چگونه عکس‌های خود را در اینترنت بفروشیم؟

چهارشنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۶ - ۲۲:۳۰
مطالعه 14 دقیقه
در این مقاله قصد داریم با معرفی چندین وب‌سایت فروش عکس آنلاین و نحوه‌ی کار آن‌ها، اشتیاق و انگیزه‌ی شما را برای عکاسی بیشتر کنیم؛ پس با زومیت همراه باشید.
تبلیغات

همواره یکی از دغدغه‌‌های عکاسان آزاد، درآمد آن‌ها از این کار است. راه‌های بسیاری برای کسب درآمد از هنر شیرین عکاسی وجود دارد؛ از قبیل تأسیس یک آتلیه یا استودیو‌ی عکاسی، قرارداد بستن با یک شرکت یا تیم ورزشی و ...؛ اما عکاسی که تازه شروع به کار کرده و بودجه‌ی لازم برای تأسیس یک استودیو یا خرید تجهیزات عکاسی بسیار گران را ندارد، از چه راهی می‌تواند درآمد کسب کند؟ کسب درآمد از حرفه‌ی عکاسی کار آسانی نیست، اما راه‌هایی وجود دارد که می توانید با آپلود کردن عکس‌هایتان در وب‌سایت‌های خدماتی عکاسی آرشیوی (Stock Photgraphy)، درآمد کسب کنید؛ پس با زومیت همراه باشید.

عکاسی شغل آسانی نیست؛ ثبت بهترین تصاویر نه تنها به مهارت، بلکه گاهی‌اوقات به شجاعت و استعداد هنری ذاتی نیاز دارد. این روز‌ها گوشی‌های هوشمند به هر کسی حس عکاس بودن را القاء می‌کنند؛ بنابراین به‌دست آوردن کمی پول از عکس‌هایی که با گوشی هوشمند یا دوربین عکاسی دیجیتال خود می‌گیرید، فارق از اینکه خود را یک عکاس حرفه‌ای می‌دانید یا نه، امری شدنی است.

موضوع مورد بحث این مقاله، مشاغل عکاسی فعال همانند عکاسی مراسم عروسی، عکاسی ورزشی، عکاسی از غذا، عکاسی فشن، عکاسی از نوزاد یا عکاسی از محصولات تکنولوژی نیست؛ این کار‌ها را به عکاسان حرفه‌ای بسپارید. موضوع این مقاله، درآمد غیرفعال است؛ به‌گونه‌ای که شما می‌توانید از عکس‌های دیجیتال خود که پیش از این فقط روی هارد دیسکتان فضا اشغال می‌کردند، کسب درآمد کنید. بهترین راه برای این کار فروش عکس‌هایتان در وب‌سایت‌های عکاسی آرشیوی (Stock Photography)‌ است.

عکاسی آرشیوی (Stock Photography) چیست؟

از سال ۱۹۲۰، عکاسی آرشیوی، عکس‌های متفاوت را برای انواع مختلف رسانه فراهم می‌کند؛ همانند نشریات چاپی، وب‌سایت‌ها، خبرنامه‌ها و هر چیز دیگری که فکرش را می‌کنید. به‌طور معمول، شخصی که عکس را انتشار می‌دهد، مبلغی را بابت لایسنس عکس در قبال استفاده از آن می‌پردازد که می‌تواند چند سنت تا چند صد دلار باشد. در گذشته، استفاده از عکس‌های آرشیوی به جای استخدام یک عکاس، با در نظر گرفتن مخارج کلی که آن‌ها برای توسعه و ظاهرکردن عکس‌ها نیاز داشتند، بسیار ارزان‌تر بود (برخلاف امروزه که شما یک عکس می‌گیرید و می‌توانید در چندین ثانیه آن را ویرایش کنید).

ناشر‌ عکس‌ها در گذشته، عکس‌های آرشیوی را در کاتالوگ‌ها و بعدتر در سی‌دی‌ها پیدا می‌کردند؛ اما اکنون تمامی سرویس‌های خدماتی عکاسی آرشیوی آنلاین هستند.

