۲۱ نشانه برای احتمال استعفای یک کارمند

بسیاری از کارفرمایان در مواجهه با استعفا‌ی دسته‌جمعی کارکنان خود غافلگیر می‌شوند. اما یک مدیر به صورت دیگری نیز می‌تواند غافل‌گیر شود؛ زمانی که یکی از کارکنان با ارزش او تصمیم بگیرد از شرکت خارج شود. لین تیلور (Lynn Taylor) به عنوان یک کارشناس محیط کاری شناخته‌شده فعالیت می‌کند. وی همچنین مولف کتاب «مدیر ظالم خود را رام کنید» است. او در مورد ترک شرکت از سوی یک کارمند با ارزش می‌گوید:

به عنوان مدیر، بسیار مهم است که متوجه نشانه‌های خروج یک کارمند باشید. در این صورت می‌توانید وقت کافی برای بررسی و حل موضوع داشته باشید. از دست دادن حتی یکی از کارکنان با ارزش شرکت می‌تواند به بیزنس شما لطمه بزند. اگر چند کارمند قصد خروج از شرکت را داشته باشند اوضاع وخیم‌تر هم می‌شود. اگر شما مسئول یک شرکت کوچک یا تازه تاسیس شده، هستید، در آن حالت، از دست دادن کارمندان با ارزش می‌تواند به طور کلی بیزنس شما را نابود کند.

مایک کر (Michael Kerr) یک سخنران بین‌المللی در زمینه‌ی تجارت محسوب شده و همین طور مولف کتاب «مزیت شوخ طبعی» است. وی در مورد این موضوع با تیلور موافق است. او می‌گوید:

از دست دادن کارکنان می‌تواند ضربه‌ی شدیدی به کسب و کار شما وارد کند. تمام بخش‌های بیزنس شما از سرویس تحویل کالا گرفته تا زمان‌بندی، دچار اختلال خواهند شد. از طرف دیگر برای جذب و آموزش کارمندان جدید باید وقت و هزینه‌ی گزافی صرف شود، بنابرین یک مدیر هر‌چه خود را سریع‌تر آماده‌ی تغییرات کند، به همان میزان کمتر متضرر خواهد شد.

اما پرسش این است که چطور می‌توان فهمید که کارمندتان در آستانه‌ی ترک شرکت قرار دارد؟ تیلور و کر ۲۱ نشانه را برمی‌شمرند که می‌تواند به شما در این زمینه کمک کند. البته فقط به خاطر اینکه شما بعضی  از این نشانه‌ها را در رفتار یکی از کارمندان خود مشاهده کردید، نمی‌تواند دلیل بر این باشد که او خود را برای ترک شغلش آماده کرده است. وجود این نشانه‌ها به این معنی است که رییس شرکت باید احتمالات مختلف را در نظر بگیرد و قبل از اینکه دیر شود، خود را برای تغییرات احتمالی آماده کند.

کر در این ارتباط می‌گوید اگر یکی از کارمندان شما به طور غیر‌عادی خوش‌تیپ شده‌ است و اخیرا لباس‌هایی می‌پوشد که در گذشته سابقه نداشته، باید به این موضوع شک کنید که شاید بعد از اتمام ساعت کار یا در حین کار در مصاحبه‌های استخدامی شرکت می‌کند. تیلور می‌افزاید:

اگر کسی احساس خوبی در مورد شغلش نداشته باشد، این احساس در طرز لباس پوشیدن او نمایان می‌شود، چون احساس می‌کند که کسی به پوشش او اهمیتی نمی‌دهد. همچنین اگر کارمندی از شغل خود دلسرد شده باشد ممکن است بد‌ لباس بپوشد.

اگر کسی بهترین کارمند شما باشد، پس در زمینه‌ی تخصصی خود مهارت بالایی دارد و اینکه همه مشتاق استخدام او باشند جای تعجب ندارد. اما اگر شنیدید که شرکت‌های رقیب تقاضای قرار ملاقات با او را دارند، آن وقت باید نگران شوید.

