اظهارات جسورانه ایلان ماسک درباره آینده فناوری خودران تسلا
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا بهتازگی پیشبینیهای جسورانهای دربارهی توانایی خودروهای الکتریکی شرکت خود برای رانندگی خودران ارائه کرده است. ماسک فکر میکند که پروژه خودرو خودران تسلا زودتر از سایر رقبای خود به نتیجه میرسد و شاید حتی بهزودی تا پایان سال جاری راهاندازی شود.
ایلان ماسک این نظرات را در نشست سرمایهگذاران اظهار کرد و چشمانداز آینده نزدیک خودروهای تسلا مجهز به فناوری خودران را برای رقابت با جنرال موتورز، ویمو و اوبر به تصویر کشید. در اینجا برخی از مهمترین اتفاقات رویداد اخیر تسلا مطرح میشود.
تسلا ریزپردازندهی جدیدی را معرفی کرد که ماسک میگوید در تمام خودروهای جدید نصب خواهد شد و ماسک آن را بهترین چیپ در جهان میداند. تراشه مخصوص خودروهای تسلا توسط سامسونگ در تگزاس ساخته شده است. خودروساز آمریکایی در حدود نیمه راه فرایند طراحی تراشه نسل بعدی است که ماسک تخمین میزند حدود ۳ برابر بهتر از سیستمهای فعلی خواهد بود. ایلان ماسک تخمین زده است که تا اواسط سال ۲۰۲۰، سیستم کاملاً خودران تسلا بهبود خواهد یافت، تا جایی که رانندگان مجبور به توجه کردن به جاده نیستند.
ماسک همچنین گفت که این شرکت طی سالهای آینده در برخی از نقاط ایالات متحده، تاکسیهای خودران را گسترش خواهد داد. تاکسی خودران به مالکان تسلا اجازه میدهد تا خودروی الکتریکی خود را به شبکهی تسلا اضافه کنند که گفته میشود به پلتفرم اوبر یا Airbnb شباهت دارد. ایلان ماسک گفت:
ما بیش از یک میلیون روبوتاکسی در جاده خواهیم داشت. از الان تا یک سال دیگر ما بیش از یک میلیون خودرو مجهز به فناوری کاملاً خودران همراهبا سایر نرمافزارها و تقریباً هر چیزی داریم.
خودروهای مورد اشاره ایلان ماسک دارای فناوری خودران سطح ۵ بدون هیچ محدودیت جغرافیایی هستند و قادر خواهند بود در هر کجای جهان و تحت هر شرایط احتمالی، بدون هیچ محدودیتی رانندگی کنند. البته باید بدانیم امروزه هیچ خودرویی وجود ندارد که مجهز به فناوری سطح ۵ خودران باشد.
ماسک پیشبینی کرد روبوتاکسی تسلا میتواند سودی حدود ۳۰ هزار دلار در سال برای مالک داشته باشد. او همچنین قول داد تسلا بهزودی خودرویی تولید کند که بتواند حداقل ۱.۶ میلیون کیلومتر بدون نیاز به حداقل تعمیر و نگهداری رانندگی کرده و خراب نشود.
بااینحال واکنشهای اولیه به نشست اخیر تسلا مثبت بود. سام ابولزامید، تحلیلگر ارشد مؤسسه نویگنت (Navigant) میگوید ادعاهای مدیرعامل تسلا دربارهی قابلیت تراشه هوش مصنوعی درخورتوجه بود و باید رقبایی مانند انویدیا و Mobileye متعلق به اینتل را متعجب کند. ابولزامید میگوید:
با فرض اینکه سیلیکون سفارشی جدید تسلا بتواند در دنیای حقیقی به ادعاهای آنها برسد، این کامپیوتر در سطح عملکرد بسیار چشمگیر خواهد بود. چنین چیزی بهطور بالقوه قابل مقایسه و حتی بالاتر از محصولات انویدیا و موبایلآی است که سطوح مصرف توان قابل قبولی دارند. تنها پلتفرم محاسبه فعلی که میتواند از ادعاهای تسلا تجاوز کند، Nvidia Pegasus است که قدرت بیشتری مصرف میکند.
اما برخی از کارشناسان نیز زیاد تحت تاثیر ادعاهای مدیرعامل تسلا قرار نگرفتند. شرکای PAVE، ائتلافی غیرانتفاعی از دستاندرکاران صنعت خودرو خودران است که با هدف بهبود درک عمومی مردم از چنین خودروهایی تشکیل شده و بدون اشاره به ایلان ماسک اینطور پاسخ داد:
بحث عمومی دربارهی فناوریهای پیشرفته وسایل نقلیه، به منظور مقایسه با خودروهای کنونی و با استفاده از اصطلاحات نادرست، مخرب و احتمالا خطرناک خواهد بود.
