داستان برند کوالکام، سفری از تحقیقات نظامی تا تراشه‌های موبایلی

کوالکام (Qualcomm Incorporated) شرکت آمریکایی با حوزه‌ی فعالیت بین‌المللی است که در زمینه‌ی تولید انواع نیمه‌هادی و تجهیزات مخابراتی فعالیت می‌کند. آن‌ها تمامی روندها از طراحی تا ساخت و فروش تجهیزات مخابراتی متنوع را بر عهده دارند و امروزه بیش‌ازهمه در میان کاربران عادی با زیربرند اسنپدراگون و پردازنده‌های قدرتمند گوشی شناخته می‌شوند.

باوجود آن‌که اکثر علاقه‌مندان به دنیای فناوری، کوالکام را بیش از همه در قرن ۲۱ شناختند، دوران فعالیت آن شرکت به سال‌های میانی قرن بیستم و دهه‌ی ۱۹۶۰ باز می‌گردد. در سال ۱۹۵۹، ۲ هم‌کلاسی سابق رشته‌های مهندسی دانشگاه MIT به‌نام‌های اروین جیکوبز (Irwin Jacobs) و اندرو ویتربی (Andrew Viterbi) در یک کنفرانس دانشگاهی مجددا با هم دیدار کردند. ملاقات آن‌ها منجر به زنده شدن مجدد دوستی‌ها شد که در سال‌های بعد به تشکیل شرکت مشاوره‌ای و پایه‌گذاری کوالکام بزرگ انجامید. هم‌کلاسی‌های قدیمی MIT، ابتدا یک شرکت مشاوره‌ای تأسیس و درنهایت، اولین شرکت تولیدکننده‌ی تجهیزت مخابراتی دیجیتال خود را در سال ۱۹۶۸ به‌نام Linkabit راه‌اندازی کردند.

بنیان‌گذاران لینکابیت

جیکوبز، در سال ۱۹۵۹ از MIT فارغ‌التحصیل شده بود و به‌عنوان استاد مهندسی برق شناخته می‌شود. او در سال ۱۹۶۵، کتابی به‌نام Principles of Communication Engineering چاپ کرد که بعدها به «اولین کتاب راهنمای جامع ارتباطات دیجیتال» مشهور شد.

ویتربی، در حوزه‌ی تحقیقات فعالیت می‌کرد. او درطراحی تجهیزات تلمتری اولین ماهواره‌ی موفق آمریکایی‌ها یعنی Eplorer I نقش داشت. به‌‌علاوه، ویتربی یکی از پیش‌گامان توسعه‌ی فناوری‌های انتقال دیجیتال بود که در سیستم‌های مخابراتی و تجهیزات ماهواره‌ای کارایی داشتند.

درکنار تحقیقات پیرامون مودم‌های ارتباطی، مسیر جدیدی نیز در فرایندهای لینکابیت ایجاد شد که بعدها به ظهور غولی در دنیای موبایل انجامید. یکی از کارمندان آن شرکت به‌نام کلین گیلهوسن، تحقیقاتی اولیه را پیرامون ریزپردازنده‌ها شروع کرد تا از آن‌ها در مودم‌های ماهواره‌ای استفاده شود. ریزپردازنده‌های لینکابیت یا LMP، درنهایت برای اولین‌بار در سال ۱۹۷۴ رونمایی شدند که از نمونه‌های آماده‌ در صنعت آن سال‌ها استفاده می‌کرد.

جیکوبز در جوانی

جیکوبز به‌سرعت کدنویسی برای پردازنده‌ی شرکت خود را شروع کرده و در سخنرانی‌های مختلف، آن را معرفی می‌کرد. به‌مرور، مشتریان متعدد از جمله نیروی هوایی آمریکا به لینکابیت پیشنهاد دادند تا پردازنده‌های خود را در پروژه‌های آزمایشی آن‌ها به‌کار گیرند. یکی از اولین کاربردهایی که به‌سرعت برای LMP کشف شد، استفاده از آن‌ها در کابین فرمان هواپیماها بود.

