سافت بانک ۲۴ میلیارد دلار زیان مالی از پروژه‌های در دست اجرایش را پیش‌بینی میکند
سافت‌بانک، غول ژاپنی سرمایه‌گذاری در دنیای فناوری، اعلام کرد احتمالا با ۲۴ میلیارد دلار خسارت مالی روبه‌رو خواهد شد. این شرکت می‌گوید پروژه‌هایی همچون برنامه‌ی سرمایه‌گذاری ویژن فاند و سرمایه‌گذاری در استارتاپ فضای کار اشتراکی وی‌ورک و شرکت مخابرات ماهواره‌ای وان‌وب، با بازنگشتن سرمایه روبه‌رو خواهند شد. بازنگشتن در سرمایه‌گذاری، درمجموع به‌معنای هفت‌میلیارد دلار خسارت خالص در سافت‌بانک خواهد بود. چنین پیش‌بینی‌هایی نشان می‌دهد احتمالا غول ژاپنی در پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه‌ی خود در سرمایه‌گذاری‌های دنیای فناوری موفق نبوده است.
در دو سال گذشته، سافت‌بانک و بنیان‌گذار بلندپرواز آن، ماسایوشی سان، میلیاردها دلار سرمایه‌ی سرمایه‌گذاران و ثروت شخصی خود را به سرمایه‌گذاری در دنیای فناوری اختصاص داد. سرمایه‌گذاری‌های سافت‌بانک بیشتر فناوری‌های مرتبط با یادگیری ماشین و رباتیک و مخابرات نسل آینده را هدف قرار می‌دهند. سان و دیگر مدیران بر این باور هستند که سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها، صدها میلیارد دلار آورده در سال‌های آتی به‌همراه خواهد داشت.
ماسایوشی سان با وجود تبلیغات بی‌شمار روی فناوری‌های آینده‌ای که در بالا به آن‌ها اشاره شد، میلیاردها دلار سرمایه را در شرکت‌هایی با موضوعات فعالیت دیگر هزینه کرد. یکی از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ او در WeWork انجام شد. WeWork مشهورترین استارتاپ فضای کار اشتراکی و به‌نوعی فعال صنعت املاک محسوب می‌شود. سرمایه‌گذاری‌های سان در این دسته در شرکت‌های مشابه دیگر همچون OpenDoor و Compass نیز انجام شد.
از سرمایه‌گذاری متفرقه‌ی سافت‌بانک و ماسایوشی سان در حوزه‌هایی خارج از فناوری‌های پیش‌گام می‌توان به شرکت‌هایی با جریان درآمدی فروش مستقیم به کاربر اشاره کرد. از میان آن‌ها، Brandless و Wag و DoorDash ازجمله شرکت‌های مشهور هستند. سان همچنین در هتل‌های زنجیره‌ای Oyo نیز سرمایه‌گذاری کرده است. با نگاهی به این سرمایه‌گذاری‌ها متوجه می‌شویم که چشم‌انداز او شرکتش (خصوصا در برنامه‌ی ویژن‌فاند)، آن‌چنان هم آینده‌نگرانه و پیش‌گام نیست.
همه‌ی سرمایه‌گذاری‌های سافت‌بانک لزوما روی فناوری‌های پیشرو انجام نمی‌شود
سرمایه‌گذاری‌های سان و سافت‌بانک در شرکت Brandless، شکستی تمام‌عیار بود و شرکت مذکور در ابتدای سال جاری فعالیت‌های خود را کاملا متوقف کرد. سرمایه‌گذاری ضررده دیگر هتل‌های Oyo بود که به‌‌علت بحران پیش‌آمده برای صنعت گردشگری براثر شیوع ویروس کرونا، آن هم با خسارت‌های زیادی روبه‌رو شد.
