خرید خودرو در خارج از ایران، چگونه است؟
بیشتر افراد در هنگام خرید، به افت قیمت خودرو فکر نمیکنند و معمولا پس از چند سال با یک خودرو از مد افتاده روبرو میشوند. برای جلوگیری از این اتفاق ۳ روش وجود دارد.
روش اول خرید خودرویی که است که در طول زمان بر ارزش آن افزوده شود، در واقع خرید یک خودرو کلاسیک یا سوپراسپرت تولید محدود. برای این کار باید به دنبال یک مدل سالم با کارکرد پایین باشید. مسلماً خرید چنین خودرویی علاوه بر هزینه سنگین، برای زندگی روزمره کار مناسبی نیست و پس از چند ماه، خیلی بیشتر از مبلغ خرید خودرو، باید صرف تعمیر آن کنید؛ پس بنظر میرسد این روش کارساز نیست.
روش دوم، خرید نقدی است که نگرانیهای اقساط باقی مانده را در هنگام فروش خودرو ازبین میبرد. البته هیچوقت به اندازهی مبلغ خرید، پول شما باز نمیگردد پس باز هم کمی ضرر خواهید کرد. ولی حداقل در مقایسه با شرایط اقساطی، مبلغی بیشتر از قیمت واقعی خودرو نمیپردازید.
میانگین قیمت یک خودرو در بازار جهانی، معمولا حدود ۳۳ هزار و ۵۶۰ دلار است که بیشتر مردم همیشه حساب بانکی با موجودی این مبلغ را ندارند. پس با این شرایط روش سوم باقی میماند: لیزینگ.
لیزینگ یکی از کلماتی که است که به محض گفتن آن در معامله، باید منتظر تمام شدن مکالمه بود. مثلا:
فروشنده: بسیار خب، نظرتان در مورد لــیـ...مشتری: نه متشکرم، اصلا حرفش را هم نزنید.
حتی قبل از از اینکه فروشنده کلمه لیزینگ را بگوید جواب منفی مشتری شنیده میشود. مهمترین دلیل ترس افراد از لیزینگ، اتفاقات سالهای گذشته بود با تعطیل شدن شرکتهای لیزینگ و بهره بالا، اتفاق افتاد. دلیل دیگر اطلاعات ناکافی افراد در مورد لیزینگ است. لیزینگ چگونه است؟
ابتد باید روش کار قراردادهای مالی و اقساطی را توضیح دهیم. در این قراردادها، به قیمت خودرو مالیات اضافه میشود و سپس مبلغی به عنوان پیش پرداخت منظور میشود. در مرحله بعد دستورالعملها و مدت زمان اقساط مشخص میشود. این روزها بیشتر مردم قراردادهای ۱۲ تا ۳۶ ماهه را ترجیح میدهند. قسط هر ماه بر اساس قیمت کامل خودرو تقسیم بر تعداد اقساط ضربدر نرخ بهره، به دست میآید.
لیزینگ کمی متفاوت است. در لیزینگ بهای کامل خودرو را پرداخت نمیکنید بلکه سهمی که از آن استفاده میکنید را میپردازید. برای محاسبه سهم، شرکتهای خودروسازی با محاسبات ریاضی و دادههای موجود در سیستم خود، قیمت خودرو را پس از ۳ سال استهلاک به دست میآورند که به آن ارزش پسماند میگویند. مبلغی که خریدار میپردازد شامل: قیمت خودرو منهای ارزش پسماند منهای پیش پرداخت به اضافه مالیات، است.
لیزینگ در بازار جهانی اینگونه محاسبه میشود: فرض میکنیم قیمت یک خودرو ۳۰ هزار دلار است. پس از ۳ سال استهلاک، قیمت خودرو ۴۵ تا ۶۰ درصد افت میکند. در واقع پس از ۳ سال تقریباً نصف ارزش خودرو از دست میرود و قیمت لیزینگ حدود ۱۵ هزار دلار محاسبه میشود. برای محاسبه مبلغ هر قسط، ۱۵ هزار دلار را بر تعداد اقساط (۳ سال، ۳۶ ماه) تقسیم کرده و در عامل بها میکنیم. در بازار امریکا، عامل بها حدود ۰.۰۰۰۱۵ است. برای تبدیل عامل بها به نرخ بهره این عدد را در ۲.۴۰۰ ضرب میکنیم که ۰.۳۶ درصد را به دست میدهد. درست است که از صفر درصد بیشتر است ولی از ۱ درصدی که در شرایط اقساط معمولی وجود دارد، خیلی کمتر است. البته چندین مورد دیگر در لیزینگ وجود دارد مانند مبلغ مالکیت و مبلغ اجاره، ولی این مبالغ فقط چند صد دلار هستند. با این وجود باید مالیات هم در لیزینگ بپردازید که با قسط هر ماه پرداخت میشود. مثلا یک خودرو با قیمت ۳۰ هزار دلار با قسط ماهیانه ۲۶۹ دلار با محاسبه مالیات آن، قسط آن چیزی حدود ۳۰۰ دلار در ماه خواهد شد. پس به مدت ۳ سال با پرداخت ماهیانه ۳۰۰ دلار صاحب خودروی صفر شدهاید.