در سال ۱۹۸۰، شرکت لینکابیت از یک دفتر کوچک به سازمانی عظیم با بیش از هزار کارمند تبدیل شده بود که درآمد سالانه‌ی ۱۰۰ میلیون دلاری داشت. در اوت همان سال، شرکت لینکابیت با M/A-COM ادغام شد که در حوزه‌ی فناوری تلویزیون‌های کابلی، انتقال داده و دیگر فناوری‌های الکترونیکی فعالیت می‌کرد.

جیکوبز در سال ۱۹۸۳ به پیشرفت مناسبی در شرکت جدید رسیده بود و به‌عنوان معاون ارشد آن فعالیت می‌کرد. البته او و ویتربی همیشه با وجود موفقیت‌های پیش آمده، به‌دنبال حوزه‌های جدید و فناوری‌های نو هم بودند. فناوری‌‌های ماهواره‌ای موبایل، حوزه‌ی جدیدی بود که آن زوج را به خود علاقه‌مند کرد. آن‌ها فرصت‌هایی طلایی برای توسعه و پیشرفت در آن مشاهده کردند. فرصتی که برای تأسیس کسب‌وکار جدید و سلطه بر بازار نوپای آن سال‌ها، بسیار حیاتی بود. به‌هرحال اگر آن‌ها می‌توانستند چالش‌های ابتدایی صنعت را حل کنند، قطعا مزیت‌های رقابتی اولین بودن در بازار، به رشد آتی شرکت کمک می‌کرد.

بنیان‌گذارام کوالکام

بنیان‌گذاران لینکابیت، در سال ۱۹۸۵ شرکت جدید را ترک کردند تا Qualcomm Inc را تأسیس کنند. نام شرکت، با همفکری چند موسس دیگر، به‌معنای مخفف Quality Communications انتخاب شد. آن‌ها خدمات پیمانکاری تحقیق و توسعه را در حوزه‌های تخصص ارائه می‌کردند که بعدها در Business Week به‌نام «دفتری کوچک برای کارهای نظامی» شهرت یافت. به‌هرحال، هدف نهایی آن‌ها پیاده‌سازی کسب‌وکاری هماهنگ برای فعالیت از تحقیق‌وتوسعه تا تولید محصولات بود.

راننده‌ی کامیون در حال استفاده از OmniTRACS

یکی از زمینه‌های اصلی تحقیقات کوالکام در آن سال‌ها، پیاده‌سازی فناوری‌های ارتباط دیجیتال ماهواره‌ای، با کاربردهای تجاری بود. البته، کاربردهای نظامی به‌عنوان فعالیت‌های اولیه‌ی آن‌ها شناخته می‌شد، اما جیکوبز پس از مدتی متوجه شد که صنعت حمل‌ونقل، فرصت بهتری برای فعالیت ارتباطات موبایلی (WMC) خواهد بود.

درکنار چالش‌های بالا، امکانات مناسب برای اطلاع‌رسانی تحویل کالاها نیز وجود نداشت. درنهایت، جیکوبز و ویتربی راهکاری ایجاد کردند تا ارتباط بخش‌های درگیر در فرایند حمل‌ونقل جاده‌ای، بهتر شود. آن‌ها از سال ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۸ روی طرحی کار کردند که درنهایت، به سیستمی برای ارتباط دوطرفه‌ی پیام‌رسانی و اعلام موقعیت انجامید. با استفاده از آن سیستم، شرکت‌های حمل‌ونقل می‌توانستند به‌خوبی روند کاری راننده‌ها را کنترل کنند و شرکت‌های ارسال و دریافت‌کننده‌ی کالاها نیز با راننده‌ها به‌صورت مستقیم در تماس بودند.

اولین محصول رسمی کوالکام، به‌نام OmniTRACS آماده‌ی عرضه به سیستم حمل‌ونقل شد که از ماهواره‌های ارتباطی برای پوشش قار‌ه‌ای مسیرهای حمل‌ونقل جاده‌ای استفاده می‌کرد. فناوری اختصاصی پردازش سیگنال کوالکام، به‌گونه‌ای بود که سیگنال‌های آن هیچ دخالتی در شبکه‌های دیگر نداشتند. تجهیزات گزارش موقعیت آن سرویس، یا با سیستم فدرال موقعیت‌یابی (GPS) دولت کار کرده یا توسط ماهواره‌ای اختصاصی سیگنال موقعیت‌یابی را ارسال و دریافت می‌کردند. در آن ماهواره، کوالکام از سیستم گزارش موقعیت ماهواره‌ای اختصاصی خود استفاده می‌کرد.

