بیوگرافی جانی آیو، مدیر طراحی محصولات اپل
جانی آیو شخصیتی در دنیای طراحی است که بسیاری از مردم بدون دانستن نام او، مبهوت طراحیهای خلاقانهاش در دنیای وسایل دیجیتال هستند. زمانیکه جانی برای یک شرکت طراحی در لندن کار میکرد، اپل از او خواست که در طراحی لپتاپ جدید به آنها کمک کند. پس از طراحی این لپتاپ بود که او بهسرعت به استخدام این غول فناوری درآمد. مسئولیت کنونی آیو، مدیریت تیم طراحی صنعتی اپل و همچنین تیمهای طراحی رابط کاربری این شرکت است. او طراح اصلی بسیاری از محصولات سختافزاری و نرمافزاری این شرکت معتبر است.
جانی آیو تاکنون جوایز و تقدیرنامههای متعددی برای طراحیهایش دریافت کرده است. در سال ۲۰۰۳، او برندهی اولین جایزهی طراح سال از موزهی طراحی لندن شد. در سال ۲۰۰۶، او به عضویت افتخاری آکادمی سلطنتی مهندسان مفتخر شد و در سال ۲۰۱۲، کاخ باکینگهام، لقب سر را به او اهدا کرد. در نظرسنجی سال ۲۰۰۴ شبکهی بیبیسی، او بهعنوان تأثیرگذارترین فرد فرهنگی بریتانیا شناخته شد.
تولد، والدین و تحصیلات اولیه
جاناتان آیو متولد ۲۷ فوریهی سال ۱۹۶۷ در محلهای در شمال شرق لندن به نام چینگفورد است. پدر او، مایکل آیو، نقرهساز ماهری بود. پدربزرگ جانی نیز یک مهندس بود. آیو سالهای ابتدایی تحصیل را در مدرسهی چینگفورد گذراند. برای تحصیلات متوسطه به دبیرستان والتون در استنفورد رفت. در زمان تحصیلات متوسطه، علاقهی او به خودروها آشکار شد که همین علاقه، مسیر تحصیل و کار او را به سمت طراحی تغییر داد.
پس از تحصیلات دبیرستان و ترک والتون، جانی برای رسیدن به علاقهاش، دورههای آموزشی متعدد طراحی خودرو را امتحان کرد. یکی از آنها دورهی آموزشی دانشکدهی سلطنتی هنر بود که البته او را جذب نکرد. در عوض، او به دانشکدهی پلیتکنیک نیوکاسل رفت و در آنجا، طراحی صنعتی خواند. جانی آیو در سال ۱۹۸۹، مدرک کارشناسی هنر خود را با رتبهی ممتاز کسب کرد. برخی از تجربیات تحصیلی او مانند طراحی سمعک، هماکنون در موزهی طراحی لندن نگهداری میشوند. پس از فارغالتحصیلی، آیو بهدنبال زمینهای تخصصی بود تا طراحی را در آن ادامه دهد. او به سمت گرایش طراحی محصول جذب شد و درنهایت، آژانس طراحی Roberts Weaver او را استخدام کرد.
الگوها
جاناتان آیو تاکنون محصولات خاص و بهیادماندنی زیادی طراحی کرده و نقشی مهم در تغییرات بنیادی طراحی محصولات الکترونیکی داشته است. اما همانطور که بزرگترین طراحان تاریخ هم الگوهایی داشتهاند، آیو نیز در طراحیهای خود از برخی بزرگان دنیای طراحی صنعتی الگو گرفته است. برخی افراد، دیتر رمز (مدیر طراحی محصولات براون) را الگوی اصلی آیو میدانند.
از دیگر الگوهای آیو در طراحی، میتوان به روشهای طراحی دانشکدهی آلمانی Bauhaus اشاره کرد که اصولی مانند «پیروی فرم از کاربرد» و «زیبایی در عین سادگی» را ترویج میکنند. این اصول در دههی ۱۹۲۰ در آلمان رواج داشتند و سپس در دههی ۱۹۵۰ به اصولی آموزشی در دانشکدهی هنر Ulm تبدیل شدند. اصول Ulm/Bauhaus تأثیرات زیادی در دنیای طراحی داشتهاند. شرکت آئودی در دههی ۱۹۸۰ بسیاری از این اصول را در طراحی محصولات خود به کار گرفت.
شرکت Tangerine
پس از یک سال کار در اولین شرکت یعنی رابرتس ویور، آیو به استخدام یک استارتاپ طراحی به نام Tangerine درآمد. او در این شرکت طراحیهای متنوعی از اجاق مایکروویو تا سرویس بهداشتی، دستگاه دریل و مسواک انجام داد. البته او در این دوران ناامیدیهایی نیز داشت. زمانیکه او یک سرویس بهداشتی برای شرکت Ideal Standard طراحی کرد، مدیر شرکت مشتری طرح او را رد و عنوان کرده بود که این طرح بسیار گران و بیشازحد مدرن است. در نتیجه آیو از طراحی برای مشتریانی که به آنها علاقه نداشت یا اصولی شبیه به او نداشتند، خسته شد.
