داستان برند: لاکهید مارتین؛ بازوی قدرتمند نیروی هوایی آمریکا

لاکهید مارتین (Lockheed martin) یک شرکت آمریکایی با چشم‌اندازهای جهانی در صنعت هوافضا، صنایع نظامی و فناوری‌های پیشرفته‌ی این حوزه‌ها است. این شرکت در مارس سال ۱۹۹۵ با ادغام دو شرکت لاکهید و مارتین ماریتا (Martin Marietta) تأسیس شد. دفتر اصلی کنونی این شرکت در شهر بتسدا در مریلند واقع است. لاکهید مارتین در حال حاضر ۹۷ هزار کارمند در سرتاسر جهان دارد.

لاکهید مارتین یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های صنعت هوافضا در جهان است. طبق آخرین آمار منتشرشده، این شرکت بزرگ‌ترین پیمانکار خصوصی قراردادهای نظامی در جهان است که در حدود ۷۸ درصد از درآمد خود را از این طریق کسب می‌کند. برای درک درآمد این شرکت از قراردادهای نظامی، باید بدانید که ۱۰ درصد از سرمایه‌ی پنتاگون که صرف قراردادهای خارجی می‌شود، به لاکهید مارتین اختصاص می‌باید.

تاریخچه تأسیس

همان‌طور که گفته شد، لاکهید مارتین با ادغام شرکت لاکهید و مارتین ماریتا تأسیس شد. مارتین ماریتا شرکتی بود که در سال ۱۹۶۱ با ادغام شرکت‌های گلن، ال مارتین و امریکن ماریتا تأسیس شد. زمینه‌ی اصلی فعالیت مارتین ماریتا، صنایع شیمی، هوافضا و الکترونیک بود. لاکهید شرکتی با سابقه‌ی بیشتر بود که با فعالیتی مشابه، از سال ۱۹۱۲ فعالیت می‌کرد.

مذاکرات ادغام این دو شرکت در مارس سال ۱۹۹۴ انجام  و خبر عمومی این ادغام ۱۰ میلیارد دلاری در ۳۰ آگوست همان سال منتشر شد. در نهایت در ۱۵ مارس سال ۱۹۹۵، سهامدارن دو شرکت تأیید نهایی خود را اعلام کردند و تأسیس لاکهید مارتین انجام شد. بخش‌هایی از این دو شرکت که در ادغام حضور نداشتند، شرکت L3 Communications را تشکیل دادند که به‌عنوان پیمانکار پروژه‌های کوچک و متوسط نظامی فعالیت می‌کند.

دو شرکت ادغام‌شده، هرکدام محصولات خود را وارد فعالیت‌های لاکهید مارتین کردند. شرکت لاکهید محصولاتی همچون موشک تریدنت، هواپیمای پی-۳ اوریون، فالکون اف-۱۶، اف-۲۲، سی-۱۳۰ هرکولس، جنگنده‌ی A-4A R و ماهواره‌ی DSCS-3 را وارد این مشارکت کرد. مارتین ماریتا نیز راکت‌های تایتان، آزمایشگاه‌ سندیا نشنال، مخزن خارجی شاتل فضایی، فضاپیماهای وایکینگ ۱ و ۲ و بسیاری از مدل‌های ماهواره‌ای خود را وارد شرکت جدید کرد.

لاکهید مارتین در همان سال‌های ابتدایی یک پروژه‌ی شکست‌خورده‌ی بزرگ داشت. آن‌ها در نرم‌افزار محاسباتی ماهواره‌ی مارس کلایمیت اوربیتر ناسا دچار اشتباه شدند و در نتیجه این پروژه با شکستی ۱۲۵ میلیون دلاری مواجه شد. لاکهید مارتین به‌جای استفاده از معیارهای متریک در محاسبات نرم‌افزاری، نیروها را بر اساس واحد‌های آمریکایی محاسبه کرده بود که به همین دلیل، فضاپیمای ۱۹۳ میلیون دلاری با سانحه‌ی بزرگی از بین رفت.

