دولت‌ها چگونه در دوران شیوع کووید ۱۹ از کسب‌وکارها حمایت می‌کنند؟

آثار اقتصادی کووید ۱۹ در سراسر جهان رو‌به‌افزایش است. این ویروس تاکنون به بیش از ۱۰۰ کشور جهان رسیده و سازمان جهانی بهداشت آن را دنیاگیر اعلام کرده است. یکی از پیامدهای منفی کووید ۱۹، شوک اقتصادی و مختل‌شدن بسیاری از کسب‌وکارها در سراسر جهان بود. بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ تعطیل یا نیمه‌تعطیل شدند؛ کارمندان به مرخصی رفتند یا از خانه دورکاری می‌کنند؛ رویدادهای نمایشگاهی، جشنواره‌ها، فستیوال‌ها، نشست‌های مطبوعاتی و بسیاری از گردهمایی‌ها لغو شدند؛ عرضه و تولید بسیاری از محصولات به‌تعویق افتاد یا متوقف شد؛ بازارهای مالی با افت چشمگیری روبه‌رو شدند؛ قیمت نفت سیر نزولی در پیش گرفت. تمام این‌ها و بسیاری از آثار مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با این عوامل، شرایط اقتصادی را در سراسر دنیا دشوار کرده‌اند.

ده کشور در صدر فهرست بیشترین میزان شیوع کووید ۱۹ دیده می‌شوند: چین (منبع شیوع)، ایتالیا، ایران، اسپانیا، کره‌جنوبی، آلمان، فرانسه، ایالات متحده‌ی آمریکا، سوئیس و بریتانیا. به‌غیر از کشورهای صدر فهرست، کشورها و دولت‌های دیگر هم برنامه‌هایی برای حمایت از کسب‌وکارها در وضعیت بحران اقتصادی ناشی از شیوع کووید ۱۹، در نظر گرفته‌اند که درادامه به برخی از آن‌ها اشاره شده است.

چین

۳۱ دسامبر ۲۰۱۹، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در چین، در شهر ووهان تأیید شد. با اینکه چین در کنترل و مهار کووید ۱۹ و طرح‌های قرنطینه‌ی عمومی نسبتا موفق عمل کرده است، اقتصاد داخلی و خارجی این کشور به‌شدت آسیب دیده‌اند؛ به‌همین‌دلیل، دولت‌های محلی و ایالتی این کشور درکنار طرح‌های خدماتی و بهداشتی، طرح‌هایی حمایتی برای کاهش هزینه‌های کسب‌وکارها در نظر گرفته‌اند. این طرح‌ها عبارت‌اند از:

ایتالیا

۳۱ ژانویه‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در ایتالیا تأیید شد و تا ۱۹ مارس، تعداد کل مبتلایان به ۵۹،۱۳۸ مورد و مرگ‌ومیر به ۵،۴۷۶ مورد و بهبودی به ۷۰۲۴ مورد رسید. دولت ایتالیا اقدامات متمرکزی برای مهار ویروس انجام داده است. با وجود ضررهای اقتصادی، کل کشور قرنطینه و کل فروشگاه‌ها، به‌جز داروخانه‌ها و مراکز خواروبارفروشی تعطیل شده است. دولت در پیام‌هایی از مردم می‌خواهد در خانه بمانند و فقط برای خریدهای ضروری از خانه خارج شوند.

دوشنبه‌ی گذشته، دولت ایتالیا طرحی ۲۵ میلیارد یورویی (۲۸ میلیارد دلار) برای پشتیبانی از اقتصاد آسیب‌دیده‌ی این کشور در بحران کووید ۱۹ تصویب کرد. براساس این طرح، بازپرداخت وام‌ها برای شرکت‌ها و خانواده‌ها موقتا متوقف شده است. طبق این طرح، ۳/۵ میلیارد یورو برای کمک به خدمات بهداشتی و ۱۰ میلیارد برای کمک به خانواده‌ها و کارمندان اختصاص خواهد یافت. به گفته‌ی وزیر اقتصاد ایتالیا، گوالتیری، هیچ‌کس نباید شغل خود را به‌علت ویروس کرونا از دست بدهد.

علاوه‌بر‌این در ایتالیا، اگر شخصی بخواهد برای کاری ضروری از قرنطینه خارج شود، باید فرمی پر کند و دلیل خارج‌شدن از قرنطینه را توضیح دهد. نخست‌وزیر ایتالیا، جوزپه کنته می‌گوید:

نتیجه‌ی این تلاش‌های بزرگ را در هفته‌های پیش رو خواهیم دید.