شرکت اپل
اپل یکی از مشتریان شرکت Tangerine بود و آیو علاقهی زیادی به این شرکت داشت. او مدتی را بهعنوان مشاور طراحی این شرکت در تولید کامپیوترهای PowerBook مشغول بود. اپل به مدت دو سال تلاش کرد تا آیو را بهعنوان کارمند تماموقت استخدام کند که موفق نبود.
درنهایت و پس از مدتی مشاوره به مدیر طراحی وقت اپل یعنی رابرت برونر، آیو در سال ۱۹۹۲ بهعنوان کارمند تماموقت در این شرکت استخدام شد. او در سالهای ابتدایی محصولاتی همچون دستیار دیجیتال نیوتون و MessagePad 110 را طراحی کرد. کمی پیش از بازگشت استیو جابز به اپل، آیو تقریبا از این شرکت استعفا داده بود؛ اما مدیر او در آن زمان یعنی جان رابینستن، آیو را متقاعد کرد که در شرکت بماند. رابینستن معتقد بود که اپل شرکتی تاریخساز خواهد شد.
در سالهای مدیریت جابز در اپل، طراحی به بخشی بسیار مهم در شرکت تبدیل شده بود و آیو توانست به سمت اصلی طراحی محصولاتی با کارایی بالا، زیبا و بسیار معروف برسد. جانی در مصاحبهای در سال ۲۰۱۴، به ارتباط نزدیکش با جابز اشاره کرد. او از جابز بهعنوان فردی با ایدههای جسورانه و باشکوه یاد میکند:
وقتی من و استیو جابز به اشیاء نگاه میکردیم، موارد فیزیکی که چشمهای ما میدید و نتایجی که میگرفتیم، یکسان بود. ما سؤالهای مشابهی میپرسیدیم و کنجکاوی نزدیکی نسبت به مسائل داشتیم.
جانی آیو یک دفتر اختصاصی در شرکت اپل دارد. او تنها طراح شرکت اپل است که دفتری خصوصی دارد و در این دفتر، کارهای تیم طراحی خود را بررسی و نظارت میکند. این دفتر به تجهیزات امنیتی و شیشههای پوشیده مجهز است. دفتر آیو با نام مکعب شیشهای شناخته میشود. تنها افرادی خاص مانند تیم ۱۵ نفرهی طراحان او (افرادی از کشورهای آمریکا، ژاپن، استرالیا و نیوزیلند که حدود ۲۰ سال با او کار کردهاند) و مدیران ردهبالای اپل اجازهی ورود به دفتر جانی آیو را دارند؛ چرا که تمامی طرحهای اولیهی محصولات، طرحهای مفهومی و نمونههای اولیه در این دفتر قرار دارند. حتی فرزندان آیو نیز اجازهی ورود به این دفتر ندارند. طبق مصاحبههای صورتگرفته در بیوگرافی استیو جابز، دفتر مدیر طراحی محصولات اپل به تجهیزاتی مانند چاپگرهای سهبعدی و تجهیزات برش فوم و ساخت نمونهی اولیه مجهز است. جابز در این مصاحبهها میگوید:
او (جانی آیو) بیشترین قدرت عملکردی را پس از من در شرکت اپل دارد.
در ۲۹ اکتبر سال ۲۰۱۲، جانی آیو به سمت مدیریت طراحی رابط کاربری شرکت اپل نیز برگزیده شد. درنهایت در ۲۶ می سال ۲۰۱۵، جانی آیو مدیر طراحی محصولات اپل شد.
دانشکدهی سلطنتی هنر
یکی از پستهای مدیریتی دیگر جانی آیو، ریاست افتخاری دانشکدهی سلطنتی هنر در لندن است. این سمت از اول ژوئیه سال ۲۰۱۷ به مدت ۵ سال به او اهدا شده است. وظیفهی آیو، مدیریت دانشکده و شرکت در جلسات تصمیمگیری برای ادارهی آن است. از دیگر وظایف او، ریاست کمیتهی نظارت دانشکده، شرکت در جلسات هیئت علمی و اهدای مدارک دانشگاهی در جشنهای فارغالتحصیلی است. آیو در مورد این سمت افتخاری گفته است:
بسیار خوشحالم که رابطهای رسمی با کالج سلطنتی دارم. این دانشکده تأثیری عمیق روی بسیاری از طراحانی داشته است که من آنها را تحسین میکنم.
