آشنایی با اصول دریفت؛ هنر کنترل خودرو از نگاه ژاپنی

حدود ۲۰ سال پیش بود که ویدیوهای جالبی از حرکات جذاب و ترسناک با خودرو، دست به دست می‎شد. در آن دوران اینترنت و پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری آنلاین محتوا مثل امروز نبودند؛ بنابراین کمی طول می‌کشید تا ویدیوهای مختلف در سطح جهانی توزیع شود. از ویدیوهایی صحبت می‌کنیم که در اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی یا اواخر دهه‌ی ۱۳۷۰ خورشیدی از ژاپن می‌رسیدند؛ محتوای اصلی این ویدیوها، همایش‌های شبانه‌ی جوان‌‎های ژاپنی در جاده‌های شهری و کوهستانی و نمایش هنرِ کنترل خودرو بود. اگر چیزی از آن دوران بخاطر دارید، قطعاً جزو اولین نسلِ طرفداران دریفت هستید.

تنها دیدن ویدیوهای دریفت خیابانی ژاپن، سراسر هیجان است؛ واقعا نمی‌توان تصور کرد که پشت فرمان، تجربه‌ی منحرف کردن محور عقب خودرو و بازی کردن با فرمان و سه پدال زیرِ پا برای کنترل دریفت، آن هم در جاده‌های کوهستانی و تاریک ژاپن چه حسی دارد. دریفت یک مهارت جذاب در رانندگی است که در بیشتر کلاس‌های موتوراسپرت نقش دارد؛ دریفت می‌تواند کمک‌کننده یا نقطه ضعف رانندگی باشد اما بدون شک، یک هنر ارزشمند است.

اواسط دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی و ۱۳۸۰ خورشیدی، دریفت بین غربی‌ها مفهوم گسترده‌تری پیدا کرد. بسیاری از علاقه‌مندان به ژاپن سفر کردند تا معنی خالص دریفت را درک کنند. تولید انواع فیلم‌های سینمایی مثل The Fast and the Furious: Tokyo Drift در این دوران انجام شد و با اینکه تصویر کاملی از دریفت نبود، اما در جذب علاقه‌مندان بیشتر مؤثر بود. دریفت چه در سطح آماتور چه حرفه‌ای، امروز یکی از پرطرفدارترین مهارت‌های رانندگی است. تماشای سُر خوردن خودرو در کنترل کامل راننده و نزدیک شدن میلی‌متری به موانع، برای هر کسی جذاب است. این مهارت که از ژاپن به کشورهای مختلف راه پیدا کرد، جزو معدود رشته‌های موتوراسپرت بوده که سریع‌ترین روند توسعه و جذب مخاطب را داشته است. این هنر رانندگی به‌قدری ظرفیت داشته است که امروز در ایران هم باتمام کمبود زیرساخت‌ها، دنبال می‌شود.

در این مقاله، از ابتدا تا انتهای دریفت را بررسی می‌کنیم. ژاپنی‌ها چطور این هنر را خلق کردند؟ دریفت از کجا شروع شد، به کجا می‌رود، در سطح جهانی چه جایگاهی دارد و در ژاپن شرایط چگونه است؟ چرا دریفت عنصری مهم در فرهنگ خودروی ژاپن است؟ با هر خودرویی می‌توان به این رشته وارد شد؟ پاسخ تمام سؤال‌ها با مرور تاریخچه دریفت، هدف شکل‌گیری‌اش و اصول فردی که پایه‌های این مهارت را ایجاد کرد، مشخص می‌شود.

دریفت چیست؟

دریفت یا به‌زبان ژاپنی دوریفتو (Drift) یک مهارت رانندگی محسوب می‌شود که راننده به‌صورت عمدی حالت بیش فرمانی در خودرو ایجاد می‌کند. در این روش راننده به‌دنبال ازبین‌بردن چسبندگی تایرهای عقب یا چهارچرخ است تا پیش از رسیدن به پیچ، کنترل بیش فرمانی خودرو را در دست داشته باشد. هنگام دریفت، کنترل خودرو مشابه پیچیدن در شرایط عادی نیست؛ درواقع محور عقب به‌قدری منحرف می‌شود که برای کنترل خودرو، فرمان‌دهی به‌طور کامل در جهت مخالف پیچ است. یک دریفت کامل و موفق زمانی اتفاق می‌افتد که پیش از رسیدن به مرکز پیچ، زاویه‌ی بین محور عقب و پیچ از محور جلو بیشتر باشد؛ در این شرایط چرخ‌های جلو در جهت مخالف پیچ فرمان‌گیری شده‌اند و راننده با کنترل کامل، تمام پیچ را به همین صورت طی می‌کند.

