داستان برند: سیسکو، از سرقت نرم افزار روتر دانشگاه تا تبدیل به قطب توسعه روتر در جهان

امروزه سیسکو نامی آشنا در حوزه‌ی شبکه است که تقریبا بسیاری از کاربران اینترنت و کسانی که با شبکه سر و کار دارند، با آن آشنایی دارند. این برند پرچم‌دار تجهیزات شبکه است و بی‌شک در تمامی اداره‌ها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی تجهیزات آن را به‌وفور می‌توان یافت. تنوع محصولات این برند بالا است و می‌توان گفت برای هر نیاز شبکه‌، کاربران و نهادهای بزرگ و کوچک، تجهیزاتی را توسعه و ارائه داده‌اند. تجهیزات سخت‌افزاری و حتی نرم‌افزاری این برند به‌راحتی نیاز کاربران را برطرف می‌کنند و دیگر نیازی به حضور محصولات رقبا احساس نمی‌شود. 

سیسکو سیستمز اولین بار در ماه دسامبر سال ۱۹۸۴ توسط لئونارد بوساک و سندی لرنر شروع به کار کرد. در سال ۱۹۸۳ لئونارد و سندی در دپارتمان کامپیوتر دانشگاه استنفورد مشغول به تحصیل بودند؛ هر دو علاقه‌ی زیادی به شبکه‌های محلی و برقراری ارتباط میان کامپیوترها و به اشتراک گذاشتن اطلاعات داشتند.

سندی لرنر دارای مدارک لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، فوق لیسانس اقتصادسنجی از دانشگاه کلرمونت و فوق لیسانس علوم کامپیوتر از دانشگاه استنفورد است. وی بین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۱ به‌عنوان مدیر مرکز کامپیوتر در دانشکده اقتصاد و بازرگانی دانشگاه استنفورد مشغول به کار شد. لئونارد بوساک همسر سندی، دارای مدارک لیسانس مهندسی کامپیوتر از دانشگاه پنسیلوانیا و فوق لیسانس مهندسی کامپیوتر از دانشگاه استنفورد است. لئونارد قبل از پیوستن به دانشگاه استنفورد، به‌عنوان مهندس سخت‌افزار در شرکت معتبر سازنده قطعات کامپیوتر به نام DEC مشغول به کار شده بود. در سال ۱۹۷۹، لئونارد درگیر پروژه‌ای شد که باید تمام کامپیوترهای Mainframe و miniComputer و ماشین‌های پردازش لیسپ (LISP machines) و پردازش صوت را در دانشگاه استنفورد به هم وصل می‌کرد. او در این پروژه روی ساخت روتری کار می‌کرد که باید قادر می‌بود شبکه دانشکده علوم کامپیوتر را به شبکه دانشکده اقتصاد وصل کند. وی در همین زمان با سندی لرنر که به‌عنوان مدیر مرکز کامپیوتر در دانشکده اقتصاد کار می‌کرد آشنا شد و در سال ۱۹۸۰ با هم ازدواج کردند.

اسم «سیسکو» مخفف سن‌ فرانسیسکو است. مؤسسان شرکت زمانی که داشتند به سمت ساکرامنتو رانندگی می‌کردند تا شرکت را به ثبت برسانند، با تصویر پل گلدن گیت در نور آفتاب مواجه می‌شوند و اسم و نماد شرکت را بر این اساس انتخاب می‌کنند. نماد شرکت منعکس‌کننده اصلیت سن فرانسیسکویی آن و نشان‌دهنده پل گلدن گیت است.

لئونارد و سندی هر دو شروع خوبی برای این شرکت نداشتند؛ آن‌ها در اولین اقدام، نرم‌افزار روتر دانشگاه را که یک نرم‌افزار چند پروتکلی بود، سرقت کردند. سپس با استفاده از این نرم‌افزار روتر مخصوص خودشان را توسعه دادند. اولین فعالیت آن‌ها، ساخت یک کپی دقیق از روتر دانشگاه استنفورد که Blue Box نام داشت، بود. این روتر سال‌ها قبل توسط دو نفر از پژوهشگران این دانشگاه به نام‌های ویلیام ییگر و اندی بشتولسایم ساخته شده بود. اما Blue Box فقط قادر به مسیریابی در شبکه‌هایی بود که از پروتکل‌های یکسان و بستر سخت‌افزاری مشابه در شبکه تبعیت می‌کردند. چالشی که این زوج با آن روبرو بودند، این بود که شبکه‌های این دو دانشکده دارای بستر سخت‌افزاری متفاوتی بودند (کامپیوترهای این دو دانشکده از لحاظ سخت‌افزاری و تکنولوژی ارتباطات باهم متفاوت بودند) و همچنین از دو نوع مختلف از پروتکل‌های ارتباطی شبکه استفاده می‌کردند.

