معرفی کتاب اشک‌های یک میلیارد دلاری؛ چطور استارتاپ‌ها باید از شکست جلوگیری کنند

ایده‌های جدید در همه جای دنیا با نسبت بسیار زیادی شکست می‌خورند. درواقع اگر خطر زیاد شکست وجود نداشت، افراد دیگری همان ایده را اجرایی می‌کردند. مفهوم بنیادینی که استارتاپ را می‌سازد، همین موفق کردن ایده‌هایی است که احتمال شکست آن‌ها بسیار بالا است. عوامل متعددی مانند سرمایه‌ی ناکافی، هم‌تیمی‌های ضعیف یا تیمی که به خوبی شکل نگرفته است، مدل کسب‌وکار اشتباه، اطلاعات ناکافی از بازار، محصول بی‌کیفیت و رقابت شدید، می‌توانند منجر به شکست استارتاپ‌ها شوند. پس واضح است که بسیاری از استارتاپ­‌ها شکست می­خورند و اعداد و ارقام دروغ نمی­‌گویند. موفق‌­ترین کارآفرینان می­‌دانند که شکست درواقع بخشی از این بازی است و در کارآفرینی، شکست­‌ناپذیری معنا ندارد. اما شکست استارت­اپ‌ها تا حد زیادی قابل­ پیشگیری است. در دنیای استارتاپ‌ها، شکست یعنی فرصتی برای یادگیری. صاحبان استارتاپ‌هایی که شکست خورده‌اند، سعی می‌کنند خود را خونسرد نشان بدهند و با موضوع طبیعی برخورد کنند. ولی هرچه شکست خوردن طبیعی باشد، باز هم در شروع کار بسیار ناراحت‌کننده خواهد بود. در دورانی که انواع استارتاپ‌های یونیکورن را در جهان شاهد هستیم و تعداد زیادی از آن‌ها سهام خود را به‌صورت عمومی عرضه کرده‌اند، باید نگاهی هم به آمار شکست‌ها بیندازیم. آمار فعالیت استارتاپ‌ها در سرتاسر جهان، شکست اکثریت آن‌ها را فریاد می‌زند. در این ‌میان، درک دلایل شکست، اهمیت زیادی برای دیگر کارآفرینان دارد.

برای نمونه می‎توان به شرکت سرمایه‎گذاری جسورانه Accel Partners واقع در آمریکا اشاره کرد که به استارت‎آپ‎ها در مراحل رشد اولیه کمک می‎کند. این شرکت یکی از حامیان مالی فیسبوک بود که ۱۴٫۸ میلیون دلار سرمایه‎گذاری کرد و پاداش آن از سرمایه‎گذاری سود ۵٫۶ میلیارد دلاری بود؛ رقمی معادل ۳۷۸ برابر بیشتر از حجم سرمایه صرف‌شده. البته با سرمایه‎گذاری در هر استارتاپ چنین سودی حاصل نمی‎شود . گزارش CB Insights نشان می‌دهد حدود ۷۰ درصد استارتاپ‎ها طی ۲۰ ماه گذشته شکست خورده‌اند. علاوه بر این، این نسبت از شکست روزبه‌روز بدتر می‌شود. علت شکست چیست؟ این در حالی است که ایده‎پردازان و مالکان همه استارت‎آپ‌ها با شور و شوق و نهایت تلاش کار خود را آغاز می‎کنند.

