احتمال عرضه بنزین ۱۱ هزار تومانی و افزایش یارانه پرداختی

به گزارش تجارت نیوز، ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون شوراهای مجلس، هفته گذشته گفته بود طرحی را به جریان انداخته است که بر اساس آن، حذف یارانه‌های نقدی و یارانه‌های پنهان به رفراندوم گذاشته شود. طرحی که احتمالا در تلاش است تا یارانه پنهان انرژی (یارانه سوخت و به‌خصوص بنزین) را حذف و به یارانه‌های نقدی اضافه کند. این طرح هنوز به صحن مجلس نرسیده است و به امضاهای بسیاری نیاز دارد؛ اما اگر اجرا شود، قیمت بنزین و مبلغ یارانه چقدر خواهد شد؟ برخی می‌گویند باید منتظر بنزین ۱۱ هزار تومانی باشیم. این گفته درست است؟

اولین موردی که در طرح جدید عنوان شده، موضوع حذف یارانه‌های پنهان است. اگر قرار بر حذف یارانه پنهان انرژی باشد، باید قیمت بنزین واقعی شود. قیمت واقعی بنزین در خلیج فارس حدود ۳۸ تا ۴۰ سنت است که با قیمت دلار آزاد به حدود ۱۰ تا ۱۱ هزار تومان می‌رسد. اکنون قیمت هر لیتر بنزین سهمیه‌ای در ایران ۱۵۰۰ تومان و قیمت بنزین آزاد سه هزار تومان است. ظاهرا دولت روی هر لیتر بنزین سهمیه‌ای حدود ۹ هزار تومان و روی قیمت بنزین آزاد حدود ۸ هزار تومان یارانه پنهان می‌دهد.

سهمیه ماهانه بنزین خودروها ۶۰ لیتر است؛ یعنی در این حالت، مالک هر خودرو ماهانه ۵۶۰ هزار تومان یارانه پنهان انرژی از دولت می‌گیرد. اگر خانواده‌ای سه خودرو داشته باشد، ماهانه ۱٫۵ میلیون تومان یارانه پنهان انرژی از دولت می‌گیرد. یارانه‌ای که افراد فاقد خودرو از آن محروم هستند. در سمت دیگر ماجرا، افزایش قیمت بنزین منجر به تشدید تورم و فشار اقتصادی بر اقشار مختلف می‌شود.

مجلس ادعا می‌کند در قبال واقعی شدن قیمت بنزین، یارانه‌ها هم افزایش پیدا خواهند کرد؛ اما هنوز مقدار تغییر پرداختی به سرپرستان خانوار مشخص نیست. یک محاسبه جدید برای مبلغ یارانه وجود دارد؛ اینکه دولت کل یارانه پنهانی را که سالانه پرداخت می‌کند، حذف کند و معادل آن را به خانوارها یارانه نقدی بدهد.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، ایران سالانه حدود ۸۶ میلیارد دلار (معادل حدود ۲ هزار تریلیون تومان) یارانه‌ی مصرف سوخت پرداخت می‌کند. این عدد به این معنا است که سهم هر ایرانی از یارانه پنهان انرژی روزانه ۶۵ هزار تومان است و در ماه به عددی نزدیک دو میلیون تومان می‌رسد؛ یعنی بنزین ۱۱ هزار تومانی باید با یارانه ماهانه دو میلیون تومانی همراه شود. حال اگر یک خانواده چهارنفره ماهیانه هشت میلیون تومان یارانه بگیرند، چه تأثیری بر تورم و شرایط اقتصادی کشور خواهد گذاشت؟

محمد باقر نوبخت چندی پیش گفته بود دولت سالانه ۱۴۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان می‌دهد. اگر مبنا گفته نوبخت باشد، سهم هر ایرانی از این یارانه روزانه ۴۵ هزار تومان است؛ یعنی یک روز یارانه پنهان هر فرد معادل یک ماه یارانه نقدی است. مجموع ماهانه یارانه پنهان ماهانه برای هر فرد یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان است.