۱۱ عادت مردمانی با ذهن قوی و توانمند

قدرت و توانمندی ذهنی، یک کیفیت قابل انتخاب و دستیابی است، نه یک کیفیت ذاتی که با شانس به برخی مردم عطاشده باشد.

همه‌ی ما در زندگی به نقاط بحرانی برمی‌خوریم که در آن‌ها قدرت ذهنمان به آزمایش گذاشته می‌شود؛ ممکن است یک دوست یا همکار بدقلق باشد در یک بن‌بست کاری یا یک رابطه‌ی پر مشاجره. این چالش هر چه باشد؛ اگر می‌خواهید با موفقیت از پس آن برآیید، باید قوی باشید، همه‌چیز را از دریچه‌ای جدید نگاه کنید و سپس دست به اقدامی قاطع بزنید.

این حرف در نگاه اول کار ساده‌ای به نظر می‌رسد. همه‌ی ما می‌خواهیم دوستانی خوب، شغلی عالی و رابطه‌ای ایده‌آل داشته باشیم. ولی این‌طور نیست. داشتن ذهنی قوی کار آسانی نیست، مخصوصاً وقتی‌که شما دچار مشکلی شده باشید. توانایی شکستن الگوها و چارچوب‌های همیشگی و خلق افق‌های جدید، ثبات قدم، دلیری و شهامتی می‌طلبد که تنها مردمانی با ذهن‌های قوی از آن برخوردارند.

مشاهده اینکه افرادی دارای ذهن قدرتمند، چگونه خود را از عموم مردم متمایز می‌کنند شگفت‌انگیز است. آنچه سایر مردم موانعی غیرقابل‌عبور می‌بینند، آن‌ها چالشی می‌بینند که باید بر آن فائق شد.

در سال ۱۹۱۴، هنگامی‌ که کارخانه‌ی توماس ادیسون آتش گرفت و خاکستر شد و تنها نابود شدن یکی از مدل‌های اولیه اختراعات او ۲۳ میلیون دلار خسارت به‌جای گذاشت، واکنش ادیسون بسیار ساده بود: «خدا را شکر که همه اشتباهات ما سوخت. حالا می‌توانیم به‌خوبی از نو شروع کنیم.»

واکنش ادیسون مظهر و نماد قدرت ذهنی است؛ دیدن فرصت‌ها و دست به اقدام زدن، درست هنگامی‌ که همه‌چیز به نظر ازدست‌رفته می‌آید.

 عادت‌هایی وجود دارند که با تقویت آن‌ها، شما نیز می‌توانید قدرت ذهنیتان را بهبود بخشید. درواقع نشانه‌های افرادی با ذهن قدرتمند در تدابیر و راهکارهایی است که شما هم می‌توانید از همین امروز از آن‌ها استفاده کنید.

هوش هیجانی پایه و اساس قدرت ذهنی است. شما بدون توانایی درک کامل و کنترل احساسات منفی نمی‌توانید ذهنی قدرتمند داشته باشید و کاری سازنده انجام دهید. آنچه قدرت ذهنی شما را به چالش می‌کشد، درنهایت هوش هیجانی شما را محک می‌زند.

برخلاف آی‌کیو که ضریبی ثابت است، ای کیو یک مهارت انعطاف‌پذیر است که شما می‌توانید با ادراک و اراده، آن را در خود تقویت کنید. جای تعجب نیست که ۹۰ درصد از مجریان برتر، EQ بالایی دارند و افرادی که از EQ بالاتری برخوردارند، به‌طور متوسط سالانه ۲۸ هزار دلار بیشتر از همتایان خود کسب درآمد می‌کنند. متأسفانه اساتید آموزش مهارت‌های EQ زیاد نیستند. طبق آمار ارائه‌شده از TalentSmart (ارائه‌دهنده برتر هوش هیجانی در جهان) که رفتار بیش از یک‌ میلیون نفر را بررسی کرده‌اند، تنها ۳۶ درصد از افراد به‌درستی احساسات خود را در برابر وقایع شناسایی می‌کنند.  

توانمندی روانی و ذهن قدرتمند، یعنی ذهن شما اثری قدرتمند بر توانایی شما در رسیدن به موفقیت داشته باشد. این نظریه فقط یک ابزار انگیزشی نیست، بلکه یک حقیقت است. آخرین مطالعات دانشگاه ملبورن نشان می‌دهند که افرادی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارند، به دستمزدهای بالاتری دست پیدا می‌کنند و سریع‌تر از دیگران در شغل خود ترفیع می‌گیرند و پیشرفت می‌کنند.

