داستان برند نیکون؛ یک قرن حضور جدی و سرسختانه در صنعت اپتیک

نیکون (Nikon Corporation)، شرکتی ژاپنی با حوزه‌ی فعالیت بین‌‌المللی است که مرکز فعالیت آن در توکیو قرار دارد. این شرکت، با محصولات متنوع در حوزه‌ی اپتیک و تصویربرداری شناخته می‌شود.

تاریخچه‌ی تأسیس

داستان نیکون، به ابتدای قرن بیستم باز می‌گردد. زمانی‌که ژاپن در مسیر نوآوری‌های تازه قرار داشت و جامعه‌ی آن به سمت مدرن شدن پیش می‌رفت. در آن سال‌ها، نیاز به پیشرفت در همه‌ی صنایع حس می‌شد و اپتیک نیز یکی از مرزهای فناوری بود.

اولین مرکز تولیدی نیکون که با نام نیپون تأسیس شد

نیکون ابتدا با نام Nippon Kagaku K.K یا Japan Optical Industries شروع به کار کرد. کویوتا ایواساکی، این شرکت را در ۲۵ ژوئیه ۱۹۱۷ در توکیو تأسیس کرد. اولین محصولات شرکت، میکروسکوپ و ابزارهای اپتیکی اندازه‌گیری فاصله بودند که با تمرکز بر بازار داخلی تولید می‌شدند. ایواساکی، برادرزاده‌ی بنیان‌گذار میتسوبیشی و در آن زمان، مدیر کل شرکت مذکور بود.

ایواساکی از مدیرانی بود که به اهمیت پیشرفت ژاپن در آن سال‌ها پی برد. به‌علاوه، او می‌دانست که تولید تجهیزات نوری یکی از نیازهای ملی کشور است. درنتیجه‌ی همین ایده‌ها و اعتقادات، برنامه‌ریزی برای تأسیس یک شرکت در صنعت اپتیک نهایی شد. شرکت نیپون ترکیبی از بخش تولید تجهیزات اپتیکی Toyo Keiki، بخش تولید آینده‌ی Iwaki Glass، و Fuji Lens Manufactirung بود. ترکیب شرکت‌های دیگر در شروع فعالیت، نشان می‌داد که ایواساکی برنامه‌هایی جدی برای شرکت خود دارد.

نیپون برای شروع فعالیت خود قطعا به مراکز تولیدی و کارخانه نیاز داشت. آن‌ها ابتدا در سال ۱۹۱۸ تحقیقات برای ساخت لنزهای اپتیکی را شروع و پس از چند شکست، آن را متوقف کردند. پس از مدتی، نیاز به تأمین لنزها در داخل شرکت طبیعی‌تر و شد و تحقیقات ادامه پیدا کرد. در سال ۱۹۲۳، برای توسعه‌ی تحقیقات در ۲ بخش تئوری و عملی، ۳ مرکز تحقیقاتی مجزا ساخته شد که یکی از آن‌ها بازوی تولیدی بود که در سایت Oi Dai-ni شروع به‌کار کرد. چند کوره‌ی حرفه‌ای نیز برای تولید لنزهای شیشه‌ای در آن کارخانه نصب شد که جزو برترین تجهیزات صنعت در آن زمان بودند.

اولین دوربین دوچشمی نیکون

اولین محصول قابل توجهی که از کارخانه‌های تولیدی نیپون خارج شد، دوربین دوچشمی بود. این محصول با نام MIKRON در سال ۱‍۹۲۱ عرضه شد. میکرون، در ۲ نسخه‌ با بزرگ‌نمایی‌های ۴ و ۶ برابری تولید شد که به‌خاطر کوچک بودن منشور، کاربردپذیری بالایی داشت. محصول نیپون در آن سال‌ها به‌خاطر کاربرد بالا و ابعاد کوچک، شهرت بسیاری پیدا کرد و در پایان قرن بیستم نیز بار دیگر تولید شد.

 سال‌های ابتدایی توسعه و همکاری با آلمانی‌ها

با پیشرفت نیپون در فناوری‌های اپتیکی، ۸ مهندس در سال ۱۹۲۱ از آلمان به آن شرکت دعوت شدند. مهندسانی که به شرکت ژاپنی دعوت شدند، هرکدام در حوزه‌های تخصصی خود شهرت جهانی داشتند. آن‌ها در زمینه‌های گوناگون، از طراحی لنز و میکروسکوپ تا تجهیزات دقیق اندازه‌گیری و محاسبات دقیق مهارت داشتند. راهنمایی‌های این مهندسان در سال‌های ابتدایی فعالیت نیپون نقش زیادی داشت و قطعا، یکی از دلایل پیشرفت آن‌ها در سال‌های بعد بود.