طبق تحقیقی که مؤسسه‌ی Static Brain در ایالات متحده انجام داد، تقریبا تمام کسب‌و‌کارهای کوچک شکست می‌خورند؛ ۵۰ درصد آن‌ها بعد از ۵ سال و ۷۰ درصد آن‌ها بعد از ۱۰ سال. طبق داده‌های به‌‌دست‌آمده از این تحقیق، ۴۶ درصد از کمپانی‌های آمریکایی به دلیل بی‌کفایتی شکست خورده‌اند. منظور از بی‌کفایتی، قیمت‌گذاری‌ نامعقول، عدم مدیریت مستندات یا عدم پرداخت مالیات بوده است. ۳۰ درصد باقی‌مانده نیز به دلیل تجربه‌ی کم یا کمبود تجربه‌ی مدیریت شکست خورده‌اند. کمبود تجربه در زمینه‌ی محصولات یا خدمات، علت شکست ۱۱ درصد استارتاپ‌های دیگر بود. آمارهای CB Insights نشان می‌دهد ۷۰ درصد از استارتاپ‌های حوزه‌ی فناوری شکست می‌خورند. در دسته‌ی شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی محصولات سخت‌افزاری، آمار نگران‌کننده‌تری داریم که شکست ۹۷ درصدی را نشان می‌دهد.

کتاب «اشک‌های یک میلیارد دلاری» نوشته ی جیمی پراید، با ترجمه‌ی روح‌اله کهن‌هوش‌نژاد، توسط نشر هورمزد منتشر شده است. این کتاب تمرکز خود را بر استارتاپ‌هایی گذاشته است که اغلب آن‌ها در سه سال ابتدای آغاز به کار خود طعم شکست را می‌چشند. نویسنده در این کتاب به بررسی چرایی این شکست‌ها و علت رسیدن به آن‌ها پرداخته است. او که از کارآفرینان و سرمایه داران بنام و موفق است، تکنیک‌ها و راهبردهایی کاربردی را برای پیشگیری از شکست استارتاپ‌ها دراختیار آن‌ها می‌گذارد. او همچنین نقشه‌ی راهی برای لذت بردن از مسیر پرهیجان خلق کسب‌وکاری جدید به استارتاپ‌ها ارائه می‌کند تا برای آن‌ها، موفقیت را به ‌دنبال آورد. جیمی پراید در این کتاب در پی یافتن پاسخ این پرسش است که چرا استارتاپ‌ها شکست می‌خورند و چطور باید از این اتفاق جلوگیری کرد؟

گاهی در زندگی باید قدم‌های بسیار بزرگی برداشت. شروع کسب‌وکار متعلق به خود یکی از این قدم‌ها است. جیمی پراید این کار را کرده است و در کتاب اشک‌های یک میلیارد دلاری به ما نشان می‌دهد چطور باید از شکست جلوگیری کرد و آن را از پیش روی کسب‌وکار خود برداشت. این کتاب از علت شکست یک کسب‌وکار، نحوه‌ی موفقیت و نحوه‌ی لذت بردن از این سفر پرماجرا پرده برمی‌دارد.

بسیاری از ایده‌ها، بسیار ارزان هستند و هرجایی می‌توان آن‌ها را پیدا کرد؛ اما درعین ‌حال، داشتن یک ایده‌­ی جذاب به این معنا نیست که یک شرکت عالی خواهید داشت. کلید داشتن یک استارت­اپ موفق، تبدیل ایده‌ی فوق‌العاده‌ به کسب­‌وکاری با محصولات و خدماتی است که مردم برای آن پول پرداخت کنند. به عبارتی مسئله‌ای که در این میان مهم است، ایجاد ارزش پیشنهادی متقاعدکننده و پیاده‌­سازی آن ارزش پیشنهادی در یک مدل کسب­‌وکار زیست­‌پذیر است. در کتاب اشک‌های یک میلیارد دلاری بر این موضوع بسیار تأکید می‌شود که برای تبدیل یک ایده به کسب­‌وکار، اقدامات زیادی لازم است؛ اما همدلی عمیق با مشتریان بالقوه نیز آگاهی ارزشمندی نسبت به یافتن بهترین راه ‌حل برای حل مشکلات آن‌ها به شما خواهد داد.