تفاوت مهمی بین دریفت و پیچیدن قدرتی یا پاور اسلاید (Power Slide) وجود دارد؛ آغاز مرحله‌ی دریفت پیش از پیچ با روش‌های مختلف انجام می‌شود اما پاور اسلاید در هنگام پیچیدن و تنها با گاز دادن بیشتر به‌منظور سُر خودرن محور عقب و بیرون آمدن از یک پیچ انجام می‌شود. البته در برخی شرایط، ترکیب دریفت و پاور اسلاید هم مشاهده می‌شود؛ برای مثال در جیمکانا (Gymkhana) و ویدیوهای نمایشی کن بلاک، دریفت و پاور اسلاید در کنار هم نمایش داده می‌شود. البته کن بلاک به‌دلیل استفاده از خودروهای تمام چرخ محرک، بیشتر روی پاور اسلاید متمرکز است، به‌همین خاطر توصیه می‌کنیم برای نشان دادن دریفت به دوستانتان، ویدیوهای بلاک را انتخاب نکنید؛ دریفت خالص و بدون هیچگونه شلوغ‌بازی اضافه را می‌توانید در ویدیوی زیر مشاهده کنید. 

در مهارت دریفت، راننده باید چند تکنیک مهم را اجرا کند. مقدمه‌ی اصلی دریفت، یادگیری استفاده از کلاچ و تکنیک پاشنه و پنجه در تعویض‌دنده‌ی مسابقه‌ای درکنار درک کردن توزیع وزن خودرو است. در مرحله‌ی بعدی، باید انواع روش‌های شروع و حفظ کردن دریفت را درنظر گرفت. گاز دادن، ترمز دستی، کلاچ‌گیری، دنده معکوس، استفاده از مسیر آفرود، ترمز‌گیری شدید، فرمان‌دهی تهاجمی در سرعت بالا و روش اسکاندیناوی از مهارت‌های مختلف شروع دریفت در مسیرهای متنوع است. به‌طور کلی در دریفت چهار مرحله باید بدون نقص انجام شود؛ شروع دریفت پیش از پیچ، کنترل انحرف محور عقب، تغییر زاویه‌ی مناسب برای پیچ مخالف و حفظ کردن خودرو در مسیر پس از پایان دریفت. در ادامه‌ی مقاله پس از بررسی تاریخچه‌ی کامل، در مورد روش‌های دریفت و تیونینگ خودرو بیشتر می‌خوانید.

دریفت؛ از جاده‌های کوهستانی ژاپن تا موتوراسپرت جهانی

مهارت دریفت از همان سال‌های ابتدایی آغاز موتوراسپرت و مسابقات مختلف وجود داشته است. بسیاری از راننده‌ها در دهه‌ی ۱۹۳۰ میلادی از این روش برای پیچیدن بهتر و سریع‌تر استفاده می‌کردند؛ برای مثال در اولین گرن‌پری‌ها و پیش از جنگ جهانی، دریفت با روش فرمان‌گیری سریع و قرار دادن یک چرخ خارج از آسفالت انجام می‌شد ولی هیچکس این شیوه از رانندگی را در قالب مهارت خاص، طبقه‌بندی نمی‌کرد. تایرهای باریک قدیمی و نبودن هیچگونه تمرکز روی طراحی آیرودینامیک، دریفت در خودروهای مسابقه‌ای چند دهه پیش را آسان می‌کرد. مسابقات رالی کلاسیک هم درعمل، تمرین دریفت آفرود بود؛ در این رقابت‌ها تقریبا چسبندگی بین تایر و سطح جاده وجود نداشت و راننده مجبور بود برای پیچیدن سریع‌تر، زاویه‌ی زیادی بین محورهای خودرو ایجاد کند. البته دریفت، سریع‌ترین روش برای پیچیدن نیست اما در شرایطی که چسبندگی لازم وجود ندارد، راهی مناسب خواهد بود.

دریفت به‌معنای واقعی، اولین‌بار در دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی در جاده‌ها و گردنه‌های کوهستانی ژاپن متولد شد. زمانی‌که مقامات ژاپنی عملیات ساخت جاده‌های کوهستانی را آغاز کردند، اضافه کردن پیچ‌های تند و متعدد باهدف جلوگیری از سرعت زیاد خودروها و ایمنی بیشتر مطرح شد. اما راننده‌های حرفه‌ای، از این مسیرهای زیبا و خطرناک برای افزایش مهارتشان استفاده کردند. طولی نکشید که گردنه‌های کوهستانی یا توگه (tōge) در ژاپن، شب‌ها میزبان علاقه‌مندان رانندگی حرفه‌ای بود؛ پیچیدن با سرعت زیاد در گردنه‌ها، اساس دریفت را تشکیل داد و موتورسیکلت‌سواران ژاپنی از این مهارت که در رالی دیده بودند، استفاده کردند. توگه پشت‌پرده‌ انجام می‌شد و دریفت هنوز هم به‌طور رسمی شناخته نشده بود؛ این شرایط خیلی زود تغییر کرد.