لنز دوربین Anytar ساخته‌شده براساس طراحی آلمانی

مهندسان ژاپنی، همه‌ی تلاش خود را به‌کار می‌گرفتند تا از فناوری تولید لنزهای عکاسی، عقب نیفتند. آن‌ها قصد داشتند این محصولات را که تا آن زمان تنها از کشورهای خارجی به ژاپن می‌آمدند، به‌صورت کامل در داخل کشور تولید کنند. طراحان نیپون، سفرهای متعددی به اروپا و خصوصا آلمان انجام دادند. آن‌ها تلاش کردند تا با بازدید از مراکز تولیدی آلمانی‌ها و حتی خرید نمونه‌هایی از آن کشور، فناوری تولید لنز را بهتر درک کنند. به‌هرحال، نمونه‌های لنزها به ژاپن آمدند و چالش‌های اصلی، شروع شد.

اولین طراحی‌ها برای ساخت لنزهای عکاسی با همکاری و هدایت آلمانی‌ها انجام شد. در آن زمان، لنزهای Tessar به‌عنوان نمونه‌های پیش‌گام بازار لنز عکاسی شناخته می‌شدند. شرکت ژاپنی برای راه‌اندازی اولین خطوط تولید آن دسته از لنزها، تنها می‌توانست از محصولات کشورهای دیگر ایده‌برداری کند. آن‌ها اولین لنزهای خود را براساس طراحی‌های تسار با نام Anytar عرضه کردند.

نیکو، برندی که بعدا به نیکون تبدیل شد

هاینریش آخت، یکی از مهندسان آلمانی و متخصص محاسبات طراحی بود که نقشی مهم در طراحی لنزهای آنیتار داشت. او تقریبا در تمامی لنزهای تولیدشده در آن سال‌ها تأثیر داشت. پس از آن که آخت به آلمان بازگشت، طراحان ژاپنی پیشرفت پروژه را بر عهده گرفتند و طراحی‌ها را بهبود بخشیدند. در سال ۱۹۲۹، نمونه‌ی اولیه و آزمایشگاه Anytar F4.5 معرفی شد که تا سال ۱۹۳۱ به تکامل رسیده و از سایه‌ی لنزهای تسار خارج شد.

شرکت نیپون برای انتخاب برندی اختصاصی برای لنزهای عکاسی خود، از ترکیب Nippo و Kougaku استفاده کرد و در پایان نام نیز به‌رسم آن سال‌های صنعت اپتیک، حرف R را اضافه کرد. درنتیجه، لنزهای نیپون از سال ۱۹۳۲ با برند Nikkor عرضه شدند.

علاوه بر لنزهای عکاسی، در دهه‌ی ۱۹۲۰ برای تولید دیگر محصولات اپتیکی نیز تلاش‌های مهمی انجام شد. میکروسکوپ Joico یکی از آن محصولات بود که باز هم با مشاوره‌ی آخت و طراحی‌های او معرفی شد. آن میکروسکوپ، بزرگ‌نمایی ۷۶۵ برابری داشت و در سال ۱۹۲۵، به‌صورت رسمی به بازار عرضه شد.

از اولین کوره‌های تولید عدسی در نیکون

یکی از چالش‌هایی که در همان سال‌های ابتدایی به نیپون ضربه زد، تخریب زیرساخت‌های تولید شیشه‌های اپتیکی بر اثر زلزله‌ی بزرگ Kanto بود. فعالیت‌های کارخانه‌های تولیدی در نتیجّ‌ی آن زلزله‌ی سال ۱۹۲۳ متوقف شد، اما یک سال بعد با قدرت به کار خود ادامه داد. چندین آزمایش عملی بزرگ و مهم پس از شروع مجدد فعالیت‌ها روی انواع لنز انجام شد که هدف نهایی همه‌ی آن‌ها، تولید انبوه لنز بود. درنهایت، آزمایش‌ها و تحقیق‌های مهندسان ژاپنی در نیپون، به نتیجه رسید و آن‌ها توانست لنزهایی با کیفیت برابر با محصولات خارج از ژاپن، تولید کنند.

با شروع دهه‌ی ۱۹۳۰، شرکت مادر نیکون به شهرتی قابل‌توجه در ژاپن رسیده بود. آن‌ها یکی از پروژه‌های بزرگ مطالعه‌ی نجومی در ژاپن را بر عهده گرفتند که محصول آن، هنوز هم به‌عنوان یادگاری از دوران اوج‌گیری فناوری‌های ژاپنی شناخته می‌شود. تلسکود  فضایی ۸ اینچی که در موزه‌ی علوم آن سال‌های توکیو نصب شد، محصول شرکت نیپون بود. محصول آن‌ها، اولین تلسکوپ در نوع خود بود که به‌طور کامل در ژاپن ساخته می‌شد.

اولین دوربینی که با برند نیکون تولید شد

باوجود موفقیت‌ در حوزه‌های دیگر، صنعت عکاسی محلی بود که تمرکز مهندسان و مدیران نیپون به آن جلب می‌شود. پس از ثبت و بازاریابی موفقیت‌آمیز لنزهای Nikkor، نوبت به عرضه‌ی محصولات خاص تحت آن برند بود. در سال ۱۹۳۳، اولین محصولات رسمی با آن برند عرضه شدند که کاربرد اصلی آن‌ها، در عکاسی هوایی مخصوص نقشه‌برداری بود. Aero-Nikkor، نام لنزهای تولیدی نیپون در آن سال بود.

