آیا کامیون خودران تسلا صنعت حمل و نقل را دگرگون خواهد کرد؟

هفته‌ی گذشته، ایلان ماسک از بزرگ‌ترین محصول تسلا یعنی کامیون تمام برقی، رونمایی کرد. این کامیون برقی موسوم به سمی (Semi) قابلیت طی کردن مسافت  ۸۰۰ کیلومتر با یک‌ بار شارژ و ظرفیت کشش بیش از ۳۶ تن بار دارد و به فناوری خودران نیز مجهز خواهد بود. سمی از ویژگی اتوپایلوت (Autopilot)، نسل دوم فناوری نیمه خودران تسلا استفاده می‌کند؛ این فناوری قابلیت‌هایی چون ترمز خودکار، سیستم رانندگی در بین خطوط و هشداردهنده‌ی انحراف مسیر را به همراه دارد.

ایلان ماسک، در مراسم رونمایی از سمی که از سال ۲۰۱۹ وارد خط تولید می‌شود، گفت:

تمام کامیون‌هایی که در آینده عرضه می‌کنیم، ویژگی اتوپایلوت را به‌صورت استاندارد در اختیار دارند؛ اتوپایلوت، جهش بزرگی در ایمنی است.

شاید این حرف ایلان ماسک حقیقت داشته باشد. هرساله حدود چهار هزار آمریکایی در تصادفات کامیون‌‌ها جان خود را از دست می‌دهند که در بیشتر موارد، عامل تصادف خطای انسانی است. ظهور کامیون‌های خودران، بدون شک عصر جدیدی در این حوزه به وجود می‌آورد و برای سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفری که در حرفه‌ی رانندگی با کامیون‌ و انتقال بار مشغول هستند، بسیار مهم خواهد بود. به دلیل کمبود پژوهش در این حوزه، دقیقاً مشخص نیست که تأثیر حضور فناوری خودران در کامیون‌رانی تا چه حد خواهد بود. اما می‌توان مطمئن بود که فناوری خودران حتما تغییراتی در کامیون‌رانی به وجود می‌آورد و با نگاهی به تست شرکت‌های مختلف در فلوریدا و کالیفرنیا و دیگر نقاط جهان، می‌توان یک دید کلی از آینده‌ی کامیون‌رانی در کنار فناوری خودران به دست آورد. در ادامه، تأثیر و اهمیت کامیون‌های خودران در صنعت حمل و نقل و وضعیت شغلی راننده‌های کامیون را بررسی می‌کنیم.

بر اساس پژوهش انجام‌شده توسط مؤسسه‌ی GPS واشنگتن دی‌سی، کامیون‌رانی در آمریکا، در رده‌ی شغل‌های متوسط قرار می‌گیرد. میانه‌ی درآمد سالانه‌ی رانندگان کامیون‌های سنگین، ۳۴ هزار و ۷۶۸ دلار است که این مبلغ، ۱۱ درصد از میانه‌ی درآمد سالانه‌ی متوسط کشور آمریکا بیشتر است. شغل کامیون‌رانی برای افراد سیاه‌پوست، لاتین‌تبار و بومیان آمریکایی که به دلیل مشکلات نژادی در دیگر حوزه‌ها‌ی کارگری حضور ندارند، فرصت خوبی برای کسب درآمد به‌حساب می‌آید. اکثر شرکت‌های کامیون‌رانی اتحادیه دارند و برای استخدام به‌عنوان راننده کامیون، به تحصیلات عالی نیازی نیست. احتمالاً با درآمد حاصل از رانندگی کامیون، ثروتمند شدن مشکل است؛ اما برای افرادی که با محدودیت‌های مختلف نژادی روبه‌رو هستند و در طی سه دهه‌ی گذشته، فرصت شغل‌های کارگری کارخانه‌ای را از دست داده‌اند، گزینه‌ی خوبی خواهد بود.

با اینحال رانندگی کامیون، شغل چندان خوبی نیست و باید ساعت‌ها تنها و بدون حرکت پشت فرمان بود و با خستگی روانی آن دست و پنجه نرم کرد. علاوه بر این، رانندگان کامیون که مسافت‌های طولانی طی می‌کنند، شاید تا چند ماه از خانواده و دوستان دور باشند. بنابراین معمولا راننده‌های کامیون، پس از مدتی از این شغل دست می‌کشند که در واقع بر اساس گزارشات موجود، تعداد رانندگان کامیون در آمریکا کم شده است. انجمن رانندگان کامیون آمریکا گزارش داده که در سال سال جاری میلادی، تعداد رانندگان کامیون‌های سنگین حدود ۹۰ درصد کاهش داشته است و تا پایان سال ۲۰۱۷، این شغل با کمبود ۵۰ هزار راننده مواجه می‌شود.