تسلا هماکنون آپشن کاملاً خودران (FSD) را با قیمت ۵۰۰۰ دلار به فروش میرساند؛ قابلیت کاملاً خودران تسلا میتواند خودروی الکتریکی تسلا را بهطور خودکار پارک کرده یا از حالت پارک خارج کند. تغییر خط حرکت و ناوبری در بزرگراه نیز از جمله قابلیتهای مهم این آپشن تسلا به شمار میرود.
تسلا اخیراً بهروزرسانی نرمافزاری جدیدی بهصورت آنلاین برای فعال کردن تغییر مسیر خودکار بدون هیچگونه ورودی از راننده انجام داد. تسلا وعده داده است که تا اواخر سال جاری میلادی، خودروهای مجهز به FSD قادر به رانندگی کاملاً خودران در شهرها خواهند بود و میتوانند علائم رانندگی، چراغهای راهنمایی و تابلوهای توقف را تشخیص داده و به خوبی به آنها پاسخ دهند.
نام «رانندگی کاملاً خودران» فقط برند تجاری است و کارشناسان هشدار میدهند که نمایشدهندهی تواناییهای واقعی خودرو نیست. هنگام فعال کردن این قابلیت با نام «Navigate on Autopilot»، هشداری روی صفحهنمایش مرکزی خودرو ظاهر خواهد شد که به راننده اعلام میکند «قابلیت اتوپایلوت، تسلا مدل ۳ شما را خودران نمیکند». مانند سایر ویژگیهای اتوپایلوت، راننده همواره مسئولیتی در قبال خودرو دارد. رانندگانی که هنگام رانندگی دست خود را از روی فرمان برمیدارند، همواره با خطر مواجه هستند. نظرات ایلان ماسک امروزه بالقوه هستند و باید برای بالفعل شدن آنها در دنیای واقعی، منتظر گذشت زمان بود.
ایلان ماسک میگوید خودروهای تسلا تمام سختافزارهای لازم برای فعال شدن «رانندگی کاملاً خودران» را در اختیار دارند که شامل کامپیوتر پیشرفته داخلی، هشت دوربین با پوشش ۳۶۰ درجه، رادار جلو و حسگرهای اولتراسونیک کوتاهبرد میشود. زمانیکه تاییدیههای قانونی برای فناوری کاملاً خودران گرفته شود، این شرکت میتواند تنها با ارائه بهروزرسانی نرمافزاری، حدود ۴۰۰ هزار دستگاه خودروی حاضر در جادهها را به خودروهای خودران تبدیل کند.
گفته شده که این شرکت به پیشرفتهای خوبی در زمینه شبکه اتوپایلوت دست یافته است؛ اما ادعای جلوگیری مقررات از انتشار بهروزرسانی نرمافزاری اتوپایلوت کمی گیجکننده به نظر میرسد. هماکنون هیچ قانونی در این زمینه وجود ندارد که بتواند تسلا را از انتشار بهروزرسانی جدید منع کند. اما اگر خودروهای تسلا با استانداردهای ایمنی خودرو دولت فدرال مطابقت داشته باشند، این شرکت میتواند هر زمانی مدیرعامل دستور دهد، بهروزرسانی جدید را انتشار دهد.
بیشتر کارشناسان میگویند که خودروهای کاملا خودران هنوز ۱۰ سال تا تکامل فاصله دارند یا حتی با چشمانداز کنونی تسلا قابل قبول نیستند. تقریباً تمام شرکتهایی که هماکنون روی خودروهای خودران کار میکنند، از حسگر پرتو نوری به نام لیدار (LIDAR) بهره میبرند. از جمله این شرکتهای پیشرو میتوان به جنرال موتورز، فورد و ویمو متعلق به گوگل و آلفابت اشاره کرد. اما ایلان ماسک فناوری لیدار را «عصا» مینامد و استدلال میکند که برای خودروهای تسلا بیش از حد گران و نامناسب در میآید.
ماسک در رویداد اخیر به شرکتهایی که از حسگرهای لیزری استفاده میکنند، حمله کرد و گفت:
لیدار کاری احمقانه است و هر کسی که به لیدار تکیه کند، محکوم است.
شرکتهایی که از لیدار استفاده میکنند، معتقد هستند که این حسگر بخشی ضروری برای خودروهای خودران است. کن واشنگتن، مدیر فنی ارشد فورد گفت:
خودروهایی که لیدار، رادار پیشرفته و نقشههای سهبعدی ندارند، خودرو خودران نیستند. آنها خودروهای خوبی برای مصرفکننده هستند که از فناوریهای کمکراننده بهره میبرند، ولی خودران بهمعنای واقعی نیستند.
