خصوصی سازی تسلا توسط ایلان ماسک، چگونه انجام می‌شود؟
ماسک درواقع به دنبال خصوصی کردن شرکت با رقم ۴۲۰ دلار به ازای هر سهم است. سهام شرکت تسلا از سال ۲۰۱۰ به‌صورت عمومی عرضه می‌شود. به همین دلیل تصمیم بر خصوصی شدن باقیمت ۴۲۰ دلار به ازای هر سهم است. رقم ۴۲۰ دلار در هر سهم که ارزش شرکت را چیزی در حدود ۸۵ میلیارد دلار خواهد کرد. البته باید به این نکته هم توجه شود که ۸۵ میلیارد دلار صرفاً ارزش بازار شرکت را نشان میدهد اما بسیاری از سهامداران در این شرایط حاضر نخواهند شد سهامشان را به همین قیمت بفروشند. نتیجه اینکه ماسک مجبور است برای خصوصی کردن شرکت رقمی بسیار بیش از ۸۵ میلیارد دلار هزینه کند.
ماسک برای خرید سهام تسلا به بیش از ۵۰ میلیارد دلار پول نقد احتیاج دارد، وی در توییت خود اعلام کرده است که این مبلغ را در اختیار دارد؛ اما هنوز منبع این پول مشخص نبوده و بانک‌ها نیز این حرف را تائید نکرده‌اند.
ایلان ماسک این پیشنهاد را بعد از انتشار گزارش درآمد ۳ ماهه دوم شرکت که در آن مشخص‌شده بود که تسلا در این دوره سه‌ماهه بیش از ۷۰۰ میلیون دلار ضرر کرده است، مطرح کرده است.
در این بیانیه ماسک گفته است که هنوز تصمیم نهایی دراین‌باره گرفته نشده و همچنین دلایل متعددی برای جنبه‌های مثبت این ایده ذکر کرده است.
در شرکت‌های سهامی عام، تغییرات شدید قیمت سهام باعث برهم خوردن تمرکز کارکنان می‌شود چراکه پرسنل شرکت هم از سهامداران هستند و این به‌نوبه خود کاهش کارایی را در پی خواهد داشت. همچنین شرکت‌های عمومی باید هر سه ماه گزارش درآمد خود را ارائه کنند که فشار زیادی را ایجاد خواهد کرد؛ و باعث خواهد شد که شرکت تصمیماتی را بگیرد که برای مدت کوتاه سه ماه درست باشد ولی در بلندمدت بر ضرر شرکت خواهد بود.ماسک معتقد است که تسلا زمانی در اوج خواهد بود که کارکنان آن بروی کار و آینده شرکت تمرکز کنند نه اینکه نوسانات قیمت سهام شرکت و همچنین سهامداران کوچک که به دنبال آسیب رساندن به شرکت هستند باعث نگرانی و عدم تمرکز آن‌ها شود.
ماسک توضیح میدهد که چگونه می‌تواند یک شرکت خصوصی شود. سهامداران می‌توانند انتخاب کنند که یک سهام‌دار تسلا باقی بمانند یا اینکه زمانی که سهام شرکت به ۴۲۰ دلار یا ۲۰ درصد بیشتر از ارزش سهام فعلی شرکت رسید سهام خود را بفروشند.
کارکنان نیز می‌توانند به‌صورت دوره‌ای سهام و حق تقدم دریافت سهام خود را بفروش برسانند.این راهی است که ایلان ماسک می‌تواند از طریق آن کنترل بیشتری بر تسلا به دست آورد؛ اما این مدیرعامل می‌گوید که وی همچنین قصدی ندارد. بعدازاین توییت ارزش سهام تسلا افزایش یافت و به رقم ۳۷۰ دلار به ازای هر سهم رسید اما دوباره به رقم ۳۶۲ دلار کاهش یافت.
راس گریبر مدیر اجرایی شرکت سرمایه‌گذاری گربر کاواساکی می‌گوید:
این خبر خوبی برای سهامداران این شرکت است زیرا بسیاری از اوراق قرضه شرکت تسلا قابل‌تبدیل بوده و سهامداران می‌توانند با تبدیل آن‌ها به سود خوبی برسند. قابل‌تبدیل بودن اوراق قرضه یک شرکت به صاحبان آن‌ها این اختیار را میدهد که اوراق خود را بعد از رسیدن به مبلغ مشخص و عادلانه به فروش برسانند.
سهامداران بزرگی مانند جورج سوروس، میلیاردر معروف آمریکایی می‌توانند سود خود را از افزایش ارزش سهام تسلا کسب کنند یا ۹۲۰ میلیون دلار اوراق قرضه قابل‌تبدیل در تاریخ مارس ۲۰۱۹ را درزمانی که نرخ تبدیل به ۳۵۹.۸۶۷ دلار رسید را دریافت کنند. صندوق مدیریت سرمایه‌گذاری سروس ۳۵ میلیون دلار اوراق قرضه قابل‌تبدیل در سررسید سال ۲۰۱۹ را در ماه می می ۲۰۱۸ خریداری کرد.
