دانشمندان افزایش قدرت ویروس کرونا دراثر جهش را بعید می‌دانند
مطالعه‌ی پیش‌چاپی که آنلاین منتشر شده؛ اما هنوز دانشمندان دیگر آن را بازبینی نکرده‌اند، با انتشار خبری دراین‌باره فضای اینترنت را ملتهب کرده است. سی‌ام آوریل، گزارشی از تیمی با هدایت بت کوربر، زیست‌شناس آزمایشگاه ملی لس‌آلاموس در نیومکزیکو، ادعا کرد که جهشی در ویروس کرونا یافته که ماه فوریه در اروپا ظاهر شده و سپس به‌سرعت گسترش پیدا کرده و با ورود ویروس به کشورهای جدید به نوع غالب تبدیل شده است. پژوهشگران در مقاله خود نوشته‌اند «این جهش بسیار نگران‌کننده است؛ زیرا موجب می‌شود انتقال‌پذیری ویروس کرونا بیشتر شود.»
در پی پوشش رسانه‌ها، چشم‌انداز ظهور یک سویه‌ی تقویت‌شده موجب ترس و وحشت بیشتر مردمی شد که از قبل هم دچار ترس بودند. بااینحال، متخصصان تکامل ویروس‌ها در این زمینه قانع نشده‌اند. یکی از دلایل آن است که سویه‌ی جدیدی وجود ندارد: برخلاف ویروس آنفلوانزا، ویروس کرونا تاکنون به انواع کاملا متمایزی تقسیم نشده است. این ویروس جهش پیدا می‌کند؛ اما جهش در تمام ویروس‌ها رخ می‌دهد. فقط اینکه جهشی رایج‌تر شده است؛ اثباتی بر این امر نیست که آن جهش عملکرد ویروس را تغییر داده است.
جهش‌ها تغییرات کوچکی در مواد ژنتیکی هستند که هنگام تکثیر ویروس رخ می‌دهند. سلول‌های انسان پروتئین‌های به‌اصطلاح «نمونه‌خوان» دارند که موجب می‌شوند جهش‌ها کمیاب باشند. بااینحال، هر نوزادی همراه با ده‌ها جهش ژنتیکی جدید به‌دنیا می‌آید.
ویروس‌ها هربار که سلولی را عفونی می‌کنند، جهش‌های زیادی تولید می‌کنند. بسیاری از این جهش‌ها برای ویروس سودمند نیستند و به‌جای اینکه به تکثیر آن کمک کنند، موجب غیرفعال‌شدن آن می‌شوند. تعداد کمی از جهش‌ها ممکن است برای ویروس مفید باشند و بقیه تأثیر مثبت یا منفی اندکی دارند. انتخاب طبیعی می‌تواند به ویروس‌های حامل جهش مفید برتری دهد و به شیوع گسترده‌تر آن منجر شود؛ اما این امر نیز امکان‌پذیر است که جهشی خنثی به‌طور تصادفی و طبق فرایندی به‌نام «رانش ژنتیکی» رایج‌تر شود. سرگئی پوند، زیست‌شناس تکاملی در دانشگاه تمپل، درباره‌ی این گزارش جدید گفت:
فکر نمی‌کنم آن‌ها شواهدی درباره‌ی ادعای افزایش قدرت انتقال ارائه دهند. برای تأیید چنین موضوعی به مقایسه‌ی مستقیم میان سویه‌های مختلف در یک منطقه‌ی جغرافیایی نیاز دارید.
دکتر پوند گفت ممکن است انتظار داشته باشید چنین جهش قدرتمندی در ویروس‌های مختلف زیادی ایجاد شود و به نسل‌های آینده‌ی آن‌ها برتری تکاملی ببخشد؛ اما چنین اتفاقی رخ نداده است.
برخی پژوهشگران در توییتر از این مقاله انتقاد کرده‌اند. بیل هاناژ، اپیدمیولوژیست دانشکده بهداشت عمومی چان نوشت: «اگر بخواهم خلاصه بگویم، فکر می‌کنم این ادعاها مشکوک هستند». برایان واسیک، زیست‌شناس تکاملی در دانشگاه کرنل می‌گوید: «آن‌ها زود نتیجه گرفته‌اند. این نتایج سزاوار بازبینی قوی و مطمئنی است».
البته هیچ‌کدام از منتقدان این احتمال را رد نکرده‌اند که جهشی ممکن است ظهور کند و موجب افزایش انتقال‌پذیری ویروس شود. درواقع، این امکان وجود دارد که جهش D614G به نوعی مزیتی ایجاد کرده باشد؛ اما برای رد توضیحات دیگر به شواهد بسیار بیشتری نیاز است.
نظرات