گسترش فعالیت‌های نظامی و فضایی

با شروع قرن ۲۱، فعالیت‌های نظامی و قراردادهای دولتی لاکهید مارتین به اوج رسیدند. این شرکت ابتدا زیرمجموعه‌ی خود با نام‌ کنترل سیستمز را به BAE Systems فروخت. در سال ۲۰۰۱، بزرگ‌ترین قرارداد تدارکات نظامی شرکت با دولت آمریکا امضا شد. طی این قرارداد، دولت آمریکا ۳۰ هزار جنگنده‌ی F-35 Lightning II را به لاکهید مارتین سفارش داد.

البته شروع این قرن تنها با اتفاقات خوب برای برند همراه نبود. در سال ۲۰۰۱، پس از یک‌ سری تحقیقات ۹ ساله از طرف ناسا که با همکاری آژانس حسابرسی ارتش آمریکا انجام شده بود، لاکهید مارتین مجبور به پرداخت ۷.۱ میلیون دلار خسارت شد. جرم آن‌ها، ادعای کذب هزینه‌ها توسط یکی از شرکت‌های قبلی یعنی لاکهید انجینیرینگ به ناسا بود.

قرارداد بزرگ بعدی قرن ۲۱ نیز در سال ۲۰۰۶ با قیمت ۳.۹ میلیارد دلار با ناسا امضا شد. طی این قرارداد، لاکهید مارتین وظیفه‌ی طراحی کپسول فضانوردی CEV را بر عهده گرفت. این کپسول بعدا با نام اوریون شناخته شد. مأموریت اصلی کپسول اوریون، رساندن فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی پروژه‌ی Constellation بود. ظرفیت این کپسول ابتدا در قرارداد ۶ نفر عنوان شد که در سال ۲۰۰۹، ناسا آن را به چهار نفر کاهش داد.

عطش خرید شرکت‌ها و ادغام آن‌ها هیچگاه در لاکهید مارتین تمام نشد. آن‌ها در آگوست سال ۲۰۰۸ شرکت دولتی نانترو را خریداری کردند. این شرکت روش‌ها و پروسه‌هایی برای ساخت نانوتیوب‌های کربن در محصولات الکترونیکی توسعه داده بود. سال ۲۰۰۹ نیز شرکت یونیتک به عضویت لاکهید مارتین درآمد.

در سال ۲۰۱۱، این شرکت یک سیستم پردازش کوانتومی قوی را از D-Wave Systems خریداری کرد. توافق این دو شرکت برای توسعه‌ی سیستم‌های پردازش کوانتومی، بسیاری از مشکلات لاکهید مارتین را حل می‌کرد. به بیان دیگر، خرید این سیستم و همکاری با دی-ویو، نقطه‌ی عطفی در تاریخ لاکهید مارتین بود.

البته مشکلات قانونی این برند نیز همراه با توسعه‌ی روزافزون، ادامه داشتند. در سال ۲۰۱۱، آن‌ها مجبور به پرداخت دو میلیون دلار خسارت به دولت آمریکا شدند. دلیل این پرداخت خسارت نیز اعلام هزینه‌های دروغین در قراردادی با همین مبلغ بود.

در جولای سال ۲۰۱۲، شرکت اعلام کرد که قصد دارد ۷۴۰ نیروی کار را به‌منظور کاهش هزینه‌ها و حضور قوی‌تر در بازار رقابتی اخراج می‌کند. اتفاق مهم دیگر این سال در لاکهید مارتین، افزایش قرارداد ساخت هواپیماهای C130 با دولت هند بود. آن‌ها تعداد هواپیماهای این قرارداد را ۶ دستگاه افزایش دادند.

یکی از اقدامات بزرگ لاکهید مارتین برای گسترش فعالیت‌های بین‌المللی و همچنین حضور در بازارهای غیر نظامی، خرید شرکت بزرگ اسکاتلندی Amor Group بود. آن‌ها در سپتامبر سال ۲۰۱۳ این شرکت را که بزرگ‌ترین سازمان خصوصی صنایع فناورانه در اسکاتلند بود، خریداری کردند.

