چگونه از استرس برای بهبود عملکرد بهره بگیریم

همه‌ی افراد در زندگی خود اضطراب را تجربه کرده‌اند. اگر هنگام سخنرانی ضربان قلبتان بالا می‌رود یا از ترس کف دستتان عرق می‌کند، این موارد نشانه‌هایی از استرس و بسیار طبیعی هستند. معمولا اضطراب و استرس شایع‌ترین علت مراجعه‌ی افراد به درمانگاه‌ها است که در نتیجه‌ی ترس‌ و ناامیدی در زندگی به وجود می‌آید.

البته اضطراب ۲ نوع سازنده و مخرب دارد. نوع سازنده‌ی آن یک نوع اخطار است تا حواسمان را بیشتر جمع کنیم، موقعیت و خطرات را بسنجیم و مراقب منطقه‌ی امن خود باشیم. اما نوع مخرب آن موجب تنزل عملکرد و تصمیم‌گیری در زندگی می‌شود. در ادامه بررسی می‌کنیم که چگونه مطالعات جدید، استرس و اضطراب را مفید و موجب بهبود زندگی معرفی کرده‌اند.

بر اساس گزارش انجمن روانشناسی آمریکا، استرس مجموعه‌ای از علائم مانند حالت روحی تنش‌زا، افکار نگران‌کننده و تغییرات جسمی از جمله افزایش فشار خون است. البته شدت و نوع آن در افراد مختلف باهم تفاوت دارد. برای مثال یک فرد از خطر سقوط هواپیما مضطرب می‌شود و فردی دیگر هنگام پرسیدن زمان از یک غریبه دچار استرس می‌شود.

همیشه در طول تاریخ، اضطراب به‌عنوان عامل عدم موفقیت، کاهش حافظه و تمرکز معرفی شده است و  بازیگران و ورزشکاران برای غلبه بر آن راه‌های زیادی را امتحان کرده‌اند. اما در عصر حاضر پی برده‌ایم که نه‌تنها استرس عملکرد را تضعیف نمی‌کند، بلکه می‌تواند باعث تقویت آن شود.

طی مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۷ روی افراد مختلف انجام شد، محققان پی بردند اشخاصی که حوادث زندگی را به‌جای تهدید، به چشم چالش نگاه کرده‌اند، انرژی بالاتر و عملکرد بهتری داشته‌اند. این اشخاص در شرایط تنش‌زا به‌جای سرکوب و سرزنش، اضطراب خود را پذیرفته و آن را بروز داده‌اند. با این روش هیجانات و توانشان برای تصمیم‌گیری و عمل بهبود یافته است.

وقتی دچار استرس می‌شوید، سطح هیجان شما بالا می‌رود و دو راه پیش رو دارید. در راه اول می‌توانید هیجانتان را سرکوب کنید و استرستان را از بین ببرید و در راه دوم می‌توانید این احساس را با روی باز بپذیرید و درد ناچیز آن را تحمل کنید. یعنی به‌جای خجالت کشیدن از لرزش دستتان یا فکر کردن به اینکه اضطراب موجب شکستتان می‌شود، با خود بگویید: «این انرژی به من کمک می‌کند دقیق‌تر اقدام کنم و موفق‌تر شوم.» خبر خوب بعدی هم این است که از نظر بیولوژیک، اضطراب قدرت ذهنی‌تان را بالا می‌برد و هرچقدر بیشتر ذهنتان را نسبت به اضطراب مثبت کنید، قوی‌تر و موفق‌تر خواهید بود.

در کنار تمام مزایا و موارد خوبی که از بروز استرس گفتیم، لازم است توجه کنید اختلال اضطراب حاد به‌گونه‌ای که فرد نتواند به زندگی روزمره‌ی خود ادامه دهد و برای حضور در اجتماع، مدرسه یا محل کار دچار مشکل ‌شود، مسئله‌ای جدی است. هرچند این اختلالات قابل درمان هستند؛ اما متأسفانه اکثر افراد درمان این موضوع را به تعویق می‌اندازند و مدت‌زمان زیادی تحت فشار و ناراحتی ناشی از آن قرار می‌گیرند. می‌توان با مراجعه به روانشناس و انجام تکنیک‌های آموزشی، مراقبه‌ای و درمانی بهبود یافت و احساس بهتر و آسوده‌تری نسبت به زندگی پیدا کرد.