راننده‌هایی که از سرویس کوالکام استفاده می‌کردند، یک سخت‌افزار ترمینالی با یک صفحه‌کلید در کابین راننده داشتند که با یک زیرساخت عظیم ارتباطی در سن‌دیگو تماس می‌گرفت. آن زیرساخت اصلی، ارتباط بین راننده‌ها، شرکت‌ها و کارفرمایان را فراهم می‌کرد.

قرارداد با شرکت اشنایدر، ارزشی نزدیک به ۲۰ میلیون دلار داشت و ۵ هزار کامیون نیز به شبکه‌ی اومنی‌ترکس اضافه می‌کرد. همان قرارداد، درآمد کوالکام را تا پایان ۱۹۸۹ به ۳۲ میلیون دلار رساند. پس از رشد اولیه در آمریکا، کوالکام کسب‌وکار خود را به کانادا و اروپا هم توسعه داد و در اوت سال ۱۹۹۱، اولین رکورد سوددهی اومنی‌ترکس ثبت شد. در پاییز همان سال، مدیران تصمیم گرفتند تا شرکت را به‌صورت عمومی در بورس عرضه کنند.

اولین نمونه‌های پردازنده‌های کوالکام

پس از عرضه‌ی عمومی سهام کوالکام، توسعه‌ی بین‌المللی با سرعت بیشتری ادامه پیدا کرد و کشورهای ژاپن و برزیل، مقاصد بعدی برند آمریکایی بودند. با شروع سال ۱۹۹۲، بیش از ۲۳ هزار ترمینال اومنی‌ترکس در سرتاسر جهان نصب شده بودند و ۱۵۰ شرکت حمل‌ونقل با ناوگانی تا ۵۰ هزار کامیون، از خدمات کوالکام استفاده می‌کردند. هر روزه، حدود ۴۰۰ هزار پیام در شبکه‌ی پیام‌رسانی اومنی‌ترکس ردوبدل می‌شد. در سال ۱۹۹۳، مجله‌ی Fleet Owner بخش ویژه‌ای را به جیکوبز اختصاص داد و او را «مردی که حل‌ونقل جاده‌ای را متحول کرد» نامید.

اولین تلاش‌ها برای پیاده‌سازی شبکه‌های ارتباطی سلولی در دهه‌ی ۱۹۴۰ و توسط AT&T انجام شد. در سال ۱۹۷۰، کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا قوانین لازم برای پیاده‌سازی شبکه‌های مذکور را نهایی کرد و در سال ۱۹۷۷، ساخت اولین برج‌های مخابراتی سلولی، در بالتیمور و واشنگتن رسانه‌ای شد.

راه‌اندازی نمونه‌های اولیه‌ی CDMA

با ورود به دهه‌ی ۱۹۸۰، صنعت تلفن‌های همراه (با شبکه‌های سلولی) در آمریکا در حال تولد بود و تا سال ۱۹۸۵، بیش از ۳۰۰ هزار آمریکایی از شبکه‌ی سلولی و تلفن‌های همراه داخل خودروی خود، تماس برقرار می‌کردند. جیکوبز و ویتربی مطمئن بودند که فناوری ارتباطی آنالوگ که صنعت تلفن همراه‌ با آن شروع به کار کرد، به‌زودی توسط سیگنا‌ل‌های دیجیتال منسوخ خواهد شد. به‌همین دلیل آن‌ها شروع به طراحی و توسعه‌ی سرویسی کردند که امید داشتند به‌سرعت جایگزین سیستم‌های موجود شده و درنهایت همه‌ی تماس‌های همراه روی آن شبکه انجام شود.

