سقوط تراژیک هیومین؛ شرکت «تاریخ‌ساز» به تاریخ پیوست

از امروز، AI Pin، گجت گران‌قیمتی که قرار بود جای گوشی‌های هوشمند را بگیرد، تنها قادر خواهد بود میزان باتری باقی‌مانده‌اش را نشان دهد و جز این هیچ قابلیت دیگری نخواهد داشت.

براساس اسناد پشتیبانی هیومین، دستگاه‌های AI Pin که تاکنون خریداری شده‌اند، تا ۲۸ فوریه (۱۰ اسفند) به‌صورت عادی کار خواهند کرد. پس‌از این تاریخ، دستگاه‌ها دیگر به سرورهای هیومین متصل نخواهند شد و درنتیجه، قابلیت‌هایی مانند تماس، ارسال پیام، جست‌وجو و پاسخ‌های هوش مصنوعی و دسترسی به فضای ابری از کار خواهد افتاد و تمام اطلاعات ذخیره‌شده روی AI Pin به‌طور دائم حذف خواهد شد.

البته پایان تراژیک AI Pin چندان تعجب‌آور نیست؛ چرا که این گجت مثلا «انقلابی» پیش از این هم توانایی خاصی نداشت و در عمل، چیزی بیش از یک محصول ناقص و پر ایراد نبود. آخرین میخ تابوت هم زمانی زده شد که شرکت هیومین تنها یک سال پس از رونمایی گجت جنجالی خود، اعلام ورشکستگی کرد.

طبق اعلام هیومین، بخش عمده‌ای از شرکت ازجمله سیستم‌عامل CosmOS، تیم فنی و بیش‌از ۳۰۰ پتنت و درخواست ثبت اختراع این شرکت، با قیمت ۱۱۶ میلیون دلار به HP واگذار شده است و فروش AI Pin هم متوقف خواهد شد؛ بدین‌ترتیب، پرونده‌ی یکی از بلندپروازانه‌ترین پروژه‌های حوزه‌ی هوش مصنوعی با پایانی ناگهانی و تلخ بسته می‌شود.

Humane

اما پشت پرده‌ی شکست پروژه‌ی هیومین، داستانی تلخ و تکان‌دهنده قرار دارد. مبلغ ۱۱۶ میلیون دلاری که شرکت HP در ازای خرید بخشی از فناوری‌های هیومین، پرداخت کرده، در مقایسه با ۲۳۰ میلیون دلار سرمایه‌ای که هیومین از زمان تأسیسش در سال ۲۰۱۸ جذب کرده بود، بسیار ناچیز به نظر می‌رسد.

حتی تکان‌دهنده‌تر، شایعاتی بود که می‌گفت بنیان‌گذاران هیومین در حال مذاکره برای فروش شرکت به HP با قیمتی در حدود یک میلیارد دلار بودند؛ اما اکنون که این معامله با یک‌نهم مبلغ مدنظر هیومین نهایی شده، می‌توان دریافت که ارزش این شرکت در ماه‌های اخیر سقوط وحشتناکی را تجربه کرده است.

اما شاید بدترین قسمت ماجرا نصیب خریداران AI Pin شد. این افراد اکنون با یک دستگاه ۶۹۹ دلاری مواجه‌اند که نه‌تنها دیگر پشتیبانی نخواهد شد، بلکه طبق گزارش ورج، هیومین هیچ قصدی برای بازپرداخت وجه محصول بعد از اتمام گارانتی ۹۰ روزه‌اش ندارد. از طرفی هیچ نشانه‌ای هم از عزم شرکت برای متن‌باز کردن نرم‌افزار دستگاه دیده نمی‌شود تا شاید سایر توسعه‌دهندگان امکان استفاده از آن را فراهم کنند. به‌عبارتی، همه‌چیز برای هیومین و AI Pin تمام شده است. محصولی که قرار بود آینده‌ی گجت‌های هوش مصنوعی باشد، اکنون به یک تکه پلاستیک بی‌مصرف تبدیل شده است.

تاریخ فناوری، گجت‌های شکست‌خورده‌ی زیادی به خود دیده است که حتی برند‌های مطرحی چون مایکروسافت، گوگل و اپل را هم شامل می‌شود؛ اما محصول هیومین اکنون در کنار برخی از بدنام‌ترین پروژه‌های فناورانه همچون پلتفرم استریم ویدیو کوییبی، گوشی فایرفون آمازون و دستیار شخصی اپل نیوتن ثبت خواهد شد.

هیومین از همان ابتدا در مسیری قدم گذاشت که تقریباً هر قدمش اشتباه بود. این شرکت سال‌ها در سکوت کامل فعالیت کرد، انتظارات را تا حد غیرواقع‌بینانه‌ای بالا برد و سپس در لحظه‌ای حساس، گجتی را رونمایی کرد که نتوانست حتی کمترین انتظارات را برآورده کند.

