چرا کارآفرینان جوان باید مراقب اخبار جعلی باشند؟

همیشه شبکه‌های تلویزیونی، حتی معروف‌ترین آن‌ها مثل فاکس و سی ان ان، اشاره‌ای هم به اخبار جعلی دارند. سال گذشته حساب اخبار بدون منبع و تحریف‌شده سر به فلک کشید؛ ولی جالب است بدانید از ابتدای حضور رسانه‌ها و مطبوعات، اخبار ساختگی هم وجود داشته‌اند. در تمام تاریخ ژورنالیسم، اخبار جعلی همیشه جایی برای خود داشته‌اند. نویسندگان از مبالغه و دروغ برای تحریک اذهان عمومی در مسائلی که بین مردم جایگاهی نداشتند استفاده می‌کرده‌اند. عاملان و خالقان اخبار جعلی، به دنبال واکنش، اعتراض یا شکایت شدید مردم هستند تا به اهداف موردنظر خودشان برسند. به همین دلیل است که مردم اعتماد خود را هم به اخبار و هم به شرایط ازدست‌داده‌اند.

چه چیزی پشت این‌همه ادعا و خبر دروغ موج میزند؟ بیایید اول نگاهی اجتماعی به این مقوله داشته باشیم:

قبول کنیم که همه‌ی ما حداقل یک‌بار روی لینک‌های جنجالی روز کلیک کرده‌ایم. مثلاً فلان سیاستمدار، شریک جنایی عاملان حادثه‌ای هولناک شناخته شد. چه این داستان‌ها کوچک‌ترین شواهدی از واقعیت را یدک بکشند و یا دروغ محض باشند، ترس از دست دادن اطلاعات جریانات داغ روز باعث می‌شود این اخبار همیشه گروهی از خوانندگان عام را به‌عنوان یار ثابت خود داشته باشند. اما برای کارآفرینان جوان، گوش دادن و توجه به داستان‌پردازی‌ها و روایات جعلی، نتایجی آسیب‌زننده و پرهزینه خواهد داشت.

داستان واقعی «ند»، مثالی برای این مضرات است. ند کارآفرین جوانی بود که از طریق پست یکی از دوستانش در فیس‌بوک، با یک وب‌سایت اخبار حاشیه‌ای کسب‌وکار آشنا شد. او به مطالب و اطلاعاتی که این سایت در مورد بازارهای جهانی منتشر می‌کرد اعتماد کرد و اخبار نادرست و نیمه واقع‌گرایانه آن را مرجع تصمیم‌گیری‌های کسب‌وکار خود قرارداد. ازآنجاکه ند به اطلاعات نادرستی تکیه کرده بود، بعد از مدتی سرمایه شرکت خود را بر باد دید، اعتبارش در بین همکاران و مشتریانش از دست داد و شرکتش در آستانه سقوط قرار گرفت.

وقتی بسیاری از ما رسانه‌های اجتماعی را مرجع اصلی مطالعه و پیگیری اخبار میدانیم، عجیب نیست که شایعات جعلی را بیش از هر جا در این رسانه‌ها ترویج کنند. بی‌شک اشاعه دهندگان این اخبار، با سوءاستفاده از نیازهای اطلاعاتی مردم اهداف پنهان خود را دنبال می‌کنند. تا وقتی این سایت‌ها مشروع و معتبر به نظر می‌رسند، مطالبشان هم به‌عنوان منبع و مرجع به اشتراک گذاشته می‌شود. امری که دردسرها و مشکلات بسیاری را برای بنگاه‌های صنعت فناوری و ارتباطات به وجود آورده است.

شاید کمی اغراق‌آمیز باشد که بگوییم اخبار جعلی، رسانه‌های سنتی را تخریب کرده‌اند. درحالی‌که جوامع جهانی روزانه در چالش حوادث غیرمترقبه‌ی سیاسی و اجتماعی هستند، ما شاهد بوده‌ایم که بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا  ۴۱ هزار نفر به کاربران آنلاین  نیویورک‌تایمز اضافه‌شده است. می‌توان گفت عصری جدید آغازشده که در آن مردم با روی آوردن به حقایق به جنگ با نمادهای آشکار دروغ‌گویی برخاسته‌اند.

مردم دیگر متوجه شده‌اند که چگونه از عبارت «اخبار دروغین» به‌عنوان سلاحی علیه نشریات سنتی استفاده می‌شود. همه‌ی مردم، از سیاستمداران گرفته تا فعالان عرصه علم و فرهنگ، اخبار کذب را مصداق آب به آسیاب دشمن ریختن می‌دانند و به همین علت حالا در مورد آنچه می‌شنوند و می‌خوانند، بسیار محتاطانه‌تر تصمیم می‌گیرند.

در عصر ارتباطات پیدا کردن حقایق کار ساده‌ای نیست، ولی مبارزه با اخبار جعلی نه‌فقط امروز، بلکه همیشه، مقوله‌ای است که ارزش سرمایه‌گذاری همه‌جانبه کارآفرینان را دارد.