ارتباط احتمالی بین خواب نیمروز و کاهش خطر حمله قلبی و سکته

پژوهشگران ۳۴۶۲ شرکت‌کننده‌ی سوئیسی را به مدت بیش از ۵ سال مورد بررسی قرار دادند و از آن‌ها خواستند که عادات خواب نیمروز خود را یادداشت کنند و سپس ارتباط بین این عادات را با شیوع بیماری قلبی‌عروقی در آن‌ها مورد توجه قرار دادند. این آمار نشان می‌داد که خواب نیمروز گاه‌گاه (یک یا دو بار در هفته) درمقایسه‌با حالتی که فرد اصلا خواب نیمروزی نداشته باشد، با خطر پایین‌تر حمله‌ی قلبی، نارسایی قلبی یا سکته همراه است. این ارتباط درمورد چرت زدن مکرر دیده نمی‌شد و در افراد بیش از ۶۵ سال نیز وجود نداشت (احتمالا به‌علت مشکلات سلامتی پیچیده‌تر). پژوهشگرانی که در این مطالعه مشارکت نداشتند، در سرمقاله‌ای که همراه مقاله در مجله‌ی Heart منتشر شد، چنین نوشتند:

درحالی‌که مسیرهای فیزیولوژیکی دقیق ارتباط دهنده‌ی خواب نیمروز با خطر بیماری قلبی‌عروقی مشخص نیست، این پژوهش به مباحث پیرامون پیامدهای سلامتی مرتبط با خواب نیمروز اضافه می‌کند و پیشنهاد می‌کند که شاید مدت خواب نیمروز مهم نباشد؛ بلکه تعداد دفعات آن اهمیت داشته باشد.

این امر نشان‌دهنده‌ی عاملی است که در مطالعات گذشته به‌ندرت مورد توجه قرار گرفته است و آن میزان تکرار خواب است. قبل از اینکه به پیش بروید و خواب نیمروز را در برنامه‌ی روزانه‌ی خود بگنجانید، باید بر این نکته تأکید کنیم که این مطالعه مشاهده‌ای بوده است و بنابراین نمی‌تواند وجود یک رابطه‌ی سببی را تأیید کند. پژوهشگران در این مطالعه عواملی مانند خواب‌آلودگی روزانه و مدت خواب شبانه را نیز به‌عنوان عوامل تأثیرگذار احتمالی درنظر گرفتند. شاید خواب روزانه به‌طور مستقیم مسئول تغییر در شیوع بیماری‌های قلبی‌عروقی نباشد. برای مثال این امکان وجود دارد که کسانی که در هفته یکی دو بار در روز می‌خوابند، دارای سبک زندگی سالم‌تر و منظم‌تری باشند و این روش زندگی آن‌ها باشد که روی خطر بیماری قلبی‌عروقی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

از دیگر محدودیت‌هایی که باید درنظر داشته باشید این است که این مطالعه روی گزارش‌های خود شرکت‌کنندگان درمورد تعداد خواب نیمروز متکی بوده است و تعداد حوادث قلبی‌عروقی نسبتا کمی (۱۵۵ مورد) در این گروه دیده شده است که این امر موجب می‌شود نتیجه‌گیری عمومی دشوار شود. بااین‌حال، پژوهش داده‌های ارزشمندی را به موضوع بررسی ارتباط بین خواب نیمروز و سلامتی قلبی‌عروقی می‌افزاید. برخی از مطالعات پیشین نشان داده‌اند که خواب نیمروز می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی را کاهش دهد درحالی‌که مطالعات دیگر نتیجه‌ی مخالفی را گزارش کرده‌اند. آیا تعداد خواب‌های نیمروزی می‌تواند برخی از تناقص‌های بین این نتایج را توضیح دهد؟ این همان چیزی است که پژوهشگران مطالعه‌ی حاضر آن را پیشنهاد می‌کنند و می‌خواهند تعداد خواب‌های نیمروز در هفته در مطالعات آینده درنظر گرفته شود.

در این مطالعه، حدود یک‌پنجم از شرکت‌کنندگان که در آغاز مطالعه ۳۵ تا ۶۵ سال داشتند، یک یا دو بار در هفته طی روز می‌خوابیدند. کمی بیش از نیمی از آن‌ها (۵۸ درصد) گزارش کردند که اصلا در روز نمی‌خوابند. برای کسانی که از قدری خواب طی روز لذت می‌برند، نشانه‌ها همچنان دلگرم‌کننده است. دیگر مطالعات ارتباطی را بین خواب نیمروز و بهبود عملکرد شناختی، تقویت ذهن و کنترل عاطفی بهتر نشان داده‌اند. درحالی‌که کسی نمی‌گوید دوبار خوابیدن در هفته به میزان چشم‌گیری از خطر بیماری قلبی کم می‌کند، مطالعه‌ی اخیر نکته‌ی جالبی در این زمینه است. در سرمقاله چنین آمده است:

درحالی‌که هنوز زود است که درمورد مناسب بودن خواب نیمروز برای حفظ سلامت بهینه قلب نتیجه‌گیری کنیم، این مطالعه نشان می‌دهد که پاسخ احتمالا چیزی فراتر از یک بله یا خیر ساده است و ما باید چیزهای بیشتری درمورد خواب نیمروز یاد بگیریم.

نتایج این پژوهش در مجله‌ی Heart منتشر شده است.