بهترین شیوه‌ی برخورد با یک رئیس خود شیفته

«بهترین رفتار و واکنش در مقابل یک رئیس خود شیفته چیست؟» کارن آرلاک روان‌درمانگر بالینی، در وب‌سایت Quora به این سؤال پاسخ داده است:

کار کردن برای رئیسی که از اختلال شخصیت خودشیفته رنج می‌برد، اصلاً ساده نیست. اما بگذارید قیل از هر چیز، علائم این اختلال شخصیتی را مرور کنیم:

• اصرار بر «محق بودن»
• نوسانات رفتاری: ممکن است رئیستان یک روز به‌صورت افراط‌گرایانه‌ای شما را بهترین کارمند کل جهان بخواند و چند دقیق بعد (یا صبح روز بعد) شما را مقابل همه‌ی هیئت‌مدیره، از شرکت اخراج کند. این واکنش‌ها به «مود» یا «حال و هوای» لحظه‌ای این افراد برمی‌گردد.
• عدم توانایی مواجهه با آرا و نظرات مختلف، نپذیرفتن راه‌حل‌های متفاوت برای یک مسئله، حتی اگر این افراد با ادعای روشنفکری، در خصوص «سیاست درهای باز» گزافه‌گویی کنند.
• بی‌ثباتی: به‌عنوان‌ مثال اگر این فرد از شما عصبانی باشد، هیچ‌یک از فعالیت‌های مثبتی که درگذشته انجام داده‌اید را به یاد نمی‌آورد و حتی ممکن است به خاطر یک عصبانیت ساده، شما را تهدید به اخراج کند.
• نیاز همیشگی به تحسین: این نیاز غالباً با رفتارهای اجتنابی - مجازاتی افراطی درآمیخته است، به‌خصوص وقتی‌که فرد حس می‌کند به‌طور شایسته مورد تحسین و تقدیر قرار نمی‌گیرد. درعین‌حال این شرایط باعث می‌شود او احساس کند مورد تحقیر و بی‌احترامی قرارگرفته است.
• مقایسه کردن: این افراد در نقش رئیس، دائماً کارمندان را با یکدیگر مقایسه می‌کنند و یا به عمد آن‌ها را مقابل یکدیگر قرار می‌دهند. این رفتارها موجب می‌شود بین اعضای تیم تفرقه ایجاد شود، کارمندان از یکدیگر خشمگین شوند و انسجام تیمی از بین برود. درنهایت کارمندان سعی می‌کنند صرفاً روی وظایف انفرادی خود متمرکز شوند.
• فوق‌العاده رقابتی بودن: آن‌ها با همتایان خود (سایر مدیرها)، کارمندانی که برایشان کار می‌کنند و حتی رئیس خودشان، در حال رقابت‌اند.

اغلب ما، ساعات زیادی را در محیط کارمان می‌گذرانیم و تعاملاتی که با رئیسمان داریم و بازخوردهایی که از او می‌گیریم، تأثیر زیادی در سلامت روان و عزت‌ نفس ما دارد. حتی گاهی نزد دوستان صمیمی و اعضای خانواده، از رفتارهای رئیسمان گلایه می‌کنیم. جملاتی نظیر «این منصفانه نیست!» یا «اجازه نده با تو چنین رفتاری داشته باشد!» برای همه‌ی ما عباراتی آشنا هستند.

بااین‌حال قرار نیست کارمندان به خاطر چنین شرایطی شغلشان را رها کنند، یا اجازه بدهند که اختلاف‌ نظر با رئیس، به اخراج آن‌ها منجر شود. هدف این است که شغلتان را حفظ کنید و بهترین همکاری را با رئیس فعلی‌تان داشته باشید. این نکات به شما کمک می‌کند تعاملاتتان را با رئیستان در سطح متعادل‌تری نگه‌دارید:

کاری را که رئیستان از شما می‌خواهد (حتی اگر با لحن آزاردهنده‌ای به شما دستور می‌دهد) خیلی خوب انجام دهید. نزد سایر همکارانتان از رئیس بدگویی نکنید.