شکست استارت­اپ‌ها تا حد زیادی قابل­ پیشگیری است. خطر بنیان‌گذار نیز اجتناب‌پذیر است؛ این چیزی است که می­‌توانید روی آن تأثیر بگذارید. اگر با داشتن گفت‌وگوی واقع­‌بینانه با خود و گروه سهام‌داران خود، در زمان کوتاهی به این مشکل رسیدگی کنید، آن‌گاه می‌توانید این خطر را از معادله خارج کنید.

کار کردن با بنیان‌گذاران خوب در این مسیر می­‌تواند فوق­‌العاده رضایت‌بخش باشد. این حرکت باعث می‌شود مهارت‌های مختلف بر سر یک میز بیایند و کل فرایند کار را لذت‌بخش‌تر کنند. در طرف مقابل، کار با شرکای اشتباه  از درد ریشه‌ی دندان بدتر است و بهترین کار، اجتناب از انتخاب چنین شرکایی است. به خاطر داشته باشید که انتخاب شریک کاری، درست به اندازه‌ی­ انتخاب راه‌ حل درست برای حل کردن مشکلات، مهم است. پس باید در این زمینه وقت زیادی صرف کرد و از عجله کردن دوری گزید. باید به خاطر داشت که تمام انسان‌ها، ارزش ­ها و رویکردی شبیه شما نسبت به کسب‌­وکار ندارند، پس باید تحقیق کرده و شرکای کاری خود را با دقت انتخاب کنید.

در مسیر تبدیل شدن به یک استارتاپ موفق، هرچه بیشتر درباره‌ی­ ‌خود و نحوه‌ی­ واکنش‌های خود در مواقعی که تحت فشار هستید بدانید، احتمال موفقیت شما بیشتر خواهد بود. دانستن این مطلب که وقتی اوضاع بد پیش برود چطور پاسخ خواهید داد، بسیار مهم است. با مطالعه‌ی کتاب اشک‌های یک میلیارد دلاری می‌آموزید درباره­‌ی خودتان بیشتر یاد بگیرید تا بتوانید تعامل بهتری با دیگران داشته باشید و وقتی اوضاع در استارت­اپ‌ شما خوب پیش نمی­‌رود، واکنش مثبت­‌تری به رویدادها نشان دهید. خودآگاهی و آمادگی، کلیدهای روابط موفق هستند. هرچه آمادگی جسمانی، روانی و هیجانی بیشتری هنگام کار در استارتاپ داشته باشید، طوفان­ های اجتناب­‌ناپذیر را بهتر تحمل خواهید کرد و این آمادگی، قدرت و اعتماد به ­نفس لازم را به شما خواهد داد.

وقتی سرمایه محدود است باید آن را عاقلانه خرج کنید. شما در کسوت یک بنیان‎گذار می­‌توانید با برنامه‌ریزی خوب و آماده‌­سازی قبل از تولید، خطرات کار خود را کاهش دهید. همچنین زمان بیشتری صرف برنامه‌­ریزی کنید و اطمینان خواهید داشت که آنچه تولید می­‌کنید، همان چیزی است که بازار از شما می­‌خواهد. این روند به رضایت مشتریان و افزایش احتمال موفقیت شما خواهد انجامید. پس اگر یک استارت­اپ هستید، درباره‌ی استارت­اپ شدن فکر می­‌کنید یا صرفاً به ایده‌ی کارآفرینی و نحوه‌ی به حداکثر رساندن شانس موفقیت خود می‌اندیشید، با اِعمال راهبردهایی که در این کتاب ذکر شده است، شانس بیشتری برای موفقیت خواهید داشت. همچنین اگر نمی­‌خواهید یکی از ۹۲ درصد افرادی باشید که شکست می­‌خورند، پس لازم است که این کتاب را بخوانید.