در حالی‌که فقط تعداد کمی وب‌سایت بزرگ خرید و فروش عکس‌های آرشیوی وجود دارند (Getty Images بزرگ‌ترین وب‌سایت در این زمینه است)، تعداد زیادی وب‌سایت خرید و فروش عکس‌های آرشیوی «Miccrostock» نیز در دسترس هستند. این وب‌سایت‌ها به‌شدت به‌دنبال محتوای جدیدی هستند که نیازشان را برآورده کند؛ بنابراین شما می‌توانید از این فرصت استفاده کنید. یک نمایندگی Microstock‌ پس از این که عکس‌های پیشنهادی شما را قبول می‌کند، آن‌ها را در پایگاه داده‌ی خود بازاریابی کرده و در معرض دید عموم قرار می‌دهد؛ بنابراین اگر کسی قصد استفاده از آن عکس‌ها را داشته باشد، باید مبلغی را به آن نمایندگی بپردازد و شما طبق قرارداد، بخشی از آن را دریافت می کنید که اغلب سهم بیشتری از آن مبلغ است.

به یاد داشته باشید که این روش کسب درآمد، روشی غیرفعال (Passive Income) است؛ اما با در نظر گرفتن زمانی که فرد برای آپلود کردن تصاویر و اعمال ابرداده‌ی (Metadata) صحیح در وب‌سایت صرف می‌کند، این روش تا حدی نیز کسب درآمد فعال محسوب می‌شود. شما می‌توانید در یک لحظه فقط یک عکس را همراه با اطلاعات مربوط به آن ارسال کنید؛ اگر می‌خواهید موفق شوید، هر چه تعداد بیشتری عکس در اختیار وب‌سایت قرار دهید (در صورت پذیرفته‌شدن)، بهتر خواهد بود. ولی نمی‌توان برای کسب درآمد سریع روی این روش حساب باز کرد.

آیا با استفاده از این روش میلیونر خواهید شد؟ بعید است، مگر اینکه بهترین باشید که در این صورت یک گالری‌ عکس افتتاح می‌کنید یا برای کاور مجلات عکاسی می‌کنید. حتی شاید پول کافی نیز برای خرید یک فنجان قهوه در یک ماه کسب نکنید. اما گاهی مردم با یک عکس شانس می‌آورند.

چند سال قبل، بنیان‌گذار وب‌سایت Photerloo (سایتی برای آپلود همزمان عکس‌هایتان در چندین سایت به‌طور همزمان)، تعدادی عکس آپلود کرد و با ماهی ۱۰۰ دلار شروع به کسب درآمد کرد. یکی از عکس‌هایش به‌تنهایی ۴۰۰۰ دلار درآمد نصیب او کرد. اما تعداد ۶,۰۰۰ لایسنس از این عکس در پنچ سایت مختلف Microstock به فروش رسید تا چنین مبلغی حاصل شود؛ چون هر یک از خریداران تنها حدود ۰.۲۰ تا ۵ دلار برای استفاده از هر عکس می‌پردازند.

شما نیز می توانید با آپلود کردن تعدادی از عکس‌هایتان در این وب‌سایت‌ها، شانس خود را امتحان کنید.

نکاتی برای گرفتن عکس‌های آرشیوی (Stock photos)

گوشی آیفون

عکس‌های آرشیوی نگیرید. با هر عکسی که می‌گیرید، طوری رفتار کنید که انگار یک عکاس حرفه‌ای سعی در ایجاد یک تصویر مادام‌العمر را دارد؛ به این معنا که کارتان را جدی بگیرید. با خود فکر نکنید که "اوه این یک عکس آرشیوی فوق‌العاده میشه!"؛ نمی‌توان به‌طور دقیق پیش‌بینی کرد که وب‌سایت‌های Microstock یا مشتریان آن‌ها چه می‌خواهند، به جز این‌که آن‌ها به طور معمول از این عکس‌ها در تبلیغات استفاده می‌کنند.

عکس بدون علائم باشد. عکس‌های آرشیوی نمی‌توانند شامل تعداد زیادی برند و لوگو باشند؛ البته عکس‌هایی با نشانه‌های کپی‌رایت یا علامت‌های تجاری روی خود نیز ممکن است به فروش رسند.

