یکی از مهمترین بخشهای خودرو واحد کنترل الکترونیکی موتور (ECU) است. ECU نامهای دیگری هم دارد: برخی به آن مدول کنترل الکترونیکی (ECM) و برخی نیز مدول کنترل موتور (PCM) میگویند. هرچه آن را بنامیم، ECU نقش بسیار مهمی در خودروهای مدرن بازی میکند. ECU کامپیوتر اصلی خودرو است و بسیاری از امکانات خودرو به آن وابستهاند و حتی خودرو بدون وجود ECU نمیتواند حرکت کند. کاری که ECU انجام میدهد، دریافت اطلاعات از حسگرهای مختلف و استفاده از این اطلاعات برای محاسبه و تنظیم زمان جرقهزنی شمعها و میزان پاشش سوخت ازطریق انژکتورها است.
نقش ECU در خودروهای جدید، بسیار حیاتی و گستردهتر است؛ چون امکانات و بخشهای زیادی هستند که ECU کنترل میکند. اگر هر اتفاقی برای ECU بیفتد، خودرو دچار مشکلات فراوان و حتی بیاستفاده میشود. معمولا بروز مشکل در خود ECU یا محاسبات آن، برخی علائم اساسی دارد که با دانستن آنها، میتوانید احتمال بروز مشکل در ECU را بدهید. درادامه، این علائم را معرفی و بررسی میکنیم.
۱. روشنشدن چراغ چک موتور
روشنشدن چراغ چک موتور یکی از اولین علائمی است که نشان میدهد مشکلی در ECU وجود دارد. چراغ چک موتور معمولا زمانی روشن شود که ECU ایرادی در هریک از حسگرهای خودرو احساس کند. البته همیشه نباید روشنشدن چراغ چک موتور را بهپای خرابی ECU گذاشت؛ چون این چراغ حتی میتواند براثر اشتباه محاسباتی ECU نیز روشن شود؛ درحالیکه خودرو ایراد مهمی نداشته باشد. برای دانستن دلیل روشنشدن چراغ چک موتور، دستگاه عیبیاب کامپیوتری (دیاگ) لازم است. دستگاه دیاگ با خواندن کد خطای مرتبط در ECU میتواند به پیداشدن مشکل کمک کند.
۲. جرقهنزدن پیشرانه
یکی دیگر از نشانههای بروز ایراد در ECU مشکلی بهنام جرقهنزدن است. زمانیکه ECU دچار مشکل شده باشد، ممکن است جرقهزنی در یک یا چند سیلندر رخ ندهند و این باعث کاهش توان پیشرانه و لرزش شدید آن میشود. این مشکل ممکن است خودبهخود نیز از بین برود و بهطوردائمی مشاهده نشود؛ ولی هرچه باشد، باید آن را پیگیری کرد و دید دلیلش چه بوده است.
۳. کاهش توان پیشرانه
یکی دیگر از علائم بروز مشکل در کارکرد ECU کاهش تواناییهای پیشرانه است. اگر ECU دچار مشکل باشد، ممکن است نتواند زمان درست پاشش سوخت را محاسبه کند و همین امر ممکن است به کاهش قدرت و گشتاور پیشرانه منجر شود. ECU معیوب میتواند درعین کاهش توان پیشرانه، مصرف سوخت را هم افزایش دهد و بر شتاب خودرو تأثیر منفی بگذارد.
۴. روشننشدن پیشرانه
روشننشدن یا سخت روشنشدن پیشرانه هم یکی دیگر از نشانههای خرابی در ECU است. اگر ECU کاملا از کار افتاده باشد، پیشرانه نمیتواند روشن شود. ممکن است استارتر کار کند و پیشرانه را بچرخاند؛ ولی پیشرانه روشن نخواهد شد؛ چون از کامپیوتر خود دستور ورودی برای پاشش سوخت و جرقهزنی شمعها دریافت نمیکند. این مشکل به این راحتیها عیبیابی نمیشود؛ زیرا دلایل زیادی میتوانند باعث بروز آن شوند؛ درنتیجه حتما در مرحلهی نخست، به دستگاه دیاگ نیاز خواهید داشت تا ببینید ایراد دقیقا در کجاست.
همانطورکه دیدید، ECU نقش مهمی در خودرو دارد و هر ایراد کوچکی در کارکرد آن میتواند خودرو را دچار مشکل کند. ECU در خودروهای امروزی بسیار پیچیده و پیشرفتهتر از قدیم است؛ بههمیندلیل، عیبیابی آن نیز در خودروهای جدید سختتر است. ازاینرو، اگر خودرو جدیدی دارید و علائم خرابی ECU را در آن مشاهده کردید، حتما به تعمیرکار متخصص مراجعه کنید. تعویض ECU نیز کاری تخصصی و پرهزینه است و بهتر است آن را نیز به تکنسین متخصص بسپارید.