« چه شما فکر کنید می‌توانید یا فکر کنید نمی‌توانید، در هر دو صورت حق با شما است.» هنری فورد

جسارت واقعی با نقاب اعتمادبه‌نفس کاذبی که مردم برای پنهان کردن ناامنی‌های خود به صورتشان می‌زنند، متفاوت است. افرادی که ذهنی قوی دارند، می‌توانند مردم مردد و ترسو را رهبری کنند؛ چراکه اطمینان آن‌ها الهام‌بخش دیگران می‌شود و به آن‌ها کمک می‌کند عامل وقوع اتفاقاتی شوند که می‌خواهند.

طبق تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه برکلی، هر چه «نه» گفتن برای شما دشوارتر باشد، گرفتار استرس، فرسودگی و حتی افسردگی بیشتری می‌شوید. افرادی که ذهنی قوی دارند می‌دانند که «نه» گفتن عمل درستی است و با عزت‌نفس و هوشیاری‌، به شیوه‌ای پاسخ‌های منفی می‌دهند که برای دیگران جای ابهامی باقی نماند.

هنگامی‌که وقت نه گفتن باشد، ذهن قوی نمی‌گوید: «من فکر نمی‌کنم بتوانم» یا «مطمئن نیستم بتوانم»، بلکه با اطمینان پاسخ منفی می‌دهد؛ چراکه می‌داند این «نه» گفتن، وفاداری صادقانه به تعهدات کنونی او است و به او فرصت می‌دهد که با موفقیت از پس این تعهدات برآید. او همچنین می‌داند چگونه باید پاسخ منفی را در عمل نشان داد. او از رفتارهای کوته‌بینانه‌ای که باعث صدمات آتی می‌شوند اجتناب می‌کند.

برخورد با مردم لجباز و بدخو بسیار خسته‌کننده و طاقت‌فرسا است. افرادی که ذهنی قوی دارند، با کنترل احساساتشان تعامل خود را با این مردم مدیریت می‌کنند. هنگامی‌که برخوردی با مردم منفی نگر پیش می‌آید، آن‌ها منطقی و عقلانی به موقعیت نگاه می‌کنند، احساسات خود را شناسایی می‌کنند و اجازه نمی‌دهند خشم و ناامیدی آن‌ها را از مسیرشان دور کند. همچنین سعی می‌کنند دیدگاه فرد سرسخت مقابلشان را درک کنند تا زمینه و راه‌حل مشترکی با او برای مشکلات بیابند. حتی وقتی به نظر می‌آید اوضاع از کنترل خارج‌ شده است، کسانی که ذهنشان قوی‌تر عمل می‌کند سعی می‌کنند با دیگران به‌ملایمت برخورد کنند و با هر سیاستی نگذارند طرف سرسخت بر آن‌ها چیره شود.

افرادی که ذهنی قوی دارند، انعطاف‌پذیرند و خود را با شرایط سازگار می‌کنند. آن‌ها می‌دانند که ترس از تغییر عاملی فلج‌کننده و تهدیدی بزرگ برای موفقیت و شادی آن‌ها است. آن‌ها همیشه در اطراف خود انتظار تغییر دارند و برای اینکه چگونه تغییرات به نفع آن‌ها عمل کند برنامه‌ریزی می‌کنند.

شما تنها هنگامی می‌توانید تغییرات را در آغوش بکشید که بتوانید نکات مثبتی در آن‌ها پیدا کنید. اگر می‌خواهید از فرصت‌هایی که تغییرات با خود می‌آورند بهره‌وری کنید، باید ذهنی باز و دست‌هایی گشاده داشته باشید.

ذهن‌های قوی، شکست را پذیرا می‌شوند؛ چرا که می‌دانند شکست مسیر پیروزی را هموار می‌کند. هیچ‌کس نمی‌تواند به پیروزی واقعی دست یابد مگر اینکه قبلاً شکست را تجربه کرده باشد. وقتی برایتان روشن شود چه زمانی اشتباه کرده‌اید، می‌توانید پا در مسیر موفقیت بگذارید. معمولاً بزرگ‌ترین پیشرفت‌ها زمانی حاصل می‌شوند که شما موقعیتی توان‌فرسا و دردآور پشت سر گذاشته باشید. این ناکامی‌ها هستند که شما را مجبور می‌کنند به شیوه‌ای متفاوت و جدید فکر کنید، بتوانید از خارج از گود خودتان را ببینید و راه‌حل مشکلی که شما را به چالش کشیده است پیدا کنید.

