انتخابهایی که جف بزوس را به ثروتمندترین مرد دنیا تبدیل کردند
جف بزوس با داشتن ۱۰۵ میلیارد دلار دارایی، شاید ثروتمندترین مرد دنیا باشد اما ثروت برای او، همیشه وسیلهای برای دستیابی به هدفش بوده است؛ وسیلهای که بتواند با آن اعمال نفوذ کند و آینده را بسازد. اعجاببرانگیزترین کاری که موسس آمازون تا به امروز انجام داده، تغییر فرهنگ خرید کردن به صورت بنیادی بوده است.
معاون دانشگاه پرینستون در زمان معرفی جف بزوس در سخنرانی آغازین فارغالتحصیلان سال ۲۰۱۰ گفت: «زندگی بدون استفاده از سایت آمازون غیرممکن است.»
آمازون در آن زمان تبدیل به نمادی فرهنگی شده بود و بزوس نیز پا به پای معروفیت آن پیش آمده بود.
جف بزوس برای این جمع از فارغالتحصیلان در سال ۲۰۱۰، از انتخابهای خاص خود در زندگی گفت:
هوشمندی، یک هدیه است. مهربانی یک انتخاب است.
بزوس، این موضوع را با یک جمله از پدربزرگش به تصویر کشید:
روزی متوجه میشوی که مهربان بودن از باهوش بودن سختتر است.
بزوس بارها بهدلیل انتخابهای جسورانه و دشوار خود طی ۵۴ سال تحسین شده است. در ادامه به معرفی این انتخابهای سرنوشتساز در زندگی جف بزوس میپردازیم.
۱. همواره به حرف خود عمل میکرد
بزوس از ابتدا، دیدگاههای خود در ارتباط با اهدافش را مشخص کرد و در تحقق بخشیدن به آنها نیز موفق بود. به گفتهی یکی از همکلاسیان وی، او در دبیرستان خود در میامی بهعنوان دانشآموز ممتاز شناخته شده بود. بزوس جوان به حرف خود عمل میکرد. او همچنین، جایزهی پژوهشگر شایستهی ملی و شوالیهی نقرهای را دریافت کرد؛ این جایزه، یکی از مهمترین جوایز دانشآموزی بهشمار میرفت. یکی از دوستان نزدیک او در دبیرستان میگوید که بزوس جوان به اکتشافات فضایی و موضوع زندگی در سیارات دیگر علاقمند بود. بزوس در سال ۲۰۰۰، یک شرکت خصوصی در زمینهی اکتشافات فضایی تاسیس کرد؛ نام این شرکت، blue origin نام دارد که امروزه به عنوان یکی از پیشگامان سفر به فضا شناخته میشود.
۲. موقعیتشناس بود
بزوس در ۳۰ سالگی و در هنگام استعفا دادن از شغل خود در سال ۱۹۹۴ از تمامی جهات شخص موفقی بهحساب میآمد. شغل پیشین او، معاونت ارشد یک شرکت تامین سرمایه در وال استریت بود. او در زمان بررسی امکان سرمایهگذاریهای جدید برای شرکت D.E. Shaw & Co. به نتیجهای رسید که زندگی او را متحول میکرد؛ بزوس دریافت که استفادهی ماهانه از شبکهی اینترنت در آن زمان به میزان ۲۳۰۰ درصد رسیده است. روحیهی سرمایهگذار وی متوجه این موقعیت بسیار شگفتانگیز شد و روحیهی کارآفرینانهی وی موجب شد تا از شغل بسیار پردرآمد خود استعفا داده و به همراه خانوادهاش به سیاتل نقل مکان کند. او در سیاتل، شروع به کسب اطلاعات بیشتر دربارهی امکان راهاندازی کسبوکارهای تجارت الکترونیک کرد.
۳. با شخص کاردانی مانند خود ازدواج کرد
معیار بزوس در انتخاب همسر همیشه مورد توجه بوده است:
مهمترین معیار من در انتخاب همسر، زنی خوشفکر و مدبر بود.
