جمع‌بندی نمایشگاه خودروی تهران، قسمت اول: غایبان بزرگ

دومین دور از سری جدید نمایشگاه بین‌المللی خودروی تهران، پنجم تا دهم آذرماه ۱۳۹۶ پذیرای علاقه‌مندان بود. از زمانی که شهر آفتاب، به محل مدرن نمایشگاه‌های مهم ایران تبدیل شده است، نمایشگاه خودروی تهران نیز، وارد عصر جدیدی از فعالیت خود شده و با فضایی بهتر و البته جذاب‌تر، به معرفی صنایع و شرکت‌های فعال در این عرصه می‌پردازد. امسال هم مساحتی در حدود ۸۰ هزار مربع در اختیار برندهای مختلف قرار گرفت؛ اما بسیاری از نام‌های مشهور سال‌های قبل حاضر به شرکت در نمایشگاه بین‌المللی خودروی تهران نشدند. پیش از آغاز نمایشگاه، به معرفی خودروهایی که احتمالا در شهر آفتاب رونمایی شوند پرداختیم. در ادامه‌ی مطلب، به بررسی اجمالی غایبان بزرگ نمایشگاه بین‌المللی خودروی تهران می‌پردازیم.

باتوجه به وجود نمایندگی‌های فعال بی‌ام‌و در سطح کشور و توان مالی قابل توجه این برند، غیبت بی‌ام‌و در نمایشگاه خودروی تهران ۹۶، عجیب به نظر می‌رسید. شرکت پرشیا خودرو به‌عنوان نماینده‌ی رسمی بی‌ام‌و آلمان در ایران اعلام کرده است که هزینه‌ی شرکت در نمایشگاه را صرف زلزله‌زدگان غرب کشور خواهد کرد و البته کاروان کمک‌های این گروه تجاری شامل چندین کانکس و مایحتاج ضروری، به دست مصیبت‌دیدگان این حادثه‌ی دلخراش رسیده است. از سویی دیگر، ضمن تقدیر از مدیران پرشیا خودرو بابت این حرکت انسان‌دوستانه، به نظر می‌رسد که شرکت مذکور تمایلی به حضور در نمایشگاه خودروی تهران نداشته است؛ چراکه برای اجاره‌ کردن غرفه و ساخت دکوراسیون مربوط به آن، باید از چندین ماه قبل از شروع نمایشگاه اقدام می‌شد. باتوجه به اینکه زمین‌لرزه‌ی کرمانشاه، در تاریخ ۲۱ آبان‌ماه امسال روی داد، بی‌علاقگی نمایندگی بی‌ام‌و به حضور در نمایشگاه خودروی تهران، سؤال‌برانگیز است.

شاید بتوان دلیل غیبت پرشیا خودرو را نوع بازاریابی این شرکت دانست. درحالی‌که محصولات وارداتی بی‌ام‌و تقریبا برای بیش از ۹۰ درصد مردم ایران، غیر قابل خرید هستند؛ این برند از راه‌های مؤثرتری برای ارتباط با قشر متمول جامعه و تبلیغات هدفمند، استفاده می‌کند. از سویی دیگر، واردات مدل‌های مدرن بی‌ام‌و به دلیل بسته شدن سامانه‌ی ثبت سفارش و مشکلاتی از این قبیل، در هاله‌ای از ابهام است. به هر صورت، نمایش مدل‌های جدید از بی‌ام‌و مثل سری ۷، سری ۵ و سری۴ که به تعداد محدود در خیابان‌های تهران و با پلاک ملی تردد می‌کنند، می‌توانست برای بازدیدکنندگان نمایشگاه و طرفداران خودروساز باواریا جالب توجه باشد؛ خصوصا زمانی که مرسدس بنز و شرکت ستاره ایران، در نمایشگاه حضور داشتند.

از اتفاقات عجیب و تاحدودی قابل پیش‌بینی در نمایشگاه خودروی تهران، غیبت بسیاری از محصولات لکسوس بود. درحالی‌که شرکت ایرتویا به‌عنوان نماینده‌ی رسمی و قدیمی تویوتا، حضور نسبتا فعالی در نمایشگاه داشت و حتی از نسخه‌ی هیبریدی راو ۴، همراه با کراس‌اورهای سری NX و RX لکسوس رونمایی کرد، خبری از نمایش نسل جدید سواری‌های لکسوس نبود. این خودروها تنوع بسیار خوبی در بازار جهانی دارند و با نسخه‌ی مجهز به پیشرانه‌ی ۲ لیتری در مدل‌های CT، GS، IS و RC، می‌توانند از جذاب‌ترین خودروهای اسپرت وارداتی باشند. به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی لکسوس برای حضور در ایران، شدیدا متمرکز بر شاسی‌بلندهای سری NX و RX باشد؛ چرا که قیمت‌های نزدیک به ۴۰۰ میلیون و ۷۰۰ میلیون تومان برای این کلاس خودرویی، ساده‌تر از سواری‌های اسپرت توسط خریدار احتمالی توجیه خواهد شد.