با این‌حال همانند برنامه‌ی ایلان ماسک برای آینده، صنعت باربری روزبه‌روز در حال پیشرفت است. امروزه انتقال ۷۰ درصد اقلام مختلف برابر با ۱۰.۷ میلیارد تن در آمریکا، زمینی و به وسیله‌ی کامیون‌ها انجام می‌شود که حاصل آن، درآمد ۷۱۹ میلیارد دلاری است. به لطف رشد اقتصادی و جمعیت، مؤسسه‌ی حمل و نقل ATA معتقد است که صنعت کامیون‌رانی تا سال ۲۰۲۳، با ۳.۴ رشد مواجه خواهد شد. وجود فناوری خودران در این صنعت می‌تواند بسیار مفید باشد.

رانندگی خودران در مقایسه با جاده‌های شهری، در بزرگراه‌ها آسان‌تر خواهد بود؛ چرا که کامیون‌های بزرگ با مواردی چون عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و چراغ‌های راهنمایی روبه‌رو نیستند و بنابراین بدون نیاز به مانور زیاد، به مسیر خود ادامه می‌دهند. در واقع در بیشتر کشورهای جهان، برخلاف تست‌های تاکسی‌های خودران در آریزونا و پیتسبرگ، اولین تجربه‌ی فناوری خودران با کامیون‌های سنگین‌تر از ۳۰ تن خواهد بود.

اما آینده‌ی کامیون‌رانی چگونه خواهد بود؟ پاسخ به این سؤال، به تعریف هر فرد از کامیون‌رانی بستگی دارد؛ چرا که حداقل تا آینده‌ی نزدیک، کامیون‌رانی به‌طور صد‌ درصد خودران نخواهد شد.

به‌عنوان مثال، ۶ سال از زمان تاًسیس استارتاپ پلوتون تکنولوژی (Peloton Technology) می‌گذرد. هدف نهایی مدیران پلوتون تکنولوژی، ایجاد یک گروه خاص از کامیون‌ها است که به‌صورت گروهی در کنار هم رانندگی کنند و از طریق امواج رادیویی با هم گفتگو کنند. رانندگان این کامیون‌ها فقط درصورتی‌که کامیون آن‌ها سرگروه باشد و دیگر کامیون‌ها به دنبال آن حرکت کنند، لازم است پشت فرمان بنشیند؛ راننده‌هایی که کامیون آن‌ها سرگروه نیست، می‌توانند آزاد باشند، جدول حل کنند، چرت بزنند یا با استفاده از لپ تاپ، شبکه‌ی باربری خود را مدیریت کنند (احتمالا برای این‌کار به آموزش‌های بیشتری نیاز دارند). استارتاپ امبارک (Embark) آینده‌ی فناوری خودران در کامیون‌رانی را به گونه‌ای متفاوت تجسم می‌کند. از نظر مدیران امبارک، کامیون‌رانی آینده مانند کشتی‌های یدک کش است؛ رانندگان کامیون‌ها در خروجی بزرگراه منتظر کامیون خودران می‌مانند تا با رسیدن کامیون، محموله را به بندرگاه یا به عقیده‌ی مدیران امبارک، به «مرکز پخش» منتقل کنند. بر اساس گزارش جدید منتشرشده، شرکت نوپای امبارک در حال تست این سیستم با خودروهای نیمه‌خودران است. در این آزمایش، حمل و نقل انواع یخچال بین تگزاس و کالیفرنیا انجام می‌شود که البته برای بررسی نحوه‌ی عملکرد سیستم، یک راننده در کامیون حضور دارد.

شرکت نوپای استارسکی روبوتیکس (Starsky Robotics) رویکرد دیگری را در پیش گرفته است. این شرکت با استخدام ۶ راننده‌ به‌صورت تمام وقت، به جای قرار دادن آن‌ها در کامیون، یک مرکز تماس برای آن‌ها در نظر گرفته است. این شرکت که در حال تست سیستم خود در بزرگراه‌های فلوریدا است، رانندگان را در یک دفتر کار قرار می‌دهد. این افراد با استفاده از یک دسته فرمان از راه دور، در مسیرهای مشکل مانند جاده‌هایی که در حال تعمیر هستند و چند کیلومتر مانده به مرکز توزیع و پخش، کامیون را به‌صورت دستی هدایت می‌کنند. در باقی مسیر که در بزرگراه انجام می‌شود، کنترل کامیون تماماً خودکار خواهد بود. بر اساس پیش‌بینی مدیران استارسکی روبوتیکس، یک راننده در شیفت کاری هشت ساعته، می‌تواند تا ۳۰ دستگاه کامیون را مدیریت ‌کند. استفان شلتز-آماخر، مؤسس این استارتاپ می‌گوید:

رانندگان از راه دور همه چیز را مدیریت می‌کنند و پس از تمام شدن شیفت کاری، به خانه‌ خود برمی‌گردند.