اسپانیا

ورود کووید ۱۹ به اسپانیا پس از آزمایش مثبت گردشگری آلمانی در ۳۱ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ رسما تأیید شد و تا ۱۹ مارس، آمار مبتلایان در اسپانیا به ۱۷۱۴۷ مورد و بهبودی به ۱۱۰۷ مورد و مرگ‌ومیر به ۷۶۷ مورد رسید. در واکنش به این بحران، دولت اسپانیا کل کلاس‌های حضوری در تمام سطوح آموزشی را ۱۵ روز و تا تاریخ ۲۶ مارس تعطیل و آموزش آنلاین را توصیه کرد. ۱۰ مارس ۲۰۲۰، دستور لغو کل پروازها از ایتالیا به اسپانیا تا ۲۵ مارس صادر شد و ۱۳ مارس، دولت اسپانیا دستور داد کل رستوران‌ها و فروشگاه‌های غیرضروری تعطیل شود. به‌دنبال این مشکلات، مقام‌ّای این کشور از بودجه‌های اختصاصی برای مبارزه با پیامدهای اقتصادی کووید ۱۹ خبر دادند. به‌گفته‌ی پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا، کووید ۱۹ بحرانی بهداشتی و در‌عین‌حال اقتصادی است.

نخست‌وزیر اسپانیا برای مبارزه با کووید ۱۹، بودجه‌ی ۳/۸ میلیارد یورویی (۴/۲ میلیارد دلاری) به سیستم بهداشت و درمان کشور در سطح ملی و منطقه‌ای اختصاص داده است. همچنین به‌گفته‌ی سانچز، کارمندان دورکار و کسب‌وکارهای کوچک ۶ ماه از پرداخت مالیات معاف خواهند شد. این معافیت برابر با ۱۴ میلیارد یورو نقدینگی بیشتر برای اقتصاد اسپانیا خواهد بود. صنعت گردشگری که تقریبا ۱۲/۳ درصد از ناخالص داخلی اسپانیا را تشکیل می‌دهند، این روزها به‌دلیل لغو سفرها ضررهای اقتصادی فراوانی متحمل شده است. سانچز کمک‌هزینه‌ای ۴۰۰ میلیون یورویی نیز برای کمک به این بخش اختصاص داده است. ازلحاظ آمار مبتلایان، اسپانیا در رتبه‌ی پنجم جهان قرار دارد.

آلمان

ورود کووید ۱۹ به آلمان ۲۷ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ و پس از ثبت اولین مورد مبتلا در باواریا تأیید شد. کشور آلمان برای مبارزه با کووید ۱۹، برنامه‌ای با عنوان برنامه‌ی پاندمی ملی در نظر گرفته است که مسئولیت‌ها و نقش سیستم بهداشت و درمان را در چنین وضعیتی تعریف کرده است. مقام‌های فدرال ازجمله مؤسسه‌ی روبرت کخ و  ایالت‌های آلمان کنترل دنیاگیری را برعهده گرفته‌اند. هرکدام از ایالت‌های آلمان طرح ویژه‌ی خود را برای مبارزه با کرونا دارد. طرح ملی برای کنترل شیوع کووید ۱۹، از مارس ۲۰۲۰ آغاز شد. این طرح چهار هدف عمده را دنبال می‌کند:

کشور آلمان در مواجهه با مشکلات اقتصادی هم برنامه‌هایی دارد. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، اقتصاد این کشور را در مواجهه با بحران کرونا ویروس مجهز می‌داند و بر وجود منابع کافی و سرمایه به‌منظور حفظ زندگی اقتصادی شهروندان تأکید و به پرداخت دستمزدها و کاهش ساعت‌های کار و کمک‌های نقدی به سازمان‌های متوسط و کوچک هم اشاره کرده است. اولاف اسکلز، وزیر مالی آلمان، از برنامه‌ی وام نامحدود برای برطرف‌کردن مشکلات نقدینگی شرکت‌ها و کاهش مالیات برای جلوگیری از ورشکستگی خبر داد. اسکلز می‌گوید:

می‌خواهیم از همین ابتدا خود را کاملا تجهیز کنیم.