یکی دیگر از تعدیل نیروهای بزرگ تاریخ این شرکت، در سال ۲۰۱۳ رخ داد. آن‌ها کارخانه‌ی اوهایو را تعطیل و در پی آن، ۵۰۰ نیروی کار آن را اخراج کردند و بقیه را در قسمت‌های دیگر شرکت به کار گرفتند.

از قراردادهای بزرگ این سازمان عظیم در سال‌های اخیر، می‌توان به طراحی و توسعه‌ی فنس فضایی برای پنتاگون اشاره کرد. طی این قرارداد، لایه‌ی محافظی برای رصد و دور نگه داشتن زباله‌های فضایی از تجهیزات در حال کار آمریکا ساخته خواهد شد. قرارداد بزرگ دیگر، فروش جنگنده‌های F-35 به کره‌ی جنوبی است. طی این قرارداد،‌ ۴۰ دستگاه از این جنگنده با قیمت ۷.۰۶ میلیارد دلار تا سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ به دولت کره‌ی جنوبی تحویل داده خواهد شد.

فعالیت‌های سال‌های اخیر

در جولای سال ۲۰۱۵، لاکهید مارتین اعلام کرد که قصد دارد شرکت سیکورسکی ایرکرفت را خریداری کند. این شرکت در زمینه‌ی طراحی و تولید هلیکوپترهای نظامی و شخصی تجربه‌ی زیادی داشت. با وجود مخالفت‌های دولت آمریکا، این قرارداد به مبلغ ۸۹ میلیارد دلار امضا شد و دن اسکولز به‌عنوان مدیرعامل لاکهید مارتین سیکورسکی انتخاب شد.

در مارس سال ۲۰۱۵، نیروی دریایی ایالات متحده، قراردادی ۳۶۲ میلیون دلاری با لاکهید مارتین امضا کرد که طی آن، کشتی نظامی LCS 21 برای نیروی دریای ساخته خواهد شد. علاوه بر آن، قراردادی ۷۹ میلیون دلاری نیز برای توسعه‌ی کشتی LCS 23 بسته شد. از قراردادهای بین‌المللی اخیر این شرکت نیز می‌توان توافق با دولت استرالیا را نام برد. طی این توافق ۷ ساله‌ی ۸۶۷ میلیون دلاری، لاکهید مارتین وظیفه‌ی آموزش و تربیت خلبان‌های نظامی استرالیا را بر عهده خواهد داشت. این قرارداد گزینه‌ای برای تمدید ۲۶ ساله دارد که در صورت نهایی شدن، سود سرشاری عاید شرکت آمریکایی خواهد کرد.

قراردادهای دولتی

لاکهید مارتین را می‌توان بزرگ‌ترین پیمانکار دولت ایالات متحده‌ی آمریکا نامید. این شرکت برای آژانس‌های متعدد دولتی فعالیت‌های طراحی، تولیدی و اطلاعاتی انجام می‌دهد. وزارت دفاع، وزارت انرژی، وزارت کشاورزی و آژانس حفاظت محیط زیست از بزرگ‌ترین مشتریان دولتی لاکهید مارتین هستند. علاوه بر آن، این شرکت در فعالیت‌های نظارت و پردازش اطلاعات سازمان‌هایی همچون سیا، اف‌بی‌آی، سرویس درآمد داخلی (IRS)، آژانس امنیت ملی، پنتاگون، سازمان آمار آمریکا و سرویس پست همکاری می‌کند.

در سال ۲۰۱۳، آن‌ها اعلام کردند که در حال نهایی کردن یک قرارداد ۲.۲ میلیارد دلاری با نیروی هوایی ارتش آمریکا هستند تا ماهواره‌های ارتباطی پیشرفه‌ی نظامی برای این نیرو طراحی و تولید کنند.

