۵ گام برای استفاده از تنظیمات دستی در عکاسی با دوربین

اگر یک دوربین DSLR خریده‌اید، به عکاسی علاقه‌ی زیادی دارید، مشتاق هستید تا هرچه زودتر عکس‌هایی زیبا بگیرید و به‌دنبال یک راهنمای مفید می‌گردید، راه را درست آمده‌اید. بسیاری از مردم به اشتباه تصور می‌کنند که خرید یک دوربین DSLR نو باعث بهبود هنر عکاسی آن‌ها می‌شود. بنابراین چنین دوربینی را سفارش می‌دهند اما چند روز بعد با دریافت این اسباب‌بازی پر زرق‌و‌برق و جدید، مشکلات آن‌ها هم شروع می‌شود.

به محض این‌ که دوربین را از بسته‌بندی خارج می‌کنند تازه متوجه می‌شوند که کار کردن با آن بسیار دشوارتر از آن چیزی است که تصور می‌کرده‌اند. در این هنگام ساده‌ترین راه را انتخاب می‌کنند، یعنی تنظیمات آن را روی گزینه‌ی خودکار قرار می‌دهند و این حالت برای مدت زمان نامعلومی روی دوربین آن‌ها باقی می‌ماند. در ادامه، راهنمایی سودمندی دراختیار شما قرار می‌گیرد تا در کم‌ترین زمان بتوانید دوربین خود را برای استفاده از حالت دستی در عکاسی، تنظیم کنید.

یکی از سبک‌های خاص عکاسی مورد علاقه‌ی بسیاری از مردم این است که سوژه کاملا واضح باشد و پس‌زمینه به زیبایی تار شود. این عمل، «بوکه» نامیده می‌شود و هنگامی اتفاق می‌افتد که دیافراگم یا اف‌استاپ خود را روی کمترین عدد قرار دهید. این نوع عکاسی، به‌عنوان عکاسی واید اوپن «wide open» هم شناخته می‌شود. کمترین مقدار یا عدد دیافراگم (یا f/stop) که می‌توانید بدست آورید به نوع لنز شما بستگی دارد.

به‌عنوان مثال، یکی از لنزهای مورد علاقه‌ی، پرایم 85 میلی متری است و می‌تواند تا f/1.8  پایین بیاید. تصور کنید که این عدد برابر با بخشی است که روی عکس متمرکز شده است. هرچه عدد کوچکتر باشد، بخشی که در فوکوس قرار دارد کوچکتر است (مانند یک چهره) و سایر تصویر به عمد تار می‌شود. اگر در پس‌زمینه‌ای از رنگ ، مانند درختان پاییزی یا در یک علفزار پر از گل عکس می گیرید، این جلوه چشمگیر است.

دلایل زیادی برای تمایل به گرفتن عکس در حالت واید وجود دارد، اما بسیاری از افراد دوست دارند تا پرتره بگیرند. هنگام گرفتن پرتره باید دقت کنید تا هر دو چشم شخص مدنظر در صفحه کانونی قرار داشته باشد. به‌طوری‌که هر دو در کانون توجه قرار گیرند و در جلو یک پس‌زمینه‌ی زیبا قرار داشته باشند. به این ترتیب می‌توانید تضمین کنید که ویژگی‌های صورت شخص مدنظر در عکس کاملا واضح هستند.  صرف‌نظر از پایین بودن میزان نسبت کانونی (f/stop) ، اگر یک عکاس منظره هستید، باید f/stop  خود را به مقدار کافی افزایش دهید تا همه چیز در کانون توجه قرار گیرند. f/stopهای محبوب این ژانر f/8-11 هستند که به صحنه، لنز و دوربین بستگی دارند.

هشدار: اگرچه عکاسی کاملا واید می‌تواند زیبا باشد، اما ممکن است اشتباه  نیز باشد؛ زیرا قسمتی از عکس که روی آن فوکوس انجام می‌دهید بسیار کوچک است و اگر تمرکز روی آن قسمت بسیار کوچک را از دست بدهید باعث می‌شود تا مهم‌ترین بخش‌های آن قسمت ازعکس که درواقع سوژه‌ی مدنظر شما بوده، تار شوند.

برای اینکه این بخش‌ها تار نشوند، باید با موضع سطح کانونی آشنا باشید.