تاکاهاشی در گرن‌پری موتورسیکلت سال ۱۹۶۱

پدرِ دریفت، کنیمیتسو تاکاهشی (Takahashi Kunimitsu) است که سال ۱۹۴۰ در ژاپن متولد شد. تاکاهاشی که امروز ۷۹ سال سن دارد، اولین فرد تاریخ ژاپن بوده که در مسابقات گرن‌پری موتورسیکلت، به‌‌مقام اول دست یافته است. تاکاهاشی ازسال ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۴ در ۱۲۹ مسابقه موتورسیکلت‌ جهانی شرکت کرد و در مجموع به ۱۵ پودیوم و چهار پیروزی با هوندا دست یافت. تاکاهاشی پس از تجربه‌ی تصادف شدید در مسابقات سال ۱۹۶۲ جزیره‌ی من (Isle of Man) از موتورسیکلت فاصله گرفت و در سال ۱۹۶۵، به‌مسابقات اتومبیل‌رانی وارد شد. چیزی که این راننده‌ی ژاپنی را از دیگران متمایز می‌کرد، روش رانندگی‌اش بود؛ در حالی که همه راننده‌ها از بیش فرمانی و انحراف خودرو در پیچ فراری بودند، اما تاکاهاشی با تمام سرعت به پیچ وارد می‌شد و با کنترل بی‌نظیر خودرو و پیش از آن موتورسیکلت، انحراف محور عقب را در دست می‌گرفت. روش رانندگی تاکاهاشی بیش از آنکه برای رقبایش مهم باشد، توجه علاقه‌مندان ژاپنی و به‌خصوص گروه‌های مسابقات غیرقانونی را جلب کرد.

تاکاهاشی (وسط) در کنار جنسن باتن (چپ) و یائوکی ناماموتو (راست)

تا زمانی‌که تاکاهاشی به مسابقات اتومبیل‌رانی وارد شد،پیروزی در مسابقات روی چسبندگی بالا در پیچ‌ها بنا شده بود؛ اما روش پدرِ دریفت بسیار متفاوت و برای تماشاچی‌ها هم جذاب بود. تاکاهاشی پس از ترک موتورسیکلت، سال ۱۹۷۷ پشت فرمان خودروی فرمول یک تیرل (Tyrrell) نشست و به مقام نهم رسید. سال ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۲ مسابقات فرمول ۳۰۰۰ ژاپن میزبان او بود؛ البته از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۶ هم تاکاهاشی با هوندا NSX در مسابقات ۲۴ ساعته لمان شرکت کرد و در رقابت‌های سال ۱۹۹۵ و کلاس GT2 به مقام اول رسید.

  با دیدن رانندگی خاص تاکاهاشی و مسابقات رالی، نسل جوان ژاپن که مسابقه دادن در گردنه‌های کوهستانی را شروع کرده بودند، از بیش فرمانی و کنترل انحراف محورعقب خودرو در پیچ‌ها استفاده کردند. در همین دوران بود که با کمک تاکاهاشی و نمایش جذابش پشت فرمان نیسان اسکا‌ی‌لاین KPGC10، درست مانند مسابقات نسکار آمریکا (NASCAR)، اولین تخم دوریفتو با پیوند مسابقات غیرقانونی و رسمی کاشته شد. یکی از راننده‌های مسابقات غیرقانونی خیابانی که مجذوب رانندگی تاکاهاشی بود، امروز معروف‌ترین شخصیت در دنیای دریفت است.