انسان‌هایی که ذهنی قوی دارند، می‌دانند نقطه‌ای که شما بر آن متمرکز می‌شوید، تعیین‌کننده وضعیت احساسی شما است. هنگامی‌که شما بر مشکلات متمرکز می‌شوید، بیشتر در حال و هوای  احساسات منفی و استرس می‌مانید و کمتر دست به اقدام و عمل می‌زنید. اگر انرژی خود را بر راه‌حل‌ها و جریانات متمرکز کنید، احساس می‌کنید مفید و کارآمد هستید؛ درنتیجه احساس بهتری خواهید داشت و عملکردتان هم بهتر می‌شود. ذهن قوی از اشتباهات فاصله می‌گیرد ولی آن‌ها را فراموش نمی‌کند. درواقع اشتباهات را در یک‌فاصله‌ی امن از خود نگه می‌دارد تا درعین‌حال که در مواقع لزوم برای درس گرفتن بتواند به آن‌ها رجوع کند، بتواند خود را برای آینده پیش رو هم آماده کند.

انسانی که ذهنی قوی دارد، ازآنجاکه می‌داند هرکسی قابلیت‌هایی مخصوص به خود دارد، به قضاوت دیگران نمی‌نشیند و دیگران را تحقیر نمی‌کند تا حس بهتری نسبت به خودش به دست بیاورد. مقایسه کردن خودتان با دیگران شما را محدود می‌کند، چراکه مقایسه با خود حسادت و رنجش به همراه می‌آورد، شما را از انرژی خالی می‌کند و از مسیر درست زندگی‌ دور می‌سازد. فردی که ذهنش قدرتمند است، وقت و انرژی‌اش را با برانداز کردن دیگران و نگرانی درباره اینکه چقدر با آن‌ها فاصله دارد تلف نمی‌کند. به‌جای اینکه انرژی‌تان را با حسادت هدر دهید، آن را به قدردانی و شکرگزاری اختصاص بدهید. هنگامی‌که شما موفقیت دیگران را جشن می‌گیرید، هردو از مزایای آن منتفع می‌شوید.

بر طبق مطالعاتی که در موسسه تحقیقاتی انتاریوی شرقی انجام‌ شد، افرادی که دو بار در هفته ورزش می‌کنند پس از ۱۰ هفته  احساس شایستگی اجتماعی، فکری و بدنی بیشتری خواهند داشت. همچنین عزت‌ نفس و تصویر ذهنی بهتری نسبت به خود پیدا می‌کنند. علاوه بر بهبود وضعیت فیزیکی، ترشح اندورفین ناشی از ورزش باعث می‌شود اعتمادبه‌نفس و حس مسئولیت بیشتری هم پیدا کنند که کلید رسیدن به ذهنی قوی است.

هنگامی‌که می‌خوابید، مغزتان پروتئین‌های سمی را که از فعالیت‌های عصبی ساعات بیداری تولید می‌شوند، از بین می‌برد. متأسفانه مغز تنها در هنگام خواب این عملکرد را دارد؛ یعنی اگر به میزان کافی نخوابید این پروتئین‌های سمی در سلول‌های مغزی شما باقی می‌مانند و توانایی فکر کردن را خدشه‌دار می‌کنند. مشکلی که هیچ میزانی از کافئین نمی‌تواند آن را برطرف کند.

افرادی که ذهنی منسجم دارند می‌دانند اگر به‌اندازه کافی و خوب نخوابند، قدرت کنترل شخصی، تمرکز و حافظه‌شان کاهش پیدا می‌کند بنابراین خواب مفید را در اولویت‌های اصلی خود قرار می‌دهند.

شما هر زمان که اخبار گوش بدهید، شاهد چرخه‌ای بی‌پایان از جنگ، خشونت، رکودهای اقتصادی، شرکت‌های ورشکسته و فجایع محیط زیستی خواهید بود. می‌توانید به‌سادگی فکر کنید که دنیا با شتاب در سراشیبی سقوط قرار دارد؛ و کسی چه می‌داند؟ شاید واقعاً همین‌طور باشد. ولی افرادی که ذهنی قوی دارند، نگران این مسائل نیستند؛ چون خودشان را گرفتار مسائلی نمی‌کنند که در کنترل آن‌ها نیست. آن‌ها به‌جای اینکه به فکر یک تحول انقلابی یک‌شبه باشند، انرژی خود را بر چیزهایی مانند اراده و تلاش متمرکز می‌کنند که کاملاً تحت کنترل آن‌ها است.