بی ام و خودروهای هیدروژنی را درکنار مدلهای برقی تولید خواهد کرد
شکی در آیندهی صنعت خودرو باقی نمانده است، خواه دلخواه ما باشد یا خیر: آینده ازآنِ خودروهای الکتریکی است و این موضوع تغییری نخواهد کرد. دراینمیان، این سؤال همچنان مطرح میشود: چه روشهای دیگری برای تأمین قدرت خودرو برقی وجود دارد؟ برای مثال، بعضی خودروسازان به قدرت هیدروژن روی آوردهاند. شرکت بیامو قصد دارد خودروهای برقی پیلسوختی (FCEV) خود را نیز درکنار نمونههای متکی به باتری (BEV) توسعه دهد و تا سال ۲۰۲۲ واحد کوچکی از خودروهای هیدروژنی را براساس مدل X5 عرضه کند. بهگفتهی قائممقام واحد فناوری پیل سوختی و هیدروژنی بیامو، یورگن گلدنر، واحدهای پیل سوختی به بیامو کمک خواهد کرد در دو دههی آینده، همگی تولیداتش از نوع محصولات پاک باشد.
دقیقا مانند خودروهای برقی فعلی، مدلهای هیدروژنی نیز آلایندهای تولید نمیکند. درواقع، این مدلها خودروهای الکتریکی است؛ چون نیروی محرکهی آنها از موتورهای الکتریکی تأمین میشود؛ فقط بهجای اینکه موتورها از باتریهای بزرگ تغذیه شود، واحدهای پیل سوختی الکتریسیته را تولید میکند و تنها خروجی آنها آب است. بنابراین، از نظر آلایندگی هر دو مدل برقی و هیدروژنی یکسان است.
شایان ذکر است خودروهای هیدروژنی برتریهایی از نمونههای برقی دارند. برای مثال، مسافت بیشتری میپیماید؛ چون هیدروژن انرژی بیشتری تولید میکند. همچنین، سوختگیری آنها در چند دقیقه امکانپذیر است؛ یعنی کافی است همانند نمونههای بنزینی، خودرو خود را به جایگاه سوخت برد و پس از چند دقیقه، به جاده بازگشت. ازجمله معایب خودروهای هیدروژنی نیز، هزینهی آنها و تأمین زیرساختهای لازم است. ایستگاههای سوخت هیدروژن درمقایسهبا نمونههای برقی بسیار کمیاب و هزینهی ساخت خودروهای هیدروژنی بسیار زیاد است. بیامو اعتقاد دارد تا سال ۲۰۲۵ با کمترشدن هزینهها، خودروهای هیدروژنی به سوددهی میرسند.
بیامو میگوید خودروهای هیدروژنی را در رقابت با مدلهای برقی نمیبیند؛ بلکه بهعنوان گزینهای اضافه برای مشتریان در نظر میگیرد. در سال ۲۰۱۵، این خودروساز برای گسترش سامانههای پیل سوختی به تویوتا ملحق شد. نسل اول این محصولات بیامو شامل نمونههای ساختهشده روی سری ۵ جیتی بود. حال با برنامهریزی روی نسل سوم این خودروها، با مشکل کاهش هزینههای تولید روبهرو است.
سامانههای پیل سوختی همچنان از قوای محرکهی مرسوم خودروها گرانتر است؛ اما بهاعتقاد گلدنر، پس از دو دهه از گسترش صنعت مربوط به این خودروها، تا ۵ سال آینده، هزینهها درمقایسهبا مدلهای بنزین و گازوئیل منطقی خواهد بود. گلدنر میگوید سال ۲۰۲۵ قرار است شروع عرضهی خودروهای هیدروژنی باشد. ژاپن و کرهجنوبی و کشورهای دیگر در حال برنامهریزی برای گسترش این صنعت هستند و بین سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰، فرصتی میبینند که هزینهها با فناوری متعارف منطقی شود.
بسیاری از صرفهجویی در هزینهها ازطریق کاهش پلاتینیوم موردنیاز در ساخت بستههای پیل سوختی ممکن میشود. پیشرفتهای بسیاری تاکنون بهوقوع پیوسته؛ اما بیامو درصدد است تعداد پیلهای موردنیاز برای تولید قدرت دلخواه را کاهش دهد. البته با افزایش تولید خودروهای برقی، هزینهی تأمین موتورهای الکتریکی نیز برای خودروهای هیدروژنی کاهش خواهد یافت.
نکتهی مهم در ارائهی هر دو فناوری خودروهای برقی و هیدروژنی، این است که هریک میتواند برای گروهی از مصرفکنندهها مناسب باشد. خودروهای هیدروژنی برای رانندگانی مناسب خواهد بود که اغلب مسافتهای طولانی را طی میکنند؛ درحالیکه خودروهای برقی برای استفادهی شهری میتواند گزینهی مناسبی باشد. گلدنر معتقد است که تا سال ۲۰۲۵، مسافت رانندگی با خودروهای هیدروژنی به بیش از ۵۶۰ کیلومتر میرسد. این مسافت در خودروهای برقی نیز در آینده به این مسافت نزدیک خواهد شد. همچنین، زمان سوختگیری نیز کاهش پیدا خواهد کرد، تا جایی که محصولات برقی و هیدروژنی هر دو برای بیامو منفعت داشته باشد.
