چگونه کسب و کار خود را برای دنیای در حال تغییر آماده کنیم

یاهو مسنجر را به خاطر دارید؟ پیام‌رسانی که چند سال قبل حرفی برای گفتن داشت. این پیام‌رسان متعلق به شرکت یاهو است؛ شرکتی که زمانی غول دنیای تکنولوژی نامیده می‌شد. گفتیم «می‌شد»، چون در زمان حال، دیگر خبری از این موتور جستجوی قدرتمند نیست. یاهو کاملاً از بین نرفته است؛ ولی دیگر آن یال و کوپال گذشته را ندارد. شرکتی که می‌توانست گوگل را بخرد، به دلیل دست‌کم گرفتن این استارتاپ از خرید آن سر باز زد. به نظر شما چرا یاهو شکست خورد؟ چه کنیم که کسب و کار ما هم به سرنوشت شوم یاهو دچار نشود؟ جواب این سؤال‌ها را در مقاله امروز زومیت با هم بررسی می‌کنیم.

این مقاله از زبان ماریا ماتارلی؛ بنیان‌گذار و مدیرعامل Formula Ink نقل می‌شود.

شما برای مقابله با تغییرات سریع دنیای اطراف خود، نیاز به یک سیستم سازگار با تغییرات دارید. برای همه ما کاملاً مشهود است که جهان پیش چشم ما دائماً در حال تغییر است؛ پس نتیجه می‌گیریم که جهان یک موجود زنده است، تغییر و رشد یک ویژگی طبیعی برای موجودات زنده به شمار می‌آید؛ بنابراین، چگونه باید بهترین راه برای سازگاری بیشتر با این تغییرات را پیدا کنیم تا مطمئن شویم کشتی کسب و کار یا استارتاپ‌ ما قادر به مقابله با هر صخره‌ای در دریای بی‌کران تغییرات خواهد بود؟

به‌عنوان یک مدیر پروژه، شاهد اجرای بسیاری از چارچوب‌ها و روش‌ها برای راه‌اندازی محصولات جدید، گسترش یا به بیان ساده‌تر قدرتمند نگه‌داشتن کسب و کارها، بوده‌ام. با دیدن این شرایط من دریافتم کسانی که پروژه‌هایشان را با یک سیستم خشک و بدون انعطاف مدیریت می‌کنند، در مقابله با تغییرات بازار دچار مشکل خواهند شد. بهترین راه برای تعامل با یک دنیای در حال تحول، داشتن سیستمی است که با تغییرات جهان تکامل پیدا کند و انعطاف کافی برای مقابله با تغییرات آنی داشته باشد.

یک رویکرد روان‌شناختی دراین‌باره می‌گوید که شما باید به‌اندازه کافی سیستمی انعطاف‌پذیر و چابک داشته باشید تا در طوفان‌های ناشی از تغییر، در بالای آن شناور باقی بمانید.

تقریباً هر صنعتی در طول چند سال گذشته تغییرات سریع، عظیم و گاهی اوقات ویرانگری تجربه کرده است. ولی دلیل این تغییرات به نظر شما چیست؟ دلیل این تغییرات تکنولوژی‌ها و اپلیکیشن‌های جدید هستند. فقط به میزان تأثیر Airbnb بر صنعت مهمان‌نوازی یا آنچه اوبر و لیفت در صنعت حمل‌ونقل انجام داده‌اند، دقت کنید. چگونه اسپاتیفای باعث شد که اپل میوزیک ارتقاء پیدا کند و به دنبال آن پلتفرم آی‌تیونز را پیشرفته‌تر کند؟ همین امر یک نوآوری بزرگ برای صنعت موسیقی به شمار می‌رود. همه‌ی این موارد نشان می‌دهند که صنعت دست‌نخورده باقی نمی‌ماند و هرلحظه امکان تغییر در آن وجود دارد.

با تغییر تکنولوژی، صنایعی که از آن استفاده می‌کنند هم‌تغییر می‌کنند. با این تفاسیر به این نتیجه می‌رسیم که موبایل‌ها و اپلیکیشن‌ها در حال رهبری کردن تغییرات اصلی در صنعت هستند؛ زیرا آن‌ها مسیر خود را به بازارهای جدید پیدا می‌کنند یا باعث تغییر ارتباط مشتری با بازار می‌شوند.