اگر یکی از کارمندان شما همیشه در کارش مصمم بوده ولی اکنون اغلب به بهانه‌ی بیماری سر کار حضور نمی‌یابد یا از روزهای مرخصی خود به طور پراکنده استفاده می‌کند، می‌تواند یک معنی داشته باشد و آن این است که او دیگر به کارش تعلق خاطر ندارد. کر می‌گوید که حتی ممکن است کارمندان در طول ساعات کاری غیب شوند تا به مصاحبه‌های استخدامی خود برسند. وی می‌افزاید:

کارمندی که قصد ترک کار فعلی خود را دارد، سعی می‌کند از تمام مزایای خود استفاده کند، چون این طور فکر می‌کند که شرکت به تعبیری به او بدهکار است! پس اگر کارمند شما دایما مرخصی می‌گیرد یا اینکه مرتبا قرار دندان‌پزشکی دارد، بدانید که وضعیت قرمز است.

آیا شما اخیرا متوجه شده‌اید که یکی از ممتاز‌ترین کارمندتان، مشارکت کمی در پروژه‌ها دارد و نسبت به گذشته پیشنهاد‌های مفید کمتری می‌دهد یا حتی به طور ناگهانی به جزییات پروژه‌ها علاقه‌ای نشان نمی‌دهد؟ کر می‌گوید: این موضوع می‌تواند نشان دهد که آنها انگیزه‌ی خود برای کار کردن را از دست داده‌اند و دیگر اهمیتی نمی‌دهند که چه اتفاقی در شرکت می‌افتد چون می‌دانند که خیلی زود آنجا را ترک خواهند کرد.

فرض کنید کارمندی، مستحق افزایش حقوق یا ترفیع رتبه باشد ولی مدیران از انجام آن چشم‌پوشی کرده‌اند. این کار می‌تواند باعث ایجاد معضلات زیادی شود. برای مثال او شدیدا احساس نا‌امیدی و سرخوردگی می‌کند. در این صورت کارمند احساس خواهد کرد که کسی قدر او را نمی‌داند و ممکن است به فکر این بیفتد که شغل دیگری پیدا کند. شغلی که در آن، کارفرمایان قدر تلاش‌های او را بدانند و از آن استقبال کنند.

تیلور می‌گوید:

کارمندانی که قصد ترک شغلشان را دارند کمتر در محیط کار شوخی می‌کنند و می‌خندند. طرز رفتار آنها بیشتر رک و رسمی است تا دوستانه و گرم. شاید به این خاطر که دیگر مجبور نیستند چهره‌ی مهربانی از خود بروز دهند و دیگر برایشان اهمیتی ندارد که همکاران خود را تحت تاثیر قرار دهند.

کر توضیح می‌دهد که همین نشانه‌های کوچک ممکن است سرنخ‌های بزرگی در اختیار شما بگذارند. به رفتار کارمندان خود دقیق شوید. چند دلیل می‌تواند باعث تغییر غیر‌ ارادی حالات چهره و حرکات شود، برای مثال احساس گناهی که می‌تواند در او به خاطر ترک کردن شرکت شما به وجود آید یا تشویش ناشی از جستجوی کار جدید، همگی آنها می‌تواند نشانگر تغییرات قریب‌الوقوع باشند.

تاکنون پیش آمده که با حرف زدن با کارمندی احساس سردی و کسلی به شما دست باشد؟ شاید برای چند بار اول فکر کنید که  او روز بدی را سپری می‌کند. اما اگر همین احساس را در حرف زدن با بقیه اعضای تیم پیدا کردید، بدانید که پرچم قرمز به احتزاز درآمده است. تیلور می‌گوید که این‌ها، از جمله نشانه‌هایی هستند که می‌توانند شما را در سنجش بهتر موقعیت یاری کنند.