بزوس با مکنزی، همتای کاردان خود ازدواج کرد؛ مکنزی در دانشگاه پرینستون تحصیل کرده بود و بزوس در زمان معاونت در شرکت تامین سرمایه، با او برای موقعیت دانشیار پژوهشی مصاحبه کرده بود.
او در مصاحبهای با مجلهی Vogue میگوید:
از نظر من، همسرم کاردان، باهوش، خوشفکر و زیبا است. من بسیار خوششانس بودم که رزومهی کاری او را دیدم چون به این ترتیب، دقیقا متوجه شدم که مهارتهای تفکر انتقادی و توانایی تجزیه و تحلیل او در چه وضعیتی هستند.
مکنزی، یک رماننویس موفق است. او به همراه بزوس چهار فرزند دارند.
۴. ابتدا روی فروش کتاب تمرکز کرد
زمانیکه بزوس در حال بررسی امکان راهاندازی کسبوکارهای تجارت الکترونیک بود، لیستی از ۲۰ محصول تهیه کرد که جای رشد زیادی داشتند؛ این لیست شامل نرمافزار، سیدی و کتاب میشد. بهدلیل اینکه تعداد بسیاری کتاب با عناوین متنوع وجود داشت، او تصمیم گرفت روی فروش کتاب کار کند؛ کتابفروشی بهصورت مجازی بهراحتی میتوانست عناوین بیشتری کتاب را با قیمتهای پایینتری از کتابفروشیهای واقعی ارائه کند و به فروش برساند. علاوه بر این، سیاتل به یکی از منابع نشر کتاب یعنی انبار Ingram Book Group's Oregon نزدیک بود.
سایت آمازون در جولای سال ۱۹۹۵ راهاندازی شد. این سایت با ارائهی بیش از یک میلیون عنوان کتاب و یک انجمن آنلاین شروع بهکار کرد. خریداران در این انجمن آنلاین میتوانستند به بررسی کتابهای بسیاری از فروشندگان مختلف بپردازند. شروع این کسبوکار بسیار درخشان بود و یک سال بعد به درآمد بیش از ۱۵.۷ میلیون دلار رسید؛ همچنین، میزان کارمندان آن از پنج نفر به ۱۰۰ نفر ارتقا پیدا کرد.
بزوس با تمرکز محدود روی فروش کتاب توانست بازار آن را بهدست آورد و الگویی را برای شرکت شکل بدهد که نشان دهد چگونه باید در زمینههای دیگر نیز توسعه پیدا کنند.
۵. اولویت دادن به مشتری
برند آمازون یک سرویس مشتریمدار عالی است و یک نمونه استراتژی برای رشد کسبوکار و ایجاد وفاداری در مشتری دارد. بزوس در روزهای ابتدایی شروع به کار آمازون، یک صندلی خالی را به جلسات میآورد و به مدیران میگفت که این صندلی متعلق به مشتری است:
مشتریِ نشسته روی این صندلی، مهمترین فرد حاضر در جلسه است.
تصمیمات در مورد نحوهی عملکرد هر بخش از شرکت آمازون، براساس دادههای مربوط به تجربه و ارتباط با مشتری اتخاذ شدهاند.
حتی در همین زمان نیز یک مشتری میتواند در ارتباط با مشکلش به شخص جف بزوس ایمیل بزند. نینا زیپکین از سایت entrepreneur میگوید:
وقتی ایمیلی از یک مشتری به صندوق اینباکس بزوس میرسد، او ایمیل را با یک علامت سوال در قسمت مربوط به موضوع برای مناسبترین شخص در ارتباط با مشکل مربوطه میفرستد. بهمحض اینکه مشکل توسط آن عضو تیم برطرف شد، ایمیلی حاوی اطلاعات مختصری در ارتباط با موضوع و حل آن برای بزوس میفرستد و بزوس به این وسیله مطمئن میشود که به موضوع رسیدگی شده است.