نکته دیگری که باید با آن آشنا باشید، این است که استفاده از نسبت کانونی پایین (f/1.4) یعنی رسیدن نور بیشتر به عکس. عکاسی در حالت «واید اوپن» به این معنی است که دیافراگم لنز باز شده و نور بیشتری به حسگر می‌رسد و همچنین، می‌توان روی بخش کوچکتری از تصویر فوکوس انجام داد.

استفاده از نسبت کانونی بالا (f/16 ) یعنی رسیدن نور کم‌تر به حسگر. «متوقف کردن استاپ» به این معنی است که دیافراگم در لنز بسته می‌شود و میزان نوری را که به حسگر می‌رسد، محدود می‌کند. این همچنین به‌معنی این است که یک منطقه بزرگتر مورد فوکوس قرار خواهد گرفت.

به مدت زمانی‌که شاتر دوربین باز است، سرعت شاتر می‌گویند و مثلا به این شکل است: 1/125 و به این معنی است که شاتر برای مدت زمان یک صد و بیست و پنجم ثانیه باز است. همین طور وقتی روی 1/250 یا 1/500 قرار می‌دهید، یعنی یک دویست و پنجاهم یا یک پانصدم ثانیه به عکس نور می‌رسد و هراندازه عدد بعد از ممیز بیشتر باشد سرعت شاتر بیشتر شده و نور کم‌تری از حسگر دوربین عبور می‌کند. از سوی دیگر مدت زمان باز بودن شاتر می‌تواند حتی تا ۳۰ ثانیه و بیشتر نیز طول بکشد که به‌معنی رسیدن ۳۰ ثانیه نور به عکس است (البته اگر سه‌پایه و تریگر  داشته باشید). البته نوع دوربین مشخص می‌کند که می‌تواند از این تجهیزات پشتیبانی کند یا خیر. همچنین، شخص تا زمانی‌که در حوزه‌های خاص همچون عکاسی نجومی مشغول به کار نشود، اکثر تنظیمات پایه نیازهای او را برآورده می‌کند.

هنگامی که از اجسام متحرک همچون کودکان یا حیوانات عکاسی می‌کنید، سعی کنید سرعت شاتر دوربین را کم‌تر از 1/125 تنظیم نکنید، زیرا فوکوس به خوبی انجام نمی‌گیرد و عکس تار می‌شود. این تنظیمات می‌تواند خیلی کم استفاده شود زیرا به این بستگی دارد که آیا شما قصد دارید تا در تصویر خود کمی تاری ایجاد کنید تا اثر حرکت آن جسم را نشان دهید یا خیر. اگر می‌خواهید عکس خود را کاملا ثابت نشان دهید، سرعت شاتر دوربین را افزایش دهید.

نکته‌ی مهم: اگر سرعت شاتر خیلی پایین  مثلا 1/35  و دوربین نیز در دست بوده و روی سه پایه قرار نداشته باشد، تصویر ممکن است تحت تأثیر لرزش قرار گیرد. یک قانون  خوب دیگر در عکاسی این است که همیشه سرعت شاتر را به مقدار بیشترین عدد فاصله کانونی لنز تعیین کنید. به‌عنوان مثال چنانچه از یک لنز 70-200 میلیمتری استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که سرعت شاتر، حداقل 1/200 باشد.

بیایید از زاویه‌ی مخالف آن به موضوع نگاه کنیم. هرچه سرعت شاتر بیشتر باشد درنتیجه زمان باز بودن شاتر کاهش می‌یابد و نور کمتری به حسگر می‌رسد و درنتیجه در مدت زمان عبور نور از حسگر حرکات کم‌تری اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود تا در نهایت عکس‌ کاملا ثابت (منجمد) شود.

باز هم، انتخاب هر یک از این تنظیمات به این بستگی دارد که می‌خواهید با تصویر خود چه چیزی را به دست آورید. اگر می‌خواهید عکسی زیبا از جریان آب یک نهر آرام و روان بگیرید، به سه‌پایه، تریگر و سرعت شاتر پایین‌تری نیاز دارید. این به آن معنا است که مناظر اطراف جویبار، سنگ‌ها، زمین و درختان شارپ بوده و در کانون توجه قرار می‌گیرند اما حرکت آب در این صحنه، تار و در حال حرکت به‌نظر می‌رسد.