برای سال‌ها «روش آبشاری» برای تولید یک محصول عالی بود. همان‌طور که از نام این روش پیدا است، باید مراحل پشت سر هم اجرا شوند. در روش سنتی آبشاری یک سیستم شامل چند مرحله است که تا مرحله قبل را به پایان نرسانید، نمی‌توانید به مرحله بعدی بپردازید. ترتیب شروع این مراحل به این شکل است که ابتدا مرحله تعیین نیازهای پروژه، سپس طراحی، بعد توسعه و درنهایت تست و پیاده‌سازی انجام می‌شوند. در این رویکرد، مرحله طراحی نمی‌تواند تا زمانی که نیازهای پروژه تعیین نشده است، شروع شود و همین‌طور تست کردن تا زمانی که مرحله توسعه به پایان نرسیده است، شروع نخواهد شد. به همین دلیل، ممکن است برای اجرای تمام مراحل این سیستم، سال‌ها وقت لازم باشد، این‌یک مشکل جدی به شمار می‌رود؛ چون نمی‌توان مراحل را به‌صورت موازی انجام داد تا نیازهای روز در محصول اعمال شود، در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.

 به این فکر کنید که در دو سال گذشته جهان چقدر تغییر کرده است. از برنامه‌های جدید گرفته تا نوآوری‌ها و تکنولوژی‌هایی که قد برافراشته‌اند. اگر چند سال پیش پروژه خود را بر اساس وضعیت قدیمی صنعت و بازار شروع کرده‌اید و روش پیشبرد آن روش آبشاری است، باید توجه داشته باشید زمانی که محصول نهایی شما وارد بازار می‌شود، در قلمرو کاملاً جدیدی پای می‌ گذارد که با توجه به شرایط جدید میزان استقبال از آن در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد داشت. یا بدتر از همه، تغییرات جدید ممکن است پروژه شمارا منسوخ سازد و کسی به محصول پایانی شما اصلاً نیاز پیدا نکند.

 سیستم آبشاری سال‌های قبل به‌خوبی کار می‌کرد؛ ولی حالا و با شرایط جدید باید یک سیستم انعطاف‌پذیرتر با ویژگی‌های مناسب داشته باشید.

همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم، اصلی‌ترین موردی که یک روش و سیستم را تأثیرگذارتر می‌کند، خاصیت انعطاف‌پذیری است.

انعطاف‌پذیری به این معنی است که شما در صورت نیاز می‌توانید با کمترین هزینه تغییر کنید. برای باز کردن بیشتر این موضوع باید بگوییم که اگر از این سیستم استفاده می کنید، محصول کسب و کار شما با توجه به تغییرات بازار و تکنولوژی‌ها چه در مراحل اولیه یا چه در مراحل پایانی باشد، قابلیت سازگار شدن دارد.

با استفاده از روش چابک (Agile method)، لازم نیست برای رفتن به مرحله بعدی، منتظر تکمیل مرحله فعلی شوید. مرحله توسعه می‌تواند در کنار مرحله طراحی آغاز شود، همچنین مرحله تست و امتحان کردن را می‌توانید با مرحله اول انجام دهید؛ از این بهتر هم می‌شود؟ امتحان کردن در اوایل کار می‌تواند بیشتر مفید باشد، شما با ایجاد تغییرات کوچک می‌توانید بفهمید کدام ویژگی‌ به درد می‌خورن یا کدام ویژگی‌ نمی‌تواند نتیجه مطلوب را به ارمغان بیاورد و نیازهای مخاطبان مورد نظر خود را برآورده کند. با این روش قبل از تولید محصول نهایی می‌دانید که باید چه ویژگی‌هایی در آن اعمال کنید. با این رویکرد و روش نه‌تنها باعث صرفه‌جویی در زمان و پول خود می‌شوید، بلکه به خود اجازه می‌دهید در زمان حال پروژه خود را در جهان بررسی کنید و سپس به تغییرات لازم برای حفظ رقابت بپردازید.

یک کارآفرین ارزش‌آفرین می‌داند که هیچ‌کس نمی‌تواند تغییرات بازار را کنترل کند؛ این کار درست مثل این است که شما بخواهید آب‌وهوا را کنترل کنید. این شرایط بدین معنا است که نباید دنبال راهی برای شکست دادن تغییرات باشیم، درواقع باید راهی برای نحوه سازگاری با شرایط جدید پیدا کنیم. همان‌طور که گفتیم، تولید یک محصول یا خدمات می‌تواند باعث تغییر در یک صنعت شود؛ این تغییر کسب و کارهای مرتبط با آن را صنعت را درگیر خواهد کرد.

استفاده از سیستم آبشاری در جهان امروز، یعنی یک‌ خانه کاغذی را برای در امان ماندن مقابل شرایط طوفانی بسازیم. شما نیاز به یک سیستمی دارید که با نیروی باد خم شود، ولی خراب نشود. سیستمی که انعطاف و سازگار کافی را داشته باشد و تغییرات در سرعت و جهت باد را پیش‌بینی کند. اساساً، شما نیاز به یک سیستم چابک خواهید داشت.