از مدل اجازه بگیرید. رضایت مکتوب از افرادی که در قید حیات هستند، ضروری است. هیچ‌کس دوست ندارد که عکسش یک پدیده‌ی تجاری جهانی شود و بعد شخص حاضر در عکس از وی شکایت کند؛ حتی اگر شخص پشت به دوربین ایستاده است (البته اگر از عموم مردم در مکان‌های عمومی عکس می‌گیرید، این امر الزامی نیست. برخی از وب‌سایت‌های Microstock نه‌تنها اجازه شخص حاضر در عکس، بلکه اجازه‌ی مالک محلی که عکس در آن گرفته شده را نیز درخواست می‌کنند).

کار خود را در وب‌سایت‌هایی که به آن‌ها علاقه دارید، ادامه دهید. اگر یکی از عکس‌هایتان در یک وب‌سایت Microstock‌ موفق شود، احتمال این‌که مشتریان آن به سایر عکس‌هایتان نیز نگاهی بیاندازند، زیاد است.

از کلمات کلیدی ساده استفاده کنید.

در بزرگ‌ترین اندازه ممکن عکس بگیرید. وب‌سایت‌ عکس‌های آرشیوی ترجیح می‌دهند چندین اندازه مختلف را به مشتریان پیشنهاد دهند؛ آن‌ها می توانند برای عکس‌های بزرگ‌تر و با وضوح بیشتر، مبلغ بیشتری دریافت کنند. اطمینان حاصل کنید که دوربینتان در بزرگ‌ترین اندازه ممکن عکس می‌گیرد. برای دوربین‌های دیجیتال، از فرمت خام غیرفشرده (Uncompressed raw) استفاده کنید.

از فیلتر‌ها بیش‌از اندازه استفاده نکنید. تا جایی که ممکن است از فیلتر استفاده نکنید. مردم به دنبال عکسی نیستند که آن را اینستاگرام آپلود کنند. آن‌ها عکس‌هایی با کیفیت حرفه‌ای می‌خواهند. اگر آن‌ها به هر گونه افکتی احتیاج داشته باشند، هزینه‌ی لایسنس را پرداخت کرده‌اند تا خودشان این کار را انجام دهند.

قبول‌نشدن عکس‌هایتان را بپذیرید. وب‌سایت‌های عکاسی آرشیوی تمام عکس‌هایی را که آپلود می‌کنید، قبول نمی‌کنند؛ با این موضوع کنار بیایید. هر عکسی طلایی نیست؛ اما قبل از اینکه عکس‌هایتان را آپلود کنید، پیشنهاد‌ات وب‌سایت‌های Microstock را چک کنید تا بتوانید عکس‌هایی بگیرید که آن‌ها می‌خواهند بفروشند.

ارتقای تجهیزات عکاسی را در نظر داشته باشید. در حالی‌که برخی از وب‌سایت‌های Microstock، عکس‌های گرفته‌شده با دوربین گوشی‌های هوشمند را قبول می‌کنند و حتی اپلیکیشن‌هایی برای این کار در اختیار مردم قرار می‌دهند، ولی تمام وب‌سایت‌ها به‌خصوص سایت بزرگی مانند iStock، عکس‌های گرفته‌شده با گوشی هوشمند را نمی‌پذیرند. آن‌ها عکس‌هایی با کیفیت حرفه‌ای را ترجیح می‌دهند که با دوربین‌های حرفه‌ای ثبت شده است.

عکس‌های آرشیوی خود را کجا بفروشیم

500px.com

500px

این انجمن عکاسی کانادایی یکی از وب‌سایت‌های معروف خرید و فروش عکس‌های آرشیوی است. این سایت همچنین عکس‌های آرشیوی را برای خرید و فروش لایسنس می‌کند. 500px به‌ازای هر عکس موجود در مجموعه‌ی اصلی خود برای وب، آن‌ها را با قیمت ۳۵ دلار می‌فروشد که برای خریدار نیز بدون بهره‌ی مالکانه یا Royalty-Free هستند.

برای ثبت عکس، باید عضو این انجمن باشید؛ سپس می‌توانید عکس‌هایتان را در قسمت Photo Manager سایت آپلود کنید. در واقع، هر عکسی که به اشتراک می‌گذارید، می‌تواند در قسمت خرید و فروش (Marketplace) سایت قرار بگیرد، مگر اینکه خودتان آن را خارج کنید؛ ولی هیچ‌کسی نمی‌تواند بدون خریدن آن عکس، نسخه‌ای با وضوح بالای آن را دریافت کند. با فرض اینکه عکس به‌طور انحصاری در سایت 500px است، شما مبلغ ۶۰ درصد از فروش خالص آن را دریافت می‌کنید. برای عکس‌های غیرانحصاری، ۳۰ درصد مبلغ را دریافت خواهید کرد.