عکس یادگاری اولین کارمندان کوالکام

استانداردی که جیکوبز و ویتربی برای تلفن‌های همراه در نظر داشتند، به‌نام Code Division Multiple Access با CDMA شناخته می‌شد و رویکردی متفاوت با TDMA داشت. آن‌ها به‌جای اختصاص دادن یک کانال فرکانس کامل برای هر تماس تلفنی، استاندارد CDMA هر تماس را با برچسبی اختصاصی علامت‌گذاری می‌کرد که تنها توسط گیرنده‌ی تماس قابل شناسایی و تفسیر بود. پس از برچسب‌گذاری، تماس به ۱۰ بخش دیجیتالی تقسیم شده و در همه‌ی کانال‌های قابل دسترس تلفنی پخش می‌شد.

با نگاهی کلی متوجه می‌شویم که استاندارد CDMA، به‌صورت کاربردی‌تری از فرکانس‌های تلفن همراه استفاده می‌کرد و در نتیجه، کیفیت صدا نیز حتی در فواصل دور، در آن بهتر بود. به‌علاوه، تعداد آنتن‌های مورد نیاز برای پوشش منطقه‌ای خاص در آن استاندارد کاهش می‌یافت. همچنین، تعداد تماس‌های قابل پوشش در وضعیت مشابه با TDMA، تقریبا دوبرابر بود که ده برابر تلفن‌های آنالوگ هم می‌شد.

برند آمریکایی که از روزهای اولیه فعالیتی جدی هم در توسعه‌ی تراشه و پردازنده داشت، برای بهبود هرچه بیشتر استاندارد خود، بار دیگر نیاز به طراحی قلب تپنده داشت. کوالکام تراشه‌های ارتباطی را در نتیجه‌ی همین نیاز توسعه دادد تا استاندارد CDMA با استفاده از آن‌ها در تجهیزات ارتباطی استفاده شود. درواقع، پردازنده‌ها هم برای دستگاه‌های مخصوص مصرف‌کننده و هم تجهیزات ارتباطی برج‌های مخابراتی طراحی و ساخته می‌شدند.

دیاگرام‌های توصیفی CDMA

کوالکام استاندارد خود را توسعه داده بود، اما به‌هرحال صنعت تلفن همراه از TDMA استففاده می‌کرد. به‌همین دلیل استاندارد CDMA مورد آزمایش قرار نمی‌گرفت و به‌نوعی تنها در وضعیت تئوری قرار داشت. با‌ این‌ اوصاف، جیکوبز در مراسم سال ۱۹۸۹ انجمن فعالان صنعت تلفن همراه، استاندارد شرکت خود را معرفی کرد. حاضران استقبال مناسبی از طرح آن‌ها داشتند و هم‌بنیان‌گذار کوالکام موفق شد حمایت شرکت‌های بزرگ صنعت و قول سرمایه‌گذاری آن‌ها برای آزمایش CDMA را دریافت کند. آن‌ها می‌خواستند با بررسی‌های مختلف، برتری CDMA را بر TDMA‌ ثابت کنند.

در سال ۱۹۹۱، آزمایش‌های نهایی روی شبکه‌ی CDMA کوالکام شروع شد. ۱۴ شرکت منطقه‌ای و بین‌المللی و تولید‌کننده‌های مختلف صنعت تلفن همراه، آزمایش میدانی روی فناوری شرکت آمریکایی را شروع کردند. نتایج اولیه‌ی آزمایش‌ها به‌قدری قانع‌کننده بود که انجمن فعالان صنعت، بررسی مجدد استاندارد تماس‌های تلفن همراه را در دستور کار خود قرار داد. 

توضیح ساده‌ی CDMA

مدیران کوالکام از احتمال آن که فناوری مورد توسعه‌شان، به استاندارد جهانی تبدیل شود، شگفت‌زده بودند. البته، آن‌ها نگرانی کلی هم داشتند که زیرساخت‌های کشوری برای توسعه‌ی آن استاندارد، وجود نداشت. درواقع، برای توسعه‌ی سریع و گسترده‌ی آن استاندارد، باید سیستم‌های شبکه و ایستگاه‌های ارتباطی با قدرت هرچه تمام‌تر و البته، با هزینه‌ی کوالکام توسعه می‌یافتند. درنتیجه، شرکت آمریکایی برای کسب سرمایه‌های بیشتر، در سال ۱۹۹۱ سهام خود را به‌صورت عمومی در بورس عرضه کرد که منجر به جذب ۵۳ میلیون دلار سرمایه شد.