در سال‌های اخیر، شرکت افرا موتور به‌عنوان نماینده‌ی ولوو در ایران شناخته می‌شود. از سویی دیگر، ولوو سوئد هرگونه ارتباط رسمی با این شرکت را تکذیب می‌کند و خود را فاقد فروشنده‌ یا ارائه‌دهنده‌ی خدمات پس از فروش در ایران معرفی کرده است. به هر صورت، داتیس خودرو با ادعای نمایندگی یک شرکت تیونینگ آلمانی به نام هیکو (HEICO) که خودروهای ولوو را بهینه‌سازی می‌کند در نمایشگاه‌ بین‌المللی تهران حاضر بود و حتی از سدان لوکس و پرچم‌دار S90 رونمایی کرد.

با توجه به اینکه شاهد سرمایه‌گذاری گسترده‌ی ولوو در کلاس خودروهای هیبریدی هستیم، می‌توان امیدوار بود با حضور کراس‌اورهای برقی-بنزینی این برند سوئدی در ایران، به محصولات پاک و دوستدار محیط زیست تنوع داده شود.

باید قبول کرد، یکی از محبوب‌ترین برندهای ژاپنی بازار جهانی، قادر به جذب مخاطب در ایران نبوده است. هوندا و نماینده‌ی رسمی آن، گلرنگ موتور، موفقیت خاصی در پیش‌فروش‌های چند سال اخیر خود نداشته‌اند و خصوصا کراس‌اور محبوب C-RV، برخلاف تولید و تقاضا‌ی بسیار خوب در سراسر دنیا، به‌ندرت در خیابان‌های ایران دیده می‌شود. این شرایط می‌تواند به دلایل گوناگونی از قبیل ضعف در تبلیغات و بازاریابی باشد؛ اما به هر صورت جای خالی هوندا آکورد، سیویک و C-RV به‌عنوان تعدادی از باکیفیت‌ترین خودروهای جهان، در نمایشگاه تهران و جاده‌های کشور احساس می‌شود.

علاقه‌مندان هاچبک‌های اسپرت در ایران، همچنان در حسرت یک خودروی مدرن از برندی صاحب نام هستند. رنو مگان، فقط با مدل چهاردر سدان عرضه خواهد شد و واردات هوندا سیویک هم متوقف شده است.

بدون شک هیوندای کره، موفق‌ترین برند دنیا در زمینه‌ی خودروهای وارداتی به ایران بوده است. محصولاتی مثل توسان، سوناتا و النترا، بیش از یک دهه از حضور خود در بازار کشور را پشت سر می‌گذارند و همچنان با تقاضای خوبی در پیش‌فروش‌های هیوندای مواجه هستند. شرکت آسان‌موتور، از سال ۱۳۸۵ به‌عنوان نماینده‌ی رسمی بزرگ‌ترین خودروساز کره در ایران شناخته می‌شود؛ اما از سویی دیگر، کرمان موتور هم با مونتاژ مدل‌های اکسنت و i20، در حوضه‌ی مدل‌های نسبتا ارزان‌قیمت هیوندای فعال است. هرچند شرکت کرمان موتور در عرضه‌ی خودروهای چینی از برندهای لیفان و جک نیز فعالیت می‌کند، در نمایشگاه خودروی تهران ۹۶ حضور نداشت. باتوجه به اینکه هر دو شرکت‌های آسان موتور و کرمان موتور، با قدرت در نمایشگاه خودروی مشهد و تعدادی دیگر از رویدادهای این‌چنینی در ماه‌های اخیر حاضر بوده‌اند، فقدان آن‌ها در تهران، عجیب به نظر می‌رسد.

شرکت پاکرو قشم، به‌عنوان واردکننده‌ی خودروهای هیبریدی هیوندای به ایران، در نمایشگاه تهران حضور داشت و از مدل جدید سوناتا هیبرید، رونمایی کرد. امیدوار بودیم خودروی مدرن آیونیک، با نسخه‌‌های تمام برقی یا پلاگین هیبرید، در نمایشگاه خودروی تهران دیده شود که البته چنین نشد.

