، هم‌اکنون تراشه‌های پیشرفته‌تر ۷ نانومتری را روانه‌ی بازار می‌کنند. در حالی که برخی افراد مانند هوانگ، به مرگ قانون مور اذعان دارند؛ اما دانشمندان به تلاش برای یافتن راهکاری برای گسترش فناوری کنونی ترانزیستورهای سیلیکونی ادامه می‌دهند که از جمله‌ی این تلاش‌ها می‌توان به ورق‌های فوق‌باریک گرافنی اشاره کرد.
پاتریک مورهد، تحلیلگر مؤسسه‌ی Moor Insights & Strategy می‌گوید:
قانون مور با تعریف دقیق دو برابر شدن توان پردازنده‌ها در بازه‌های زمانی دوساله، دیگر رخ نمی‌دهد. اگر ناتوانی ما در کاهش ابعاد تراشه‌ها، در تمام حوزه‌های فناوری، فاجعه‌بار خواهد بود.
اما مورهد در ادامه خاطرنشان می‌کند که دنیای فناوری اکنون انواع دیگر رایانش، مانند استفاده از GPU، فرم‌ورک‌های نرم‌افزاری پیشرفته و راهکارهای جدید بسته‌بندی مدار تراشه‌ها را به‌کار می‌گیرد. دیوید کو، مدیر مالی ارشد مدیاتک، قانون مور را مرده خطاب نمی‌کند؛ اما به کند شدن روند آن اذعان دارد. مدیاتک هم‌اکنون تراشه‌های موبایل ۷ نانومتری تولید می‌کند و به‌گفته‌ی کو به‌زودی روی لیتوگرافی ۵ نانومتری کار می‌کند. او در ادامه افزود:
هنوز هم مزایایی همچون کاهش مصرف انرژی را شاهد هستیم؛ اما احتمالا دیگر همانند گذشته هزینه‌ها کاهش نیابد. اگرچه قانون مور کندتر شده است؛ اما این موضوع به‌مفهوم متوقف شدن آن نیست.
مدیرمالی ارشد مدیاتک ادعا می‌کند که با توجه به لزوم استفاده از ابزارهای پیچیده‌تری مانند دستگاه‌های لیتوگرافی EUV، ممکن است قیمت‌ها اندکی افزایش پیدا کنند.
نظرات