جیکوبز و ویتربی علاوه‌بر تلاش برای ورود هرچه قوی‌تر به صنعت تلفن همراه، تلاش می‌کردند تا در فناوری‌های پیشرفته‌ی بیشتر نیز خودی نشان دهند. در سال ۱۹۹۱، کوالکام تحقیقات روی فناوری HDTV را با جدیت شروع کرد. به‌علاوه، حوزه‌ی طراحی و ساخت تجهیزات پردازش سیگنال، سیستم‌های لینک داده، مود‌م‌های اختصاصی، بوردهای اختصاصی VLSI، و چند پروژه‌ی طبقه‌بندی‌شده برای دولت آمریکا نیز در بین برنامه‌های تحقیقاتی کوالکام قرار داشتند.

ناوگان اختصاصی برای تست CDMA در تلفن‌های همراه ماشینی

شرکت‌های بزرگ، باوجود آن که از بیرون شاید ظاهری جذاب و پردرآمد داشته باشند، برای رسیدن به سوددهی نهایی مسیر دشواری را در پیش دارند. کوالکام، در سال ۱۹۹۲ برای سومین سال پیاپی ضرردهی مالی را تجربه می‌کرد، اما فروش آن‌ها به‌سرعت رو به افزایش بود و آینده‌ای روشن برای آن برند آمریکایی تصور می‌شود. در آن سال، برنامه‌های نهایی برای رونمایی رسمی از CDMA در حال انجام بود تا آن استاندارد در سال ۱۹۹۳ به‌صورت نهایی آماده‌ی بهره‌برداری شود.

نمونه مجوز پیاده‌سازی CDMA

برای نهایی‌سازی استاندارد CDMA، کوالکام قرارداد همکاری فناورانه را با نوکیا و همچنین تفاهم‌نامه‌ی اشتراک مجوز را با Northern Telecom امضا کرد. به‌علاوه، CDMA در کشورهای کره، استرالیا، سوئیس و آلمان معرفی شد و در پی آن، دفاتری منطقه‌ای در پیتزبورگ، دالاس، آتلانتا، سالت‌ لیک سیتی و واشنگتن دی‌سی شروع به‌کار کردند. به‌علاوه، مجوزهای FCC نیز برای پیاده‌سازی نهایی و تجاری‌سازی CDMA کسب شدند.

سرویس‌های ارتباطی شخصی یا PCS، مسئله‌ای جدید در آن سال‌ها محسوب می‌شد که کوالکام به صنعت ارتباطات سلولی معرفی کرد و گروهی با همکاری چند شرکت، برای ایجاد کاربردهایی در آن حوزه، تشکیل داد. با ترکیب سرویس‌های سنتی تلفن همراه‌با خدماتی همچون پیج کردن، پیام‌رسانی، فاکس و خدمات ایمیل در یک دستگاه تکی به‌نام Pocket Communicator، به‌نظر می‌رسید که آینده‌ی CDMA با PCS تضمین شده باشد.

گوشی موبایل کوالکام

سال ۱۹۹۳، زمان بازدهی عظیم و سودآوری CDMA برای کوالکام بود. در آن زمان انجمن صنعت مخابرات آمریکا آن رویکرد را به‌عنوان استاندارد نهایی پذیرفت و چند شرکت منطقه‌ای بل به‌همراه Altel Mobile، قراردادهایی را با کوالکام و شرکت‌های مرتبط CDMA امضا کردند. به‌علاوه، شرکت‌های بزرگ مخابراتی نیز به‌مرور پیاده‌سازی آن استاندارد را مورد آزمایش قرار دادند. شیلی، چین، هند، مالزی، پاکستان و روسیه نیز به‌مرور به مشتریان آن استاندارد اضافه شدند. درکنار توسعه‌ی آن فناوری، اومنی‌ترکس هنوز ماشین پول‌ساز کوالکام بود و هرساله، به‌ تعداد مشتریان آن افزوده می‌شد.

