محافظت سرنشینان در برابر تصادفها یکی از مهمترین پارامترهای خودروها است. موسسهی NCAP نیز در همین راستا وظیفهی بررسی و تست خودروها را دارد. در ادامهی تشریح موسسهی NCAP و نحوهی بررسی خودروها در تستها تصادفات، به آزمونهای بررسی سیستمهای حفاظت از عابرین پیاده و کمکی راننده میپردازیم.
حفاظت از عابرین پیاده (Pedestrian Protection)
امتیاز حفاظت از عابرین پیاده از طریق ارزیابی سازهی جلو و عقب خودرو مانند شیشهی جلو، کاپوت، سپر و لبه تیز جلوی آن است. در این تستها، میزان آسیب دیدگی سر، لگن، قسمت بالا و پایین پا مورد ارزیابی قرار میگیرد. خودروهایی که مجهز به ترمز AEB مخصوص عابرین پیاده است، امتیاز ویژهای دریافت خواهند کرد.
ضربه سر
نزدیک به ۱۴ درصد مرگ و میر در جادههای اروپا مربوط به عابرین پیاده میشود که افراد خردسال و کهنسال در معرض خطر بیشتری هستند. عابرین پیاده یکی از آسیبپذیرترین افراد جاده محسوب میشوند که شامل راکبان موتورسیکلت و دوچرخه نیز میشود.
اغلب تصادفات عابرین پیاده در داخل شهرها اتفاق میافتد، جایی که خودروها دارای سرعت متوسطی هستند. سر، قسمت پایین بدن و پاها از مناطق آسیبپذیر عابرین پیاده در اینگونه تصادفات است. به منظور تخمین میزان جراحت ناحیه سر در سوانحی که اتومبیل به یک بزرگسال یا کودک اصابت میکند، مجموعهای از تستهای ضربه در سرعت ۴۰ کیلومتر در ساعت با استفاده از شمایل سر کودک یا بزرگسال انجام میشود. نواحی اصابت ضربه مورد ارزیابی قرار میگیرد و میزان محافظت با واژگانی همچون خوب، کافی، لبمرزی و ضعیف تفسیر میشود.
در این تست میزان جذب انرژی توسط سازه، میزان تو رفتگی و اجزای سیستم محافظتی مانند بالا آمدن کاپوت و عملکرد کیسهی هوای خارجی (در صورت وجود) ارزیابی میشود.
ضربه به بالای پا
شکل کاپوت و لبه جلویی تیز سپر یکی از فاکتورهای بسیار مهم در ضربههای خودرو به عابرین پیاده است، که منجر به ایجاد صدمات شدید لگن و استخوان ران میشود.
به منظور تخمین میزان صدمات وارده به لگن و قسمت فوقانی پا در تصادفات جادهای خودرو با عابرین پیاده یک مجموعه تست با سرعت ۴۰ کیلومتر در ساعت انجام میشود که خودرو با سرعت مذکور به قسمت فوقانی پا اصابت میکند. مکانهای ضربه خورده، مورد ارزیابی قرار میگیرند و خودرو امتیاز خوب، کافی، لبمرزی و ضعیف را دریافت میکند.
جذب حداکثری انرژی توسط سازه و شکل هندسی مناسب قسمت جلوی خودرو به منظور کاهش جراحات وارده موجب ارتقا امتیاز خودرو در این بخش میشود.
ضربه به پایین پا
از جمله جراحاتی که ناشی از ضربه سپر خودرو با عابرین پیاده میشود شامل شکستگی پا، زانو و پارگی رباط است. اینگونه آسیب دیدگیهای مربوط به پا به ندرت منجر به هلاکت شخص میشود ولی مراقبت پزشکی از اینگونه اختلالات همیشگی و دائمی است.
