چرا دوربین‌های بدون آینه کوچک‌تر نیستند؟

دوربین‌های بدون آینه در ابتدا نویدبخش ظهور جایگزین‌هایی کوچک‌تر و سبک‌تر و راحت‌تر برای دوربین‌های DSLR بودند؛اما اگر به جدیدترین دوربین‌های بدون آینه کانن و نیکون و سونی نگاه کنید، متوجه خواهید شد که چنین انتظاری واقعا برآورده نشده است. در این مقاله، می‌خواهیم دلیل این موضوع را بررسی کنیم.

دوربین بدون‌آینه‌ی جدید و پرچم‌دار کانن، EOS R5، تنها ۷۳۷/۰۸ گرم وزن دارد و ابعاد آن ۵/۴۳ در ۳/۸۴ در ۳/۴۶ اینچ است. این در حالی است که نزدیک‌ترین DSLR معادل ساخت این شرکت، دوربین 5D Mark IV است که ۸۹۰/۱۷۵ گرم وزن دارد و ابعادش ۵/۹۴ در ۴/۵۷ در ۲/۹۹ است.

با اینکه تفاوت واضحی در وزن و ابعاد این دو دوربین وجود دارد و R5 قطعا در بیشتر ابعاد کوچک‌تر است، این تفاوت آن‌چنان چشم‌گیر نیست. البته باید لنزها را نیز در نظر گرفت.

اگر لنز RF 24-105mm f/4 L IS USM (با وزن ۷۰۰ گرم) روی دوربین بدون آینه‌ی R5 و یک لنز EF 24-105mm f/4L IS II (با وزن ۸۰۰ گرم) روی دوربین DSLR مدل 5D نصب کنید، وزن کلی آن‌ها به‌ترتیب به ۱،۴۲۹ گرم و ۱،۶۸۷ گرم می‌رسد. اگر هم‌زمان این دو مجموعه‌ی دوربین و لنز را در دستانتان بگیرید، تفاوت را حس می‌کنید؛ ولی درواقع، هیچ‌کدام از این دو سبک محسوب نمی‌شوند و از این نظر، بسیار شبیه به‌هم هستند. جالب است است که لنزهای RF 24-105 و EF 24-105 هم‌اندازه هستند و عملکردهای مشابهی دارند. یکی از مزیت‌های مهم‌ دوربین‌های بدون آینه، استفاده از پایه‌لنزهای کاملا جدید در آن‌ها است؛ بنابراین، شرکت‌ها می‌توانند لنزهایی حتی بهتر از لنزهای کنونی برای آن‌ها بسازند.

لنز بدون آینه‌ی جایگزین برای مدل بسیار محبوب EF 24-70 f/2.8 L II USM (با وزن ۸۰۵ گرم)، لنز RF 28-70 f/2.0 L USM است که ۱،۴۲۷ گرم وزن دارد. اگر این لنز را روی دوربین بدون آینه‌ی R5 قرار دهید، وزن مجموع به ۲/۱۵ کیلوگرم می‌رسد؛ درحالی‌که وزن دوربین 5D با لنز RF 28-70 f/2.0 L USM، تنها ۱/۷ کیلوگرم است. در این حالت، وزن دوربین بدون آینه از دوربین DSLR بیشتر هم می‌شود. اماچه اتفاقی افتاد که دوربین‌های بدون آینه نتوانستند جایگزین‌های سبک‌تری برای دوربین‌های DSLR شوند؟

مهم‌ترین دلیل کوچک‌تر و سبک‌تر نبودن دوربین‌های بدون آینه ساده است: کانن و نیکون نخواستند آن‌ها آن‌گونه باشند. پیش از اینکه دلیل این موضوع را بررسی کنیم، بیان تاریخچه‌ای کوتاه خالی از لطف نیست.

دوربین‌های DSLR کانن و نیکون ازنظر فناوری باستانی محسوب می‌شوند. شرکت کانن در سال ۱۹۸۷ پایه‌ی EF را رونمایی کرد؛ درحالی‌که اولین لنز پایه‌ی F نیکون در سال ۱۹۵۹ منتشر شده بود. عملا می‌توان آن زمان را پیش از تاریخ فناوری در نظر گرفت.

درحالی‌که کانن و نیکون بهره‌ی خوبی از پایه‌لنزهای خود برده‌اند، این پایه‌لنزها اکنون محدودیت فیزیکی سختی برای ساخت کوچک‌تر دوربین‌ها و لنزهای آن‌ها هستند. کانن احتمالا از معرفی لنز بسیار بزرگ FR 28-70 f/2 لذت برده است که پیش‌تر برای DSLRهای این شرکت به آن اشاره کردیم.

شرکت کانن به‌دلیل طراحی پایه‌لنز نمی‌توانست لنزهای معادل بسازد. کانن دهه‌ها است که به لنز 24/70 mm f/2.8 محدود شده‌ است.

این شرکت‌ها اکنون گزینه‌های بیشتری برای ساخت لنزهای خلاقانه و در‌عین‌حال، بزرگ‌تر دارند. کانن و نیکون و قبل از آن‌ها سونی، می‌توانستند پایه‌لنزهای کوچک‌تری طراحی کنند؛ اما این کار باعث محدودیت بیشتر آن‌ها می‌شد.

با ‌اینکه در عکاسی بیشتر توجهات روی دوربین است، درواقع این لنز است که کار دشوار را انجام می‌دهد. یکی از مشکلات اصلی سازندگان برای ساخت لنزهای کوچک‌تر، قوانین فیزیک است.