توسعه‌ی جهانی و تولد برند نیکون

دهه‌ی ۱۹۴۰، زمان درگیری ژاپن در جنگ جهانی دوم و خسارت‌های بی‌شمار آن بود. از میانه‌های آن دهه، بازسازی ژاپن و از سر گرفتن تلاش‌ها برای تبدیل شدن به قطب فناوری جهان، شروع شد. بسیاری از محصولات ژاپنی در آن سال‌ها به کشورهای دیگر صادر شدند و بازدهی صنعت اپتیک نیز روز‌به‌روز بیشتر می‌شد. درواقع، محصولات اپتیکی ژاپنی در آن سال‌ها قدم‌های اولیه را برای معتبر شدن جمله‌ی «ساخت ژاپن» برداشتند.

دوربین ۳۵ میلی‌‌متری رنج‌فایندر نیکون SP

از اولین محصولاتی که پس از جنگ به‌صورت جدی به برنامه‌های نیپون اضافه شد، لنزهای چشم‌پزشکی بود که تمرکز شدید ژاپنی‌ها را برای توسعه‌ی هرچه بیشتری محصولات اپتیکی در حوزه‌های مختلف نشان می‌داد.

مدال Grand Prix نمایشگاه جهانی بروکسل (۱۹۵۷) که به نیکون اهدا شد

تجهیزات نقشه‌برداری، یکی دیگر از خانواده‌های محصولات متکی به لنزهای اپتیکی هستند. نیپون در ادامه‌‌ی دهه‌ی ۱۹۴۰، تمرکز خود را به این محصولات نیز منعطف کرد و محصولاتی با نام‌های Tilting Level E و Transit G به بازار عرضه کرد. ورود و موفقیت در چنین حوزه‌هایی در صنعت اپتیک، قطعا نتیجه‌ی تحقیق و توسعه‌ی طولانی‌مدت روی فناوری‌های ساخت لنز بود که در سال‌های ابتدایی انجام شد.

۲ سال پس از برندسازی اولیه برای دوربین‌های عکاسی، اولین دوربین نیکون با نام Nikon Model I در سال ۱۹۴۸ معرفی شد. اولین دوربین شرکت، نوآوری‌های متعددی داشت که آن را به محصولی قابل‌توجه در صنعت تبدیل می‌کرد. استفاده از بیرینگ‌های محوری برای بخش شاتر یکی از آن نوآوری‌ها بود که از سال‌ها تلاش در بخش‌های تحقیق تا حتی بازاریابی به‌دست آمد.

پیش از عرضه‌ی رسمی اولین دوربین نیکون، تبلیغات و بررسی‌های متعددی از آن منتشر شد که توجه بسیاری از مصرف‌کننده‌های داخلی را به خود جلب کرد. تقاضا برای دوربین نیکون به‌حدی بالا بود که خطوط تولید،‌ توانایی تأمین نیاز بازار را نداشتند. منتهی، چالش اصلی پس از عرضه‌ی رسمی و فروش اولین نمونه‌های از دوربین نیکون شروع شد.

نیکون مدل F، اولین دوربین SLR با قابلیت تعویض لنز

مهندسان نیپون پس از عرضه‌ی اولین دوربین حرفه‌ای خود، با شکایت‌های متعددی از سوی مصرف‌کننده‌ها رو‌به‌رو بودند که روزانه باید به آن‌ها رسیدگی می‌کردند. آن‌ها در مسیر حل همین چالش‌ها، به دستاوردهای مهمی رسیدند و توانستند در تولید محصولات بعدی از آن دستاوردها استفاده کنند. پیشرفت‌های به‌دست آمده، باعث شد تا ۲ محصول عالی بعدی با نام‌های Nikon M و Nikon S به‌ترتیب در سال‌های ۱۹۴۹ و ۱۹۵۰ عرضه شوند. بهبود آن دوربین‌ها، منجر به تولید محصولات بعدی با نام‌های S2 و SP و دوربین تک‌لنزی آینه‌ای F. Nikon شد که در سال‌های بعدی، شهرت و اعتبار جهانی شرکت ژاپنی را به اوج رساندند.

در میانه‌های قرن بیستم، فعالیت در حوزه‌ی تجهیزات اندازه‌گیری، در کنار پیشرفت در حوزه‌ی دوربین‌های عکاسی، با قدرت ادامه پیدا کرد. پروفایل پروژکتور Model I یکی از محصولات مهم نیپون در آن بازار بود که با استفاده فناوری نورپردازی پرتوی موازی، محصولی قابل‌توجه در سیستم‌های اندازه‌گیری محسوب می‌شد.

لنزهای مخصوص فرایند تولید فتولیتوگرافی

توجه رسانه‌ها و افزایش شهرت

میانه‌ی قرن بیستم، زمانی بود که شهرت دوربین‌های نیکون و لنزهای نیکور، در سطح جهانی به اوج رسیدند. در ۱۰ سپتامبر ۱۹۵۰، نیویورک تایمز مقاله‌ای اختصاصی درباره‌ی دوربین‌های نیکون و لنزهای نیکور منتشر کرد. مقاله‌ی رسانه‌ی آمریکایی، براساس ادعاهایی از عکاسان مجله‌ی TIME که برای تصویربرداری از جنگ کره به شرق آسیا آمده بودند، کیفیت بالای محصولات شرکت نیپون را تحسین می‌کرد. دوربین‌های نیکون در شرایط سخت منطقه‌ی Peninsula در کره، به‌خوبی کار می‌کردند و برخلاف محصولات رقبا، عکس‌های باکیفیتی هم از رخدادهای صورت‌گرفته ارائه کردند.