به منظور تخمین خطر آسیب دیدگی پا در چنین تصادفاتی، مجموعهای از تستها بر روی خودرویی که با سرعت ۴۰ کیلومتر در ساعت در حال حرکت است و به قسمت پایین پا اصابت میکند انجام میشود. مکانهای آسیب دیده مورد ارزیابی قرار میگیرند و خودروها امتیاز خوب، کافی، لب مرزی و ضعیف دریافت میکنند. حداکثر میزان جذب انرژی توسط سازهی خودرو و شکل هندسی مناسب قسمت جلوی خودرو به منظور کاهش جراحات وارده موجب ارتقا امتیاز خودرو در این بخش میشود.
ترمز AEB مخصوص عابران پیاده
یکی از عوامل تاثیرگذار در شدت آسیب دیدگی عابرین پیاده سرعت خودرو در هنگام برخورد است. تعدادی از خودروسازان قابلیتی بر روی خودروهای خود تعبیه کردهاند که خودروی را هنگام نزدیک شدن به عابر پیاده، ایمنتر میکند؛ به طوری که با نزدیک شدن به عابر پیاده سرعت خودرو به صورت خودکار به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
موسسه Euro NCAP سه سناریو برای عابرین پیاده در نظر میگیرد که در صورت عدم دخالت سیستم AEB مرگ عابر پیاده بسیار محتمل است. این شرایط عبارت است از: عبور سریع یک بزرگسال از مقابل خودرو (از سمت چپ خودرو)، عبور آرام یک بزرگسال از مقابل خودرو (از سمت چپ خودرو)، عبور سریع یک بچه از میان خودروهای پارک شده به سمت خودرو (از سمت راست خودرو).
این آزمایشها شرایط بحرانی را شبیهسازی میکنند که منجر به تلفات عابرین پیاده در دنیای واقعی میشود. خودرویی که در این تستها به خوبی عمل کند میتوان انتظار داشت که به طور چشمگیری خطر تصادفات عابرین پیاده را در رانندگی واقعی کاهش میدهند. در بسیاری از مواقع، تکنولوژی ترمز AEB عابرین پیاده ممکن است نتواند به طور کامل از وقوع تصادف جلوگیری کند. بدین منظور موسسه Euro NCAP تکنولوژی را مورد تائید قرار میدهد که در آن خودرو کمترین آسیب را به عابر پیاده وارد کند.
سیستم دستیار ایمنی (Safety Assist)
امتیاز سیستم دستیار ایمنی از طریق تست بر روی تکنولوژیهای کمکی راننده مشخص میشود. اینگونه تکنولوژیها به راننده کمک میکند تا از وقوع تصادف جلوگیری کند یا از شدت جراحات بکاهد. در این آزمایشها، موسسهی Euro NCAP کارایی سیستم و عملکرد آن در هنگام رانندگی معمولی و شرایط بحرانی مورد ارزیابی قرار میدهد.
سیستم کنترل پایداری
ESC کمک شایانی به راننده در کنترل خودرو میکند؛ بنابراین از وقوع حادثه جلوگیری میکند یا شدت آسیب دیدگیها را کاهش میدهد. سیستم کنترل پایداری نوعی از تکنولوژی است که پایداری خودرو را به وسیلهی تشخیص و کاهش نیروی ترکشن حفظ میکند.
موسسه Euro NCAP، خودروهایی که از سیستم ESC استفاده میکنند را از سال ۲۰۰۹ امتیاز ویژهای برای آنها قائل بود. مابین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ تستهای عملکردی اضافی بر تمام خودروهای مجهز به این سیستم انجام میشد. این سیستم از طریق انجام تستهایی که به نام حرکت مارپیچ سینوسی (sine-with dwell) مشهور است مورد ارزیابی قرار میگیرد که این تست بر اساس مانور واقعی تغییر مسیر حرکت است.
تستهای مذکور در سرعت ۸۰ کیلومتر بر ساعت با فرمانگیری لحظهای به اندازهی ۲۷۰ درجه انجام میشود. جابهجایی عرضی خودرو، پایداری و توانایی خودرو در حفظ مسیر مستقیم از فاکتورهای مورد ارزیابی محسوب میشود. در سال ۲۰۱۴، نصب این سیستم بر روی تمام خودروهای جدید اجباری شده و موسسهی Euro NCAP انجام آزمایش این سیستم را متوقف کرده است.
