نگاهی عمیق به آئودی کواترو، ستاره رالی در دهه ۱۹۸۰

اگر در سی سال گذشته یکی از علاقه‌مندان به دنیای مسابقات رالی بوده‌اید، باید بدانید سالیان متوالی چشم‌ها به آئودی کواترو دوخته شده بود تا قهرمانی دیگری کسب کند. آئودی کواترو با سامانه‌ی چهار‌چرخ متحرکش، نه‌تنها مسابقات رالی را دگرگون کرد؛ بلکه به‌عنوان خودرو جاده‌ای نیز نقش انکارناپذیری داشت و باعث شد این سامانه بعد‌ها در خودرو‌های قدرتمند جا بیفتد.

در سال ۱۹۷۶، مهندسان آئودی به‌دنبال راهی بودند که خودرو‌های اسپرت جاده‌ای را به سیستم چهارچرخ‌ متحرک مجهز کنند. این ایده‌ی آنان با مشکلات بسیاری رو‌به‌رو بود. قبل از آئودی کواترو، خودرو‌های بزرگ و مدل‌های آفرود بودند که با بهره‌گیری از دو دیفرانسل محرک، نیروی موتور را به چهار چرخ خودرو منتقل می‌کردند. اکثر آن‌ها و مدل مفهومی جنسن اینترسپتور FF که به سامانه‌ی چهارچرخ‌ محرک مجهز بودند، از جعبه‌ی انتقال بزرگ و سنتی برای تقسیم گشتاور میان دو اکسل خودرو استفاده می‌کردند. این ایده برای آئودی جذاب نبود؛ چراکه خودرویی با ویژگی‌های فنی و عملکرد درخورتوجه می‌خواست.

برای ساخت خودرو آئودی کواترو، از سامانه‌ی انتقال قدرت خودرو نظامی فولکس‌واگن ایلتیس استفاده شد؛ خودرویی که خود آئودی ساخته بود. این سامانه ابتدا روی پلتفرم آئودی A80 نصب شد و از عملکرد راضی‌کننده‌ای، به‌‌ویژه در جاده‌های برفی، برخوردار بود؛ هرچند همانند فناوری چهارچرخ‌ متحرک سوبارو‌های آن زمان دیفرانسیل مرکزی نداشت که باعث می‌شد در سرعت‌های کُند خودرو سواری نامتعادل و خشنی داشته باشد. این موضوع برای آئودی پذیرفتنی نبود؛ بنابراین، چالش تیم مهندسی آن‌ها به این تبدیل شد که سامانه‌ی چهارچرخ‌ متحرک سبکی بسازند که با بهره‌گیری از دیفرانسیل مرکزی، به تعبیه‌ی جعبه‌ی تقسیم‌کننده نیازی نباشد و خودرو نیز در سرعت‌های کُند مشکلی نداشته باشد.

سامانه‌‌ی چهارچرخ‌متحرک آئودی با ایجاد چسبندگی بیشتر باعث شد توازن قدرت و فرمان‌پذیری کواترو بهتر شود. در آن زمان، خودرو‌هایی مانند سری ۲۰۰ آئودی با بهره‌گیری از توربوشارژر به یکی از خودرو‌های دیفرانسیل‌جلو قدرتمند‌ تاریخ تبدیل شده بودند؛ درحالی‌که رانندگی با آن‌ها سخت بود. مدل‌های اولیه‌ی آئودی کواترو با بهره‌گیری از پیشرانه‌ی مشابه و حتی قدرت بیشتر، سواری بسیار امن و پایداری داشتند و درعین‌حال سریع بودند.

کواترو در نسخه‌های جاده‌ای عموما از موتور پنج‌سیلندر ۲۲۰۰ سی‌سی بهره می‌برد که در آخرین مدل‌ها می‌توانست ۲۲۳ اسب‌بخار قدرت تولید کند. این میزان قدرت درکنار سامانه‌ی چهارچرخ‌ متحرک کواترو را به یکی از خودرو‌های سریع دهه‌ی ۱۹۸۰ تبدیل کرده بود؛ به‌گونه‌ای که در ۶/۳ ثانیه از حالت سکون به سرعت صد کیلومتر‌بر‌ساعت می‌رسید.

ترکیب قدرت و چسبندگی کواترو آن را برای مسابقات رالی و نیز جاده‌های ناهموار یا گِلی به گزینه‌ی بسیار مناسبی تبدیل می‌کرد. در سال‌های ۱۹۸۳ و ۱۹۸۴، آئودی با کواترو عنوان قهرمانی رالی جهانی را کسب کرد. پس از آئودی، بسیاری از دیگر مدعیان مسابقات رالی دست به کار شدند و خودرو‌های خود را به سامانه‌ی چهارچرخ‌ متحرک مجهز کردند؛ البته قوانین گروه B رالی در دهه‌ی ۱۹۸۰ به‌گونه‌ای بود که برند‌ها از هر خودرو حاضر در مسابقه حداقل ۲۰۰ نسخه‌ی تجاری از آن باید می‌ساختند.