اسکلز همچنین تأکید کرد محدودیتی برای اخذ وام بانک‌های دولتی به بانک‌های خصوصی وجود ندارد. علاوه‌بر‌این، دولت آلمان و مجلس عوام سیستمی برای کاهش ساعت‌های کاری و تضمین اشتغال افراد در نظر گرفته‌اند. پیتر آلتمیر، وزیر انرژی و اقتصاد، هم تأکید کرد دولت بیش از ۵۱۳ میلیارد دلار آمریکا را به بانک دولتی برای این طرح ضمانت خواهد کرد.

کره‌جنوبی

۲۰ ژانویه‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد مبتلا به کووید ۱۹ در کره‌جنوبی تأیید شد و تا ۱۸ مارس، تعداد مبتلایان به ۸۴۰۰ مورد و مرگ‌ومیر به ۸۴ مورد رسید. سال گذشته، کره‌جنوبی به‌عنوان مدلی برای کنترل تنش‌های اقتصادی انتخاب شد. حالا با گسترش ویروس جدید کرونا در سراسر جهان، این کشور مجددا به الگویی برای کنترل آلودگی‌های ویروس تبدیل شده است. تلاش‌های کره‌‌‌جنوبی برای حل بحران‌ها و پیامدهای کووید ۱۹، به‌ویژه پیامدهای اقتصادی آن، افزایش یافته است. در مراحل اولیه‌ی بحران، کره‌جنوبی بسته‌ای ۱۳/۷ میلیارد دلاری برای کمک به هزینه‌های بهداشت و درمان و حمایت از سازمان‌های متوسط و کوچک آسیب‌دیده و جبران کمبودهای پیش‌بینی‌پذیر در درآمد مالیاتی و ۱۷ فوریه هم وام مجزای ۲۴۰ میلیون دلاری به خطوط هوایی این کشور اختصاص داد.

پس از تخصیص بسته‌ی کمک‌‌هزینه، پیش‌بینی می‌شود نسبت قرض به ناخالص داخلی کره‌جنوبی، تنها ۴۱ درصد باشد. با‌توجه‌به تعلیق سفرهای هوایی، نیاز به وام‌های کم‌بهره و کمک‌هزینه‌های مالی برای پیش‌گیری از ورشکستگی شرکت‌های مسافرتی افزایش یافته است. بخشی از کمک‌هزینه‌ها به حقوق کارمندان و بخشی دیگر به هتل‌ها و رستوران‌های آسیب‌دیده اختصاص یافته است. کره‌جنوبی برای تضمین نقدینگی، از مدل آلمانی توسعه‌ی وام‌های سازمانی پیروی می‌کند. توجه به آلودگی‌های ویروسی در اولویت است؛ اما کاهش آسیب‌های اقتصادی هم باید به اولویت دوم کشورها تبدیل شد.

 ایالات متحده‌ی آمریکا

ژانویه‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در ایالات متحده‌ی آمریکا تأیید شد و تا ۲۰ مارس، آمار ابتلا به بیش از ۱۷ هزار مورد رسیده و پنجاه ایالت را درگیر کرده است. با‌توجه‌به پیامدهای اقتصادی کووید ۱۹، کاخ‌سفید در چند روز گذشته از بسته‌ی حمایتی ۸۵۰ میلیارد تا یک‌تریلیون دلاری خبر داد که درنهایت، به‌صورت بسته‌ی دوتریلیون دلاری با سنا به‌توافق رسیدند. به‌گفته‌ی استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، با اجرای طرح مذکور، نرخ بیکاری در ایالات متحده به ۲۰ درصد خواهد رسید. این بسته شامل موارد زیر است:

۲۵۰ میلیارد دلار از این بسته به‌صورت مستقیم به شهروندان آمریکایی پرداخت خواهد شد؛ البته میلیونرها شامل کمک‌هزینه‌های مستقیم نخواهند شد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، همچنین به مشکلات شرکت‌های مسافرتی اشاره کرد و گفت:

نمی‌خواهیم کسب‌وکار شرکت‌های هوایی مختل شود. مردم نباید مشاغل خود را از دست بدهند.

سه‌شنبه‌ی گذشته، استیو منوچین از جزئیات طرح ترامپ برای پرداخت پول نقد به شهروندان آمریکایی خبر داد. منوچین گفت:

اولین نوبت طرح حمایتی، پرداخت ۱۰۰۰ دلار به هر شهروند آمریکایی و ۵۰۰ دلار به هر کودک است؛ درنتیجه برای مثال، به هر خانواده‌ی چهارنفره ۳۰۰۰ دلار تخصیص خواهد یافت.