هشدار کمربند ایمنی
هشدار بستن کمربند ایمنی یک از راهکارهای مؤثر در ترغیب سرنشینان در استفاده از کمربند ایمنی است. با این وجود اکثر مردم بدون بستن کمربند ایمنی به راه خود ادامه میدهند و اینگونه افراد مستعد آسیب دیدگی در هنگام تصادف هستند. تحقیقات نشان میدهد که افرادی که در خودروی خود از سیستم هشدار بستن کمربند ایمنی (SBR) بهرهمند هستند، نسبت به مالکان خودروهای فاقد این سیستم، بیشتر از کمربند ایمنی استفاده میکنند. هنگام رانندگی وقتی که کمربند باز میشود میزان بلندی صدای تولید شده جهت هشدار برای بستن کمربند مورد ارزیابی قرار میگیرد.
مکان و وضوح هشدار تصویری به منظور در دید بودن این هشدار در افراد با اندازههای مختلف مورد بررسی قرار میگیرد. موسسه Euro NCAP خودروساز را به نصب سیستم SBR برای تمامی صندلیها ترغیب میکند.
سیستم دستیار سرعت خودرو
سرعت بیش از حد یکی از عوامل مهم تصادفات جادهای است. محدودیتهای سرعتی به منظور ایجاد ترافیک روان در مناطق مختلف شهری و غیر شهری اعمال میشود. این کار موجب ایمنی بیشتر وسایل نقلیه موتوری و بقیه استفاده کنندگان از جاده میشود. با انتخاب درست محدودیتهای سرعتی، به ایجاد ترافیکی روان و کارآمد به منظور افزایش ایمنی رانندگی کمک شایانی میشود. پایبندی رانندگان به سرعت مجاز موجب دوری بسیاری از تصادفات خواهد شد و تأثیر آسیب دیدگیها را به طور قطع تسکین میدهد. موسسه Euro NCAP به خودروهایی که از سیستم هشدار سرعت غیر مجاز استفاده میکنند به طوری که به راننده کمک میکند تا سرعت خود را کنترل کند، امتیاز ویژهای اعطا میکند.
موسسهی Euro NCAP با روشهای مختلف سیستم هشدار سرعت غیر مجاز را مورد آزمایش قرار میدهد:
- آگاهی دادن به راننده در مورد سرعت کنونی
- هشدار به راننده هنگامی که سرعت خودرو فراتر از حد نهایی سرعت مجاز برود
- جلوگیری از افزایش سرعت خودرو به بیش از حد مجاز
پیشرفتهترین سیستمهای هشدار سرعت غیر مجاز از هر سه عملکرد فوق بهره میبرند. سیستم هشدار سرعت غیرمجاز، سرعت مجاز در هر جادهای به وسیلهی سیستم تشخیص علائم راهنمایی و رانندگی یا از طریق دریافت اطلاعات به وسیله نقشه دیجیتال بر روی خودرو، بدست میآورند. عملکرد سیستم در تستهای تعریف شده مد نظر قرار میگیرد تا عملکرد این سیستم موجب حواس پرتی راننده نشود. به علاوه، وضوح هشداری که به راننده ابلاغ میشود مورد ارزیابی قرار میگیرد تا از اعلان هشداری مناسب به راننده هنگامی که سرعت خودرو از حد مجاز فراتر رفت، اطمینان حاصل شود.
برای سیستمهایی که به طور فعال حداکثر سرعت مجاز خودرو را کنترل میکنند آزمایشهایی انجام میشود که اطمینان حاصل شود که حداکثر سرعت خودرو به خواست راننده از میزان مجاز فراتر نرفته باشد. میزان دقت سیستم در هر سه عملکرد بررسی میشود.