در مقاله‌ی نیویورک تایمز در سال ۱۹۵۰، لنزهای شرکت ژاپنی بهتر از لنزهای آلمانی توصیف شد. به‌علاوه،‌ عملکرد دوربین‌های نیکون نیز بهتر از محصولات قلبی شرکت‌های ژاپنی بود که تنها ظاهر خوبی داشتند و در عملکرد کلی، قابل قبول نبودند. به‌خاطر همین مقاله، لنزهای نیکور به شهرتی جهانی دست پیدا کردند و معنی عبارت «ساخت ژاپن» را به‌طور کامل تغییر دادند. پیش از آن، محصولات ژاپنی ارزان و بی‌کیفیت تصور می‌شدند و پس از آن، ژاپن مسیر خود را به‌عنوان به‌سمت ملتی پیشرو در فناوری تغییر داد.

دوربین حرفه‌ای Photomic FTn

در سال‌های شهرت جهانی دوربین‌های عکاسی، تولید تجهیزات اپتیکی دیگر متوقف نشد و چند نمونه میکروسکوپ برجسته همچون Model SM به بازار عرضه شدند. محصول نیپون، اولین در نوع خود بود که فناوری‌های نوآورانه‌ای برای بهبود فوکوس داشت.

لنز Nikkor-H 300mm F2.8

همان‌طور که قبلا گفته شد، مدل SP دوربین‌های نیکون، یکی از عوامل اصلی شهرت جهانی آن برند بود. نسخه‌ای از این دوربین تک‌لنزی غیربازتابی (Rangefinder) در سال ۱۹۵۷ معرفی شد که مورد توجه عکاسان حرفه‌ای قرار گرفت. دوربین جدید نیکون، قابلیت پشتیبانی از ۶ لنز قابل تعویض را داشت و فناوری‌های مختلفی برای کاهش شوک‌پذیری و صدای آن به‌کار گرفته شد. دوربین Nikon SP به‌همراه لنزهای Nikkor، در سال ۱۹۵۸ در نمایشگاه World Expo بروکسل، جایزه‌ی Grand Prix را دریافت کردند.

تولد غولی به‌نام Nikon F

ورود نیپون به بازار دوربین‌های SLR، با محصولی قابل‌توجه‌ به‌نام Nikon F انجام شد. شرکت ژاپنی با استفاده از پیشرفت‌های حاصل شده در فناوری‌های ساخت دقیق و اپتیک، محصولی تولید کرد که واکنش‌های مثبتی را از سرتاسر جهان به‌همراه داشت. آن دوربین تا سال ۱۹۷۳ در خط تولید نیکون باقی ماند و با فروش ۸۰۰ هزار عدد، نقش مهمی در تثبیت برندهای نیکون و نیکور داشت.

ماشین رولینگ نیکون

جعبه‌ی آینه، استفاده از پنتاپریسم و همچنین سیستم مونتاژ لنز Bayonet، از نوآوری‌های جدید در دوربین نیکون اف بود که آن را از محصول انقلابی قبلی یعنی SP مجزا می‌کرد. البته، همین چند نوآوری جدید، دشواری‌های متعددی را برای مهندسان نیپون به‌همراه داشت که پیاده‌سازی آن‌ها در جعبه‌ی دوربین، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها بود. نوآوری نیپون در سیستم تعویض لنزها، به‌حدی حرفه‌ای بود که تا سال‌ها هنوز به‌عنوان یکی از روش‌های تعویض لنز در دوربین‌ها استفاده می‌شود.

در ادامه‌ی دهه‌ی ۱۹۵۰، فناوری میکروفیلم و ذخیره‌ی اسناد که در آمریکا معرفی شده بود، به ژاپن واردشد. لنزهایی که برای نوشتن اطلاعات روی میکروفیلم‌ها طراحی می‌شدند، برای ذخیره‌ی حروف ژاپنی مناسب نبودند. درنتیجه، نیپون برای حل آن چالش، لنزهای Micro-Nikkor را با رزولوشن بالا معرفی کرد. معرفی آن لنز، با درخواست بالا از طرف شرکت‌های چاپ و تولیدکننده‌های تجهیزات الکترونیکی همراه بود. به‌علاوه، تقاضا برای لنزهایی بالا رزولوشن‌های بالاتر نیز افزایش یافت تا در ساخت قطعات الکترونیکی از آن‌ها استفاده شود.