خودرو i Hydrogen Next بیامو مدلی مفهومی بود که در نمایشگاه فرانکفوت سال گذشته رونمایی شد. این خودرو میتواند نمونهی مناسبی از ناوگان X5های پیل سوختی بیامو باشد که در سال ۲۰۲۲ قرار است رونمایی شود. در اشتراک با مدل iNext، این خودرو قرار است از موتور الکتریکی روی محور عقب بهره گیرد؛ درنتیجه، دیفرانسیل عقب خواهد بود. درکنار آن، از ژنراتور برای بازیابی انرژی هنگام کمکردن سرعت استفاده خواهد شد. باتری لیتیومیونی کوچکی نیز در عقب تعبیه خواهد شد که عملا نقش میانجی را میان پیشرانه و پیل سوختی ایفا خواهد کرد و قدرت موردنیاز برای سرعتگیری پیوسته را تأمین خواهد کرد.
در این خودرو بیامو، محفظهی پیل سوختی و تجهیزات الکترونیکی نیز زیر کاپوت قرار خواهند گرفت. افزونبراین، دو مخزن ذخیرهی سوخت هیدروژن در نظر گرفته شده است. یکی در مرکز بدنه و زیر خودرو و دیگری زیر صندلیهای عقب قرار میگیرد. این مخزنها از فیبرکربن بههمراه پوشش پلاستیکی ساخته خواهد شد تا بتواند پنجشش کیلوگرم هیدروژن فشرده را در فشار ۷۰۰ بار نگهداری کنند. در طراحی و ساخت آنها نیز از استانداردهای اثباتشدهای استفاده خواهد شد.
درحال حاضر، خودروهای پیل سوختی میتواند بین ۴۰۰ تا ۴۸۰ کیلومتر مسافت را طی کند؛ هرچند بهگفتهی گلدنر، دستیابی به مسافت بیش از ۵۶۰ کیلومتر نیز ممکن خواهد بود. فناوریای که مدل هیدروژنی X5 بهره خواهد برد، میتواند روی پلتفرمهای X6 و X7 نیز استفاده شود. تجربهی رانندگی با این خودرو نیز مشابه نمونههای برقی است؛ چون تنها منبع الکتریسیته تولیدشده فرق میکند. طبق ادعای بیامو، پرکردن مخزن سوخت هیدروژن محصول آنها، تنها چهار دقیقه طول خواهد کشید.
یکی دیگر از برتریهای خودرو هیدروژنی از نمونههای برقی، مسئلهی گرمشدن در هوای سرد است. خودروهای برقی از الکتریسیته برای گرمکردن کابین استفاده میکند که این امر از مسافت طیشدهی خودرو میکاهد. بیامو قصد دارد در محصولات هیدروژنی خود، از گرمای تلفشدهی پیلهای سوختی استفاده کند که تأثیری بر کارایی خودرو نداشته باشد. این گرما و آب اگزوز، تنها آلایندگی خودروهای هیدروژنی است.
طبق تحقیقات، تا سال ۲۰۴۰ هیدروژن بهعنوان منبعی متعارف برای تولید انرژی مطرح خواهد بود. این سوخت بهویژه در صنعت حملونقل استفاده خواهد شد. بسیاری از خودروسازان این ایدهی هوشمندانه را جدی گرفتهاند و برای تسخیر سهم بازار این خودروها در حال رقابت هستند. اکنون با تأکید جهانی مبنیبر تولید خودروهای پاک، بیامو نیز این صنعت را هدف گرفته و زمان را مناسب دیده است تا مشتاقانه تکنولوژی پیل سوختی را تولید کند.
همانطورکه پیشتر بحث شد، دیدگاه کلی دربارهی خودروهای هیدروژنی این است که برخلاف نمونههای برقی، برای سفرهای دورتر مناسب خواهند بود. جاافتادن این فناوری، به توجیه تجاری نیز بستگی خواهد داشت؛ همانطورکه گسترش جایگاههای هیدروژن تأثیر بسیار زیادی بر پیشرفت این فناوری میگذارد.
اکنون در ژاپن، کرهجنوبی، آلمان و کالیفرنیای آمریکا، تعداد جایگاهها در حال افزایش است. برای مناطقی با این ابعاد، ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ جایگاه موردنیاز است؛ بهطوریکه هریک در فاصلهی پنج تا هشت کیلومتری مصرفکنندگان قرار داشته باشد. فعلا در آلمان ۸۰ جایگاه وجود دارد؛ البته برنامههایی وجود دارد که این تعداد تا سال ۲۰۲۵، به ۲۵۰ تا ۴۰۰ مورد افزایش پیدا کند.
البته بیامو منتظر است تا در زمان مطلوب، خودروهای هیدروژنی را برای مشتریان خود عرضه کند. هنوز نیاز مصرفکنندگان به این سو نرفته است؛ هرچند به گفتهی گلدنر، شرکت آلمانی مذکور میخواهد برای این نسل از خودروها آمادگی لازم را داشته باشد تا در زمان خود، با قیمت مناسب آنها را به بازار عرضه کند.