پادشاه دریفت؛ دوریفتو و افسانه‌ی AE86

روش رانندگی تاکاهاشی همیشه بهترین راه برای پیروزی در مسابقه نبود، اما هواداران زیادی برای پدرِ دریفت به‌دنبال داشت. یکی از این طرفداران مهم که برخلاف بسیاری از راننده‌های مسابقه ژاپن در مسابقات غیرقانونی خیابانی شرکت می‌کرد، کِیچی سوچیا (Keiichi Tsuchiya) بود. سوچیا سال ۱۹۵۶ در ژاپن متولد شد و دوران نوجوانی‌اش را برای رسیدن به هدف بزرگی گذارند؛ پس از سال‌ها رانندگی در گردنه‌های کوهستانی، سوچیا سرانجام سال ۱۹۷۷ اولین مسابقه‌ی رسمی‌اش را پشت سر گذاشت. ‌سوچیا با اینکه در مسابقات رسمی شرکت می‌کرد، اما هنوز هم رانندگی در جاده‌های کوهستانی و تمرین دریفت و هنر کنترل کردن خودرو را فراموش نکرد. او تنها راننده‌ی مسابقه بود که در کنار علاقه‌مندان مسابقات خیابانی، شب و روز هنر دریفت را به‌نمایش می‌گذاشت؛ سوچیا حاضر بود برای افزایش مهارت رانندگی‌اش، خطر مرگ در گردنه‌های کوهستانی ژاپن را بپذیرد. این راننده‌ی دوست‌داشتنی و خوش‌خنده فرد ثروتمندی نبود و با الگو قرار دادن روش رانندگی تاکاهاشی، به‌دنبال تکامل دریفت و البته تحویل بار و کسب درآمد بود.

پیش از تبدیل شدن به راننده‌ی حرفه‌ای، سوچیا روز و شب‌های متعدد مسئولیت انتقال قالب‌های فلزی به مراکز فروش را داشت و از این فرصت برای تمرین دریفت استفاده می‌کرد. قانون سوچیا این بود که هنگام پیچیدن و دریفت، نباید قالب‌های فلزی به‌هم برخورد کنند و صدایی از صندوق عقب شنیده شود. این راننده‌ی افسانه‌ای در سن ۲۱ سالگی هنگام رانندگی در گردنه‌های ژاپن تصادف شدیدی کرد و سه ماه در بیمارستان بستری شد. در اوایل دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی، سوچیا روزها در مسابقات تورینگ ژاپن (All Japan Touring Car Championship) و شب‌ها در رقابت‌های غیرقانونی خیابانی شرکت می‌کرد؛ شهرت و طرفداران بی‌شمار باعث شد تا رسانه‌های خودرویی ژاپن به‌سراغ این راننده‌ی مرموز بروند. همکاری سوچیا با رسانه‌ها و نشریه‌های خودرویی ژاپن باعث افزایش شهرت او شد؛ در سال ۱۹۸۷ سوچیا اولین ویدیوی رسمی از مهارت رانندگی‌اش را در قالب مستند کوتاه «Pluspy» منتشر کرد.

انتشار این ویدئو از طرف سوچیا که حالا در بین علاقه‌مندان پادشاه دریفت (Drift King یا به‌زبان ژاپنی، دوریکین) شناخته می‌شد، الگوی اصلی بسیاری از افراد برای تمرین دریفت و رانندگی تهاجمی در گردنه‌های ژاپن شد. در این ویدئو، سوچیا پشت فرمان تویوتا AE86 در شیب سرپایینی جاده‌های کوهستانی مهارت کنترل خودرو را به‌نمایش می‌گذارد؛ افسانه‌ی پادشاه دریفت و تویوتا AE86 با این ویدئو آغاز شد. AE86 یا در زبان ژاپنی هاچیروکو، یکی از معروف‌ترین خودروهای اسپرت تاریخ به‌خصوص در دنیای دریفت است؛ سوچیا با این مدل که اصلا هم  پیشرانه‌ی قدرتمندی ندارد، سطح‌های پایه تا حرفه‌ای دریفت را در جاده‌های ژاپن طی کرد.

گواهینامه‌ی حرفه‌ای سوچیا، به‌دلیل شرکت در مسابقات غیرقانونی توقیف شد

کوپه‌ی کوچک تویوتا دقیقا مصداق نقل قول معروف پادشاه دریفت است؛ سوچیا سه جمله‌ی ماندگار دارد:

من برای سبقت گرفتن دریفت می‌کنم و هیجان‌انگیزترین روش برای پیچیدن است، نه سریع‌ترین.در مسابقات غیرقانونی جاده‌های کوهستانی، سرعت همه چیز نیست؛ باید جذابیت هم به‌نمایش گذاشت.اگر رقیب من در مسابقه‌ی خیابانی باشید، قطعا تا مرز مرگ خواهید رفت.

سوچیا پس از انتشار ویدیوی دریفتش، بیشتر از همیشه هوادار پیدا کرد؛ اما از طرفی، مستند Pluspy مهر تأییدی بر مشارکت او در مسابقات غیرقانونی خیابانی هم بود. بنابراین پادشاه دریفت در آستانه‌ی اوج شهرت، با جریمه‌ی سنگینی روبه‌رو شد؛ گواهینامه‌ی رانندگی حرفه‌ای و شرکت در مسابقات سوچیا به‌دلیل شرکت کردن در مسابقات غیرقانونی تا یک سال توقیف شد. با اینکه سوچیا مدتی در مسابقات رسمی حضور نداشت، اما این مورد باعث شد تا طرفداران او بیشتر از همیشه شوند؛ سوچیا قهرمان راننده‌هایی بود که از گردنه‌های ژاپن به پیست رسید، اما هنوز هم گذشته‌اش را به‌خاطر داشت.

