عادتی بد در سخنرانی که باعث آزرده شدن مخاطبان می‌شود

آنت گرنت، کارشناس و مشاور کسب و کار در مقاله‌ای که اخیرا منتشر کرده است، به عادات مضر سخنرانان در ارائه‌ی مقاله اشاره کرده که در این مطلب زومیت به آن‌ها می‌پردازیم:

من داشتم به سخنرانی یک مدیر دقت می‌کردم اما این کار اصلا ساده نبود. تصور کنید که در حال تماشای یک بازی پینگ‌پنگ هستید و چشمانتان به مدت سه دقیقه رفت و برگشت توپ را دنبال می‌کند. در نهایت زمانی که صحبت کردنش تمام شد به او گفتم: «چرا زیاد قدم می‌زنی؟»

او گفت: «قدم زدن به من کمک می‌کند تا اضطرابم را کنترل کنم و این روش واقعا تأثیرگذار است و تا زمانی که به حرکت کردن ادامه می‌دهم حس خوبی دارم.»

با اینکه داشتن احساس خوب مهم است؛ اما اگر شما مداوم (یا حتی گاهی) قدم بزنید، ممکن است که اثربخشی کلامتان را از دست بدهید. درست است که حرکت کردن می‌تواند مقداری انرژی به ارائه‌ی شما اضافه کند و همه چیز را آزادتر و پویاتر جلوه دهد؛ اما داشتن ژست استراتژیک به هنگام سخنرانی، به معنای حرکت مداوم به جلو و عقب نیست. در اینجا چهار ایراد این عادت را مرور خواهیم کرد:

زمانی که شما زیاد قدم می‌زنید، در واقع فرصت مهم جلوه دادن بخش‌های مختلف سخنرانی خود را از دست می‌دهید. در نوشتن شما از فاصله برای جدا کردن پاراگراف‌ها در یک صفحه و از نشانه‌گذاری برای ایجاد مکث در متن استفاده می‌کنید. حرکات شما می‌تواند کار مشابهی را در هنگام سخنرانی انجام دهد.

برای مثال فرض کنید شما می‌گویید: «ما باید یک مسیر جدید انتخاب کنیم. ما باید خلاق باشیم.» اگر شما همچنان بایستید و دو جمله را بدون مکث بگویید، مخاطبان با تأثیر کمی مفهوم را دریافت می‌کنند. اگر اندکی بین متن مکث بکنید و سخن خود را در حالت ایستاده و ثابت بگویید، اثرگذاری متن بیشتر خواهد بود. اما اگر شما بین خط اول و دوم، هم مکث کنید و هم حرکت کنید، بیشترین اثرگذاری را ایجاد می‌کنید.

به عبارت دیگر حرکت کردن قدرت مکث‌ها را افزایش می‌دهد. اما اگر مداوم قدم بزنید، در واقع به اضطرابتان اجازه می‌دهید این فرصت را از شما بگیرد.

جلب و نگهداری توجه شنوندگان چالشی بسیار بزرگ است و ممکن است نتوانید با این موضوع که در کانون توجه هستید، به‌خوبی کنار بیایید و شاید حرکت مداوم بتواند این شرایط سخت را برای شما آسان‌تر کند. با حرکت مدام احتمالا می‌توانید اندکی از زیر ذره‌بین بودن خارج شوید و احساس راحتی کنید.

به هر حال این راه معمولا نتیجه‌ی معکوس می‌دهد. ممکن است از استرس شما کاسته شود، اما توجه شنونده به روشی نادرست به شما جلب می‌شود. توجه آن‌ها از متن و پیام شما منحرف می‌شود و به ژست بدن و حرکات بدن شما متمرکز می‌شوند. چرا؟ به دلیل این‌که ساختار مغز دید ما را بر حرکت متمرکز می‌کند.

من زمانی با یک مشتری کار می‌کردم که اصالتا اهل رودسیا (زیمبابوه فعلی) بود. او به من می‌گفت که در روزگار جوانی، پدرش به وی تنها یک تیر می‌داد و او را به شکار می‌فرستاد. او بعدها یک تک‌تیرانداز نظامی شده بود. زمانی که راز موفقیتش را پرسیدم، او به من گفت: «چه شما یک شکارچی باشید یا یک تک‌تیرانداز، کلید موفقیت ساکن ماندن مطلق است. حرکت کردن باعث دیده شدن می‌شود و بهایش از دست دادن شکارتان یا بدتر، از دست دادن زندگی‌تان است.»

پس با اینکه شما نباید ثابت بایستید، این نکته مهم است که به خاطر داشته باشید هر زمان که شما حرکت می‌کنید نگاه شنونده‌ها شما را دنبال می‌کند. این موضوع غیرارادی است، اگر زیاد حرکت کنید، توجه شنونده به شما جلب خواهد شد و آن‌ها به چیزی که می‌گویید کمتر توجه خواهند کرد.

زمانی که در مهدکودک بودید، به خاطر دارید که به هنگام انجام یک بازی خاص، دست یکدیگر را می‌گرفتید و شعری را باهم می‌خواندید. همه شعر می‌خوانند و به‌طور هماهنگ و با ریتمی یکسان دور یک اتاق حرکت می‌کنند.

زمان زیادی از مهد کودک رفتنتان گذشته است؛ اما همچنان دوست دارید به آن عادت که گام صحبت کردنتان را با گام قدم زدن و حرکاتتان هماهنگ کنید، ادامه دهید. پس زمانی که شما قدم می‌زنید در واقع اجازه می‌دهید حرکاتتان الگوی صحبت کردنتان را بسازند. شما ممکن است که ریتم آهنگ نداشته باشید؛ اما احتمالا یک ریتم زائد و اشتباه می‌گیرید. به‌عبارت‌دیگر قدم زدن زیاد ظرفیت انتقال مطلب شما را کاهش می‌دهد.

در نهایت به‌عنوان یک نکته‌ی کاربردی قدم زدن مداوم می‌تواند باعث شود که شما از محدوده‌ی دید شنوندگان خارج شوید، در حالی که ممکن است این موضوع به شکل اتاق بستگی داشته باشد، قطعا چیزی که شما نمی‌خواهید این است که شنونده‌ها برای دیدن شما سرشان را بچرخانند یا بلند شوند یا به‌کل شما را نبینند. به‌طور کلی قانونی وجود دارد که می‌گوید: «اگر نمی‌توانی من را ببینی، من هم نمی‌توانم تو را ببینم.» پس قبل از این‌که ارائه دادن را شروع کنید، یک نقشه‌ی ذهنی از محیط ارائه داشته باشید و بدانید که قرار است در کجا و چگونه حرکت کنید.

در حالی که شما سعی می‌کنید اضطراب را از خودتان دور کنید یا تأثیرگذاری خوبی داشته باشید، قدم زدن مداوم یک راهکار اشتباه است. این به‌هیچ‌وجه به معنی تمام مدت ایستادن در یک نقطه نیست بلکه روی‌هم‌رفته به معنی حرکت کردن و داشتن ژست‌های کمی هوشمندانه‌تر است.