کمک‌هزینه‌ها در دو نوبت پرداخت خواهد شد. دونالد ترامپ همچنین بسته‌های حمایتی متعددی با هدف کاهش سرعت گسترش ویروس و کمک‌ به آمریکایی‌هایی تصویب کرده است که مشاغل خود را از دست داده‌اند. با گسترش ویروس به ایالت‌های مختلف آمریکا، ترس از بیکاری در میان شهروندان افزایش یافته است. همچنین در روزهای گذشته، ترامپ بسته‌ای ۱۰۰ میلیارد دلاری با هدف کمک به کارمندان و همچنین آزمایش رایگان ویروس امضا کرد.

سوئیس

۲۵ فوریه‌ی ۲۰۲۰، شیوع کووید ۱۹ در سوئیس تأیید شد. به‌دنبال تشدید همه‌گیری، ۱۶ مارس مدارس و اغلب فروشگاه‌های این کشور تعطیل و ۲۰ مارس، تجمع بیش از پنج نفر در مکان‌های عمومی ممنوع شد. علاوه‌بر‌این، دولت سوئیس محدودیت‌هایی بر مرزها و مقیاس‌های پشتیبانی اقتصادی اعمال کرد. رویدادهای عمومی و خصوصی این کشور لغو و رستوران‌ها و ورزشگاه‌ها و امکان فرهنگی هم تعطیل شده‌اند و تنها کسب‌وکارهای عرضه‌کننده‌ی کالاهای اساسی، مثل خواروبارفروشی‌ها و نانوایی‌ها و داروخانه‌ها برای تأمین مایحتاج مردم به فعالیت خود ادامه خواهند داد.

اولویت دولت سوئیس پرداخت دستمزد کارمندان در وضعیت تعطیلی کارها است؛ به‌همین‌دلیل، بسته‌ی حمایتی ۳۲ میلیارد دلاری برای کمک به اقتصاد این کشور اختصاص یافته است. در ابتدای همه‌گیری نیز، بسته‌ی دیگر ۱۰ میلیارد دلاری تخصیص یافته بود. هدف این سرمایه کمک به بقای شرکت‌ها در زمان شیوع کووید ۱۹ است. ۲۰ میلیارد دلار از بسته‌ی یادشده به شرکت‌ها برای پرداخت وام‌ها و حل مشکل نقدینگی اختصاص خواهد یافت و شرکت‌های آسیب‌دیده در بحران می‌توانند بیمه‌ی اجتماعی را موقتا بدون سود به‌تأخیر بیندازند. این مزایا برای افراد خوداشتغال هم صدق خواهد کرد. دولت سوئیس همچنین از برگزارکنندگان رویدادهایی حمایت کرد که به‌دلیل شیوع کووید ۱۹ موفق نشدند نمایشگاه‌ها و رویدادهای‌شان را برگزار و درنتیجه، سود کسب کننند.

فرانسه

۲۴ ژانویه‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در فرانسه تأیید شد و تا ۲۱ مارس، آمار مبتلایان به ۱۴،۴۵۹ مورد، مرگ‌ومیر به ۵۶۲ مورد و بهبودی حداقل به ۲،۲۰۰ مورد رسید. از ۱۲ مارس به‌دستور امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شدند. روز بعد، ادوارد فیلیپ، نخست‌وزیر فرانسه، گردهمایی‌های بیش از ۱۰۰ نفر را ممنوع اعلام کرد. قوانین سخت‌گیرانه‌ی قرنطینه‌ی عمومی در فرانسه به‌گونه‌ای است که هرشخص برای خروج از خانه باید اظهارنامه‌ای پر و دلیل خروجش را بیان کند. افراد صرفا برای کارهای ضروری می‌توانند از خانه خارج شوند. درصورت خروج غیرضروری، شهروندان فرانسوی به پرداخت جریمه‌ی ۱۴۶ یورویی ملزم می‌شوند.

۱۷ مارس، دولت فرانسه از بودجه‌ی کمک‌‌هزینه‌ی ۴۹ میلیارد دلاری برای کمک به کسب‌وکارها و اقتصاد فرانسه در طول بحران کووید ۱۹ خبر داد. این بسته با اهداف زیر توزیع خواهد شد:

علاوه‌بر‌این، دولت فرانسه حداکثر ۳۲۷ میلیارد دلار وام به کسب‌وکارها پرداخت خواهد کرد.