این زوج بدون حمایت مالی و با هزینه شخصی، سرانجام پس از چند سال کار پژوهشی موفق به ساخت روتر موردنظرشان در سال ۱۹۸۴ شدند. جالب است که بدانید آن‌ها این روتر را در خانه شخصی‌شان ساختند. در حقیقت کاری که این زوج انجام دادند، این بود که آن‌ها ابتدا شروع به نوشتن و تکمیل نرم‌افزار روتر چند پروتکلی کردند، سپس با اصلاحاتی در سخت‌افزار روتر Blue Box و سازگار کردن آن با این نرم‌افزار چند پروتکلی جدید، موفق به طراحی روتری شدند که توانایی مسیریابی بین چند شبکه به همراه پنهان‌سازی تضادهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در سطح پروتکل را داشت؛ البته ناگفته نماند که فرد دیگری نیز به نام کرک لاگهید در این پروژه با این زوج همکاری می‌کرد. در ماه جولای ۱۹۸۶ دانشگاه استنفورد لئونارد و همکار جدیدش کرک لاگهید را به دلیل سرقت و نقض قوانین کپی‌رایت مجبور به استعفا کرد.

اما پس از مدتی کوتاه آن‌ها موفق شدند اولین نرم‌افزار روتر خود را با نام Cisco IOS توسعه دهند و در سال ۱۹۸۷ موفق شدند مجوز مربوط به روتر و بردهای دو کامپیوتر را از دانشگاه استنفورد کسب کنند و گرگ ستز و ریچارد ترانو را به ترتیب برای برنامه‌نویسی و مسئول فروش استخدام کنند. اولین محصول آن‌ها روتر تعاملی بود که علاوه بر داشتن قابلیت چند پروتکلی، می‌توانست ارتباط بین سخت‌افزار، معماری و شبکه‌های مختلف را برقرار کند. به‌عنوان مثال این روتر توانست ارتباط بین کامپیوتر مکینتاش و آی‌بی‌ام و یونیکس را برقرار کند. سیسکو اولین شرکت در کل دنیا بود که توانست به چنین موفقیتی دست یابد و روتر چند پروتکلی را توسعه دهد.

در سال ۱۹۸۷ سیسکو هرماه ۲ میلیون دلار فروش داشت؛ مشتریان آن‌ها اکثرا مراکز تحقیقاتی، سازمان‌های دولتی و دانشگاه‌ها بودند. در پایان دهه‌ی ۸۰، آن‌ها تجارت را هدف قرار دادند و به دلیل قیمت کم و عملکرد عالی دستگاه‌هایشان، موفق شدند بازار رقابتی را به دست بگیرند و همه‌ی رقبای خود را پشت سر بگذارند. در سال ۱۹۸۸، بنیان‌گذاران سیسکو از شرکت Sequoia Capital کمک مالی درخواست کردند تا شرکت خود را مدیریت کنند. در ۱۹۹۰، درآمد سیسکو به ۷۰ میلیون دلار افزایش یافت و جدا از این درآمد، این شرکت ۱۴ میلیون دلار سود داشت. پس از آنکه سیسکو سهام خود را عرضه کرد و وارد تالار بورس شد، مدیرعامل اجرایی این شرکت به‌منظور تسریع در روند پیشرفت، عوض شد. هدف اصلی سیسکو یافتن مشتریان مناسب و بهبود دادن سرویس مشتری بود. مهم‌ترین سرویس آن‌ها خدمات به سازمان‌های بزرگی بود که نیاز داشتند کامپیوترهای خود را که در شعبه‌های مختلف بود، شبکه کنند. سیسکو در مدت کم توانست بین سال‌های ۹۱ و ۹۲ درآمد خود را از ۱۸۰ میلیون دلار به ۳۳۰ میلیون دلار افزایش دهد؛ در حقیقت این کمپانی تنها در طول یک سال موفق شد به درآمد خود ۴۰ میلیون دلار اضافه کند! از این‌رو سیسکو از طرف روزنامه Fortune به‌عنوان دومین کمپانی که پیشرفت سریع داشت، معرفی شد.