سیستم AEB در داخل شهر
سیستم ترمز خودکار اضطراری AEB در داخل شهر به راننده کمک میکند تا از تصادفهایی که از پشت صورت میگیرد، جلوگیری کند. این کار با اعلان هشدار و دخالت در سیستم ترمزگیری به طور جزئی یا کامل انجام میشود. ضربههای خودرو به خودرو (پشت سر هم) یکی از شایع ترین تصادفات در جادهها است. در این شرایط تصادف زمانی رخ میدهد که سرعت خودرو زیاد باشد؛ جایی که راننده دچار حواس پرتی شده است و نمیتواند ترافیک پیش روی خود را به موقع تشخیص دهد تا ترمزگیری را به طور کامل یا جزئی انجام دهد.
به منظور جلوگیری از چنین تصادفات پشت به پشت، راننده به وسیله یک هشدار مطلع میشود و در ادامه ترمزگیری به اندازه کافی انجام میشود تا خودرو به طور کامل قبل از اصابت به خودروی جلویی متوقف شود. این تکنولوژی معمولاً به نام سیستم ترمزگیری مستقل در سرعتهای پایین نیز شناخته میشود.
برای سیستمهای AEB درون شهری، موسسه Euro NCAP عملکرد ترمزگیری خودکار و هشدار برخورد از جلو را در سه سناریوی مختلف بررسی میکند: حرکت خودرو به سمت یک خودروی ثابت (سرعت ۳۰ – ۸۰ کیلومتر در ساعت)، حرکت به سمت خودرویی که با سرعت ۳۰ تا ۸۰ کیلومتر در ساعت در حال حرکت است، تعقیب یک خودروی در پیش روی که ناگهانی یا به آرامی ترمز میکند (سرعت خودروی پیش رو ۵۰ کیلومتر در ساعت است).
بیشترین امتیاز به سیستمی تعلق میگیرد که از وقوع تصادف جلوگیری به عمل آورد یا سرعت خودرو را در هنگام تصادف به میزان قابل توجهی کاهش دهد. به این نکته باید توجه شود که تکنولوژی AEB یک سیستم کمکی است و راننده نباید به طور کامل به آن اعتماد داشته باشد. در شرایط چالش برانگیز، فعال شدن سیستم AEB ممکن است به درستی انجام نشود یا به موقع وارد عمل نشود تا از وقوع تصادف جلوگیری کند، هرچند در این شرایط امکان دارد سرعت خودرو به طور محسوسی کاهش یافته باشد. عکس العمل مناسب راننده میتواند در جلوگیری از وقوع تصادف جلوگیری به عمل آورد.
حفظ مسیر در لاین
هنگامیکه به طور ناخواسته از خط جاده خارج میشوید یا بدون راهنما مسیر عوض میکنید، سیستم حفظ مسیر میتواند به راننده هشدار دهد یا وارد عمل میشود. تغییر مسیر به صورت سهوی میتواند خودروی شما را از جاده اصلی خارج کند و در ادامه با خودروی روبرویی یا مانع بیرون جاده برخورد پیش بیاید.
برخی اوقات لحظهای غفلت کافی است تا خودرو از مسیر اصلی خارج شود. این سیستم مکان خودرو در جاده را پایش میکند و در صورتی که به صورت غیر عمدی از مسیر دو لاین خارج شوید این سیستم به شما هشدار میدهد. سیستم حفظ مسیر به راننده کمکم میکند تا مسیر حرکت اشتباه خودرو را اصلاح نماید.
موسسه Euro NCAP به خودروسازانی که سیستم هشدار حفظ خودرو در مسیر یا پشتیبانی حفظ خودرو در مسیر را بر روی محصولاتشان تعبیه میکنند امتیاز ویژهای قائل میشود. هر دو سیستم بر اساس تستهای استانداردی که در جاده آزمایش بر روی خودرو انجام میشود بررسی میشود. عملکرد این سیستم با تخمین زمانی که خودرو از مسیر اصلی خارج میشود یا دخالت را آغاز میکند سنجیده میشود. امتیازات ویژهای به خودروهایی که سیستم هشدار نقاط کور در آنها تعبیه شده است اعطاء میشود.
نظرات