Foap

Foap

وب‌سایت سوئدی Foap، پلتفرمی برای عکس‌های گرفته‌شده با گوشی‌های هوشمند است. درحالی‌که این سایت به همه‌ی افراد می‌فروشد، حتی شرکت‌های بزرگ، هدفش استفاده از اپلیکیشن Foap برای اندروید و iOS است تا شما بتوانید در کسب درآمد مشارکت کنید. حق کمیسیون این سایت برای هر عکس لایسنس‌شده، ۵۰ درصد است.

Adobe Stock

Adobe Stock

طبیعی است که ادوبی وب‌سایتی برای عکس‌های آرشیوی داشته باشد؛ سایتی که منبع مفیدی برای نرم‌افزار فتوشاپ این شرکت است. در واقع، اگر یک حساب Adobe ID داشته باشید، می توانید عکس‌هایتان را از داخل وب‌سایت یا به طور مستقیم از نرم‌افزار‌هایی مانند Bridge ،Adobe lightroom و Premiere در سایت آپلود کنید. این سایت همچنین illustraions، تصاویر Vector و حتی ویدئو را نیز قبول می‌کند.

شما به‌ازای هر فروش، ۳۳ درصد کمیسیون می‌گیرید؛ ۳۵ درصد برای ویدیو، و زمانی که موجودی حسابتان ۵۰ دلار یا بیشتر شود، می‌توانید پول خود را از طریق PayPal برداشت کنید.مبلغی که از فروش عکس‌های شما به خریداران دارای حق عضویت ادوبی حاصل می‌شود، بسیار کم‌تر است. هر چیزی که با وب‌سایت Adobe Stock به اشتراک می‌گذارید در سایت Fotolia نیز قرار می‌گیرد.

Alamy

Alamy

وب‌سایت Alamy شامل بیش از ۱۲۲ میلیون عکس، ویدئو و Vector Art است و قیمت لایسنس آن از ۱۹.۹۹ دلار شروع می‌شود. پیشنهادات این سایت نیز برای عکاسان آرشیوی عالی است؛ شما ۵۰ درصد مبلغ فروش را دریافت می‌کنید، حتی برای عکسی که غیر انحصاری است. Alamy اظهار می‌کند که تا کنون مبلغ ۱۸۰ میلیون دلار به مشارکت‌کنندگان در سرتاسر جهان پرداخته است. این وب‌سایت همچنین می گوید که تمام انواع عکس‌هایتان را قبول می‌کند، چون می‌خواهد کاتالوگش را برای مشتریان متنوع نگه دارد؛ اما Alamy ادعا می‌کند که عکس‌های گرفته‌شده با دوربین DSLR یا دوربین‌های هم‌سطح آن را ترجیح می‌دهند. این دوربین هم‌سطح حداقل دوربین گوشی آیفون است؛ این سایت عکس‌های گرفته‌شده با گوشی آیفون را از طریق اپلیکیشن Stockimo قبول می‌کند. این سایت عکس‌هایتان را بر اساس محتوا رد نمی‌کند. وقتی که یک عکس را به Alamy می‌فرستید، عکس پردازش می‌شود، کپشن و کلمات کلیدی را وارد می‌کنید و سپس مردم می‌توانند به خرید آن عکس بپردازند.

Can Stock Photo

Can Stock Photo

وب‌سایتی دیگر با کمیسیون عالی، Can Stock Photo است که ۵۰ درصد مبلغ فروش لایسنس را به‌ شما می‌پردازد و همچنین برای اندازه‌های مختلف عکس‌ها (و همچنین وضوح‌های مختلف ویدئو) و متناسب با حق عضویت خریدار، تعداد زیادی گزینه‌ی پرداخت دیگر دارد. در ابتدا باید در این سایت ثبت نام کنید تا به‌عنوان یک مشارکت کننده تأیید شوید؛ به این معنا که سه عدد از بهترین عکس‌های خود را برای آزمودن به وب‌سایت ارسال می‌کنید. زمانی که موجودی حساب شما به ۵۰ دلار برسد، می‌توانید پول خود را از طریق PayPal‌ برداشت کنید. تمامی عکس‌ها و همچنین فروش‌ها در سایت Fotosearch نشان داده می‌شوند.