یکی از انتقادهایی که به سیسکو وارد می‌شود، همکاری آن با چین برای سانسور اینترنت در آن کشور است. سیسکو تأسیسات زیربنایی لازم را به‌منظور بستن وب‌گاه‌ها برای دولت چین تأمین می‌کند. با این وجود، سیسکو ادعا می‌کند که تأسیسات و یا خدمات خاصی برای فیلترینگ وب‌گاه‌ها به دولت‌ها نمی‌فروشد و فقط تجهیزاتی را به چین فروخته است که در تمام دنیا عرضه می‌کند. با خرید شرکت‌های دیگر، توسعه‌ی داخلی و همکاری با دیگر شرکت‌ها، سیسکو به بازار بسیاری از قطعات غیر از روتر راه پیدا کرده است، مانند اترنت سوئیچینگ، دسترسی از راه دور، روترهای شعبه‌ای، شبکه‌ی خودپردازهای بانک‌ها، امنیت، فایروال و تلفن اینترنتی. در سال ۲۰۰۳، سیسکو شرکت LinkSys، تولیدکننده‌ی سخت‌افزار شبکه کامپیوتر را خریداری کرد و آن را در صدر تولیدکننده‌های قطعات مربوط به کاربران عادی گذاشت. در همین سال سیسکو موفق به دریافت جایزه ریاست جمهوری ران براون برای کیفیت عالی در روابط کارمندان و جامعه شد. شبکه‌های بدون مرز از قبیل رده‌های مختلف روتر، سوئیچ، سیستم‌های وایرلس، سیستم‌های امنیت، شتاب‌دهنده‌های شبکه، تجهیزات مبتنی بر مدیا، همچنین تجهیزات مراکز داده و مجازی‌سازی در شبکه از قبیل مجتمع سازی پردازش، مجتمع سازی زیرساخت ارتباطی، سوئیچینگ در مراکز داده و شبکه‌های ذخیره‌سازی اطلاعات و تجهیزاتی مانند IP Phone و IP Video و IP NGN نیز در زمره محصولات رده اینترپرایز این شرکت قرار می‌گیرند.

در سال ۲۰۱۳ پرسنل این شرکت ۶۶ هزار نفر افزایش یافت. امروزه سیسکو در تولید و توسعه‌ی تجهیزات، محصولات و سرویس‌های شبکه پیشگام است. این کمپانی که در ابتدای کار توسط دو دانشجو شروع به کار کرد، امروزه در دنیای شبکه هیچ رقیبی ندارد و تقریبا تجهیزات شبکه‌ی تمامی سازمان‌های شخصی و دولتی را تأمین می‌کند.

امروزه بیشتر دوست‌ داران و متخصصین شبکه برای ارتقاء اطلاعات و رزومه‌ی کاری خود در کلاس‌های اختصاصی سیسکو شرکت و مدارک آن را اخذ می‌کنند. این روال در کشور ما نیز رواج دارد و حتی اکثر شرکت‌های بزرگ فعال در زمینه‌ی آی‌تی در ایران نیز مدارک و دانش سیسکو را به‌عنوان اولویت در استخدام نیروی کاری خود قرار می‌دهند. 

موارد زیر، مدارکی هستند که سیسکو برای علاقه‌مندان شبکه پس از گذراندن دوره‌های مربوطه و شرکت در امتحان، ارائه می‌کند:

البته Cisco Certified Architect عنوان مدرک جدیدی است که به‌تازگی در رأس هرم تحصیلی سیسکو قرار گرفته است. پیش‌نیاز کسب این مدرک، CCDE است. CCA معادل دکترای تخصصی شبکه در گرایش طراحی شبکه محسوب می‌شود.

کمپانی سیسکو بعدها با کمبود منابع برای تولید و توزیع محصولاتش به بازار روبرو شد و به همین دلیل بنیان‌گذاران شرکت تصمیم گرفتند سرمایه لازم برای توسعه شرکت خود را از طریق فروش سهام شرکت در بازار بورس به دست آورند. همین اقدام باعث شد پای سرمایه‌گذاران و  فعالان بورس به شرکت سیسکو باز شود و در اغلب موارد سرمایه‌گذاران و سهام‌داران تمایل دارند که با قرار گرفتن در جایگاه هیئت مدیره، کنترل آن شرکت را به دست بگیرند و به سود بیشتر بیندیشند. در اگوست سال ۱۹۹۰، سندی از کار در شرکت معاف شد و لئونارد هم برای نشان دادن حمایت خود از همسرش، از شرکت سیسکو استعفا داد.

سیسکو در لیست رده‌بندی ۱۰۰ برند برتر فوربز با ارزش ۱۴۱.۷ میلیارد دلاری، در جایگاه ۱۵ قرار دارد. بر اساس اطلاعات ارائه‌شده توسط فوربز، فروش سالیانه‌ی برند سیسکو قریب به ۴۹.۵۹ میلیارد دلار بوده است. بدون شک فعالیت‌های موفق این شرکت ریشه در مدیریت فرد قدرتمندی دارد و بسیاری از مسئولان این شرکت معتقدند فعالیت‌های این مدیر باعث شده است که سیسکو به رشد و شکوفایی سحرآمیزی دست پیدا کند و این موضوع علاوه بر این که سیسکو را در جهان مطرح کرده است، باعث شده است مدیر آن یعنی جان چمبرز هم از نظر مالی به جایگاه بسیار خوبی دست پیدا کند. جان چمبرز مدیر اجرایی بسیار موفق و شناخته‌شده‌ای است که شرکت Cisco Systems را به جایگاه بسیار خوبی رسانده است و او درحالی‌که در آستانه ۶۷ سالگی قرار دارد، چندین سال است که سکان هدایت سیسکو را در دست دارد و این شرکت را به یکی از بزرگ‌ترین و بهترین شرکت‌های حوزه فناوری‌های مدرن در جهان تبدیل کرده است.

نظر شما در مورد سیسکو چیست؟