بریتانیا

۳۱ ژانویه‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در بریتانیا تأیید شد و تا ۲۰ مارس، میزان شیوع به‌حدی رسید که به‌دستور دولتی، کل رستوران‌ها و باشگاه‌ها و فروشگاه‌ها تعطیل و تعداد ۳،۹۸۳ مورد ابتلا و ۱۷۷ نفر مورد مرگ‌ومیر فوتی در این کشور تأیید شد. ریشی سوناک، صدراعظم بریتانیا، از بسته‌ی حمایتی بی‌سابقه‌‌ی دولتی برای حمایت از کسب‌وکارها به‌مبلغ ۳۳۰ میلیارد پوند (معادل ۳۸۵ میلیارد دلار) خبر داد که برابر با ۱۵ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است. ۳۰ میلیارد پوند از این مبلغ به خدمات عمومی و افراد و کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از کووید ۱۹ اختصاص خواهد یافت.

همچنین، دولت بریتانیا ۸۰ درصد دستمزد کارمندان سازمان‌ها را در طول این بحران پوشش خواهد داد و مالیات فروش تا سه ماه بعد (پایان ژوئن) به تعویق خواهد افتاد و کارمندان خوداشتغال هم کمک‌هزینه دریافت خواهند کرد. همچنین، یک‌میلیارد پوند به‌عنوان کمک‌هزینه‌ی مستأجرها اختصاص خواهد یافت که ۳۰ درصد اجاره‌ی آن‌ها را پوشش خواهد داد. همچنین، مستمری‌ها تا سقف سالانه هزار پوند برای دوازده ماه آینده افزایش خواهد یافت که در کل، هفت میلیارد پوند خواهد شد و می‌تواند به چهارمیلیون نفر کمک کند. همچنین، بوریس جانسون قرنطینه‌ی عمومی را اجباری کرد و در پیامی از مردم خواست در خانه‌های خود بمانند.

کانادا

ورود کووید ۱۹ به کانادا اولین‌بار ۲۷ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ تأیید شد و تا ۲۱ مارس، آمار مبتلایان به ۱،۲۳۷ مورد و بهبودی به ۱۴ مورد و مرگ‌ومیر به ۱۷ مورد در کل ۸۰ هزار آزمایش رسید. گسترش کرونا در کانادا همچون دیگر کشورها شدید نیست؛ اما دولت این کشور اقداماتی برای حمایت از کسب‌وکارها و افراد آغاز کرده است. جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، ۱۸ مارس از بسته‌ی حمایتی ۸۲ میلیارد دلاری برای کمک به بحران کووید ۱۹ خبر داد.

کمک‌هزینه‌ها شامل مزایایی برای کارمندان فاقد بیمه‌ی اشتغال است که قرنطینه یا بیمار هستند. ایالت اوتاوا ۳/۸ میلیارد دلار کمک‌هزینه‌ی مالیاتی به کسب‌وکارهای کوچک تخصیص داده است تا در سه ماه آینده، بتوانند از عهده‌ی هزینه‌های خود برآیند. حداکثر مبلغ کمک‌هزینه ۱،۳۷۵ دلار به‌ازای هر کارمند و ۲۵ هزار دلار به‌ازای هر کارفرما خواهد بود.

دولت کانادا علاوه‌بر کمک‌های مستقیم مالی، امکانات وام ۱۰ میلیارد دلاری برای کسب‌وکارهای متوسط و کوچک فراهم کرده است که بخش کشاورزی و کشاورزها هم می‌توانند از این مزایا استفاده کنند. همچنین، مالیات کسب‌وکارها تا ۳۱ اوت ۲۰۲۰ به‌تعویق خواهد افتاد و شهروندان کم‌درآمد کانادایی هم ۳۰۰ دلار در ماه مه دریافت خواهند کرد و این مبلغ درمجموع ۵/۵ میلیارد دلار خواهد بود. دولت کانادا همچنین مهلت ۶ ماهه‌ای برای وام‌های دانشجویی در نظر گرفته و ۵۰ میلیون دلار به مراکز زنان بی‌سرپرست و ۱۵۷/۵ میلیون دلار نیز به افرادی اختصاص داده است که درمعرض خطر بی‌خانمانی قرار دارند

ژاپن

۱۶ ژانویه‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در ژاپن شد. شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، ۲۷ فوریه‌ از تعطیلی مدارس این کشور تا آوریل خبر داد. همچنین، شیوع کووید ۱۹ نگرانی برای برگزاری المپیک تابستانی ۲۰۲۰ توکیو را افزایش داده و دولت ژاپن برای به‌حداقل‌رساندن گسترش کووید ۱۹، دست به کار شده است.