اگرچه بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های ماسایوشی سان و سافت‌بانک با شکست روبه‌رو شده‌اند یا وضعیت نامناسبی در بازار دارند، تمامی آن‌ها لزوما ناموفق نبوده‌اند. سافت‌بانک ازطریق برنامه‌ی ویژن فاند سرمایه‌گذاری عظیمی روی استارتاپ اسلک انجام داد و پیش از عرضه‌ی عمومی سهام آن شرکت، از سرمایه‌گذاران و سهام‌داران اصلی بود. در شرایط کنونی که فعالیت‌های دورکاری به‌‌علت شیوع ویروس کرونا و پیاده‌سازی سیاست‌های فاصله‌گذاری اجتماعی بیش از همیشه طرفدار دارد، اسلک هم با افزایش شدید تعداد کاربران روبه‌رو شده است.
یکی از سرمایه‌گذاری‌های بلندپروازانه‌ی سافت‌بانک (خارج از برنامه‌ی ویژن فاند) شرکت OneWeb بود که ظاهرا در وضعیت مناسبی قرار ندارد. چشم‌انداز این شرکت نیازمند هزینه‌های زیادی بود تا شبکه‌ای از ماهواره‌ها را برای ارائه‌ی ارتباط مخابراتی در کل جهان پیاده‌سازی کند. از سرمایه‌گذاری‌های شکست‌خورده‌ی دیگر می‌توان به Zume اشاره کرد. استارتاپ مذکور کسب‌وکاری متمرکز بر تحویل پیتزا به‌صورت رباتیک بود.
چرا با وجود شکست‌های متعدد سافت‌بانک در سرمایه‌گذاری در دنیای فناوری، این شرکت هنوز پابرجا است؟ پاسخ پرسش را می‌توان در سهام سودآور سافت‌بانک در غول چینی تجارت الکترونیک، یعنی علی‌‌بابا، جست‌وجو کرد. به‌علاوه، سافت‌بانک مالک شرکت آرم است که کسب‌وکاری سودده در حوزه‌ی تولید نیمه‌هادی محسوب می‌شود. غول ژاپنی همچنین سرمایه‌گذاری‌های سودآور متعددی در صنعت مخابرات انجام داده است.
برخی کارشناسان ادعا می‌کنند که سان بیش از همه به اسطوره‌سازی علاقه دارد که درباره‌ی چشم‌اندازهای بلندپروازانه‌اش شکل می‌گیرد و برنامه‌های او ظاهرا به‌ضرر سهام‌داران و سرمایه‌گذاران خارج از شرکت تمام می‌شود. بلومبرگ در یادداشتی به برنامه‌های سان اشاره میکند و می‌گوید تمایل او برای رشد سریع استارتاپ‌ها و تزریق پول بیش‌از‌حد مشکلاتی را برای رشد استارتاپ‌ها ایجاد میکند. درواقع، کارشناسان می‌گویند سرعت مدنظر سان که با تزریق سرمایه‌ی عظیم اجرا می‌شود، بیش از سرعت مدنظر رشد در ذهن بنیان‌گذاران استارتاپ است. به‌هرحال برنامه‌های او، به سرمایه‌گذاران ویژن فاند و سافت‌بانک فشار وارد میکند.
کارشناسان بلومبرگ اعتقاد دارند تزریق بیش‌از‌حد سرمایه به استارتاپ، تیم‌های استارتاپی را بیش از ساختن شخصیت بنیادی سازمان به هزینه‌کردن معتاد میکند. البته این استراتژی در سال‌های گذشته تا حدی موفق بوده است. شرکت‌هایی که پشتیبانی سافت‌بانک را دریافت کرده‌‌اند، با دراختیارداشتن منابع مالی بیشتر از رقبا، هزینه‌های بازاریابی بیشتری متقبل شدند و در کسب سهم بازار و جذب استعدادها موفق‌تر بودند.
درنهایت امروز سافت‌بانک در بسیاری از پیش‌گامان دنیای استارتاپی سهام دارد؛ پیش‌گامانی همچون WeWork ،Uber ،Grab Holdings و Oyo که هرکدام برترین کسب‌وکار حوزه‌ی فعالیت خود هستند. البته از نگاه بسیاری از کارشناسان دنیای کسب‌وکار، قرارگرفتن آن‌ها در صدر صنعت به‌معنای سودآوربودنشان نیست. همان‌طورکه می‌بینیم، همین سرمایه‌گذاری ظاهرا موفق به زیان مالی برای غول ژاپنی منجر شده‌اند.
نظرات