زندگی شخصی
سر جاناتان آیو در سال ۱۹۸۷ با هیثر پگ، نویسنده و تاریخشناس بریتانیایی ازدواج کرد. آنها دو پسر دوقلو دارند. در حال حاضر، خانوادهی آیو در منطقهی پسیفیک هایتز سانفرانسیسکو زندگی میکنند. او علاقهی زیادی به حضور در اجتماع ندارد و به نظر میرسد مرگ استیو جابز تأثیری عمیق روی روحیهی او گذاشته باشد. جانی آیو، استیو را بهترین دوست خود میدانست و در جایی گفته است که هنوز نمیتواند مرگ او را باور کند. جابز نیز در مصاحبهای، جانی آیو را شریک معنوی خود در اپل دانسته بود.
نکاتی خواندنی از زندگی جانی آیو
طراحیهای بد اپل که صحبتهای جانی آیو را نقض میکنند!
جاناتان آیو نیز مانند بسیاری طراحان دیگر، اصولی برای طراحی دارد و در مصاحبهها و تدریسهایش، به آنها اشاره میکند. اما برخی از همین اصول توسط تیمی که او رهبری میکند، در طراحیهای اپل نقض شدهاند:
«طراحی، تنها جنبهی ظاهری محصول نیست. کارایی آن نیز باید مد نظر گرفته شود.» در تصویر زیر، طراحی غیر کاربردی کیبورد هوشمند آیپد پرو را میبینید.
«شما در طراحی، نشان میدهید که کاربران اهمیت میدهید. ما مسئولیتی مهم در این مورد داریم و به آن پایبند هستیم.» تصویر زیر ماوس هوشمند مجیک شرکت اپل را نشان میدهد که در هنگام شارژ قابل استفاده نیست.
«ما سعی میکنیم محصولاتی طراحی کنیم که استفاده از آنها اجتنابناپذیر است. شما حس میکنید طراحی محصولات ما تنها راهحل طراحی و کاربرد موجود هستند.» در ادامه تصویر قلم هوشمند اپل برای آیپد پرو را میبینید که تنها ازطریق پورت لایتنینگ و بهصورت عجیبی شارژ میشود.
«متفاوت بودن بسیار آسان است، اما بهتر بودن کار دشواری است.» تصویر زیر نشاندهندهی مکبوک جدید است که تنها یک پورت برای همهی کارها دارد. این طراحی به این معنی است که شما نمیتوانید بهصورت همزمان از لوازم جانبی استفاده کنید و دستگاه را نیز شارژ کنید.
جدایی از اپل
جانی آیو سرانجام در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۹ (۷ تیرماه ۱۳۹۸) اعلام کرد که قصد دارد پس از گذشت نزدیک به ۳۰ سال از اپل جدا شود و شرکت مستقل طراحی خودش را با نام LoveFrom تأسیس کند. آیو که همواره از او بهعنوان یکی از ستونهای اپل یاد میشد و اکنون دیگر لقب «طراح ارشد سابق اپل» را دارد در مصاحبهای با فایننشال تایمز دربارهی تصمیم خود مبنی بر ترک این شرکت چنین گفت:
اگرچه دیگر کارمند اپل نیستم؛ اما همچنان بهشدت درگیر [طراحی محصولات این شرکت] خواهم بود. امیدوارم این روند سالهای زیادی ادامه داشته باشد.اکنون زمان مناسب و آرامی برای بهوقوع پیوستن این تغییر بود.
جانی آیو در همین مصاحبه، به اهداف مؤسسهی طراحی LoveFrom نیز اشارههایی کرده است:
انجام کاری متفاوت، بسیار آسان است. من به چنین کاری علاقه ندارم و متفاوتبودن، بههیچوجه مرا ترغیب نمیکند. من به تلاش برای بهتر کردن وضعیت علاقهمند هستم. من به توسعه و طراحی محصولات و تجربههایی علاقهمند هستم که با احساس مسئولیت و توجه ساخته شدهاند.
نام مؤسسهی طراحی جانی آیو از یکی از جملات استیو جابز الهام گرفته شده است:
چندین سال پیش، در یکی از جلسات دیدار با کارکنان، استیو [جابز] در حال صحبت بود... او [گفت] یکی از انگیزههای بنیادی این است که وقتی محصولی را با عشق و توجه میسازید، اگرچه احتمالا هیچگاه افرادی را که این محصول را برای آنها ساختهاید، ملاقات نخواهید کرد و دست آنها را نخواهید فشرد، با ارائهی محصولی که با احساس مسئولیت و توجه ساخته شده است، قدردانی خود را به بشریت و همنوعان نشان دادهاید.من از شنیدن صحبتهای او تحتتأثیر قرار گرفتم و اکنون با چنین انگیزهای کار میکنم. بنابراین نام شرکت من «LoveFrom» است؛ چرا که بهصورت واضحی چراییِ کارهای من را نشان میدهد.
نقلقولهای مشهور از جانی آیو