راه‌اندازی نمونه‌های اولیه‌ی CDMA

اومنی‌ترکس تا سال ۱۹۹۴ تعداد مشتریان خود را به ۴۲۵ عدد رسانده بود و روزانه ۲.۵ مییون پیام و گزارش موقعیت ازطریق آن ردوبدل می‌شد. واحدهای ترمینالی آن سیستم به ۱۳ هزار عدد و کشورهای میزبان به ۲۵ عدد رسیده بود.

کوالکام تقریبا با تمامی اپراتورهای مخابراتی و تولید‌کننده‌های بزرگ تجهیزات در بازارهای هدف، وارد همکاری شده بود. آن‌ها می‌خواستند بالاخره ایده‌ی دستگاه‌های DCMA PCS را به الزامی در بازار تبدیل کنند. بالاخره در پایان سال ۱۹۹۵، اولین تماس‌های تلفنی روی یک شبکه‌ی تجاری با استفاده از CDMA برقرار شد که مشتریان اپراتور Primeco از آن بهره‌مند شدند. به‌علاوه، AirTouch نیز اعلام کرد که درحال پیاده‌سازی نهایی استاندارد برای کاربران در لس‌آنجلس است.

آزمایش CDMA در تلفن همراه موبایلی

شراکت کوالکام و سونی برای تولید تجهیزات مخصوص مصرف‌کننده، در سال ۱۹۹۶ سفارش‌هایی به مجموع ارزش ۸۵۰ میلیون دلار دریافت کرد. اولین محموله‌ی محصولات آن همکاری نیز برای ارائه به مشتریان اپراتور Primeco آماده شد. البته، آن محصولات یک باگ نرم‌افزاری اولیه داشتند که مهندسان کوالکام با حضور در انبارهای پرایمکو، آن را برطرف کرده و دستگا‌ه‌ها را برای عرضه آماده کردند. ۴۰ هزار گوشی تلفن همراه‌ با برند Q Phone به بازار عرضه شد که شکایت سریع موتورولا را درباره‌ی کپی طراحی از گوشی StarTAC به‌همراه داشت. البته، درنهایت آن شکایت به سود کوالکام به پایان رسید.

کارمندان کوالکام درحال نهایی‌سازی CDMA در یک مرکز تماس

کوالکام که در سال‌های فعالیت بخش عظیمی از درآمد خود را از فروش مجوز ساخت تجهیزات مخابراتی، خصوصا پردازنده‌های مرتبط کسب می‌کرد، مجوزی بزرگ و آینده‌دار به‌نام ARM هم داشت که در سال ۱۹۹۸، اولین نمونه از آن فروخته شد. در آن سال‌ها، به‌مرور عرضه‌ی پردازنده‌ها طبق آن استاندارد افزایش می‌یافت. آن روند، کوالکام را به یکی از تأمین‌کننده‌های اصلی تراشه‌های مبتنی بر ARM در جهان تبدیل کرد که پردازنده‌هایش در هزاران گوشی موبایل استفاده می‌شدند.

محصول قابل‌توجه آن سال‌ها براساس فناوری ARM، پردازنده‌ی MSM3000 بود که با فرایند ۰.۳۵ میکرونی تولید می‌شد. یک سال بعد، نسخه‌ی پیشرفته‌تر، MSM3100 با استفاده از هسته‌ی پردازشی ARM7TDMI عرضه شد. 

عکس یادگاری کارمندان کوالکام با جیکوبز

در سال‌های پایانی قرن بیستم، رشد و توسعه‌ی کوالکام به‌حدی رسیده بود که به‌نظر می‌رسید رؤیای بنیان‌گذاران در حال به حقیقت پیوستن بود. آن‌ها می‌خواستند کسب‌وکاری در حوزه‌ی ارتباطات داشته باشند که بر بازار آن سلطه یابد که به‌نظر می‌رسید در حال رسیدن به آن بودند.