در کتاب اشک‌های یک میلیارد دلاری می‌آموزیم که سه عنصر DNA استارتاپ و نقش هر کدام از آن‌ها در شکست چیست. همچنین ۱۰ علت کلیدی شکست استارتاپ‌ها در این کتاب شرح داده شده است. پراید تلاش کرده است تا توضیح دهد چرا ظرفیت‌ها از قابلیت‌ها مهم‌تر هستند و چگونه می‌توان با تکیه بر این مسئله، به بنیان‌گذار موفقی تبدیل شد. همچنین نحوه‌ی ایجاد ویژگی‌های اصلی یک بنیان‌گذار موفق یعنی تاب‌آوری، آگاهی و انطباق‌پذیری شرح داده شده است. پراید در این کتاب شباهت‌های ساخت یک فیلم و راه‌اندازی یک استارتاپ را شرح داده است. او به روش هالیوود یعنی رویکرد سازمان‌یافته نسبت به راه‌اندازی و تأسیس یک استارتاپ اشاره می‌کند. اهمیت طراحی سرمایه‌گذار محور، و نحوه‌ی برنامه‌ریزی متناسب با بودجه نیز از موارد ذکرشده در این کتاب است.

استارتاپ‌ها فوق‌العاده‌ اند؛ بااین‌حال نیازمند آماده‌سازی درست هستند. بسیاری از آن‌هایی که شکست می‌خورند، مجبور نیستند شکست بخورند. جیمی پراید معتقد است شکست استارتاپ‌ها به‌طور کلی محصول یک رویداد خارجی نیست، بلکه از داخل نشأت می‌گیرد و کسب‌وکارها درنتیجه‌ی خودزنی شکست می‌خورند. مطالعه و تحلیل فکورانه‌ی دلیل این شکست، مزیت رقابتی مهم و درنتیجه شانس بیشتری برای موفقیت دراختیار استارتاپ شما خواهد گذاشت.

مطالعه‌ی کتاب اشک‌های یک میلیارد دلاری به شما کمک می‌کند متوجه شوید آیا استارت­اپ شما از پیش مرده است یا زنده؟ تا به این ترتیب زود تشخیص بدهید و به داد آن برسید. با تشخیص زودهنگام، تیم شما به یک زبان مشترک خواهد رسید و احساس اطمینان خواهد داشت که استارتاپ شما نسبت به دیگران که گویی فقط در بیابان سرگردان هستند، موفق‌­تر خواهد بود. در ادامه‌ی این روند، شب‌­ها خواب بهتر و نگرانی و اضطراب کمتری خواهید داشت؛ چراکه می‌­دانید درحال برنامه‌ریزی برای همان نقاط رایج شکست و کنترل کردن آن‌ها هستید.

جیمی پراید معتقد است که بنیان‌گذاران، تأمین سرمایه و مدل­‌های کسب‌وکار ناکارآمد، ۳ مؤلفه‌ی شکست هستند. شاگردی در محضر شکست استارتاپ، آموختن از تاریخ و واقع‌­بین بودن، وضعیت بهتر شما نسبت به اکثر بنیان‌گذاران را تضمین خواهد کرد. همچنین می­‌توانید با پرسیدن سؤالات درست از خود و دنبال کردن یک روش­ اثبات‌شده، شانس موفقیت خود را افزایش دهید.

نویسنده در بخش‌هایی از کتاب می‌گوید: «اصلا قرار نیست شما را گول بزنیم. اگر شما سرمایه‌گذار یک استارتاپ هستید باید از نزدیک با مدل مالی و عملکرد شرکت خود درگیر باشید. اگر فکر حسابداری برای شما نگران‌کننده‌ است، پس وقت آن رسیده با این ترس رو‌به‌رو شوید؛ زیرا نمی‌توانید کسب‌و‌کاری را بدون فهمیدن درست نحوه‌ی درآمدزایی آن شروع و اداره کنید.اما خوشبختانه مجبور نیستید به‌تنهایی این کار را انجام دهید. شما از روز اول به یک دفتردار نیاز دارید و به کسی که در قبال مسائل مالی کسب‌و‌کار شما مسئول باشد. همچنین اگر برای شما امکان‌پذیر است، یک مدیر مالی ارشد یا یک مدیر مالی خوب، بسیار ارزشمند خواهند بود. اما آن‌ها فقط حضور دارند تا شما را حمایت کنند؛ در نهایت خود شما به‌عنوان سرمایه‌گذار باید بدانید که کسب‌و‌کارتان در بستر اقتصادی چگونه عمل می‌کند.»