مانند دریافت نکردن ترفیع رتبه، کارمندی که تنزل رتبه یافته باشد احساس سرخوردگی و طرد‌شدگی می‌کند و شاید به فکر بیفتد که در جاهای دیگری استعدادهایش را بکار ببندد. اگر او یکی از کارمندان موفق شما باشد، این احساس سرخوردگی بیشتر و شدیدتر خواهد بود.

کر می‌گوید:

اگر کارمندان شما به آسانی عصبانی می‌شوند یا در مورد مسایل کاری بیشتر کنایه‌آمیز حرف می‌زنند، این موضوع می‌تواند نشان دهد که او دیگر اعتقادی به مسیر حرکت شرکت ندارد. تیلور هم در این ارتباط می‌گوید که افت شدید اشتیاق و انگیزه در یک کارمند نشانگر این است که فکر او جای دیگری مشغول است.

بعضی اوقات رفتار کارمندان با شما یا با یکدیگر به طور ناگهانی تغییر می‌کند. مثلا در مورد خودشان و مسایل کاری کمتر حرف می‌زنند، یا بیشتر با دیگر همکاران خود بیرون می‌روند. برای یک رییس تیزبین این یک زنگ خطر است. شاید یکی از دلایل تغییر رفتار آنها این باشد که سعی می‌کنند تا جایی که ممکن است خود را از محیط کار دور کنند یا با همکاران خود درباره‌ی شرایط بد کاری همدردی ‌کنند. تیلور در این زمینه این طور می‌گوید:

به این فکر کنید که اعضای یک تیم که قبلا به ندرت باهم ناهار می‌خوردند، اکنون بیشتر دور هم جمع می‌شوند. آنها در طول صرف ناهار ممکن است در مورد ترک شرکت بحث کنند. این‌گونه گرد‌هم‌آیی‌ها یا سخنان درگوشی باید زنگ هشدار را برای شما به صدا درآورد. با این حال، باید وجود نشانه‌های دیگر را نیز بررسی کرد. شاید همه‌ی این تغییر رفتارها ناشی از صمیمیت بیشتر کارمندان شما باشد.

اگر شما مطمئن هستید که شرکت شما کمتر از میزانی که یک کارمند باارزش استحقاقش را دارد به او حقوق می‌دهد، و  فکر می‌کنید او این موضوع را می‌داند، بهتر است سریعا دست به کار شوید چون ممکن است آنها در جستجوی شغل جدید باشند. یکی از دلسرد‌کننده‌ترین جنبه‌های کار این است که بدانید به اندازه‌ی کافی حقوق نمی‌گیرید.

گاهی ممکن است که یکی از کارکنان حین مکالمه با شما به مشکلات خانوادگی‌اش اشاره کند. شما باید این احتمال را در نظر بگیرید که مشکلات شخصی کارمندتان می‌تواند روی آینده‌ی شغلی‌اش تاثیر بگذارد. برای مثال شاید او به دلایل مختلف به دنبال فرصت شغلی دیگری باشد. کر مثال‌هایی از این دلایل می‌آورد، مثلا کارمندی می‌خواهد محل کارش به خانه نزدیکتر باشد یا در محیط کاری آرام‌تری کار کند.

اگر یکی از کارمندان شما که خلاق،‌ پرکار و وقت‌شناس بوده، اما حالا در تحویل گزارشات خود دیرکرد دارد، یا فروش او افت کرده است، در این صورت شاید مشکلی وجود داشته باشد. کری در این باره می‌گوید: اگر رفتار کارکنان شما تغییر کرده باشد، به نحوی که دیگر مانند گذشته در محیط کاری‌ به صورت آماده و سرحال حضور پیدا نمی‌کنند، می‌تواند یک وضعیت قرمز بزرگ برای کارفرما باشد.

زمانی که مردم در آستانه‌ی تغییر قرار دارند، با مسائل و اختلافات به نحو دیگری برخورد می‌کنند. تیلور توضیح می‌دهد:

اگر آنها قبلا در اختلافات کاری سعی می‌کردند که حرف خود را به کرسی بنشانند اما اکنون دیگر حوصله‌ی بحث ندارند، چون‌که با خود می‌گویند ارزشش را ندارد. در واقع دلیلش این است که آنها به طور احساسی از شغل‌ خود دور شده‌اند.