این یک روش محبوب در عکاسی منظره است اما اگر می‌خواهید سوژه خود را کاملا منجمد و ثابت نشان دهید، سرعت شاتر بسیار بالاتری را انتخاب کنید. بسیاری از عکاسان ورزشی با سرعت حداقل 1/800 عکس می‌گیرند تا عکس بتوانند ضربه‌‌ی فوتبالیستی که توپ را به تور دروازه می‌دوزد، به‌طور فریز یا ثابت نشان دهند.

هشدار: لازم به یادآوری است که هرچه سرعت شاتر کم‌تر باشد نور بیش‌تری به حسگر می‌رسد و عکس این موضوع نیز صادق است که هرچه سرعت شاتر زیادتر باشد نور کم‌تری به حسگر می‌رسد. می‌خواهید حرکت را ثابت کنید؟ در این صورت نباید سرعت شاتر را به خطر بیندازید اما می‌توانید دیافراگم را برای خنثی کردن، تنظیم کنید. اگر به دلیل اینکه در 1/400 عکس می‌گیرید، دیدید صحنه خیلی تاریک است، می‌توانید اف استاپ (f/stop) را تا عدد f/2.8 پایین بیاورید تا به این ترتیب نور بیشتری به حسگر برسد. اگر قادر نیستید چنین کاری انجام دهید، معلوم می‌شود که گیج شده‌اید. در این موقعیت لازم است تا  ISO خود را مورد بازبینی قرار دهید.

در صورت نیاز به  ایزو، سرعت شاتر و دیافراگم، تنظیمات می‌تواند و باعث خواهد شد عکس شما حفظ و ذخیره شود. ایزو (ISO)  مخفف International Organization Standard است (که تقریبا بی‌معنی است) اما حساسیت حسگر را در دوربین اندازه‌گیری می‌کند. با افزایش عدد ایزو، حساسیت حسگر به نور افزایش می‌یابد و این طور تصور ‌شود که انگار نسبت به مقدار نور موجود، نور بیش‌تری دردسترس قرار دارد. زمانی‌که عکاس در شرایط نور کم می‌خواهد عکس بگیرد، این ترفند کوچک بسیار سودمند است. بااین‌حال، همان‌طور که از مطالب بالا متوجه شده‌اید، این هم نوعی مبادله است.

دوربین جدید شما احتمالا روی ایزو 100 تنظیم شده است. ایزوی 100 برای عکاسی یک هوای آفتابی دلچسب بیرون و منظره مناسب است. در دوربین‌های معمولی می‌توانید به غیر از ایزوی 100، از حساسیت‌های دیگر همچون 250 و سپس 400 و همچنین 600، 800، 1200 و تا 1600 نیز دسترسی داشته باشید. فراتر از این عدد، در دوربین‌های DSLR سطح حرفه‌ای وجود دارند و از عهده‌ی دوربین شما برنمی‌آید و عکس‌های شما نویزدار می‌شود.

به‌عنوان یک قانون کلی، تنظیمات زیر را به خاطر داشته باشید:

• ایزو 100: فضای بیرون و آفتابی
• ایزو 400: فضای بیرون اما در سایه
• ایزو 800: فضای داخلی و روز روشن
• ایزو 1200: فضای داخل و روز ابری

شما می‌توانید از هرکدام از این نقاط شروع به عکاسی کنید و سپس اعداد بالا و پایین را امتحان کنید اما به خاطر داشته باشید که تنظیمات شما به این بستگی دارد که از چه دیافراگم و سرعت شاتر و همچنین چه نوع دوربین و لنزی استفاده می‌کنید.

نکته مفید: اگر با استفاده از نور سنج در منظره یاب دوربین  اطمینان حاصل کنید که میزان نوردهی شما همیشه صحیح اس ، احتمال اینکه با مشکل نویز در تصویر رو‌به‌رو شوید، کم است.

اگر به منظره‌یاب خود نگاه کنید، در پایین آن یک نورسنج کوچک خواهید دید که شبیه به این شکل است:

تاکنون شما در مورد تنظیم دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو، اطلاعات خوبی آموخته‌اید. با تنظیم این سه مورد، می‌توانید نوردهی مناسب تصاویر خود را بدست آورید. فقط کافی است هر یک از آن‌ها را لمس کنید تا زمانی‌که پیکان کوچک/«تیکر» در مرکز صفر قرار گیرد. این نوردهی از نظر فنی «عالی» است، هرچند که بسیاری از عکاسان الویت‌هایی دارند.