به گفته‌ی این کتاب، برای سرمایه‌گذاران، نادیده گرفتن مسائل مالی و تمرکز بر دیگر مؤلفه‌ها مانند رشد کاربر، کار راحتی است. توجیه دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که لازم نیست استارتاپ‌ها سودآور باشند. این اشتباهی مسلم است و سرمایه‌گذاران هرچه زودتر نیاز به برقراری کسب‌و‌کاری پایدار و سودآور را تشخیص دهند، بهتر است. البته یافتن و ساختن مدل‌های اقتصادی پایدار سخت است؛ زیرا بیشتر افراد می‌خواهند مسیر آسان را انتخاب کنند و مدل مالی زیربنایی کسب‌و‌کار خود را نادیده بگیرند.

جیمی پراید، کارآفرین چندین استارتاپ است. او همچنین سرمایه‌داری است که مأموریت کمک به ایجاد مؤسسات بهتر و زیست‎بومی مفیدتر را برای سرمایه‌گذاران خطرپذیر بر عهده گرفته است و از آن‌ها حمایت می‌کند. وی در کسوت سرمایه‌گذار، بیش از ۱۶ میلیون دلار برای تأمین سرمایه‌ی استارتاپ‌ها از بازارهای خصوصی و دولتی جذب کرده است که از این میان می‌توان به عرضه‌ی اولیه‌ی سهام در بورس اوراق بهادار استرالیا در سال ۲۰۱۵ اشاره کرد.

جیمی پراید بیش از بیست سال تجربه در حوزه‌ی فناوری بین‌المللی و سازمان‌های رسانه‌ای دیجیتال در کارنامه‌ی خود دارد که از این میان می‌توان به مدیریت realstate.com.au و مقام ارشد Deloitte Digital، salesforc، Red Hat، Veritas و Cisco Systems اشاره کرد. جیمی یک سخنران عمومی پرطرفدار محسوب می‌شود و به‌طور مرتب در مورد استارتاپ‌ها، کارآفرینی، سرمایه‌گذاری جسورانه، نوآوری و تفکر طراحی نظرات خود را مطرح می‌کند. وی شریک مدیریت Phi Digital Ventures است؛ یک صندوق سرمایه‌گذاری نوپا در حوزه‌ی اثربخشی اجتماعی که در پی سرمایه‌گذاری در شرکت‌های استرالیایی است تا بتواند دنیا را تغییر دهد. او همچنین هم‌بنیان‌گذار The Founder Lab است؛ یک مؤسسه‌ی آموزش کارآفرینی که به ‌دنبال ایجاد و حمایت از بنیان‌گذاران پیشرو است. جیمی پراید با کار فراوان در کسوت کارآفرین و سرمایه‌گذار، به بینشی استثنایی نسبت به ملزومات ایجاد یک استارتاپ موفق و جذب سرمایه دست یافته است.

عنوان کامل کتاب به زبان انگلیسی «Unicorn Tears: Why Startups Fail and How To Avoid It» است. در سال ۲۰۱۸، انتشارات John Wiley & Sons این کتاب را منتشر کرد. در سال ۱۳۹۹، انتشارات هورمزد کتاب یادشده را در دسته‌بندی مجموعه کتاب‌های حوزه‌ی کسب‌وکار، با عنوان کامل «اشک‌های یک میلیارد دلاری؛ چرا استارتاپ‌ها شکست می‌خورند و چطور باید از این اتفاق جلوگیری کرد» و ترجمه‌ی روح‌اله کهن‌هوش و امیر رودی، در ۲۳۲ صفحه به بازار عرضه کرده است.