بر کسی پوشیده نیست که بخش اصلی سهام خودروسازی کیا، در اختیار هیوندای قرار دارد و فروش این برند در سطح جهانی، هماهنگ با دیگر شرکت کره‌ای انجام می‌شود. در ایران، اطلس‌ خودرو به‌عنوان نماینده‌ی رسمی کیا حضور دارد و طبیعتا، مستقل از آسان موتور عمل می‌کند؛ اما این شرکت هم مثل نمایندگی هیوندای، در نمایشگاه خودروی تهران غایب بود. به نظر می‌رسد که هزینه‌های بالای حضور در این رویداد، برای نمایندگان غول‌های کره‌ای‌ توجیه نداشته است و آن‌ها هم ترجیح داده‌اند تا با حضور در نمایشگاه‌های محلی و دیگر پویش‌های تبلیغاتی، مخارج خود را بهینه کنند. در زمانی که سایت ثبت سفارش خودروهای خارجی بسته شده و مسلما درآمد واردکنندگان خودرو نسبت به گذشته کاهش داشته است، شرکت کردن در نمایشگاه خودروی تهران، فشار مالی مضاعف خواهد داشت.

کراس‌اور کامپکت کیا نیرو، در صورت عرضه در ایران، می‌تواند گزینه‌ی بسیار خوبی برای علاقه‌مندان به شاسی‌بلندهای شهری با قیمت زیر ۱۵۰ میلیون تومان باشد.

شرکت جهان نوین آریا، نماینده‌ی رسمی خودروسازی نیسان ژاپن در ایران است. از سال ۱۹۹۹ که شرکت‌های نیسان و رنو ادغام شدند، اکثر کشورهای دنیا میزبان یکی از این دو برند هستند. به‌عنوان مثال، محصولات نیسان در غالب مناطق اروپا و آمریکای جنوبی دیده نمی‌شود و رنو در این نواحی حضور دارد. عکس این شرایط در استرالیا، جنوب شرق آسیا و آمریکا اتفاق افتاده است و نیسان به‌عنوان عضو فعال گروه رنو-نیسان (موسوم به آلیانس) فعالیت می‌کند. ایران از معدود کشورهایی است که هر دو برند را میزبانی کرده؛ اما طبیعتا نمایندگان فروش آن‌ها، رفتاری مستقل از یکدیگر دارند. در سال‌های اخیر، فروش بسیار خوب محصولات رنو، شرکت نگین خودرو را در جایگاه یکی از موفق‌ترین واردکننده‌های ایران معرفی کرده است؛ اما در سوی مقابل، شرکت جهان نوین آریا به‌عنوان نماینده‌ی رسمی نیسان، پیش‌فروش‌های چندان موفقی نداشته است. دو محصول اصلی این مجموعه، نیسان ایکس‌تریل و جوک هستند که با توجه به قیمت نسبتا بالا، به ندرت در خیابان‌های ایران دیده می‌شوند. این شرایط، احتمالا مهم‌ترین دلیل غیبت نماینده‌ی نیسان در نمایشگاه خودروی تهران بوده است؛ درحالی‌که مدل‌های متنوع رنو، غرفه‌ی نگین خودرو را به یکی از جذاب‌ترین مکان‌های نمایشگاه تبدیل کرده بودند.

نیسان لیف که به‌تازگی با نسل جدید برای فروش در بازار جهانی معرفی شده است، یکی از بهترین خودروهای تمام برقی دنیا محسوب می‌شود. امیدواریم شاهد رونمایی از این مدل، برای واردات به ایران باشیم.

حدود ۵ سال پیش، سانگ یانگ به‌عنوان شرکتی با پتانسیل تبدیل شدن به قطب جدیدی در صنعت خودروسازی کره جنوبی مطرح شد. با تکیه بر تجهیزات فنی ساخت مرسدس بنز و سرمایه‌گذاری گروه ماهیندرا به‌عنوان غول ثروتمند خودروسازی هندوستان، امید زیادی به موفقیت سانگ یانگ در بازار جهانی بود؛ اما این شرایط ادامه نیافت و به‌آرامی کم‌رنگ شد. درحالی‌که تمرکز این شرکت بر محصولات متنوع کلاس شاسی‌بلند استوار است و مدل‌هایی مثل رکستون، کایرون و اکتیون با استقبال نسبتا خوبی در ایران مواجه شدند؛ حضور سانگ‌ یانگ در بازار جهانی چندان موفق نبود. این برند امروزه با تیوولی و کوراندو در کشورمان فعالیت می‌کند که با پیش‌فروش‌های طولانی‌مدت نماینده‌ی خود، رامک خودرو، همراه با قیمت نسبتا بالا خصوصا در مدل کوراندو، از محبوبیت بالایی برخوردار نیست. چنین شرایطی، مسلما بر عدم حضور رامک خودرو در نمایشگاه خودروی تهران تأثیرگزار بوده‌ است.