در پایان مدت زمان لیزینگ با ۳ انتخاب روبرو میشوید. میتوانید خودرو را با توجه به آپشنها و قیمت کلی ذکر شده در قرار داد لیزینگ، خریداری کنید تا سند به نام شما ثبت شود. گزینه دیگر تعویض با یک خودرو جدید است که در ایران قابل انجام نیست. لیزینگ خودرو مانند اجاره آپارتمان است. افت قیمت آپارتمانها و خودروها در مقایسه با خانههای ویلایی، خیلی سریعتر است و هر کارشناس مالی به شما توصیه خواهد کرد که در چیزی که افت قیمت سریع دارد، سرمایهگذاری نکنید.
اما اولین اعتراضی که افراد به لیزینگ دارند این است که نمیخواهند خودرو اجاره کنند، بلکه خواستار مالکیت خودرو هستند. این مورد قابل درک است چرا که حس مالکیت یکی از قویترین عوامل انگیزه دهنده است. ولی باید بلند مدت فکر کنیم. اگر خودرو را با شرایط تحویل بگیرید، حتی پس ۶ سال قسط دادن هم واقعا مالک آن هستید؟ فقط کافی است که چند ماه قسط پرداخت نشود تا متوجه شوید که مالک اصلی خودرو بانک است. تا وقتی که مبلغ کامل خودرو پرداخت نشود، مالکیت با خریدار نخواهد بود. ولی واقعا چند درصد از مردم یک خودرو را به مدت ۶ یا ۷ یا ۸ سال یا حتی بیشتر استفاده میکنند؟ اکثر مردم پس از ۴ یا ۵ سال خودرو خود را با مدل جدیدتر تعویض میکنند. در حقیقت، مردم کشورهای جهان اول، مثل امریکا، هیچوقت مالک خودرو نیستند و در واقع خودرو را اجاره کردهاند. معمولا هم نرخ بهره بیشتری پرداخت میکنند و هنگام تعویض خودرو، هنوز تعداد زیادی از اقساط باقی مانده است.
از نکات مثبت لیزینگ در بازار جهانی، این است که هر ۲ تا ۳ سال یک خودروی مدل جدید در اختیار دارید (که البته همیشه هم شامل ضمانت است) و مبلغ کمی برای آن پرداخت کردهاید، نرخ بهره بسیار پایین میپردازید و البته بیمه GAP را هم فراموش نکنید. اگر تصادف کردید و خودرو کاملاً از بین رفت نباید نگران باشید چرا که شرکت لیزینگ همهی مبالغ را پرداخت میکند. بهتر از همه این است که اصلا نگران افت قیمت خودرو خود نیستید.
البته لیزینگ چند محدودیت هم دارد. اول از همه محدودیت کارکرد است. معمولا بین ۱۶ تا ۱۹ هزار کیلومتر در هر سال محدودیت مسافت دارید که اگر مسافت بیش از این مقدار طی کنید در پایان مدت لیزینگ، به ازای هر کیلومتر چند سنت باید بپردازید. البته برخی شرکتهای خودروسازی حداکثر تا ۱۶۰ هزار کیلومتر در سال را هم منظور میکنند که در زمان عقد قرارداد میتوانید درخواست کنید. دوم باید اعتبار بانکی خوبی داشته باشید و در آخر اینکه نمیتوانید خودرو را شخصی سازی کنید و هر تغییراتی در آن انجام دهید.
امروزه تمام افرادی که در بازار خودرو مشغول به کار هستند از روش لیزینگ استفاده میکنند. افرادی که هنوز بصورت سنتی خرید و فروش میکنند خیلی خیلی کمتر هستند.
راه دیگری که برای فرار از افت قیمت خودرو وجود دارد و شاید بهترین راه باشد، خرید خودرو دست دوم است.