EyeEm

EyeEm

یک انجمن بین‌المللی عکس به‌نام EyeEm (به صورت "I Am"‌ تلفظ می‌شود) از هوش مصنوعی برای انتخاب و فروش عکس استفاده می‌کند. این سایت حدود ۷۰ میلیون عکس دارد. از زمان راه‌اندازی این وب‌سایت، عکس‌های گرفته‌شده با موبایل پذیرفته می‌شوند و همچنین آن‌ها اپلیکیشنی برای iOS و اندروید به‌منظور آپلود تصاویر دارند. عکس‌های آپلودشده مورد بازبینی قرار می‌گیرند، که بنابر گزارشات، این پروسه چندین هفته طول می‌کشد؛ هوش مصنوعی به‌دنبال تصاویری با بیشترین پتانسیل تجاری می‌گردد تا اول آن‌ها را انتخاب کند. شما همواره ۵۰ درصد مبلغ فروش عکس را دریافت خواهید کرد. مبلغ فروش عکس بین ۲۰ تا ۲۵۰ دلار متناسب با لایسنس مورد نیاز، متغییر است و پرداخت‌ها نیز از طریق PayPal هستند.

Dreamstime

Dreamstime

یکی دیگر از وب‌سایت‌های فعالی که در تلاش است تا کاتالوگ عکس‌های آرشیوی خود را گسترش دهد، اکنون ۷۱ میلیون عکس دارد و عکس‌های گرفته‌شده با گوشی‌های هوشمند را نیز قبول می‌کند. وب‌سایت Dreamstime همچنین اپلیکیشنی برای iOS و اندروید به‌منظور آپلود و لایسنس کردن تصاویر (و وید‌ئو‌ها) برای استفاده دارد. شما به‌ازای لایسنس هر عکس تا ۱۲ دلار دریافت می‌کنید؛ که حق امتیاز آن بین ۲۵ تا ۵۰ درصد متغییر است. برای عکس‌های انحصاری که فقط در این وب‌سایت آپلود شوند، مبلغی اضافه دریافت می‌کنید؛ ۶۰ درصد به‌اضافه‌ی ۰.۲۰ دلار برای ۱۰۰ عکس اولی که مورد پذیرش قرار بگیرند.

این سایت به‌نحوی از سیستم پاداش نیز استفاده می‌کند؛ بعد از تأیید شدن، به شما نمره می‌دهند و هر چه نمره شما بیشتر باشد (از ۱ تا ۵)، تعداد بیشتری از عکس‌هایتان در سایت ترفیع می‌گیرند. پرداخت نیز زمانی صورت می‌گیرد که موجودی حسابتان به ۱۰۰ دلار برسد. Dreamstime همچنین منبع عکس‌های Google Ads است؛ اگر از عکس شما در آن‌جا استفاده شود، به‌ازای هر عکس غیرانحصاری، ۲ دلار و به‌ازای عکس‌های انحصاری، ۲.۲۰ دلار دریافت می‌کنید.

Crestock

Crestock

وب‌سایت کمتر شناخته‌شده‌ی Crestock، فرآیند را برای عکاسان بسیار آسان کرده است. یک حساب باز می‌کنید، عکس‌هایتان را از طریق وب یا FTP آپلود می‌کنید، آن‌ها را ثبت می‌کنید و منتظر تأیید می‌مانید تا در بازار خرید و فروش مشارکت کنید. برای مشارکت‌کنندگان جدید، محدودیت ۱۰ عکس در هفته وجود دارد. حق امتیاز عکس متناسب با تعداد دانلود‌های آن متغییر است. اگر تعداد دانلود‌های عکس کمتر از ۲۴۹ عدد است، ۲۰ درصد به‌ازای لایسنس یک عکس دریافت می‌کنید و اگر خریدار حق عضویت سایت را داشته باشد، ۰.۲۵ دلار دریافت می‌کنید. اگر تعداد دانلود‌های عکس به بیش از ۱۰,۰۰۰ هزار عدد برسد، مبلغ دریافتی نیز می‌تواند تا ۴۰ درصد و ۰.۴۰ دلار افزایش یابد. پرداخت نیز زمانی صورت می‌گیرد که موجودی حسابتان حداقل ۵۰ دلار شود.

