واکسن سرخک موجب بروز اوتیسم نمیشود
این ایده که واکسنها ممکن است موجب ایجاد اوتیسم شوند، در سال ۲۰۱۰ توسط هیئت پزشکی بریتانیایی رد شد و نشان دادند آندرو ویکفیلد، پزشکی بود که بهخاطر منافع مالی سعی در انتشار چنین ارتباطی داشت، اما هنوز هم پژوهشگران درحال صرف زمان و هزینه برای بیاعتبار ساختن کار ویکفیلد هستند. ادعای ویکفیلد موجب کاهش چشمگیری در واکسیناسیون در سرتاسر جهان و از جمله آمریکا شد.
تعداد زیادی از والدین مانع از واکسیناسیون کودکان خود میشوند. این روند بهصورتی است که کارشناسان سلامت عمومی هشدار میدهند پیشرفتهایی که در نتیجهی تلاش ماموران بهداشتی حاصل شده و در سال ۲۰۰۰ سرخک در آمریکا ریشهکن شده بود، در حال خنثی شدن هستند. درماههای ژانویه و فوریه، ۲۰۶ مورد سرخک در ۱۱ ایالت آمریکا تأیید شد؛ بیش از تعداد مواردی که در کل سال ۲۰۱۷ دیده شد.
آخرین مدرکی که صریحا وجود هرگونه ارتباطی بین اوتیسم و واکسیناسیون برای سرخک، اوریون و سرخچه را رد میکند، روز دوشنبه در مجلهی Annals of Internal Medicine منتشر شد. در این رابطه، پژوهشگران دادههای کودکان دانمارکی متولدشده در سالهای ۲۰۱۰-۱۹۹۹ را که شامل بیش از نیم میلیون کودک میشد، مورد بررسی قرار دادند. پژوهشگران از اطلاعات ثبتشدهی جمعیتی برای بررسی ارتباط ممکن بین وضعیت واکسیناسیون و تشخیص اوتسیم استفاده کردند. یافتههای آنها نشان میداد که این واکسن موجب افزایش خطر ابتلا به اوتیسم نمیشود و بدین ترتیب یک اطمینان آماری بیشتر برای آنچه قبل از آن، دانشمندان در موردش توافق داشتند، حاصل شد.
پژوهشگران همچنین نتیجه گرفتند که واکسیناسیون موجب آغاز اختلالات توسعهای در جمعیتهای حساس نمیشود و با افزایش شیوع بیماریها پس از واکسیناسیون ارتباطی ندارد. سعد عمر، استاد دانشگاه ایموری در مصاحبهای با واشنگتن پست گفت: «تفسیر درست این است که هیچگونه ارتباطی وجود ندارد».
عمر اگرچه این مطالعه را بزرگترین یا یکی از بزرگترین مطالعات انجامشده در این زمینه خواند، ولی در عین حال اشاره کرد که بهجای اینکه منابع محدود برای برطرف کردن شک در زمینهی واکسیناسیون هدر برود، بهتر است در زمینههای امیدوارکنندهتری در حوزهی پژوهشهای مرتبط با اوتیسم صرف شود. او گفت تنها محدودیت اساسی تمام مطالعات مشاهدهای این است که برای مطالعهی اثرات مورد نظر، شما نمیتوانید بهطور عمدی افراد را واکسینه کنید یا اینکه از واکسیناسیون آنها پیشگیری کنید چراکه این کار غیراخلاقی است.
قرار است در کنگرهی آمریکا یک ارزیابی درمورد واکسنها و گسترش بیماریهای قابل پیشگیری انجام شود. اگرچه این مطالعه طوری برنامهریزی نشده بود که با تحقیقات کنگره مقارن شود، ولی نتایج در لحظات حساسی منتشر شد. موارد ابتلا به سرخک افزایش یافته و موجب شده است که کارشناسان درمورد قریبالوقوع بودن یک شیوع ملی هشدار دهند.