در اواسط فوریه، اولین مرحله‌ی کمک‌های اقتصادی ژاپن به‌مبلغ ۴/۶ میلیارد دلار آغاز شد. این مبلغ برای وام فوری به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط صنعت گردشگری ژاپن در نظر گرفته شده است. دولت ژاپن خدماتی مثل کمک‌هزینه‌های مستقیم به خانوارها و کاهش مالیات فروش را نیز در دستورکار قرار داده است. همچنین، مبلغ ۲۷۶ میلیارد دلار را نقدا به‌عنوان کمک‌هزینه‌ی خانوارها اختصاص خواهد داد. یاسوتوشی نیشیمورا، وزیر اقتصاد ژاپن، می‌گوید این بسته‌ی حمایتی تا آوریل اجرایی خواهد شد و برای غلبه بر بحران کافی خواهد بود. این مبلغ از بسته‌ی حمایتی ژاپن بیشتر از مبلغی است که دسامبر گذشته برای کاهش تأثیر جنگ تجاری چین و آمریکا تصویب شده بود.

هند

اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در هند ۳۰ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ تأیید شد و تا ۲۳ مارس ۲۰۲۰، آمار مبتلایان به ۴۱۵ مورد و بهبودی به ۲۳ مورد و مرگ‌ومیر به ۷ مورد رسید. با وجود آمار کم مبتلایان در هند، این کشور اقداماتی برای حمایت از اقتصادها و کسب‌وکارها در دستورکار خود قرار داده است. کشور هند مشغول کار روی مجموعه‌ای از سیاست‌ها برای مبارزه با آثار اقتصادی ویروس کرونا است. یکی از این سیاست‌ها می‌تواند انتقال نقدینگی به کارمندان در بخش‌های غیررسمی باشد. به‌گفته‌ی کریشنامورتی سابرامانیان، مستشار اقتصادی دولت هند، هنوز علائمی از گسترش چشمگیر ویروس در هند گزارش نشده است؛ اما رابطه‌ی مستقیمی بین گسترش ویروس و پیامدهای اقتصادی وجود دارد.

هند به‌دنبال اعمال سیاست‌هایی برای بخش بانکداری است. دولت هندوستان می‌خواهد مطمئن شود ویروس کووید ۱۹ تأثیری بر بانک‌های این کشور نخواهد گذاشت. همچنین در اقدامی دیگر، هند هفته‌ی گذشته کل ویزاهای مسافرتی را تعلیق و ویزای سفر خارجی‌ها به مقصد هند را محدود کرد و مرزهای زمینی با میانمار را بست. با اینکه اولین موارد ابتلا به هند در ژانویه گزارش شدند، اقداماتی مثل محدودکردن مرزها و محدودیت سفر و نظارت بر فرودگاه‌ها، از گسترش همه‌گیر ویروس در کل هند جلوگیری کرده است. تأثیر کووید ۱۹ بر اقتصاد هند تاکنون چندان زیاد نبوده است.

استرالیا

۲۵ ژانویه‌‌ی ۲۰۲۰، اولین مورد ابتلا به کووید ۱۹ در استرالیا در استان ویکتوریا گزارش شد و تا ۲۲ مارس، آمار مبتلایان به ۱،۳۵۲ مورد رسید. دولت استرالیا برای کمک به کسب‌وکارها، در ابتدا بسته‌ی حمایتی ۱۷/۶ میلیارد دلاری تصویب کرد و حالا بسته‌ی دوم ۶۶ میلیارد دلاری را نیز به آن اضافه کرده است. دولت استرالیا از این بسته برای حمایت از بازنشستگان و کارمندان و کسب‌وکارهای کوچک استفاده کرده است که کمک‌هزینه‌های مالی کوتاه‌مدت و بلندمدت و وام‌هایی تا سقف ۲۵۰ هزار دلار با بازپرداخت طولانی‌مدت سه‌ساله را شامل می‌شود که به پرداخت آن‌ها در ۶ ماهه‌ی اول نیازی نیست.

