آزمایش چشم می‌تواند کلید تشخیص زودهنگام آلزایمر باشد

پژوهشگران مرکز چشم دوک در ایالات متحده دریافته‌اند که تفاوت قابل‌توجهی بین رگ‌های خونی شبکیه بیماران مبتلا به آلزایمر و سایر افراد وجود دارد. پژوهش جدید نشان می‌دهد که معاینه چشم می‌تواند مزایایی بیش از ارتقاء نسخه عینک داشته باشد.

روش تصویربرداری که پژوهشگران از آن بهره بردند، «آنژیوگرافی توموگرافی انسجام نوری (OCTA)» نام دارد که به پزشکان امکان بررسی جریان خون در مویرگ‌های ریز پشت شبکیه چشم را می‌دهد. در این پژوهش از چشم ۲۰۰ شرکت‌کننده با دستگاه‌ جدید OCTA تصویربرداری شد. جدا از ۱۳۳ نفری که در گروه کنترل شده قرار داشتند و افرادی سالم را شامل می‌شدند، ۳۹ فرد مبتلا به آلزایمر و ۳۷ نفر دیگر که به اختلال شناختی خفیف (MCI) مبتلا بودند در پژوهش جدید حضور داشتند.

پژوهشگران در کنفرانس خبری توضیح دادند:

در افرادی که دارای مغزی سالم هستند، رگ‌های خونی میکروسکوپی، تار متراکمی را پشت شبکیه آن‌ها تشکیل می‌دهد که در ۱۳۳ نفر گروه کنترل دیدیم. اما برای ۳۹ شرکت‌کننده‌ای که مبتلا به آلزایمر بودند، این تار تراکم کمتری داشت و حتی در برخی نواحی بسیار نازک بود.

شارون فِکرت، متخصص چشم و جراح شبکیه در مرکز چشم دوک و پژوهشگر اصلی پژوهش جدید، در بیانیه‌ای گفت: «ما عروق خونی را اندازه‌گیری می‌کنیم که در معاینه‌های عادی منظم چشم دیده نمی‌شوند، این کار را با تکنولوژی غیرتهاجمی جدیدی انجام می‌دهیم که ظرف چند دقیقه تصاویر کیفیت بالایی از عروق خونی بسیار کوچکِ پشت شبکیه چشم ثبت می‌کند.

ممکن است این تغییر تراکم رگ‌های خونی شبکیه چشم؛ بازتابی از رگ‌های خونی کوچک مغز باشند، آن هم قبل از اینکه هرگونه تغییری در عملکرد شناختی بیمار را تشخیص دهیم.»

در حال حاضر پزشکان می‌توانند بیماری‌های زوال عقل را ازطریق آزمایش‌های تصویربرداری مغز مانند MRI یا سی‌تی اسکن، آزمایش‌های عصب‌شناختی و سایر روش‌ها تشخیص دهند.

فکرت گفت:

درنهایت، هدف این است که از این تکنولوژی برای تشخیص زودهنگام آلزایمر، یعنی قبل از اینکه علائم از دست دادن حافظه آشکار شوند استفاده کنیم.  

پژوهشگران دیگری قبلا پیشنهاد استفاده از این نوع اسکن چشم برای تشخیص زودهنگام بیماری پارکینسون را داده‌اند. به‌هر حال، این پژوهش هنوز در مراحل ابتدایی خود است و قبل از اینکه بتوان از این روش به‌طور گسترده‌ای بهره برد، به پژوهش‌های بیشتری نیاز خواهد بود. اما، کاربردهای بالقوه روش جدید، فوق‌العاده هیجان‌انگیز است. معاینه ساده چشم می‌تواند افرادی را که در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های شناختی قرار دارند، در همان مراحل ابتدایی بیماری شناسایی کند و به پزشکان امکان به کار بردن درمان‌های پیشگیرانه‌ی متعددی را بدهد.

یافته‌های پژوهشگران در ژورنال علمی «Ophthalmology Retina» منتشر شد.