بر اساس رویکردهای فعلی، کامیون‌های خودران برای مدیریت و رانندگی به افراد کمتری نیاز دارند؛ در واقع کارشناسان شرکت خدمات مالی گلدمن ساکس پیش‌بینی می‌کنند که با ظهور فناوری خودران، در شغل‌های مرتبط با رانندگی تا ۳۰۰ هزار راننده بیکار خواهند شد. البته این مورد تا یک دهه‌ی آینده اتفاق نخواهد افتاد. جانی موریس، مسئول سیاست‌گذاری استارتاپ امبارک می‌گوید:

فناوری خودران، خیلی زودتر از آن‌چه مردم فکر می‌کنند از راه می‌رسد؛ ولی همه‌گیر شدن آن در کل آمریکا به زمان بیشتری نیاز دارد.

شاید در ابتدا استفاده از کامیون‌های خودران فقط در بخشی از آمریکا، مثلا مناطقی که آب و هوای معتدل دارند، اجرا شود؛ چرا که سنسورهای موجود در فناوری خودران فعلی، در آب و هوای برفی عملکرد خوبی ندارند.

همانطور که انتظار می‌رود، اتحادیه‌ی صنف رانندگان کامیون، فناوری خودران کامیون‌ها را زیر سؤال می‌برد. سم لوشه، نماینده‌ی قانونی سندیکای رانندگان کامیون می‌گوید:

فقط مسئله‌ی از دست دادن شغل رانندگان نیست؛ شرایط کاری راننده‌ای که همچنان در کامیون باید حضور داشته باشد هم در میان است. اگر شرکت ادعا کند که راننده واقعا رانندگی نمی‌کند و فقط در کامیون حضور دارد؛ چطور می‌توانیم از احتمال فشار کاری بیش از اندازه بر راننده چشم‌پوشی کنیم؟

اتحادیه صنفی رانندگان کامیون که به‌عنوان نماینده حدود ۶۰۰ هزار راننده کامیون فعالیت می‌کند، در مورد دستمزد پایین رانندگان هم نگران است. درواقع اتحادیه معتقد است که به دلیل کاهش کار دستی انسان هنگام کنترل کامیون، امکان کاهش حقوق وجود دارد. بیکار شدن رانندگان کامیون آمریکا، در برخی ایالت‌ها تأثیر پررنگ‌تری خواهد داشت. بر اساس گزارش مؤسسه‌ی GPS، ایالت‌هایی مانند داکوتای شمالی، وایومینگ، ویرجینیای غربی، میسی‌سیپی و آرکانزاس که بیشترین سهم را در حمل و نقل جاده‌ای با کامیون دارند، حتما تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. ولی هنوز هم برای بررسی تأثیر فناوری خودران بر کامیون‌رانی، به تحقیقات بیشتری نیاز است.

مایا راکیمور، مدیر مؤسسه‌ی GPS و یکی از نویسندگان گزارش تأثیر فناوری خودران بر کامیون‌رانی، از کم‌فکری قانون‌گذاران، سیاست‌مداران و کارشناسان صنعت خودروسازی در رابطه با اثرات جانبی فناوری خودران در حوزه‌های مختلف متعجب شده است. او هنگامی که گزارش خود را در جلسات مختلف کارشناسی ارائه می‌داد گفت:

مشخص نیست که آیا کارشناسان مربوطه قبل از توسعه‎ی فناوری خودران، مدل‌سازی، تحقیق یا پیش‌بینی خاصی در مورد اثرات مخرب این فناوری بر شغل طبقه‌ی کارگر انجام داده‌ باشند.

اولین قوانین مربوط به فناوری خودران در حال تنظیم شدن و رسیدن به کنگره‌ی آمریکا است؛ ولی با توجه به اخبار منتشرشده، خودروهای تجاری مانند کامیون‌ها در این قوانین منظور نمی‌شوند. بنابراین مسئله‌ی قوانین و مقررات کامیون‌های خودران در هر ایالت به‌طور مستقل انجام خواهد شد. جانی موریس، مسئول سیاست‌گذاری استارتاپ امبارک، معتقد است که فقدان تحقیقات در این زمینه، به شرایط مربوط می‌شود:

اندازه‌گیری مواردی که الان در اختیار داریم و روزی از بین می‌رود خیلی راحت‌تر است؛ اما اندازه‌گیری چیزهایی که از طریق نوآوری به وجود می‌آیند بسیار مشکل‌تر است.

شاید بهتر باشد برای درک ظهور فناوری‌ها به تاریخ نگاه کنیم. پس از اختراع خودرو، صنعت درشکه‌سواری از بین رفت؛ ولی با آمدن مدل‌های درون‌سوز، انواع مختلف شغل در صنعت گردشگری و خدمات سفر، صنعت نفت و گاز و اتوبوس‌رانی به وجود آمد.

نظر شما چیست؟ آیا با ظهور فناوری خودران، نسل فعلی کامیون‌ها به سرنوشت درشکه‌‌های سده‌ی ۱۹ میلادی دچار خواهند شد؟