پرداخت کمک‌هزینه‌ها از ۳۱ مارس آغاز خواهد شد و در اولین بسته، ۶/۵ میلیون خانواده‌ی کم‌درآمد کمک‌هزینه‌ی ۷۵۰ دلاری دریافت خواهند کرد. دولت استرالیا در بسته‌ی دوم حمایتی خود نیز ۷۵۰ دلار دیگر به دریافت‌کنندگان بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی اختصاص خواهد داد و دومین نوبت پرداخت از ۱۳ ژوئیه‌ی آغاز خواهد شد.

 ایران

با‌توجه‌به افزایش شیوع کرونا در ایران، کسب‌وکارها در بخش‌های مختلف اقتصادی دچار زیان شده‌اند و کاهش نرخ تولید و تقاضا فعالیت کسب‌وکارهای زیادی را مختل کرده است. با‌توجه‌به این مسائل، وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف دولتی، به‌ویژه نهاد ریاست‌جمهوری، برنامه‌هایی برای حمایت‌ اقتصادی از کسب‌وکارها آغاز کرده‌اند که درادامه به چند نمونه اشاره شده است.

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم و به‌نقل از نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه،‌ ۵۳۰ میلیارد تومان بودجه به وزارت بهداشت برای کنترل بحران کرونا و ۴۸۰ میلیارد تومان برای دانشگاه‌های علوم پزشکی قم و گیلان و ۴۰۰ میلیارد تومان به ستاد مقابله با کرونای تهران اختصاص یافته است. از دیگر هزینه‌های دولتی می‌توان به ۶۰ میلیارد تومان برای تکمیل بیمارستان امیرالمؤمنین قم و ۱۰۰ میلیارد تومان برای خرید تجهیزات، لباس، دستکش و ماسک استان قم و ۲۰۰ میلیارد تومان جهت پاداش به کادرهای درمانی اشاره کرد. دولت در حمایت از خانوارهای کم‌درآمد بسته‌هایی حمایتی در نظر گرفته است که اولین بسته‌ هفته‌ی گذشته واریز شده است. هزینه‌ی این بسته‌ها بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان است.

حمایت رئیس‌جمهور از کسب‌‌و‌کارها

به‌نقل از پایگاه اینترنتی ریاست‌جمهوری، دکتر حسن روحانی یکشنبه‌ی گذشته پس از جلسه‌ی مشترک ستاد اقتصادی دولت و نمایندگان بخش خصوصی، از تصمیمات دولتی برای حمایت از کسب‌وکارهای ضعیف و اقشار کم‌درآمدو طرح‌های حمایتی دولت برای تأمین کالاهای اساسی و خدمات بهداشتی سخن گفت. در متن سخنرانی دکترروحانی به‌طور خلاصه به این نکات اشاره شده است:

همچنین، رئیس‌جمهور با اشاره به اتخاذ تصمیمات مثبت درزمینه‌ی مالیات و تأثیر آن بر تأمین لوازم و تجهیزات بهداشتی افزود:

این‌ها همه جزو هزینه‌هایی خواهد بود که از نظر مالیات پذیرفتنی خواهد بود و درواقع مشمول مالیات نمی‌شود و جزو پرداخت‌هایی است که جزو مالیات محسوب می‌شود و این هم موردتأکید است که باز این نکات به‌طورمفصل دراختیار مردم قرار می‌گیرد و برای مردم توضیح داده می‌شود.

منبع تصویر: پایگاه اینترنتی ریاست جمهوری

اقدام دیگر دولت مربوط به اقساط بانکی است. طبق وعده‌ها، اقساط ماه‌های اسفند ۱۳۹۸ و فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ به‌تعویق خواهند افتاد. همچنین در این سه ماه، محدودیت‌های بانکی برای چک‌های برگشتی برداشته خواهند شد و افراد دارای چک برگشتی همچنان می‌توانند از خدمات بانکی استفاده کنند.

به‌نقل از ایرنا، کسب‌وکارها و مشاغل زیر مشمول سه ماه تعویق اقساط وام شده‌اند:

حمایت از زنان شاغل

شیوع کووید ۱۹ باعث شده است بسیاری از زنان سرپرست خانوار و مشاغل کوچک دچار مشکل شوند. به‌گزارش خبرگزاری مهر، معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده، از اقدامات دولت برای حمایت از این اقشار آسیب‌پذیر سخن گفت. برنامه‌های دولت برای حمایت از زنان تاکنون شامل همکاری مشترک با وزارت کشور و وزارت تعاون برای حمایت از ۱۲ هزار زن سرپرست خانوار بوده است که پوشش حمایتی نداشته‌اند. این حمایت‌ها به‌شکل آموزش‌های مهارتی برای کارآفرینی بوده‌اند و همچنان ادامه دارند؛ اما با‌توجه‌به شیوع کرونا، مشکلات زنان افزایش یافته است و باید اقدامات جدی‌تری در این زمینه انجام شود. معصومه ابتکار در‌این‌باره گفت: 