ادعاهای ماسک دربارهی شبکهی تسلا، سوالات بسیاری برای سرمایهگذاران در مورد هزینه و مسئولیت طرح ایجاد کرد. هنگامی که از او پرسیده شد چه کسی در صورت وقوع تصادف روبوتاکسیهای تسلا مسئول خواهد بود، ایلان ماسک گفت:
احتمالاً تسلا.
تقریباً سه سال است که ماسک از ایدهی راهاندازی رقیبی برای اوبر صحبت میکند. سال ۲۰۱۶ ماسک پیشنهاد خود را برای اضافه کردن خودروهای مالکان به «ناوگان مشترک تسلا» ارائه کرد که بعدها بهعنوان «شبکه تسلا» شناخته شد. شبکهی تسلا سرویسی است که مالکان خودروهای تسلا میتوانند وسایل نقلیه خود را در زمان کار یا تعطیلات به دیگران قرض دهند و درآمد کسب کنند. ماسک اعلام کرد که بهصورت تئوری اگر چنین طرحی عملیاتی شود، میتواند درآمد زیادی برای مالکان محصولات تسلا به همراه داشته باشد.
ایده اخیر بارها مطرح شد و در دوران افزایش فشارهای ناشی از تولید تسلا مدل ۳، ایلان ماسک بار دیگر اینطور گفت:
مزیت تسلا این است که ما میلیونها خودروی مجهز به فناوری خودران داریم که هیچکس دیگری چنین چیزی ندارد. بنابراین من فکر میکنم که ما در بلندمدت دارای بهترین موقعیت رقابتی هستیم.
بااینحال بسیاری از منتقدان درباره اظهارات ماسک هشدار میدهند. راج راجکومار، مهندس برق در مؤسسه رباتیک دانشگاه کارنگی ملون آمریکا در این زمینه گفت:
ادعای تجهیز خودروهای تسلا به سختافزار لازم برای خودمختاری کامل و نیاز آنها به بهروزرسانی نرمافزاری مانند این است که بگوییم ما دانه داریم و تنها به شخم زمین، کاشت، داشت و برداشت نیاز داریم تا بتوانیم محصول آن را بخوریم. آنها اساساً در نقطهی شروع هستند و با فناوری کاملاً خودران سالها فاصله دارند.
هماکنون خودروهای تسلا از منابع مختلفی برای دستیابی به قابلیت رانندگی خودران استفاده میکنند: رادار، GPS، نقشه، حسگرهای اولتراسونیک و موارد دیگر. اما شبیه برخی از رقبای اصلی تسلا، آنها از لیدار استفاده نمیکنند. ایلان ماسک قبلا توضیح داد که او لیدار را بهعنوان جزئی غیرضروری برای وسایل نقلیه خودران میبیند. برای تسلا، دوربینها کلیدهای آینده هستند و ماسک معتقد است که در آینده، دوربین به خودروهای این شرکت کمک میکند تا شرایط مختلف آبوهوایی را تشخیص دهند.
درحالیکه ایلان ماسک روی استفاده از دوربین و بهکار نبردن لیدار برای فناوری خودران اصرار میکند، ویدئویی از عملکرد ضعیف سیستم اتوپایلوت و تصادف تسلا مدل ایکس منتشر شد. خودروی برقی تسلا مدل ایکس ۲۰۱۸ در جادهای پرپیچوخم حرکت میکند و با وجود حضور دست راننده روی فرمان، اتوپایلوت در تشخیص شرایط اشتباه کرده و منجر به تصادف میشود.
ویدئو نشان میدهد که راننده مجبور است هنگام واکنش ندادن اتوپایلوت، اشتباه آن را تصحیح کند. در ویدئو دیده میشود که در پیچهای پشت سر هم، خودرو نمیتواند به خوبی بین خطوط جاده حرکت کند، در نتیجه از مسیر خارج شد. چنین چیزی نشان میدهد که اتوپایلوت میتواند در مسیرهای پرپیچوخم عمل نکند و راننده نیاز به واکنش سریع دارد.
با انتشار این ویدئو، ادعاهای ایلان ماسک درباره آینده فناوری خودرو خودران تسلا با تردیدهای بسیاری مواجه میشود. به نظر میرسد ایدههای ماسک برای آینده فناوری خودران، بسیار خوشبینانه باشند و باید منتظر بمانیم تا ببینیم تسلا چگونه مشکل سیستم نیمه خودران (و نه کاملاً خودران) اتوپایلوت را رفع میکند. اگر تسلا مشکل اتوپایلوت را در شرایط کنونی رفع کند، قطعاً میتواند در آینده سیستم کاملاً خودران را توسعه دهد.