دوربین nikon F3

در سال ۱۹۶۲، نیپون یک قدم نیز در ساخت لنزهای مخصوص ذخیره‌ی اطلاعات پیش رفت و Ultra Micro Nikkor را معرفی کرد. ۲ سال بعد، نسخه‌ی حرفه‌ای‌تر آن عرضه شد که بالاترین رزولوشن را در بین لنزهای کل جهان دارا بود. آن لنز می‌توانست یک رمان انگلیسی ۳۳۰ صفحه‌ای را در یک فیلم ۱۲.۶*۱۳.۲ میلی‌متری ذخیره کند. آن لنز هم در بازار داخلی و هم بین‌المللی، به موفقیت‌های عظیمی دست پیدا کرد.

فناوری مورد استفاده برای تولید لنزهای الترا میکرو نیکور، بعدها برای سیستم‌های لیتوگرافی نیمه‌هادی‌ها استفاده شد که لقب دقیق‌ترین ماشین‌کاری تاریخ را به خود اختصاص داد.

محصولات و پروژه‌های حرفه‌ای و بازاریابی گسترده

پس از معرفی چند نوع دوربین با کاربری‌های عمومی و تخصصی و همچنین تبدیل شدن به بازیگر حرفه‌ای صنعت لنز، وقت آن رسیده بود که شرکت ژاپنی محصولی خارق‌العاده در بازار دوربین عکاسی معرفی کند. در سال ۱۹۶۳، اولین دوربین نیکون با مقاومت در برابر آب، فشار و خوردگی، به بازار عرضه شد. در آن زمان لقب All Weather برای دوربین نیکون استفاده می‌شد.

اولین دستگاه استپر ژاپنی تولید VLSI

محصول مهم دیگری که در آن سال‌ها، بار دیگر فناوری‌های حرفه‌ای نیپون را در ساخت تجهیزات نشان می‌داد، ماشین حرفه‌ای Ruling Engine بود که در دانشگاه توکیو نصب شد. این ماشین اپتیکی، اولین در نوع خود در ژاپن بود که به‌نام ماشین فانتزی نیز شناخته می‌شد. دلیل آن نام‌گذاری، دقت بسیار بالای مورد نیاز برای ساخت آن بود. ماشین‌های رولینگ، به‌زبان ساده برای ساخت توری پراش استفاده می‌شوند

تلاش‌های فرهنگ‌سازی و بازاریابی نیکون، به تأسیس سالن نمایشگاهی محدود نشد. آن‌ها یک سال بعد یک مسابقه‌ی عکاسی اختصاصی ترتیب دادند. مسابقه‌ی مذکور، با هدف آشنایی عکاسان حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای و درنتیجه، توسعه‌ی فرهنگ عکاسی برگزار شد. نام آن مسابقه، Nikon Photo Contest بود که ۲۱ هزار نفر از ۳۷ کشور جهان در آن ثبت‌نام کردند.

سیستم آزمایش و بررسی ویفر IC

یکی از پروژه‌های بزرگی که در دهه‌های پایانی قرن بیستم به نیکون پیشنهاد شد، همکاری در بخش تصویربرداری پروژه‌ی فضایی آپولو بود. ناسا، در سال ۱۹۷۱ از نیکون درخواست کرد تا دوربین حرفه‌ای Photomic FTn خود را برای عکس‌برداری در پروژه‌ی آپولو، بهینه‌سازی کند.

ناسا در همکاری با نیکون، تمامی پیش‌نیازهای لازم دوربین برای دوام آوردن در شرایط خاص فضایی را به نیکون اعلام کرد. برخی از آن پیش‌نیازها، استفاده از مواد مورد تأیید ناسا بود که شامل روان‌کننده‌ها و جذب‌کننده‌های شوک می‌شد. به‌علاوه، برای مقاومت در برابر شرایط دشوار تابش نور خورشید، تمامی سطح دوربین باید با رنگ سیاه مات ساخته می‌شد.

درنهایت شرکت ژاپنی توانست تمامی انتظارهای ناسا را برآورده کند و ۹ دوربین برای پروژه‌ی مذکور به آن‌ها تحویل داد. آپولو ۱۵ با دوربین‌های نیکون به فضا پرتاب شده و در یک پروژه‌ی دیگر برای سفر ۳ فضانورد و تصویربردای از جو زمین نیز از آن دوربین‌ها استفاده شد.

دوربین nikon F3AF

از دوربین‌های عکاسی مهم دیگری که در آن سال‌ها توسط نیکون معرفی شدند، می‌توان به Nikon F2 اشاره کرد که با هدف بهبود عملکرد، عکاسی سریع‌تر و همچنین اتوماسیون بیشتر طراحی شد. هدف مهم دیگر، حفظ قابلیت سری F در آزادی استفاده از لنزها و لوازم جانبی متنوع بود.

نیکون F2 بهبودهای فراوانی نسبت به نسل قبل داشت. به‌عنوان مثال، آن دوربین توانایی عکس‌برداری سریع با سرعت شاتر ۱/۲۰۰۰ ثانیه را داشت و همچنین‌ به تایمر خودکار، آینه‌ی بزرگ‌تر و در عقبی لولایی مجهز بود. به‌علاوه، عضو جدید خانواده‌ی F، در بخش طراحی نیز بهبود داشت و دکمه‌ی شاتر، در موقعیت مناسب‌تری قرار گرفته بود.