حسگر دوربین تمام‌قاب درواقع جایگزین استاندارد فیلم عکاسی ۳۵ میلی‌متری است. ابعاد این حسگرها ۳۶ در ۲۴ میلی‌متر است و واقعا تغییرپذیر نیست. حسگرهای تصویر کوچک‌تری مثل حسگرهای به‌کاررفته در گوشی‌های هوشمند و دوربین‌های APS-C موجود هستند؛ ولی معایب بسیار زیادی دارند.

صنایع عکاسی آماتور سطح بالا و حرفه‌ای براساس استاندارد ۳۵ میلی‌متری شکل گرفته‌اند و این مسئله روی لنزها نیز تأثیرگذار است.

رابطه‌ی بین طول کانونی لنز و اندازه‌ی حسگر روی ظهور تصاویر تأثیرگذار است. در دوربین تمام‌قاب، طول کانونی لنزهای زاویه‌باز کمتر از ۴۰ میلی‌متر است؛ در‌حالی‌که لنزهای تفلوتو از طول کانونی حدود ۷۰ میلی‌متری بهره می‌برند. حد واسط این دو نوع لنز، لنزهای معمولی هستند که پرسپکتیوی مشابه با چشم انسان فراهم می‌آورند.

طول کانونی یکی از خواص فیزیکی لنزها است. نیازی نیست لنز دارای طول کانونی ۱۰۰ میلی‌متر، حتما طول ۱۰۰ میلی‌متر داشته باشد؛ اما نیازمند طولی در همان حدود است.

تا زمانی‌که سازندگان دوربین‌ها بخواهند دوربین‌های تمام‌قاب بسازند، باید لنزهای دارای اندازه‌ی تقریبا مشابهی تولید کنند. با استفاده از مواد سبک‌تر و طراحی‌های فشرده‌تر، می‌توان لنزهایی کمی سبک‌تر و کوچک‌تر تولید کرد؛ ولی هیچ راهی برای ساخت لنز 24-70mm در اندازه‌ای خیلی کوچک‌تر از اندازه‌ی کنونی‌اش و درعین‌حال، با عملکرد مطلوب وجود ندارد.

از‌آنجاکه لنزها باید اندازه‌ی مشخصی داشته باشند، دوربین‌ها نیز باید همین‌گونه طراحی شوند. به‌همین‌دلیل، سبک‌ترین دوربین تمام‌قاب بدون ‌آینه‌ی کانن، یعنی مدلRP، تقریبا ۴۸۵ گرم و تقریبا دوسوم دوربین DSLR پرچم‌دار R5 وزن دارد.

تا اینجا روی بالاترین سطح بازار دوربین صحبت کردم؛ زیرا این سطح آخرین روزنه‌های امید سازندگان دوربین‌های عکاسی است. ازسال ۲۰۱۰، فروش جهانی دوربین‌های عکاسی ۸۷ درصد کاهش یافته و از ۱۲۱/۵ میلیون دلار به ۱۵/۲ میلیون دلار رسیده است. گوشی‌های هوشمند جای دوربین‌های ساده‌تر و ارزان‌تر را گرفته‌اند.

ازآنجاکه تقریبا هرکسی که دوربینی کوچک و سبک و قابل‌حمل راحت بخواهد، یکی در جیبش دارد، انگیزه‌ی زیادی برای سازندگان دوربین باقی نمانده تا برای ساخت دوربین‌های عکاسی کوچک‌تر با همدیگر رقابت کنند.

یکی از دلایل کاهش نه‌چندان زیاد اندازه و وزن دوربین‌های بدون آینه درمقایسه‌با دوربین‌های DSLR این است که آینه‌ها آن‌قدری که تصور می‌شود، بزرگ و سنگین نبودند. درست است که آینه‌ها کمی فضا را اشغال می‌کردند و به‌همین‌دلیل، دوربین‌های بدون‌آینه ابعاد کوچک‌تری دارند، این آینه‌ها هرگز خیلی سنگین نبودند. حسگر، قطعات الکترونیک، باتری، صفحه‌نمایش LCD، نمایاب، شکاف کارت حافظه، پایه‌‌ی لنز و... همگی در دوربین‌های بدون‌ آینه حفظ شده‌اند.

همان‌طورکه پیش‌ازاین اشاره کردیم، همان میزان کم کاهش در اندازه و وزن دوربین‌های بدون آینه صرف ساخت پایه‌لنزهای پیشرفته‌تر شده است. درست همان‌طورکه حذف جک‌های هدفون از گوشی‌ها به ساخت گوشی‌های کوچک‌تر و سبک‌تر منجر نشده؛ ولی آن‌ها را پیشرفته‌تر کرده است.

اگر شما واقعا دوربین کوچک و سبک بدون ‌آینه می‌خواهید، بخت به شما رو کرده است. این دوربین‌ها موجود هستند؛ ولی در اکثر برندها، جزو دوربین‌های پرچم‌دار محسوب نمی‌شوند؛ زیرا شرکت‌های سازنده‌ی آن‌ها نمی‌توانند ویژگی‌های چندان بارزی در آن‌ها ایجاد کنند.

قیمت به‌روز، مشخصات فنی و هر اطلاعاتی که برای خرید ارزان‌ و آگاهانه‌ی انواع دوربین عکاسی نیاز دارید را در بخش محصولات زومیت بیابید. در این بخش، علاوه‌بر مشخصات فنی دقیق دوربین‌های کانن، نیکون‌، پاناسونیک، سونی و دیگر برند‌ها، امکان مقایسه‌ی دو یا چند محصول درکنار گالری تصاویر رسمی محصولات دردسترس شما خواهد بود.