در سال ۲۰۱۴ مأموریت مریخ‌نورد ناسا با مشکلی که در تایر آن رخ داد، به تغییر مسیر آن انجامید و در سال ۲۰۱۷ نرم‌افزار حفظ چرخ‌ها و ثبات حرکت آن بروزرسانی شد. با توجه به اینکه هنوز نمی‌توان چرخ یدکی به سیاره مریخ فرستاد و روی مریخ‌نورد نصب کرد، ناسا نیازمند رینگ‌های قوی‌تری برای خودروهای خود است؛ به همین دلیل با استفاده از فناوری لاستیک‌های ارتجاعی که مجهز به ساختار لوله‌ای مش فولادی است، از تایرهای زنجیره‌ای شکل در مأموریت‌های آینده استفاده خواهد کرد.
همین مشکل در زمین نیز وجود دارد و خودروهای آف‌رود (خارج از جاده) با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند؛ تایرهای آینده مورد استفاده در خودروهای آف‌رود نیز می‌تواند شبیه این اختراع جدید ناسا، از آلیاژ نیکل تیتانیوم ساخته شود؛ آلیاژی که ناسا برای ساختن نوع جدیدی از تایرهای مش بدون هوا استفاده کرده است و می‌تواند روی هر نوع سطح ناهمواری حرکت کند و سپس به شکل اصلی خود بازگردد.
شاید خیلی از علاقه‌مندان به فضا دوست داشته باشند بدانند که این تایرها چگونه کار می‌کنند و توضیحات علمی درباره‌ی آن بدانند؛ ناسا در ویدیوهای زیر نحوه عملکرد این تایر را در شرایط سخت و ناهموار سیاره مریخ، شبیه‌سازی کرده است. دیده می‌شود که چرخ مش روی یک سنگ می‌رود و پس از عبور دوباره، شکل تایر به وضع اولیه باز می‌گردد. ظاهرا مولکول‌های این آلیاژ دوست ندارند مانند فولاد اشکال جدیدی به خود بگیرند. بنابراین وقتی چیزی ساختار مش ساخته‌شده از آلیاژ نیکل تیتانیوم را حرکت می‌دهد، مش دوباره به حالت قبل برمی‌گردد.
ویژگی‌های بسیار خوب این لاستیک‌ها به دلیل استفاده از الگوی مش است که موجب کنترل حرکت در بسیاری از سطوح می‌شود. با وجود اینکه مش قابلیت آسیب‌پذیری دارد اما تایرهای ارتجاعی به‌راحتی تغییر شکل نمی‌دهند؛ ولی با حرکت روی سنگ‌های تیز، گودی و تغییر شکل پلاستیکی در آن‌ها ایجاد می‌شود.
مریخ‌نورد ناسا
طراحی عصر فضا قطعا برای خودروهای اکتشافی - با سرنشین یا بدون سرنشین - که هیچ جاده‌ای برای حرکت روی آن ندارند و هنگام پنچر شدن نیز هیچ کمک کنار جاده‌ای برای تماس با آن در دسترس نیست، طراحی جالبی انجام داده است. در واقع جایی که این اتفاقات رخ می‌دهد هیچ هوایی وجود ندارد و نهایت بدشانسی این است که در یک مأموریت فضایی به دلیل عیب ایجادشده در تایر مجبور شوید خودرو را کنار بگذارید.
عصبانی شدن به دلیل پنچر شدن تایر یک رفتار معمول است؛ تصور کنید هزینه‌ی سال‌ها تحقیق و میلیاردها دلار صرف‌شده برای یک پروژه فضایی هدر برود، فقط به دلیل اینکه خودرو به خاطر معیوب شدن چرخ نمی‌تواند به‌طور مناسبی رانندگی و حرکت کند.
ناسا همچنین ویدیویی از تایر جدیدش روی یک جیپ منتشر کرده است که نشان می‌دهد این فناوری می‌تواند به‌خوبی روی خودروی آف‌رود زمینی مورد استفاده قرار گیرد. این فناوری قطعا قابل اعتماد است؛ اما همان‌طور که در مورد داشتن مجموعه‌ای از تایرهای نیکل تیتانیومی انتظار می‌رود، قیمت تمام‌شده‌ی آن بسیار گران است.
ناسا هیچ هزینه‌ای برای ساخت تایرهای حافظه‌دار دکر نکرده است؛ اما با توجه به اینکه تیتانیوم به ازای هر پوند به تنهایی حدود ۲۵۰۰ دلار هزینه دارد، قطعا می‌توان حدس زد که چنین ایده‌ای چقدر باید هزینه داشته باشد. به هر حال باید خود را برای پیشرفت‌های آینده و فناوری‌های نوین آماده کرد؛ اما نمی‌توان به این زودی با لاستیک‌ها و تایرهای معمول خداحافظی کرد.
آلیاژ حافظه‌دار نیکل تیتانیوم
نظرات