احتمالاً رئیستان روی برخی از مهارت‌ها تأکید بیشتری دارد و سایر تخصص‌ها را بی‌اهمیت می‌داند. این اولویت‌ها را پیدا کنید و مطابق با آن‌ها رفتار کنید (حتی اگر فکر می‌کنید احمقانه، یا سطحی هستند).

سخت است که ببینید با وجود همه‌ی تلاشتان، دائماً مورد انتقاد رئیستان قرار می‌گیرید، یا بی‌احترامی‌های او را تحمل‌ کنید. به همین دلیل بسیار مهم است که با خودتان مهربان باشید و کارهایی را انجام دهید که به شما کمک می‌کنند در این محیط ناخوشایند، روحیه و اعتمادبه‌نفستان را حفظ کنید. مثلاً جملات مثبتی را پیش خودتان تکرار کنید و در محیط کار هم گاهی به خودتان استراحت و تنفس بدهید. زودتر به شرکت بروید و دیرتر از ساعات اداری شرکت را ترک کنید تا بتوانید مدتی را بدون حضور رئیستان و در آرامش بیشتر کار کنید، قبل و بعد از کار، به سرگرمی‌های دلخواهتان مشغول شوید، زمانی را به پیاده‌روی اختصاص دهید.

کارفرمایان و رئیس‌هایی که از اختلال شخصیت خودشیفته رنج می‌برند، نسبت به آسیب‌های این مشکل بسیار حساس‌اند و نمی‌توانند احساسشان را در آرامش کنترل کنند. (حس‌هایی نظیر تقابل و اختلاف، شرمندگی، حقارت و مورد بی‌احترامی قرار گرفتن) البته چنین احساس‌هایی برای هیچ‌کس خوشایند نیست. اما واکنش نارسیست‌ها بسیار شدید و منفی است. آن‌ها نمی‌توانند بین احساس آزردگی درونی خود، و رفتارهای مثبتی که قبلاً از شما دیده‌اند، تعادل برقرار کنند. به همین دلیل غالباً فقط به افکار منفی خود میدان می‌دهند.

منظور این نیست که بلافاصله به دفتر رئیستان بروید و به او بگویید: «این‌ها خط قرمزهای من هستند!» بلکه به خودتان یادآوری کنید که هرچند محیط کار دلپذیری ندارید، اما کنترل زندگی‌تان در دستان خودتان است. اگر رئیستان دائماً به شما توهین و بی‌احترامی می‌کند، با یکی از مسئولین بخش منابع انسانی شرکت (که او را فرد شایسته‌ای می‌بینید) صحبت کنید و از او بخواهید به موضوع رسیدگی کند. اگر رئیستان با فریاد و بدزبانی، شما را تحقیر می‌کند و حس می‌کنید دیگر حتی یک‌لحظه نمی‌توانید این روال را تحمل کنید، به او بگویید: «من شنیدم که شما چه گفتید و باید به این موضوع رسیدگی کنم.»

بسیاری از کارمندان، درنهایت حس می‌کنند که نمی‌توانند با چنین رئیسی کنار بیایند و رفتارهای او را تحمل کنند. از طرفی ممکن است این شغل، یک گام مهم در زندگی حرفه‌ای شما محسوب شود، یا مزایای دیگری داشته باشد که نخواهید فعلاً آن را کنار بگذارید. صرف‌نظر از اینکه دیگران چه توصیه‌ها و پیشنهاداتی ارائه می‌دهند، انتخاب شما یک تصمیم کاملاً شخصی است. اگر تصمیم گرفته‌اید کارتان را ادامه دهید، فهرستی از تمام نکات مثبتی که این شغل برای زندگی‌تان خواهد داشت، مزایای حرفه‌ای و رفع نیازهایتان، تهیه کنید و در روزهای سخت و تقابلات دشواری که با رئیستان دارید، این فهرست را مرور کنید. این لیست به شما یادآوری می‌کند که در محیط کار، فقط یک قربانی نیستید و می‌توانید با متمرکز شدن روی منافع و اهدافتان، انرژی لازم برای ادامه‌ی کار را به دست آورید.