Shutterstock

Shutterstock

Shutterstock وب‌سایت بزرگی با حدود ۱۸۰ میلیون عکس، کلیپ، وکتور و حتی موسیقی است که می‌توانند بدون‌بهره‌ی مالکانه یا Royalty-Free استفاده شوند. از زمان راه‌اندازی، این وب‌سایت ۵۰۰ میلیون دلار به مشارکت‌کنندگان پرداخته است. اگرچه ورود به این سایت کمی مشکل است؛ به‌طوری که فقط ۲۰ درصد افرادی که قصد ورود به سایت را دارند توسط بازبینان پذیرفته می‌شوند. افراد پذیرفته‌شده می‌توانند عکس‌هایشان را از طریق مرورگر (برای عکس‌های کمتر از ۵۰ مگاپیکسل) یا FTP آپلود کنند، ابرداده (Metadata) و کلمات کلیدی آن را اضافه کنند، فرم Release را الصاق کنند (به‌دلیل آزاد بودن محتوای غیراخلاقی در این سایت، ضروری است) و سپس منتظر تأیید هر عکس و فروش آن‌ها بمانند. درآمد در این سایت کمی پیچیده است، اما هرچه درآمد بیشتری در طول حیات خود از خدمات این سایت داشته باشید، حق امتیاز شما نیز بیشتر می‌شود.

123RF

123RF

این وب‌سایت آرشیوی عکس، وکتور، ویدئو و صدا کسب درآمد باحق کمیسیون ۳۰ تا ۶۰ درصد (به سطح شما بستگی دارد، از ۱ تا ۱۰؛ سطح ۱ به معنای تازه‌وارد است) را بدون اینکه انحصاری باشد، بسیار آسان می‌کند. هر چه تعداد عکس بیشتری آپلود کنید، سطح شما بالاتر می‌رود. پرداخت از طریق PayPal و سایر خدمات انجام می‌شود.

Stocksy

Stocksy

این وب‌سایت همیشه برای ثبت تصاویر و وید‌ئوها در دسترس نیست و در هر سال فقط تعداد کمی مشارکت‌کننده‌ی جدید قبول می‌کند. اما اگر در این سایت پذیرفته شوید، Stocksy ادعا می‌کند که بیشترین حق امتیاز را به عکاسان می‌پردازد؛ بین ۵۰ تا ۷۵ درصد، اما به‌شرط اینکه عکس انحصاری باشد. این سایت آثار زیادی از آمریکا قبول نمی‌کند و بیشتر به پذیرش آثار هنری از آسیا، خاورمیانه و اروپا می‌پردازد. برای شروع کار در این وب‌سایت، باید حداقل ۲۵ عکس یا ۱۰ ویدئو با کلمات کلیدی و اجازه‌ی مدل آپلود کنید.

Pond5

Pond5

این وب‌سایت با پرداخت ۵۰ درصد مبلغ فروش، حق‌امتیاز قابل‌قبولی را می‌پردازد و از آنجایی که در ۱۵۰ کشور جهان در دسترس است، فرصت بسیار خوبی برای عکاسان است. این وب‌سایت فراتر از یک سایت عکس آرشیوی است؛ در آن می‌توان افکت‌های صوتی، موسیقی، ویدئو، قالب‌ها و حتی اشیاء 3D را پیدا کرد. آپلود در Pond5 از طریق مرورگر یا FTP انجام می‌شود. اگر تعداد فایل‌هایتان زیاد است، می‌توانید آن‌ها را داخل یک هارد دیسک به وب‌سایت ارسال کنید. همه‌ی داده‌هایی که آپلود می کنید حتی پس از وارد کردن کلمات کلیدی،ابرداده و کپشن باید پذیرفته و بازبینی شوند. پرداخت از طریق PayPal یا Payonner و زمانی‌که موجودی حساب‌تان حداقل ۲۵ دلار شود، صورت می‌گیرد؛ یا اینکه اگر موجودی حساب‌تان ۱۰۰ دلار شود، می توانید از وب‌سایت درخواست ارسال چک کنید.

آیا تجربه‌ی کار با وب‌سایت‌های عکاسی آرشیوی را داشته‌اید؟

مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
داغ‌ترین مطالب روز
تبلیغات

نظرات