شرکت تسلا ۱.۳۸ میلیارد دلار اوراق قرضه قابل‌تبدیل در سررسید ماه مارس ۲۰۲۱ با همان نرخ بهره منتشر کرده است. البته در سال گذشته به دلیل جذب و خروج سرمایه این نرخ بهره چندین بار تغییر داشته است.
برای شرکت تسلا که در ۹.۵ میلیارد دلار بدهی بلندمدت دارد پرداخت ۲.۳ میلیارد دلار از بدهی به سهامداران به‌صورت سهام فشار بیشتری را از روی شرکت کم می‌کند تا اینکه برای جبران این بدهی به فکر جذب سرمایه‌گذار و تزریق پول نقد به شرکت باشد. قیمت سهام تسلا در ماه سپتامبر گذشته به رکورد ۳۸۹.۶۱ دلار رسید و پس‌ازآن به دلیل عدم موفقیت دررسیدن به اهداف مشخص‌شده و بخصوص تولید انبوه مدل ۳ که مورد انتظار بسیاری از تحلیلگران نیز بود با روند کاهشی در ماه آوریل به رقم ۲۴۴.۵۹ دلار به ازای هر سهم رسید. به همین دلیل موسسه اعتباری مودیز رتبه اعتباری شرکت تسلا را کاهش داد.
چند هفته قبل، تسلا گزارش مالی خود را منتشر کرد که خبر از درآمد ۲.۷۸ میلیارد دلاری و همچنین ۶۱۰ میلیون دلار هزینه‌های سرمایه‌گذاری می‌داد. بااین‌حال درمجموع میزان سود شرکت در سه ماه دوم همچنان منفی بود. یکی از دلایل عدم سودهی تسلا، هزینه‌های زیادی است که بابت رفع مشکلات موجود در کارخانه‌های خود برای رسیدن به اهداف تولید انبوه مدل ۳ پرداخت کرده است.
برخی از تحلیل گران بیان کرده‌اند که هدف ایلان ماسک از این تصمیم، تسلط بیشتر بر تسلا است. البته ماسک در توییتر نیز در پاسخ به این استدلال آورده است: که من هم‌اکنون ۲۰ درصد از سهام تسلا را در اختیاردارم و به این موضوع نیز فکر نخواهم کرد. اساساً هدف من از طرح این موضوع این است که تسلا در شرایط کاری خود در بهترین حالت ممکن باشد و فارغ از تصمیمات و شرایط کوتاه‌مدت بتوانیم بهترین نتیجه ممکن را کسب کنیم و همه سرمایه‌گذاران و کارکنان ما بتوانند بروی هدف‌های خود تمرکز کنند.
از دیگر سهامداران بزرگ و سابق تسلا می‌توان به تویوتا اشاره کرد که در سال ۲۰۱۰ تقریباً ۲۷ درصد سهام تسلا را به قیمت ۵۰ میلیون دلار خریداری کرد و در سال ۲۰۱۶ کل سهام خود در تسلا را به قیمت بالایی به فروش رساند. اگرچه هنوز مبلغ فروش سهام از سوی تویوتا اعلام‌نشده است ولی تحلیلگران اقتصادی رقم این معامله را ۱.۲ میلیارد دلار بیان می‌کنند.
بااین‌حال، به لطف تولید مدل 3 درنهایت، این شرکت در مورد به دست آوردن سود در سه‌ماهه سوم و چهارم سال ۲۰۱۸ خوش‌بین است.
پس‌از انتشار گزارش درآمد، قیمت سهام تسلا تقریباً ۱۰ درصد افزایش یافت. در پایان معاملات روز سه‌شنبه، سهام تسلا تقریباً با ۱۱ درصد افزایش به ۳۷۹.۵۷ دلار در هر سهم رسید.
سؤالات دیگری که باقی‌مانده این است که پول لازم را برای خرید سهام افراد از کجا تأمین خواهد شد. هرچند که ایلان ماسک تأکید کرده است که این مبلغ هنگفت را در اختیار دارد؛ و سؤال دوم اینکه، ماسک بابیان چنین طرحی در توییتر خود قبل از اینکه سرمایه‌گذاران را مطلع کند آیا مرتکب نقض قوانین شده است یا خیر.
طبق گفته سایت marketwatch، خصوصی شدن تسلا و خرید سهام آن بزرگ‌ترین خصوصی‌سازی تاریخ خواهد بود و ارزش این معامله بدون بدهی‌های شرکت به بیش از ۷۲ میلیارد دلار برسد.
اما همان‌طور که ماسک در توییتر خود عنوان کرده است: همه این‌ها بستگی به سهامداران شرکت دارد تا تصمیم خودرا درباره خصوصی‌سازی بگیرند.
به‌هرحال هنوز بعضی از تحلیلگران معتقدند ممکن است ادعای ماسک صرفاً یک بلوف یا یک شوخی باشد اما بعضی دیگر معتقدند اصولاً رفتارهای ایلان ماسک آن‌قدرها هم قابل پیشبینی نیست و ممکن است هر اقدام عجیبی از مدیرعامل شرکت تسلا بربیاید.