۶. عملکرد فراتر از حوزهی آمازون
عملکرد آمازون در اینروزها تنها به بخشهای خدمات وب، تامین مواد غذایی با مالکیت ۱۳.۷ میلیارد دلار در شرکت Whole Foods و یک مزرعهی بادی برای بهدست آوردن انرژی تجدیدپذیر محدود نمیشود؛ بزوس فراتر از آمازون نیز مشغول به فعالیت است. او در سال ۲۰۰۰، Blue Origin را تاسیس و از نظر مالی تامین کرد. همچنین، روزنامهی هافینگتون پست را در سال ۲۰۱۳ خرید.
۷. گذراندن زمان با خانواده
جف بزوس، یک مرد پرشور و گاها پرکار است؛ در زمان اشتغال در شرکت تامین سرمایه، گاهی به همراه خود یک کیسهی خواب میبرد تا شب را در همانجا سپری کند. با اینحال، اکنون تصمیم گرفته است که زمان بیشتری را با همسر و چهار فرزند خود سپری کند. او یک روال معمول را برای صرف صبحانه به همراه خانواده ترتیب داده است. عادت دیگر او نیز شستن ظرفها پس از صرف شام است. او میگوید:
شستن ظرفها، جذابترین کاری است که انجام میدهم.
۸. مراقبت از جسم خود
مدیر عامل آمازون با اینکه پیش از این برای کیفیت خواب خود اهمیت بالایی قائل نمیشد اما اکنون هشت ساعت خواب شبانهروز مورد نیازش را دریافت میکند؛ او برای اینکار حتی از ساعت زنگدار نیز استفاده نمیکند. با وجود کامیونهای حمل غذاهای متنوع مستقر برای ناهار در محوطهی شرکت آمازون، جف بزوس یک صبحانهی سالم را در برنامهی خود گنجانده است.
به گفتهی مربی ورزشی او در کنفرانس سال ۲۰۱۷ Sun Valley که در نیروی دریایی خدمت میکرده، او بهخوبی ورزش میکند. مشخص نیست که بزوس برای ورزش کردن برنامهی منظم یا غیردقیقی دارد اما مشخصا قادر است همزمان با ادارهی آمازون، هافینگتون پست و Blue Origin برای ورزش کردن نیز زمانی را تعیین کند.
۹. اقدامات در جهت منافع عمومی
فعالیتهای بشردوستانهی بزوس در مقایسه با همقطاران میلیاردر خود از جمله وارن بافت، بیل گیتس و مارک زاکربرگ، چندان در معرض توجه عموم قرار نگرفته است. او یک بنیاد خیریه بهنام Bezos Family Foundation تاسیس کرده است که توسط والدینش اداره میشود. آخرین کمک مالی او ۳۳ میلیون دلار به یک برنامهی تحصیلی دانشگاهی بهنفع فرزندان مهاجر غیرقانونی (DACA) بوده است؛ این کمک مالی، او را درگیر یک بحث سیاسی جدی کرد. این کمک مالی بهدنبال اظهارات سال گذشتهی رئیس جمهور ترامپ صورت گرفت. ترامپ قصد داشت حمایت از متقاضیان داکا را متوقف کند و به همین دلیل عملکرد موسس آمازون و روزنامهی واشنگتن پست را مورد انتقاد قرار داد.
یکی دیگر از اقدامات اخیر این بنیاد، فراهم کردن امکانات برای مسکندهی به اشخاص بیخانمان بوده است. نام این مرکز Mary’s place بوده و در مجاورت فضای اداری جدید شرکت آمازون در مرکز سیاتل ساخته شده است.
بزوس به جمعسپاری ایدهها برای دریافت نتیجهی بهتر از اقدامات بشردوستانه با تاثیر فوری ابراز علاقه کرده است؛ جمعسپاری، فرآیند کار گروهی توسط گروهی از مردم است. او در ژوئن سال ۲۰۱۷ از فالوئرهای حساب توئیتر خود برای کسب ایده سوال کرد.
بزوس در حساب خود نوشت:
من در مورد یک استراتژی بشردوستانه فکر میکنم؛ این استراتژی، برخلاف شیوهای است که همیشه زمانم را صرف آن میکنم. شیوهی همیشگی من طی مدت زمان طولانی جواب میداد. متوجه شدم که در مورد این دسته اقدامات دیگر به پایان خط رسیدهام.