با ورود به قرن ۲۱، تلاش‌های مدیران برند آمریکایی برای تبدیل شدن به برندی جهانی، بیش‌از‌پیش قوت گرفت. آن‌ها تلاش می‌کردند تا فناوری CDMA خود را تا حد امکان در کشورهای دیگر توسعه دهند که البته، در آن مسیر با چالش‌هایی هم روبه‌رو بودند. آن‌ها تنها تولیدکننده‌ی تجهیزات مرتبط بودند و به‌همین دلیل، شرکت‌های داخلی در کشورهای مختلف، ریسک همکاری با یک بازیگر انحصاری در بازار را نمی‌پذیرفتند.

مرکز تحقیقات و مدیریت کوالکام در سن‌دیگو

کوالکام برای افزایش شانس خود در توسعه‌ی فناوری CDMA، تصمیم گرفت تا محدودیت‌های پیاد‌ه‌سازی و ساخت تجهیزات در آن حوزه را کمتر کند. آن‌ها مجوز ساخت تجهیزات را به شرکت‌ها می‌دادند و هدف از آن کار، گسترش فناوری و سپس، نفوذ هرچه بیشتر با استفاده از مزیت‌های رقابتی قیمتی بود. یکی از اهداف اصلی شرکت در آن سال‌ها، کشور چین بود که پیش‌بینی می‌شد تا پایان سال ۲۰۰۰، ۷۰ میلیون مشترک تلفن همراه داشته باشد. البته، چینی‌ها هنوز استاندارد اروپایی GSM را ترجیح می‌دادند که کوالام با عقد قرارداد با ۷ تولیدکننده‌ی تلفن همراه، تلاش کرد تا با افزایش استفاده از استاندارد، اپراتورها را مجبور به پذیرش آن کند و درنهایت در سال ۲۰۰۲ موفق شد.

روند توسعه‌ی پردازنده‌های کوالکام در قرن ۲۰

ورود به بازار اروپا با فناوری CDMA، ابتدا با لابی‌های گسترده‌ی اریکسون با چالش‌های متعددی روبه‌رو شد. درنهایت یک دعوای حقوقی و در پی آن همکاری با اریکسون، برند آمریکایی را به اروپا نیز وارد کرد. با کنار رفتن موانع CDMA، زمان آن رسیده بود که کوالکام، تحقیق و توسعه روی نسل سوم یا 3G ارتباطات مخابراتی را هم ادامه دهد.

فناوری 3G درواقع با پردازنده‌ی MSM5000 کوالکام و در سال ۱۹۹۹ رونمایی شده بود. به‌مرور، تولیدکننده‌های متعدد گوشی‌های موبایل، از پردازنده‌های شرکت آمریکایی برای پیوستن به نسل جدید شبکه‌ی مخابراتی استفاده می‌کردند. یک سال بعد، محقق افسانه‌ای کوالکام، ویتربی، بازنشسته شد.

در سپتامبر سال ۲۰۰۳، کوالکام به رکور عرضه‌ی یک میلیارد تراشه‌ی MSM رسید. گیلهوسن در آن سال وظیفه‌ی اعلام خبر و سخنرانی پیرامون آن را داشت. او در صحبت‌های خود گفت:

ما به‌خوبی متوجه شده‌ایم که پیاده‌سازی و توسعه‌ی فناوری CDMA، بیش از همه نیاز به طراحی و عرضه‌ی گسترده‌ی تراشه‌های اختصاصی دارد.

پائول جیکوبز درکنار پدر

در سال ۲۰۰۵، یک تغییر ساختار اساسی در کوالکام رخ داد. پائول ای جیکوبز، پسر بنیان‌گذار شرکت اروین جیکوبز، به‌عنوان مدیرعامل انتخاب شد و پدرش، تمرکز اصلی خود را روی پتنت‌های مرتبط با CDMA گذاشت. پائول در بدو ورود، بسیاری از پروژه‌های تحقیق و توسعه‌ی شرکت را به اینترنت اشیاء اختصاصی داد و تا سال ۲۰۱۳، در سمت مدیریت باقی ماند.