انتظار می‌رفت مدل جدید سانگ یانگ تیوولی XLV در شهر آفتاب رونمایی و برای واردات به کشور آماده شود.

عدم حضور معین موتور، نماینده‌ی رسمی پورشه در نمایشگاه خودروی تهران، کاملا قابل پیش‌بینی بود. تا قبل از ممنوعیت واردات خودروهای با پیشرانه‌ی ۲.۵ لیتر و بالاتر، پورشه به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین برندهای فعال در ایران شناخته می‌شد. در آن زمان، نسخه‌های مختلف 911 و پانامرا با قیمت‌های نجومی وارد کشور می‌شدند و البته در کنار محصولات مازراتی، به‌عنوان سمبل خودروهای لوکس ایران، صاحب جایگاهی ویژه بودند. به عقیده‌ی بسیاری از کارشناسان، قانون ممنوعیت واردات خودروهای با حجم موتور بالا که اصطلاحا مدل‌های لوکس نامیده می‌شدند، به دلیل هزینه‌ی میلیاردی مالکان ثروتمند پورشه و مازراتی و بهانه‌ی خروج ارز از کشور، به تصویب رسید. این شرایط، ییش از دیگران، بر فروش خودروهای مختلف پورشه تأثیر گذاشت؛ چراکه عمده‌ی محصولات این برند در آن زمان، حجم موتوری بالای ۲.۵ لیتر داشتند.

امروزه به لطف مجوز واردات خودروی ماکان، مجموعه‌ی معین موتور جان تازه‌ای گرفته؛ اما احتمالا حضور این شرکت در نمایشگاه خودروی تهران به‌صورت تک‌محصول، توجیهی نداشته است.

کمتر کسی تصور می‌کرد میتسوبیشی فرصت عرضه‌ی محصولات در نمایشگاه خودروی تهران را از دست بدهد. اما در کمال ناباوری، خبری از میراژ، لنسر، ASX و اوتلندر در شهر آفتاب نبود. به نظر می‌رسد که شرکت آرین موتور هم با توجه به اینکه محصول جدیدی برای رونمایی نداشته، تدارکی برای حضور در مهم‌ترین رویداد مرتبط با صنعت خودروی ایران ندیده است.

بیش از یک سال، از عرضه‌ی نسخه‌ی هیبریدی اوتلندر در بازار جهانی می‌گذرد؛ اما همچنان اثری از این خودرو در فهرست پیش‌فروش آرین موتور دیده نمی‌شود.

کاهش فروش در محصولات مدرن ام‌جی نیز به چشم می‌خورد. همان‌طور که قابل پیش‌بینی به نظر می‌رسید، ام‌جی GT با قیمت ۱۱۵ میلیون تومان و شرایطی فنی ضعیف‌تر نسبت به ام‌جی 6، توان جذب مخاطب نداشته است. کراس‌اور GS هم قیمتی بیش از ۱۷۰ میلیون تومان دارد و در مقایسه با نسخه‌ی کم‌آپشن هیوندای توسان، صرفا برای کسانی که علاقه‌مند پیشرانه‌ی قدرتمند ۲۱۷ اسب بخار باشند، جالب خواهد بود. در مجموع، تقاضا برای محصولات مدیا موتور، نماینده‌ی رسمی ام‌جی در ایران نیز جالب توجه نیست و عدم حضور این شرکت در نمایشگاه خودروی تهران را در پی داشت.

خداحافظی با این برند محبوب ایتالیایی نزدیک‌ به نظر می‌رسد. در شرایط فعلی، از یک سو امیدی به واردات و فروش محصولات مازراتی با برچسب قیمت میلیارد تومانی دیده نمی‌شود و از سویی دیگر، برنامه‌ای برای فروش مدل‌های جدید آلفارومئو مثل استلویو و جولیا توسط شرکت آلفاموتور وجود ندارد. ادامه‌ی حیات این نمایندگی با خودروی ۵۰۰ میلیون تومانی آلفارومئو 4C که گران‌قیمت و نامناسب برای استفاده‌ی روزانه محسوب می‌شود، مبهم خواهد بود. با این اوصاف، نمی‌توان از آلفاموتور، توقع غرفه‌داری در نمایشگاه خودروی تهران داشت.