در پی شیوع کرونا در کشور، یکی از رویکردهای معاونت توجه بیشتر به معضلات زنان سرپرست خانواری است که زیرپوشش طرح‌های حمایت نبوده‌اند و این موضوع در مکاتبه با معاون اول رئیس‌جمهور منعکس شده است. درضمن با همکاری وزارت کشور و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، این مهم پیگیری خواهد شد و در‌این‌بین، طرح‌هایی مانند ایجاد فرصت‌های جدید اشتغال در تولید لوازم شوینده و بهداشتی و حفاظتی برای پیشگیری در اولویت قرار دارد.

منبع تصویر: خبرگزاری مهر

برنامه‌های حمایتی وزارتخانه‌ها

با‌توجه‌به پیامدهای کرونا برای تمام واحدها و سطوح کسب‌وکار در زمینه‌ها و حوزه‌های مختلف، لازم است وزارتخانه‌ها به‌صورت مجزا وارد عمل شوند؛ به‌همین‌دلیل، هرکدام برنامه‌‌هایی برای کسب‌وکارهای آسیب‌دیده اعلام کرده‌اند.

حوزه‌‌ی گردشگری

گردشگری یکی از بخش‌هایی است که بیشترین آسیب را از بحران کرونا دیده است. گسترش شیوع کرونا در کشور بسیاری از اماکن تاریخی و فرهنگی و زیارتی کشور را مانند بسیاری از نقاط دنیا به تعطیلی کشانده است. به‌گزارش همشهری آنلاین، در گذشته هم وقوع رخدادهایی مثل زلزله‌ی بم یا سیل شیراز در اوایل سال ۱۳۹۸، صنعت گردشگری را دچار اختلال کرده بود؛ اما این‌بار فراگیری ویروس کووید ۱۹ بیش از هر پدیده‌ی طبیعی دیگری بسیاری از مقاصد گردشگری را تحت‌تأثیر قرار داده است. بدیهی است بسیاری از مشاغل گردشگری ازجمله شرکت‌های مسافرتی، هتل‌ها، راهنماهای گردشگری و به‌طور‌کلی بسیاری از افراد فعال در این حوزه، تحت‌تأثیر این تغییرات قرار خواهند گرفت.

دولت در مواجهه با مشکلات اقتصادی این بحران، چه راهکارهایی برای گردشگرها در نظر گرفته است؟ به‌نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، پیشنهادهایی برای جبران خسارت فعالان گردشگری ارائه داده است. از اقدامات وزارت میراث فرهنگی در بحران کرونا می‌توان به این‌ها اشاره کرد:

منبع عکس: تسنیم نیوز

حوزه‌ی ارتباطات

محمد جواد آذری‌جهرمی در دو روز گذشته، در توییتی از طرح حمایت وزارت ارتباطات از کسب‌وکارها در زمان شیوع کرونا نوشت:

برخی از کسب‌و‌کارهای اینترنتی با شیوع کرونا دچار رکود شده‌ و تعدیل نیرو را پیش گرفته‌اند. از پول وجوه اداره‌شده‌ی وزارت ارتباطات و صندوق نوآوری به این شرکت‌ها وام کم‌بهره‌‌ی تأمین نقدینگی پرداخت می‌کنیم تا تعدیل نیرو متوقف شود. بیمه و مالیات هم تسهیلاتی برای این شرکت‌ها لحاظ کرده‌اند.

بحران کرونا باعث شده است بسیاری از کسب‌وکارهای حوزه‌ی مسافرتی و گردشگری فعال با زیرساخت‌های اینترنتی دست به تعدیل نیرو بزنند. سازمان‌هایی مثل اسنپ، اسنپ‌فود، علی‌بابا و الی‌گشت ازجمله شرکت‌هایی هستند که بیشتر تحت‌تأثیر بحران کرونا قرار گرفته‌اند. حالا باید دید اقدامات حمایتی دولت چقدر مؤثر واقع می‌شود و می‌تواند باری از دوش کسب‌وکارها بردارد یا خیر.