نیکون چند سال پس از عرضه‌ی دوربین F2، نسخه‌ای ویژه با بدنه‌ی تیتانیومی نیز از آن تولید کرد. آن نسخه، به‌سفارش اختصاصی ماجراجوی معروف ژاپنی یعنی نائومی اومورا ساخته شد که از کیفیت بالا و مقاومت دوربین‌های نیکون در شرایط دشوار آب‌وهوایی به‌وجد آمده بود. نیکون برای ساخت مقاوم‌ترین دوربین خود برای اومورا، از تیتانیوم در بدنه‌ی F2 مخصوص استفاده کرد و در سال ۱۹۷۷، تنها ۳ نمونه از آن را با نام Nikon F2 Titanium Uemura Special عرضه کرد.

دوربین nikon RS با قابلیت عکس‌برداری زیر آب

لنزها و تجهیزات اندازه‌گیری نیز در دهه‌ی ۱۹۷۰ شاهد محصولات جدیدی از سوی نیپون بودند. آن شرکت، ابتدا در سال ۱۹۷۱ با همکاری میتسوبیشی الکتریک، ابزار اندازه‌گیری مسافت‌های زیاد را با نام MND-2 عرضه کرد. آن دستگاه، اولین نمونه در ژاپن بود که برای اندازه گیری فواصل، از نور استفاده می‌کرد.

سال‌های پایانی قرن بیستم و چالش دیجیتال

با نزدیک شدن به پایان قرن بیستم، کامپیوترها و فناوری‌های وابسته، در صنایع مختلفی ساختارشکنی می‌کردند. آن‌ها آمده بودند که زندگی مردم را در همه‌ی سطوح تغییر دهند. نیکون در آن دوره با بهره‌گیری از سابقه‌ی طولانی خود در صنعت اپتیک و تولید فوق دقیق، به‌سرعت با روند جدید نیز همراه شد و به‌نوعی از شکل‌گیری جامعه‌ی دیجیتال نیز حمایت کرد.

اولین محصول نیکون در دوران الکترونیک و سال ۱۹۸۰، دوربین Nikon F3 SLR بود که بار دیگر از خانواده‌ی پرچم‌دار F معرفی می‌شد. آن دوربین، اولین محصول جهان با کنترل الکترونیکی شاتر بود. به‌علاوه، مکانیزم اتواکسپوژر مبتنی بر اولویت دیافراگم نیز در آن محصول استفاده شده بود.

دوربین‌های عکاسی دیجیتال E2 و E3

نیکون در کنار استفاده از فناوری‌های الکترونیک در دوربین پرچم‌دار جدید، بخش‌های جدیدی نیز به آن اضافه کرده بود. به‌عنوان نمونه‌ای از آن بخش‌ها می‌توان به صفحه‌نمایش LCD، حسگر TTL در پایین جعبه‌ی آینه‌ی دوریین و کنترل فلش با فناوری Speedlight TTL اشاره کرد.

ناسا، از چند سال قبل و پیرو همکاری پیشین با نیکون، سفارش دوربین‌های مقاوم برای استفاده در پروژه‌ی شاتل فضایی را به برند ژاپنی داده بود. آن‌ها در سفارش خود ذکر کرده بودند که محصول جدید، باید ۲۵۰ عکس را با اکسپوژر خودکار ثبت کند و همچنین، فیلم آن نیز به‌صورت خودکار عوض شود. نیکون در پی درخواست ناسا، در نهایت در سال ۱۹۸۰ دوربین‌های F3 Big camera و F3 Small Camera را تولید کرد که نسخه‌ی دوم‌، در شاتل فضایی کلمبیا استفاده شد.

دوربین دیجیتال SLR با قابلیت تعویض لنز D1

نیکون در سال‌های ابتدایی دهه‌ی ۱۹۸۰، علاوه بر معرفی دوربین‌های حرفه‌ای و ورود جدی به صنعت الکترونیک، در ساخت تجهیزات آزمایشگاهی و ماشین‌آلات تولید انواع نیمه‌هادی‌ها نیز فعال بود. آن‌ها دستگه استپر مخصوص NSR-1010G رابرای آزمایشگاه‌های VLSI چین توسعه‌دادند. همچنین، ماشین مخصوص بررسی لایه‌های قطعات نیمه‌هادی (با نام اختصاصی Optistation) نیز توسط آن شرکت معرفی شد. ژاپنی‌ها، فعالیت‌های متفرقه‌ی خود را محدود به این موارد نکردند و با استفاده از تجربه‌ی به‌کارگیری تیتانیوم، اولین فریم‌های عینک تیتانیومی جهان را نیز در همان سال‌ها عرضه کردند.

دستگاه NT-1000 توانایی خواندن فیلم‌های نگاتیو و پوزیتیو را داشت و همچنین، خبرگزاری‌ها می‌توانستند اسناد دست‌نویس خود را نیز با آن ارسال و دریافت کنند. به‌علاوه، یک صفحه‌ی نمایش برای کنترل اسناد و همچنین پاسخ‌گویی سریع در موقعیت‌های حساس خبری نیز در آن دستگاه تعبیه شده بود. پس از این دستگاه، چند نمونه تجهیز مشابه و ترکیبی برای صنعت ویدئو نیز معرفی شدند که همگی، پایه‌های سیستم‌های دیجیتال در دوربین‌های نیکون را شکل دادند.