اسنپدراگون، برند تجاری پردازنده‌های کوالکام بود که در سال ۲۰۰۷ و پس از چند سال تحقیق و توسعه در طراحی‌های متعدد، به‌عنوان برند پردازنده‌های تجاری شرکت معرفی شد. به‌هرحال، عرضه‌ی آن برند باعث شد تا کوالکام بیش‌ازپیش در پردازنده‌های پرقدرت موبایلی خود را نشان دهد. ۲ سال بعد هم زیربرند پردازنده‌های گرافیکی موبایل از AMD خریداری شد و آدرنو نام گرفت. ترکیب پردازنده‌های گرافیکی با اسنپدراگون‌های تازه‌نفس، کوالکام را بیش‌ازپیش در بازار پردازنده‌های موبایلی به شهرت رساند.

یکی از اولین نمونه‌های اسنپدراگون

در سال‌های پایانی دهه‌ی ۲۰۰۰، تقاضا برای لپ‌تاپ‌های کوچک (Netbook) به اوج رسیده بود. کوالکام نیز به‌عنوان عرضه‌کننده‌ی پردازنده‌های موبایلی، فرصت مناسبی در بازار لپ تاپ می‌دید و به‌مرور خود را به رقیبی جدی برای اینتل و زیربرند Atom تبدیل کرد. کوالکام برای ورود به آن بازار، از برند Gobi استفاده کرد که قبلا در توسعه‌ی اسنپدراگون هم نقش داشت.

در نمایشگاه MWC 2013، رخداد مهمی برای برند اسنپدراگون پیش آمد. کوالکام پس از چند دوره معرفی نسل‌های متعدد از پردازنده‌های آن برند، تصمیم گرفت تا نام‌گذاری عددی ساده‌تر را برای آن‌ها پیاده کند. پردازنده‌ی پرچم‌دار Snapdragon 800 در آن نمایشگاه معرفی شد که به‌طور اختصاصی برای استفاده در گوشی‌های حرفه‌ای طراحی شده بود.

استیون مالنکاف

زیربرند اسنپدراگون در سال‌های بعد در دسته‌بندی‌های متعدد ۴۰۰، ۶۰۰، ۷۰۰ و ۸۰۰ معرفی شد که هر کدام برای دسته‌ای خاص از گوشی‌های هوشمند اندرویدی طراحی می‌شدند. نفوذ برند آمریکایی به بازار گوشی‌های هوشمند با همان پردازنده‌ها به‌حدی رسید که دیگر تصور نمی‌شود برندی بتواند آن حجم از بازار را در اختیار بگیرد. البته، در سال‌های اخیر علاوه‌بر رقیبی همچون مدیاتک در بازار میان‌رده و پایین‌رده، پردازنده‌های اختصاصی شرکت‌ها مانند اکسینوس و کرین (خصوصا با مشکلات پیش آمده بین چین و آمریکا)، بازار اسنپدراگون را تهدید می‌کنند.

درحال‌حاضر، جدیدترین نسخه‌ی پردازنده‌های حرفه‌ای اسنپدراگون، به‌نام Snapdragon 855 در بازار وجود دارد که بالاترین آمار سرعت کلاک را به خود اختصاص می‌دهد. از رقبای اصلی آن می‌توان به پردازنده‌های Exynos 9810 و Kirin 980 و همچنین سری بایونیک اپل اشاره کرد.

پس از جیکوبز، استیون مالنکاف به‌عنوان مدیرعامل اننتخاب شد که تصمیم گرفت تمرکز فعالیت‌های برند آمریکایی را به فناوری‌های بی‌سیم برای خودروها، دستگاه‌های پوشیدنی و دیگر بازارهای جدید معطوف کند. مالنکاف هنوز هم به‌عنوان مدیرعامل کوالکام فعالیت می‌‌کند. طبق آخرین آمار، درآمد برند آمریکایی در سال ۲۰۱۷ حدود۲۲.۳ میلیارد دلار و تعداد کارمندان نیز در سرتاسر جهان ۳۳۸۰۰ نفر  اعلام شد.