علاوه بر موارد گفته‌شده، فعالیت‌های تحقیقاتی و تولیدی در زمینه‌ی انرژی‌های تجدیدپذیر برای نیروهای نظامی نیز جزو فعالیت‌های لاکهید مارتین هستند. طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده، ارتش ایالات متحده با همکاری این شرکت تا سال ۲۰۲۵، حدود ۲۵ درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین خواهد کرد. در برنامه‌‌ی این قرارداد، افزایش امنیت ملی دلیل اصلی عنوان شده است.

لاکهید مارتین به‌عنوان بزرگ‌ترین پیمانکار دولت آمریکا، رتبه‌ی سوم حوادث را نیز به خود اختصاص داده است. آن‌ها در تعداد دعواهای قراردادی نیز رتبه‌ی ۲۱ را دارند. از سال ۱۹۹۵ تاکنون، این شرکت مجبور به پرداخت ۶۰۶ میلیون غرامت در ۵۹ پرونده‌‌ی مختلف شده است. 

لابی‌های سیاسی لاکهید مارتین، یکی از علل موفقیت این شرکت هستند که حسادت رقبا را برمی‌انگیزد. آن‌ها از حمایت تعداد زیادی از نماینده‌های سنا و کنگره‌ی آمریکا برخوردار هستند و این حمایت‌ها را با پرداخت هزینه‌های هنگفت تبلیغاتی و حمایت‌های ارتباطی به دست آورده‌اند. اکثر کمک‌های مالی آن‌ها به سیاستمداران، به حزب جمهوری‌خواه پرداخت می‌شود. تمایلات جنگ‌طلبانه‌ی این حزب را می‌توان دلیل اصلی حمایت لاکهید مارتین از آن‌ها بیان کرد. به‌علاوه، این شرکت با گسترش فعالیت‌های نظامی‌اش، تعداد زیادی شغل ایجاد کرده که این مورد، اکثر سیاستمداران آمریکایی را از آن‌ها راضی کرده است.

سیستم مدیریتی

مدیرعامل کنونی لاکهید مارتین، ماریلین هیوسون، در سال ۲۰۱۳ به این مقام رسید. سیستم مدیریتی این شرکت به این شکل است که هر یک از دپارتمان‌های پنج‌گانه، مدیرعامل، مدیر عملیات، مدیر مالی و معاونت اجرایی مستقل دارند. معاونت‌های اجرایی هر دپارتمان، وظیفه‌ی مدیریت پروژه در برنامه‌های بزرگ را بر عهده دارند.

کارمندان لاکهید مارتین به چهار دسته‌ی مدیران و معاون‌های میانی، تیم‌های عملیاتی (مالی، مهندسی، کنترل کیفیت و ...)، تیم‌های توسعه‌ی محصول و توسعه‌ی جزئیات محصول یا کارگران خطوط تولید تقسیم‌بندی می‌شوند. سیستم مدیریتی لاکهید مارتین با نام Full Spectrum Leadership شناخته می‌شود و علاوه بر آن، از برنامه‌ی مدیریتی LM21 در آن استفاده می‌شود. این برنامه بر اساس طراحی ۶ سیگما عمل می‌کند. فرآیند ۶ سیگما یک طرح مدیریتی است که با استفاده از داده‌های تولید و فروش، بخش‌های مختلف مدیریتی از ساخت تا فروش را به‌صورت منضبط گرد هم جمع می‌کند.

به‌منظور کنترل کیفیت، تیم‌های پروژه‌ای یکپارچه تشکیل می‌شوند و با استفاده از اندازه‌گیری‌های فنی کارایی، کیفیت اجرای فعالیت‌ها سنجیده می‌شود. نکته‌ی مهم تولید در این شرکت، همکاری و ادغام تیم‌های کارگری و مهندسی است. در فرآیندهای تولید از برنامه‌ای تحت عنوان Flow-to-takt استفاده می‌شود که با ترکیب مهندسان و کارگران، برنامه‌های تولیدی را اجرا می‌کند.

طبق آخرین آمار ارائه‌شده، سود عملیاتی لاکهید مارتین در سال ۲۰۱۶، حدود ۵.۳ میلیارد دلار بوده و مجموع دارایی‌های آن‌ها به ۴۷.۸۱ میلیارد دلار رسیده است.