من همیشه سعی می‌کنم عدد صفر را هدف بگیرم و سپس در مرحله‌ی پس پردازش سطح‌های خود را تنظیم می‌کنم تا به شکلی که می‌خواهم برسم. بااین‌حال تکنیک‌های من بسته به اینکه تصویر من چیست، دارای نور پس‌زمینه است یا نه، زمان عکس روز است یا خیر، فضای داخلی است یا بیرونی و بسیاری عوامل دیگر، تغییر می‌کند. بسیاری از عکاسان دوست دارند با اندکی نوردهی بالاتر عکس بگیرند و برخی هم تمایل دارند با نوردهی پایین‌تر از حد معمول عکس بگیرند. در نهایت این به‌ نظر شما بستگی دارد، هرچند که یک قانون خوب همان هدف قرار دادن مرکز است تا از آنجا کار را شروع کنید.

هنگام عکس گرفتن از عروسی باید مراقب باشید که طرح لباس به خوبی آشکار باشد. سفید بودن لباس به این معنی است که برجستگی‌ها به‌راحتی در معرض نور و به‌خصوص در زیر نور شدید خورشید قرار می‌گیرند.

اطمینان از مناسب بودن درجه حرارت رنگ، هنگام گرفتن عکس ضروری است. تنظیم صحیح تعادل رنگ سفید باعث می‌شود تا رنگ‌های غیرواقعی از تصویر شما حذف شوند و رنگ‌های طبیعی بیشتری به دست آورید. شما می‌توانید تنظیمات زیر را انتخاب کنید:

AWB: (تراز سفیدی خودکار) یک انتخاب خوب که برای بیشتر حالات به خوبی عمل می‌کند.

Daylight (نور روز): در این‌جا هیچ دانش موشکی وجود ندارد. هنگام عکاسی در نور روز از این مورد استفاده کنید. بهترین استفاده برای یک روز آفتابی و فضای باز.

Cloudy (هوای ابری): این هم که مفهوم آن مشخص و راحت است. هنگامی که در یک روز ابری و از فضای بیرونی می‌خواهید عکاسی کنید، این حالت را تنظیم کنید. در جایی که ابرها همه چیز را از نظر تن و رنگ سرد جلوه می‌دهند، انتخاب این حالت می‌تواند تعادل رنگ را به عکس بازگرداند.

Shade (سایه):  از این تنظیم برای عکاسی در سایه استفاده کنید. درجه حرارت رنگ شما گرم می‌شود تا تن سرد سایه‌ها را جبران کند.

Tungsten (تنگستن): این تنظیم می‌تواند نجات دهنده زمانی باشد که در ساختمان‌های عمومی عکاسی می‌کنید. بسیاری از پاب‌ها، تالارها، اداره‌ها یا دفاتر ثبت‌احوال و حتی بسیاری از کلیساها از این نور دهشتناک برخوردار هستند و این تنظیم، باعث کاهش تأثیر تن رنگ نارنجی می‌شود.

Fluorescent (فلورسنت): این تنظیم یکی دیگر از موارد مناسب برای ساختمان‌های عمومی است. تالارهای دهکده برای روشنایی فلورسنت بدترین هستند! در این‌جا می‌توانید برای خنثی کردن رنگ‌های سبز وحشتناک، از این تنظیمات استفاده کنید.

Flash (فلاش): از این مورد می‌توان زیاد استفاده کرد. هنگامی که تصور می‌شود استفاده از فلاش سودمند است، می‌توان از آن برای بخشیدن مقداری گرمای دلپذیر به عکس، بهره برد.

Custom (سفارشی): این تنظیم برای مواقعی است که می‌خواهید تراز سفیدی را به‌صورت دستی تنظیم کنید. در مورد چگونگی انجام این کار باید به دفترچه‌ی راهنمای دوربین خود مراجعه کنید.

استفاده از تراز سفیدی مناسب کمک می‌کند تا تنگستن نارنجی به رنگ روشن و سفید روشن تبدیل شود.

شما چه تکنیک‌های ساده‌ی دیگری را برای بهتر شدن کیفیت کار عکاسان مبتدی پیشنهاد می‌کنید؟ به‌نظر شما رعایت این نکات در بهبود کار  یک عکاس مؤثرتر است یا یک دوربین حرفه‌ای‌تر؟ نظرات خود را با ما درمیان بگذارید.