اسکنر LCD نیکون به‌نام FX-21S

از تجهیزات مهم دیگری که در پی انقلاب الکترونیک از سوی برند ژاپنی عرضه شد، می‌توان به چند نمونه میکروسکوپ، استپر و ابزار نقشه‌برداری اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین دسته‌ها در محصولات آن سال‌ها، ابزارهای اندازه‌گیری ۳ بعدی بودند که در سال ۱۹۸۶ به بازار معرفی شدند. در همان سال،‌ اولین دوربین SLR با قابلیت فوکوس خودکار نیز با نام F-501 معرفی شد.

تجهیزات مورد نیاز برای ساخت محصول در بازار نیمه‌هادی‌ها، همیشه در صدر برنامه‌های نیکون قرار داشته‌اند. فناوری لیتوگرافی در آن صنعت، یکی از نقاط برتری و پیشرفت همیشگی برند ژاپنی بود. آن‌ها در سال ۱۹۸۶، با استفاده از همان فناوری، به تولید انبوه صفحات نمایش LCD علاقه‌مند شدند. یکی از محصولاتی که در آن زمان برای بهبود فرایند تولید صفحات مذکور معرفی شد، NSR-L7501 بود.

تغییر نام به Nikon Corporation

تا دهه‌‌های پایانی قرن بیستم، شهرت برند نیکون به‌حدی رسیده بود که در زمینه‌های مختلف صنعت اپتیک، شناخته‌شده و مشهور محسوب می‌شد. شرکت نیپون برای حفظ اعتبار موجود و همچنین بهبود بازاریابی در سطح بین‌المللی، تصمیم گرفت تا از سال ۱۹۸۸، از برند نیکون به‌صورت رسمی در همه‌ی محصولات خود استفاده کند. به‌علاوه، در آن سال شرکت ژاپنی ساختار فعالیت خود را به شرکتی بین‌المللی تغییر داد.

تجهیزات نیکون که در تلسکوپ سوبارو ژاپن نصب شدند

آخرین محصولات قرن بیستم

در دهه‌های پایانی عصر انقلاب الکترونیک، محصولات متنوعی از سوی برند ژاپنی به بازار عرضه می‌شد که بهره‌برداری از فناوری‌های جدید را هرچه بیشتر برای فعالان صنعت عکاسی آسان می‌کرد. یکی از محصولات مهم، اسکنر فیلم ۳۵ میلی‌متری با نام LS-3500 بود که عکس‌های رنگی روی آن فیلم‌ها را به کامپیوتر ارسال می‌کرد. محصول مهم دیگر، در خانواده‌ی دوربین‌‌های حرفه‌ای SLR معرفی شد که دوربینی با قابلیت فوکوس خودکار در زیر آب بود. آن دوربین، Nikonos RS نام داشت.

نیکون در ساخت دوربین‌ها در سال‌های پایانی قرن بیستم، با شرکت‌های دیگر نیز همکاری‌هایی داشت که از آن جمله می‌توان به تولید دوربین‌های دیجیتال E2 و E2s اشاره کرد که با همکاری فوجی‌فیلم تولید شدند. از محصولات دیگر در خانواده‌ی دوربین‌های دیجیتال،‌ Coolpix 100 و 300 بودند که در سال ۱۹۹۷ معرفی شدند. این دوربین‌ها، اولین محصولات کامپکت و دیجیتال نیکون بودند و نسخه‌ی ۳۰۰، به صفحه‌ی لمسی قلمی نیز مجهز بود.

در حوزه‌ی تجهیزات اندازه‌گیری و آزمایشگاهی، ماشین‌آلات حرفه‌ای جدیدی توسط نیکون به بازار معرفی شدند. از مهم‌ترین دستگاه‌‌ها اندازه‌گیری تولیدشده، می‌توان به سیستم اندازه‌گیری ویدئویی CNC با نام Nexiv اشاره کرد. این دستگاه از فناوری‌های نوظهور و حرفه‌ای پردازش تصویری، برای اندازه‌گیری دقیق ابعاد و شکل قطعات استفاده می‌کرد. قطعات الکترونیکی و کاربردی در صنایع حساس، از مواردی بودند که کاربرد این تجهیز را بیش‌ازپیش می‌کردند.

تراشه‌ی اختصاصی نیکون در دوربین‌های دیجیتال

با افزایش تولید قطعات الکترونیکی حساس و دقیق در صنایع مختلف، نیاز به اندازه‌گیری دقیق آن‌ها بدون تماس مستقیم، بیش‌ازپیش حس می‌شد. نیکون با درک این پتانسل جدید بازار بود که محصول خود را با نام کامل Nikon EXcellent Intelligent Vision معرفی کرد. در آن دستگاه اندازه‌گیری از یک دوربین CCD استفاده شد که لبه‌های قطعات مورد اندازه‌گیری را با مشاهده‌ی تصویر، تشخیص می‌داد.