داستان زندگی سوچیا واقعا جذاب و احساسی به‌نظر می‌رسد، بنابراین طولی نکشید که با الهام از اتفاقات و تجربه‌های پادشاه دریفت، مانگا و سپس انیمه‌ای جاودانه تولید شد. پس از پایان دوره‌ی توقیف گواهینامه، سوچیا دریفت را به سطح جدیدی رساند؛ همکاری او با رسانه‌های خودرویی بیشتر شد و انواع رویدادهای رسمی دریفت درکنار جوانان علاقه‌مند شکل گرفت. سوچیا اوایل دهه‌ی ۱۹۹۰ به طرفداران توصیه می‌کرد که برای رسیدن به هدف رانندگی در پیست، مسابقه در خیابان‌ها را کنار بگذارند. البته این توصیه چندان هم کارساز نبود، به‌همین خاطر اقدام بعدی او بسیار جدی‌تر بود. سوچیا در دوران محرومیت رانندگی در پیست دو رویداد دریفت با همکاری مجله‌های خودرو ژاپن برگزار کرده بود، اما هدف بعدی، شکل‌گیری دریفت در قالب موتوراسپرت بود.

دریفت، مانگا و انیمه؛ Initial D

سوچیا چند ویژگی مهم داشت که باعث شد تا هنرمند ژاپنی شیگنو شوییچی، یک کتاب مصور مفصل با الهام از زندگی پادشاه دریفت خلق کند. مانگای Initial D دقیقا براساس زندگی سوچیا نوشته و به‌تصویر کشیده شده است؛ در این مانگا، یک نوجوان ۱۸ ساله‌ بانام تاکومی فوجیوارا پشت فرمان تویوتا AE86 قرار می‌گیرد و هر روز سپیده دم مسئولیت انتقال توفو از خانه و مغازه‌ی کوچک پدرش به مقصد را دارد. مسیر حرکت تاکومی گردنه‌های کوهستانی ژاپن است و به‌صورت تجربی این نوجوان مهارت دریفت را با کمک‌های نامحسوس پدرش یاد می‌گیرد. در Initial D که بخش مهمی از تاریخ دریفت را تشکیل می‌دهد، سوچیا به‌صورت مستقیم مشاور مانگاکا بود؛ صبحت‌ها و اطلاعات فنی که در این داستان وجود دارد، کاملاق براساس واقعیت شکل گرفته است.

این مانگا از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۳ در ۴۸ قسمت کلی منتشر شد؛ انیمه‌ی پرطرفدار Initial D هم کاملاً براساس این مانگا از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۶ در چند قیمت سریالی و چند نسخه‌ی فیلم بلند تولید شده است. ستاره‌ی Initial D تویوتا AE86 و تاکومی هستند که هر دو دقیقاً به سوچیا و زندگی‌اش اشاره دارند. اگر به دریفت، خودروهای اسپرت دهه‌ی ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ ژاپن و سبک مانگا و انیمه علاقه دارید، Initial D را باید بخوانید و ببینید.

دریفت و موتوراسپرت؛ تاچ‌گذاری رسمی پادشاه دریفت

اولین رویداد رسمی دریفت تاریخ، سال ۱۹۸۶ با همکاری نشریه Carboy در ژاپن برگزار شد؛ سال ۱۹۸۹ رویداد دیگری با حمایت مجله‌ی Video Option شکل گرفت. در این دو همایش دریفت، قانون مشخصی وجود نداشت و سوچیا همراه‌با چند کارشناس، سطح مهارت شرکت‌کننده‌ها را ارزیابی می‌کردند. در کنار شکل‌گیری پیوند دریفت و موتوراسپرت، سوچیا یکی از بهترین لحظه‌های زندگی‌اش را تجربه کرد؛ در مسابقات سوپر جی تی ژاپن سال ۱۹۹۴، سوچیا هم‌تیمی تاکاهاشی شد. همکاری پدر و پادشاه دریفت تا مسابقات ۲۴ ساعته لمان سال ۱۹۹۶ ادامه یافت؛ تیم قدرتمند تاکاهاشی و سوچیا با خودروی هوندا NSX در سال‌های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ مقام‌های اول و دوم لمان را کسب کردند. سوچیا پیش از خلق کردن دنیای رسمی دریفت، در انواع مسابقات جی تی، تورینگ، استقامتی و حتی نسکار پشت فرمان خودروهایی مثل تویوتا AE86، هوندا سیویک، نیسان اسکای‌لاین GT-R، هوندا NSX، تویوتا GT-One، بی‌ام‎و E30 و M3، فورد سیرا کازورث، هوندا پریلود، پورشه 911، دوج وایپر، تویوتا چیسر، مک‌لارن F1 GTR، تویوتا سوپرا و پانوز LMP-1 نشست.

اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ زمانی بود که سوچیا و کارشناس‌های مجله‌های خودرو، ظرفیت واقعی دریفت را درک کردند و اولین اقدامات برای شکل‌گیری تیم‌های کوچک و بزرگ انجام شد. سال ۲۰۰۰ اولین مسابقات قهرمانی دریفت با قضاوت سوچیا و مانابو اوریدو یکی از موفق‌ترین راننده‌های مسابقه و حرفه‌ای ژاپن، بیش از ۴۰ راننده و مشارکت پرشور علاقه‌مندان برگزار شد. در مرحله‌ی اول این رقابت‌ها، تنها دریفت یک خودرو انجام می‌شد اما پس از مرحله‌ی دوم و نام‌گذاری مسابقات به D1 Grand Prix، دریفت هم‌زمان دو خودرو هم برای اولین‌بار در تاریخ انجام شد. البته دریفت دو خودرو براساس قانون مسابقه خیابانی بود و با رقابت‌های امروز تفاوت داشت؛ اگر بین دو خودرو فاصله ایجاد می‌شد، خودرو اول پیروز محسوب می‌شد. سوچیا پس از برگزاری اولین دوره از مسابقات D1 Grand Prix هدفش از دریفت را بیان کرد:

هدف ما، بزرگ شدن در سطح فرمول یک است؛ شاید در ۱۰ تا ۲۰ آینده به این هدف نزدیک شویم.

با نزدیک شدن به دهه‌ی ۲۰۰۰، پوشش رسانه‌های ژاپن از دریفت بیشتر و به‌دنبال آن، تقاضای جهانی برای آشنایی با این رشته‌ی تازه‌وارد موتوراسپرت، بیشتر شد. سال ۱۹۹۶ گروهی از دریفترهای حرفه‌ای ژاپن به همراه سوچیا باهدف نمایش اصول دریفت به آمریکا رفتند؛ در پیست ویلو اسپرینگز (Willow Springs) راننده‌های حرفه‌ای، دریفت اصیل را به آمریکایی‌ها نشان دادند و غربی‌ها شیفته‌ی این مهارت شدند. سوچیا و همکارانش برای صادر کردن دریفت به جهان، آمریکا را سکوی پرتاپ انتخاب کردند؛ سال ۲۰۰۳ مسابقات دریفت مشابه D1 ژاپن به پیست آیرویندل (Irwindale) که میزبان رقابت‌های نسکار و سرعت بود رسید. امروز آیرویندل را شهر دریفت آمریکا می‌دانیم، چرا که ژاپنی‌ها از این منطقه صادرات این رشته را آغاز کردند. سال ۲۰۰۳، فرمولا دریفت (Formula Drift) به‌عنوان معتبرترین و حرفه‌ای ترین سطح دریفت خارج از ژاپن آغاز به‌کار کرد؛ در فرمولا دریفت به قوانین فنی خودروها تأکید شده بود تا تنها راننده‌ها و تیم‌های حرفه‌ای توان ورود به این سری را داشته باشند.

اولین فصل از فرمولا دریفت آمریکا سال ۲۰۰۴ در چهار مرحله برگزار شد؛ اولین راننده‌های فرمولا دریفت همه سابقه‌ی رانندگی حرفه‌ای در رشته‌های دیگر مثل رالی و حرکات نمایشی داشتند. در طول سال‌های گذشته، فرمولا دریفت در کشورهای مختلف جهان زیرمجموعه پیدا کرد و مسابقات در چند کلاس مختلف برگزار شد. پس از پایان موفقیت‌آمیز بنا کردن ساختمان رسمی دریفت در موتوراسپرت، سوچیا به کشورهای مختلف سفر کرد تا رویدادهای حرفه‌ای و آماتور را برای کشف استعدادهای درخشان را پایه‌ریزی کند. پادشاه دریفت هنوز هم هدف گسترش دریفت در سطح جهانی را دنبال می‌کند و هر ازگاهی هم در گردنه‌های کوهستانی ژاپن، مهارتش را محک می‌زند. آخرین دستاوردهای سوچیا تا امروز شامل سرپرستی راننده‌ها و بدلکاران و هنرپیشگی در فیلم سینمایی The Fast and the Furious: Tokyo Drift، قضاوت در رقابت‌های اروپایی دریفت، آموزش دریفت و انتشار سری ویدیوهای The Drift Bible و بررسی فنی خودروهای اسپرت  است.