از طرف دیگر ممکن است کارمند دیگری که قبلا بیشتر اهل مدارا و سازش بود، بعدا به اشخاص اهل بحث و جدل تبدیل شود که دلیل آن ناخرسندی و نارضایتی از شغل است.

تیلور بر این عقیده است، کسانی که قصد دارند محل کار خود را عوض کنند از صحبت کردن در مورد همکاری‌های آینده که ممکن است چند ماه طول بکشد گریزان هستند. وی می‌افزاید:

اگر این افراد در زمان‌بندی‌های مشخص و پروژه‌های طولانی‌مدت به طور مستقیم نقش داشته باشند، سعی می‌کنند تا هیچ گونه تعهد جدی ندهندیا به طور مبهم حرف بزنند.

اگر یکی از همکارانتان با شما در مورد یک کارمند خاص صحبت کند و این طور بگوید که اتفاقاتی در حال رخ دادن است یا مشکلی وجود دارد، باید بدانید که وضعیت عادی نیست. کر در این رابطه می‌گوید:

همکاران یک کارمند نسبت به رییس، به او نزدیک‌تر و صمیمی‌تر هستند و بسیار زودتر از شما می‌توانند متوجه نشانه‌های تغییر شوند، پس اگر یکی از آنها نگرانی‌اش را به شما اظهار کند باید توجه کنید.

تیلور می‌گوید:

اگر یکی از اعضای تیم شما در فکر استعفا باشد، سعی می‌کند که کمتر با دیگران ارتباط برقرار کند، چه از طریق ایمیل چه رودرو یا هر شکل دیگری. این موضوع به خصوص در مورد رییس او محسوس‌تر می‌شود. او سعی می‌کند که کمتر در دسترس باشد، کمتر در مورد او صحبت شود، چون ممکن است سوال‌های حساسی از او پرسیده شود که شغل فعلی او را قبل از یافتن شغل دیگر تهدید کند.

کر در این مورد می‌گوید که اگر کارمندی قصد استعفا داشته باشد باید برنامه‌ی کاریش را مدام تغییر دهد تا هم بتواند در کار فعلی خود حاضر شود و هم اینکه به جستجوی کار جدید بپردازد یا احتمالا در مصاحبه‌های کاری حضور یابد. بنابرین وقتی یکی از کارمندان شما دیر سر کار می‌آید یا تا دیروقت کار می‌کند و مرتبا ساعت‌های کاریش را عوض می‌کند، باید به او مشکوک شوید.

آیا آنها بسته به نظر می‌رسند؟ آیا مایل نیستند با شما در مورد موضوعات کاری همکاری کنند؟ تیلور در این مورد می‌گوید:

اگر یکی از اعضای تیم شما یا چند نفر از آنها تصمیم خود مبنی بر ترک شرکت را گرفته باشند و هم‌اکنون یک پایشان را از در بیرون گذاشته باشند، وقتی با آنها در مورد مشکلات احتمالی صحبت می‌کنید، طوری رفتار می‌کنند که انگار هیچ مشکلی وجود ندارد و همه چیز مرتب است. دلیل رفتار آنها این است که از لحاظ ذهنی از این کار کوچ کرده‌اند.

اگر شما با بودن در جمع تیم خود احساس راحتی نمی‌کنید و نمی‌توانید دلیل آن را توضیح دهید، می‌تواند نشانگر این باشد که آنها در شرف استعفا هستند. غریزه‌ی شما می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد مردم در اختیارتان بگذارد، اما خیلی از افراد به احساس درونی خود اهمیتی نمی‌دهند؛ در عوض سعی می‌کنند خودشان گمانه‌زنی کنند. به احساس درونی خود اعتماد کنید. از این کار پشیمان نخواهید شد.