سال‌های اخیر و وضعیت کنونی برند نیکون

نیکون در پایان قرن بیستم و با شروع قرن ۲۱، استراتژی‌های خود برای نوآوری‌های هرچه بیشتر در فناوری را بیش‌از‌پیش جدی‌تر گرفت. آن‌ها در برنامه‌های خود، توسعه‌ی فناوری تا یک قرن دیگر را نیز در اولویت دارند. با ورود به عصر جدید و انقلاب فناوری‌های دیجیتال، انواع محصولات برند ژاپنی در حوزه‌های مختلف عکاسی، تولیدی، اندازه‌گیری و تجهیزات پزشکی نیز همراه‌با تحولات، تغییر کردند. یکی از مهم‌تین پیشرفت‌ها، استفاده از لیزر در دستگاه‌های اندازه‌گیری بود که یکی از بهترین نمونه‌های آن، تجهیزات نقشه‌برداری Total Station بودند. 

دستگاه استپر IC نیکون

نوآوری بزرگ نیکون در عصر دیجیتال که تأثیرات عمیقی هم داشت، دوربین دیجیتال D1 بود. این دوربین، یکی از اولین نمونه‌های دیجیتال دوربین‌های حرفه‌ای SLR بود. محصول جدید نیکون، با تمرکز بر قابلیت‌هایی همچون کیفیت عالی تصویر، سرعت بالا و راحتی استفاده طراحی شد و به‌نوعی به همه‌ی آن‌ها نیز دست پیدا کرد.

نیکون پروژه‌ی تولید دوربین دیجیتال SLR را از سال‌های پایانی قرن بیستم شروع کرده بود. آن‌ها تیم طراحی و توسعه‌ی خود را مجبور کرده بودند که کار را در دو سال به پایان برسانند و با وجود کمبود منابع و فناوری از نظر مهندسان، اجبار مدیریت مؤثر بود و D1 محصولی با کیفیت بالا و قیمتی یک سوم رقبا، ورود جدی نیکون را به حوزه‌ی عکاسی دیجیتال نشان داد. چند سال بعد، دوربین نیکون F6 معرفی شد که چشم‌انداز برند ژاپنی را در تولید دوربین‌های SLR، پیشرفت داد.

ماشین‌آلات تولید قطعات و محصولات الکترونیکی، هنوز هم بخش مهمی از تمرکز نیکون هستند. آن‌ها با شروع قرن ۲۱، با شناخت ظرفیت بالای بازار برای صفحات نمایش LCD، دستگاه‌های تولیدی خود را نیز بهبود بخشیدند و FX-21S را به‌عنوان یک سیستم لیتوگرافی حرفه‌ای تولید آن صفحات، معرفی کردند. علاوه بر آن، در سال‌های بعد نیز انواع تجهیزات ساخت و اندازه‌گیری قطعات الکترونیکی و لنزها توسط نیکون معرفی شدند.

میکروسکوپ nikon N-SIM با رزولوشن بسیار بالا

نیکون علاوه بر توسعه‌ی محصولات اختصاصی خود،‌ در پروژه‌های بزرگ تحقیقاتی ژاپن نیز نقش مهمی ایفا کرد. آن‌ها در سال ۲۰۰۰ یکی از همکاران پروژه‌ی رصدخانه‌ی Subaro در هاوایی بودند. برند ژاپنی در تولید تجهیزات عکاسی، اندازه‌گیری و افزایش دقت آن پروژه همکاری داشت. 

ساختمان نیکون در نیشی اوی توکیو

علاوه بر دوربین‌های فوق حرفه‌ای که در خانواده‌ی D نیکون در این سال‌ها عرضه شده‌اند، انواع دیگری از دوربین‌های عکاسی همچون نمونه‌های 1J1، V1 و Coolpix P900 نیز در این سا‌ل‌ها، با تمرکز بر قشرهای مختلف علاقه‌مندان به عکاسی معرفی شدند. یکی از آخرین نسخه‌ها خانواده‌ی حرفه‌ای D، دوربین D5 بود که در سال ۲۰۱۶ معرفی شد. D850، دوربین فوق‌حرفه‌ای دیگری بود که در سال ۲۰۱۷ و با قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای همچون لنز ۴۵.۷ مگاپیکسلی و فیلم‌برداری 4K UHD به بازار راه یافت.

دوربین‌های بدون آینه، یکی از جدیدترین نوآوری‌ها در دنیای دوربین‌های عکاسی محسوب می‌شوند که شرکت‌های متنوع، محصولاتی را برای پیش‌گامی در آن عرضه کرده‌اند. نیکون بع دوربین Z7 حضوری جدی در آن بخش از بازار داشت.

برند نیکون، امروز به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت اپتیک و خصوصا دوربین‌های تصویربرداری شناخته می‌شود. طبق آخرین آمار، درآمد این شرکت در سال ۲۰۱۸، حدود ۶ میلیارد دلار بود. آن‌ها در سرتاسر جهان نزدیک به ۲۶ هزار کارمند دارند. درحال‌حاضر، ماکوتو کیمورا به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره و کازوئو یوشیدا به‌عنوان مدیرکل نیکون، مشغول به کار هستند.