دریفت در سال ۲۰۱۹

دوران مدرن دریفت، هنوز هم مانند سوچیا دو روی سکه دارد؛ مسابقات رسمی و خیابانی. بسیاری از علاقه‌مندان معتقدند که دریفت در قالب موتوراسپرت ترکیب مناسبی نیست؛ دریفت اصیل و قهرمان‌های واقعی تنها در گردنه‌های کوهستانی وجود دارند. قضاوت در این مورد بسیار مشکل است چرا که همان‌طور که در تاریخچه دریفت خواندیم، پیست و موتوراسپرت نقش مهمی در افزایش محبوبیت این مهارت رانندگی داشت و از طرفی، بنیان‌گذار و پادشاه دریفت هنوز هم به رانندگی در جاده‌های کوهستانی ادامه می‌دهد. درهر صورت، با وجود رشد سریع دریفت رسمی، هنوز هم دریفت خیابانی در ژاپن و حتی برخی کشورهای دیگر به‌‌ویژه روسیه و برخی مناطق اروپا زنده است. بسیاری از جوانان همچنان با مهارت دیوانه‌وار در جاده‌های پر پیچ و خم با جانشان بازی می‌کنند و در تلاش هستند تا روح دریفت را زنده نگه دارند. در بخش موتوراسپرت، دریفت را باید یکی از سریع‌ترین رشته‌های در حال رشد دانست؛ امروز در بیشتر مناطق جهان من جمله کشور خودمان، دریفت طرفداران بی‌شمار دارد و انواع رقابت‌های رسمی با حمایت اسپانسرها برگزار می‌شود.

D1 Grand Prix، فرمولا دریفت و سری حرفه‌ای اروپا معتبرترین و بزرگ‌ترین رقابت‌های دریفت در جهان هستند؛ در خاورمیانه نیز، دریفت به‌صورت مستقل از آمریکا و ژاپن دنبال می‌شود. برای مثال در ایران، مسابقات کاملاً داخلی برگزار می‌شود. قوانین این مسابقات براساس قوانین فرمول دریفت آمریکا است؛ اما در بیشتر بخش‌ها براساس نظر مقامات فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی تغییرات مورد نیاز در آن لحاظ شده است.

از سال ۲۰۱۷ فدراسیون جهانی اتومبیل‌رانی (FIA) هم حمایت رسمی‌اش از دریفت را با مسابقه بین‌المللی، آغاز کرده است. در اولین دوره از مسابقات دریفت جهانی FIA، ایران هم یک نماینده داشت که طبق انتظار در برابر رقبای ژاپنی کاری از پیش نبرد. در کشورهای عربی، دریفت به‌گونه‌ای کاملاً متفاوت اجرا می‌شود؛ در دریفت خیابانی و غیرقانونی کشورهای عرب موسوم به تفحیط یا هجوله، راننده پشت فرمان خودروی استاندارد قرار می‌گیرد و با سرعت بالای ۱۸۰ کیلومتربرساعت، خودرو را در بزرگراه به چپ و راست هدایت می‌کند. معمولاً بزرگراه‌های ریاض صحنه‌ی اصلی این نوع دریفت است؛ برخلاف دریفت واقعی، هجوله بیشتر با خودروهای ارزان‌قیمت و دیفرانسیل جلو و هدف جلب توجه در ترافیک انجام می‌شود. کاملاً مشخص است که هجوله شباهتی با دریفت ژاپنی ندارد و نوعی تفسیر متفاوت از رقابت‌ و حرکات نمایشی خیابانی است.

خودروهای دریفت چه ویژگی‌هایی دارند؟

اولین مرحله برای ورود به دنیای دریفت، خرید یک خودروی دیفرانسیل عقب و مجهز به جعبه‌دنده‌ی دستی است؛ البته با مدل‌های خودکار هم می‌توان در سطح آماتور و نمایشی کارهایی انجام داد، ولی برای کنترل کامل خودرو، تعویض دنده دستی و پدال کلاچ لازم است. این نکته را هم باید بخاطر داشته باشیم که دریفت با خودروهای دیفرانسیل جلو هم امکان‌پذیر اما نیازمند مهارت بالا و تیونینگ بیشتر است؛ با این وجود، اگر رقابت بین دو خودروی محور جلو و محور عقب باشد، مدل دیفرانسیل جلو هیچ شانسی نخواهد داشت. برای رقابت در سطح پایه یا حرکات نمایشی کوچک، پیشرانه‌ای با قدرت ۱۵۰ اسب‌بخار کافی است؛ با چنین خودرویی می‌توان اصول مقدماتی دریفت با سرعت‌های ۶۰ تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت را یاد گرفت.