براساس گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها، ۶ شیوع در آمریکا در شرف وقوع است. ۷۱ فرد در واشنگتن آلوده شدهاند، امسال یک شیوع در کلارککانتی اتفاق افتاد؛ جایی که بهعلت موارد بالای معافیت غیرپزشکی واکسنهای مورد نیاز، پژوهشگران آن را «نقطهی داغ ضدواکسیناسیون» نامیدند. این ویروس به همین شکل در دیگر مناطق جهان نیز منتشر شده است. اخیرا یک کودک ۵ سالهی فرانسوی واکسینهنشده، این بیماری را مجددا به کاستاریکایی که ۵ سال بود در آن خبری از سرخک نبود، آورد. یک شیوع نیز زمانیکه یک کودک واکسینهنشده بعد از ابتلای به این بیماری در اسرائیل به خانهی خود برگشت، در جامعهی یهودیان ارتودوکس در نیویورک آغاز شد. سازمان جهانی بهداشت گزارش کرده است که در سال گذشته ۷۲ مورد مرگ ناشی از سرخک در اروپا اتفاق افتاده است. در سال ۲۰۱۵ زنی در واشنگتن پس از درگیری با سرخک دچار ذاتالریه شد و از دنیا رفت. این نخستین مرگ ناشی از این بیماری در آمریکا از سال ۲۰۰۳ بود. سرخک بسیار مسری است و میتواند بهمدت دوساعت در هوای اتاقی که در آن یک فرد آلوده حضور داشته است، باقی بماند. درحالیکه بیماری اغلب با علایم شبهسرماخوردگی و جوشهای پوستی آغاز میشود، افراد مبتلا ممکن است دچار مشکلات سلامتی دیگری نظیر ذاتالریه و در موارد شدیدتر التهاب مغز (آنسفالیت) و حتی تشنج شوند.
عمر گفت علت پدیدار شدن این جنبش مخالف کوچک، بهوضوح میزان موفقیت واکسن سرخک است. او درمورد واکسنی که از سال ۱۹۶۳ در آمریکا در دسترس قرار گرفت، گفت:
این واکسن قربانی موفقیت خود شده است. وقتی شما خود بیماری را نتوانید ببینید، دشوار است که مزایای آن را ببینید.
سوزین پاک گورستین، متخصص اطفال در سیاتل و استاد دانشگاه واشنگتن گفت که آگاهی عمومی از زمانیکه جی اینسلی فرماندار واشنگتن در ماه ژانویه وضعیت اضطراری اعلام کرده، افزایش یافته است. بااینحال او از این موضوع که مردم برای محافظت از خود نیاز به یک بحران داشتند، اظهار تاسف کرد. او گفت:
مردم فراموش میکنند که باید نگران باشند و به این ترتیب ما به اینجا میرسیم. من جامعهی واکسینهنشدهی خودمان را مقصر میدانم که بهخاطر ارتباط بیاساس این واکسن با اوتیسم، ترسیدهاند.
آندرو ویکفیلد به همراه همسر و طرفدارانش در سال ۲۰۰۷
اما حتی با گذشت تقریبا یک دهه پس از استرداد این مقاله توسط مجلهای که آن را منتشر کرد (Lancet)، نگرانیها درمورد بیخطر بودن این واکسن از بین نرفت و البته سرزنشهای متخصصان این حوزه از علم، ویکفیلد را ساکت نکرد. او با انتشار کتاب «بیاعتنایی سنگدلانه: اوتیسم و واکسنها- حقیقت پشت یک تراژدی» در سال ۲۰۱۰، بار دیگر موجب بروز نگرانیهایی شد و این کتاب تبدیل به کتاب مقدس طرفداران جنبش ضدواکسن شد. این کتاب در سال ۲۰۱۷ مجددا به چاپ رسید و از روز سهشنبه در رتبهی ۱۲ آمازون در ردهی کتابهای پزشکی پیشگیرانه قرار گرفته است. نویسندگان در مقالهی جدید خود نوشتند:
ارتباط بیاعتبار بین واکسن سرخک و اوتیسم همچنان موجب نگرانی و چالشهایی در زمینهی پذیرش واکسن میشود.
این پژوهشگران هم از گروههای در حال تلاشی هستند که میخواهند این اطلاعات اشتباه درمورد واکسن را از بین ببرند. عمر گفت:
این موضوع که این تلاشها موفقیتآمیز نبوده، نشان میدهد که به روش جدیدی نیاز است. سوالی که در ذهن من است این است که آیا ما باید انجام مطالعات بیشتر در این زمینه را ادامه دهیم یا اینکه عدم اطمینانی که برای داشتن یک سؤال قابل پژوهش لازم است، در این نقطه از بین رفته است. مطالعهی جدید موجب تغییر ذهنیت کسی نمیشود.
به نظر او، یک رویکرد امیدوارکنندهتر، توسعهی راهبردهای ارتباطی و مداخلات رفتاری است که توسط پزشکان بهکار گرفته شود. الزام برای انجام واکسیناسیون بهجای دادن حق انتخاب به والدین برای واکسینه کردن فرزندشان میتواند موجب افزایش حفاظت شود. براین اساس، پزشکان باید زدن واکسن را بهصورت یک انتظار و نه یک انتخاب پیش روی والدین قرار دهند. عمر گفت:
بهجای اینکه مثلا گفته شود آیا جانی کوچولو باید واکسینه شود؟ بهتر است از این جمله استفاده شود که: زمان واکسن زدن جانی کوچولو فرا رسیده است. این نوع بیان، اثرگذار خواهد بود.