رونمایی AI Pin در سخنرانی TED، یکی از عجیب‌ترین و بحث‌برانگیزترین معرفی‌های یک محصول فناورانه در سال‌های اخیر بود. در این ارائه، عمران چادری با نمایشی گیج‌کننده و اغراق‌آمیز، گجتی را رونمایی کرد که قرار بود یک کامپیوتر نامرئی و هوش مصنوعی شخصی باشد. یکی از عجیب‌ترین لحظات این ارائه، زمانی بود که چادری بدون آنکه حتی فرمانی صادر کند، موفق شد با این گجت جمله‌ای را به زبان فرانسه ترجمه کند، یا لحظه‌ای که یک تماس تلفنی را بدون کوچک‌ترین حرکت یا فرمان صوتی پاسخ داد. اکنون که همه‌چیز روشن شده، به‌سختی می‌توان باور کرد که این نمایش چیزی جز یک صحنه‌سازی بوده است.

درنهایت، این تبلیغات وسیع هم نتوانست واقعیت را تغییر دهد. AI Pin حتی در صورتی که محصولی نسبتاً خوب هم از آب درمی‌آمد، باز هم در برابر این همه تبلیغات، کاملا ناامیدکننده به نظر می‌رسید. اما حقیقت این است که این گجت چیزی جز یک فاجعه نبود. ورج در بررسی خود، نمره‌ی ۴ از ۱۰ به آن داده بود؛ اما اکنون اعلام کرده که این نمره برایش بیش از حد سخاوتمندانه بوده است! تجربه‌ی استفاده از AI Pin فقط باعث ناامیدی کاربر می‌شد. البته محصول هیومین از ویژگی‌های مثبتی مثل طراحی زیبا، ساختار مستحکم و ابعاد کوچک و خوش‌دست هم بهره می‌برد، اما ظاهراً طراحان فراموش کرده بودند که طراحی تنها در ظاهر خلاصه نمی‌شود، بلکه باید در تجربه‌ی استفاده از محصول نیز خود را نشان دهد. 

کاربران علاوه بر پرداخت ۶۹۹ دلاری برای خود گجت، برای استفاده از خدمات مخابراتی هم باید ماهانه ۲۴ دلار می‌پرداختند. AI Pin حتی اگر فوق‌العاده هم بود، باز هم صرفه‌ی اقتصادی‌اش جای تردید داشت؛ چه برسد به این که عملکردی ضعیف و ناامیدکننده هم ارائه کند. دست‌کم شرکت Rabbit آن‌قدر درک داشت که قیمت محصول R1 خود را که از لحاظ کیفیت در حد و اندازه‌های همین AI Pin بود، تنها ۲۰۰ دلار تعیین کند. در ضمن ربیت R1 با رنگ نارنجی و طراحی جذابش، حس بهتری در کاربر ایجاد می‌کرد و بازی‌کردن با آن تا حدودی سرگرم‌کننده بود.

البته هیومین سعی کرد که برخی از مشکلات نرم‌افزاری AI Pin را اصلاح کند و قابلیت‌های از‌قلم‌افتاده را به آن بیفزاید. این گجت پس از دریافت به‌روزرسانی‌ها، در روزهای پایانی عمرش عملکرد بهتری نسبت به روزهای اول داشت؛ اما دیگر اهمیتی نداشت، زیرا مشخص شد که نرخ بازگشت کالا از میزان فروش آن پیشی گرفته است.

دلیل اصلی این شکست، اشتباهات خود هیومین بود. این شرکت سعی داشت چیزهای زیادی را به‌طور هم‌زمان از نو اختراع کند؛ درحالی‌که برای یک استارتاپ تازه‌کار، اجرای چنین پروژه‌ای به صورت بی‌نقص تقریباً غیرممکن بود. اما از سوی دیگر، هیومین روی فناوری هوش مصنوعی قمار بزرگی کرد که درنهایت هم به ضررش تمام شد. هوش مصنوعی اگرچه روزبه‌روز پیشرفت می‌کند، همچنان توانایی کافی برای انجام بی‌نقص بسیاری از از کارها را ندارد.

تازه حالا می‌شنویم که شرکت‌هایی مانند OpenAI به تدریج در حال اضافه‌کردن قابلیتی به‌نام عامل‌های هوشمند (Agentic) به مدل‌های خود هستند. این عامل‌ها  که با هوش مصنوعی کار می‌کنند، توان انجام کارهایی مثل رزرو اقامتگاه در Airbnb یا یادآوری خرید گل را به صورت کاملاً خودکار دارند. اگر روزی تمام این قابلیت‌ها، بدون نقص و به‌صورت یکپارچه با اپلیکیشن‌ها، سرویس‌ها و داده‌های لحظه‌ای زندگی ما هماهنگ شوند، شاید تازه در آن زمان یک گجت فاقد رابط کاربری مانند AI Pin کاربردی شود. چنین اتفاقی اگر هم قرار باشد رخ دهد، به این زودی‌ها نخواهد بود. به نظر می‌رسد گجت‌های هوش مصنوعی انقلابی دهه‌ی آینده بیشتر شبیه به عینک باشند تا سنجاق سینه!

چندین بنیان‌گذار استارتاپ‌های حوزه‌ی فناوری اعلام کرده‌اند که پس از مشاهده‌ی شکست هیومین و سرنوشت AI Pin، از نیت قبلی خود برای ارائه‌ی گجت‌هایی با قابلیت‌های هوش مصنوعی صرف‌نظر کرده‌اند. بدین‌ترتیب، هیومین که در ابتدا مدعی بود آغازگر انقلاب گجت‌های هوش مصنوعی خواهد بود، نه‌تنها ادعایش را عملی نکرد، بلکه این انقلاب را چند سالی هم به تعویق انداخت.