خودرو باید بدون سیستم‌های کنترل کشش و چسبندگی باشد (یا این سیستم‌ها را بتوان غیرفعال کرد)، چند سری تایر مناسب و دیفرانسیل لغزش محدود (LSD) از دیگر موارد مورد نیاز برای دریفت است. خودروهای حرفه‌ای دریفت معمولا حداقل ۵۰۰ اسب‌بخار قدرت دارند و در بخش قوای محرکه، تعلیق و فرمان به‌صورت سفارشی تیونینگ شده‌اند. همان‌طور که بارها در رانندگی سوچیا با خودروهای معمولی دیده‌ایم، دریفت با سیستم تعلیق استاندارد کارخانه‌ای ممکن است اما با‌ نصب کویل‌اور، شرایط بسیاری بهتری ایجاد می‌شود. کویل‌اور قابلیت تنظیم هم دارد، بنابراین به‌راحتی می‌توان سطح لرزش‌گیرها، کمبر و ارتفاع را تغییر داد تا بهترین فرمان‌پذیری و چسبندگی ایجاد شود. برای برطرف کردن کم‌فرمانی هم می‌توان از آنتی‌رول‌بارهای مستحکم به‌خصوص در بخش عقب استفاده کرد.

خودروها هنگام دریفت، در نهایت عملکرد قوای فنی قرار می‌گیرند بنابراین یکی از مهم‌ترین موارد، استفاده از سیستم‌های پیشرفته و کارآمد سوخت‌رسانی و خنک‌کننده است. رادیاتور حرفه‌ای، اینترکولر بزرگ که در معرض هوا باشد و روغن موتور بسیار در عملکرد خودروهای دریفت، اهمیت دارد. کلاچ، سیستم اگزوز، دیفرانسیل و توربوشارژر از دیگر بخش‌های مهم دیگر قوای فنی هستند که باید ارتقا داده شوند. در خودروهای ارزان‌قیمت که قدرت بالایی ندارند، برای شروع می‌توان از تایرهای دست دوم برای محور عقب استفاده کرد؛ اما همیشه تایرهای جلو باید صفرکیلومتر و سالم باشند تا نهایت چسبندگی وجود داشته باشد. قدرتمندترین خودروهای دریفت از تایرهای مخصوص یا سمی‌اسلیک (semi-slick) استفاده می‌کنند.

در طول سال‌های گذشته، برخی خودروها از نظر راننده‌های دریفت عملکرد بهتری دارند. مثلا خودروهای شاسی S نیسان از بهترین مدل‌های برای شروع دریفت هستند؛ مزدا RX-7، نیسان 350Z، بی‌ام‌و E36 و E46، نیسان اسکای‌لاین R33، تویوتا AE86 و GT86، مزدا MX-5، تویوتا چیسر، فورد موستانگ و تویوتا سوپرا در فهرست بهترین خودروهای دریفت استاندارد و حرفه‌ای قرار می‌گیرند. برخی مدل‌های دو دیفرانسیل مثل سوبارو WRX، میتسوبیشی ایوولوشن و نیسان GT-R هم در دریفت استفاده می‌شوند؛ البته تمام مدل‌ها به نمونه‌ی دیفرانسیل عقب تغییر داده می‌شوند.

کلام آخر

دریفت یکی از جذاب‌ترین مهارت‌های رانندگی است که خیلی زود از خیابان‌های ژاپن و مسابقات غیرقانونی به سطح جهانی و موتور اسپرت رسید. درک کردن سرعت رشد و محبوبیت دریفت واقعا مشکل نیست؛ تنها کافی است، یکی از ویدیوهای این مقاله را به دوستانتان نشان دهید تا به‌جمع طرفداران پرشور این رشته اضافه شوند. سوچیا، تویوتا AE86، مانگا و انیمه‌ی Initiald D درکنار هزاران علاقه‌مندان دریفت در ژاپن باعث شدند تا این هنر و مهارت، خیلی زود به کشورهای مختلف جهان برسد و استعداد‌های جوان، شناخته شوند. نظر شما در مورد دریفت چیست؟ طرفدار کدام سطح از مسابقات هستید؟ غیرقانونی در خیابان‌ها، جاده‌ها و گردنه‌های کوهستانی ژاپن یا پیست؟

در پایان این مقاله، پیشنهاد می‌کنیم حتما ویدیوی زیرا را تماشا کنید؛ دریفت اصیل هنوز هم در جاده‌های جنگلی و کوهستانی ژاپن انجام می‌شود.