کواترو اسپرت از ۳۰۶ اسب‌بخار قدرت و ۳۵۰ نیوتن‌متر گشتاور بهره می‌برد. در نگاه اول، این خودرو کوچک ظاهر نامعقولی داشت و از ویژگی‌های خودرویی مسابقه‌ای مانند بدنه‌ی تقویت‌شده و توربوشارژر و اینترکولر بزرگ‌تر بهره می‌برد؛ هرچند در فرمان‌پذیری و پایداری با کواترو اصلی وجه اشتراک داشت. با گذشت زمان، بهبود‌های اعمال‌شده در نسخه‌ی تولید محدود اسپرت در مدل تجاری کواترو نیز استفاده می‌شد؛ تا جایی که در سال ۱۹۸۹، آئودی مدل 20V کواترو را رونمایی کرد.

کواترو 20V با بهره‌گیری از پیشرانه‌ی قبلی با بدنه آلومینیومی و سرسیلندر جدید می‌توانست ۲۲۳ اسب‌بخار قدرت تولید کند و سیستم انتقال قدرتش نیز درمقایسه‌با نسخه‌ی پیشین کواترو تغییرات چشمگیری کرده بود. در این مدل، از دیفرانسیل مرکزی خبری نبود و به‌جای آن از مبدل گشتاور جدید مجهز به قفل خودکار استفاده می‌شد. این فناوری که دیفرانسیل تورسن (Torsen) نام داشت، برای کواترو بسیار مناسب بود.

در سال ۱۹۹۱، تولید کواترو به پایان رسید. با وجود توقف تولید، ویژگی‌ها و فناوری‌هایی که در کواترو اولین‌بار استفاده شده بود، به سایر محصولات آئودی نیز در حال سرایت بود. از سال ۱۹۸۴ تاکنون، آئودی برای هر محصول خود نسخه‌ای با پسوند کواترو دراختیار مشتریان قرار می‌دهد که به سامانه‌ی چهارچرخ‌ متحرک مجهز هستند. با وجود تفاوت در سامانه‌ی خودرو‌های امروزی با کواترو اصلی، فلسفه‌ی انتقال قدرت به همه‌ی چرخ‌های خودرو یکسان و آن پایداری و چسبندگی بیشتر است.

درحال‌حاضر، قیمت نمونه‌های کارکرده‌ی آئودی کواترو بین ۲۰ تا ۴۰ هزار یورو و قیمت کواترو 20V بین ۳۰ تا ۵۰ هزار یورو است. این مدل‌ها علاوه‌بر داشتن اصالت رالی، خودرو‌هایی برجسته در دنیای امروز محسوب می‌شوند. طراحی فناناپذیر، کیفیت ساخت مناسب، مشخصات فنی عالی، داشتن فضای کافی برای چهار سرنشین و فضای بار مناسب از ویژگی‌های کواترو است. این خودروی دهه‌ی هشتادی با داشتن بیش از ۲۰۰ اسب‌بخار و فرمان‌‌پذیری مطلوب جلب توجه می‌کند.

تجربه‌ی رانندگی با کواترو نشان داده است این خودرو در پیچ‌ها به کم‌فرمانی تمایل دارد؛ اما این موضوع با ترمز‌گیری در طول پیچ مهارکردنی است و انتقال وزن خودرو در ایجاد تعادل کمک می‌کند. درمقابل، کواترو اسپرت پیشرانه‌ی پرصداتری دارد و تعویض دنده‌ها در آن نکته‌ی منفی آن است و دنده‌ها با فاصله‌ی زیادی از هم قرار دارند و ضرایب دنده سبک است. توربوشارژر تأخیر درخورتوجهی دارد؛ اما پیشرانه‌ی کواترو اسپرت بدون بوست توربو نیز چابک است. وقتی دور موتور به ۴،۰۰۰ دور‌بر‌دقیقه می‌رسد، توربوشارژر وارد عمل می‌شود که در این لحظه، هر جزئی از خودرو تحت‌تأثیر قدرت ۳۰۰ اسب‌بخاری کواترو اسپرت قرار می‌گیرد. با وجود دنده‌هایی با ضرایب بلند، سرعت‌گیری این مدل تا ۷،۰۰۰ دور‌بر‌دقیقه با لذت همراه و جالب است بدانید تا انتهای دنده‌ی ۴، کواترو اسپرت همچنان سرحال است.

قدرت خودرو به‌طورمساوی به چرخ‌های جلو و عقب تقسیم می‌شود و فاصله‌ی محوری کمتر کواترو اسپرت را چابک‌تر کرده است. در این مدل، ترمز‌ها حس خوشایندی به راننده منتقل می‌کنند و با وجود عملکرد رضایت‌بخش ABS، ترمز‌های کواترو به‌اندازه‌ی کافی قوی هستند. همچنین، کواترو نشان داد دربرابر کم‌فرمانی در پیچ‌ها مقاوم است و هنگام انحراف‌های ناگهانی، مدل اسپرت در پیچ کمی بیش‌فرمانی دارد که این موضوع شایسته‌ی تحسین است.

نمونه‌های مدل اسپرت کواترو که به‌‌صورت محدود ساخته شد، هم‌اکنون بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ هزار‌ یورو قیمت دارند. این خودرو که بیش از ۳۰۰ اسب‌بخار قدرت داشت، از افسانه‌های دهه‌ی ۱۹۸۰ بود. تصورش را بکنید آئودی سی سال پیش پیشرانه‌ای ساخت که نصف آئودی R8 V10 کنونی قدرت داشت؛ اما جالب است بدانید تعداد سیلند‌ر‌های کواترو نصف مدل R8 V10 بود که شگفت‌انگیز است. البته این بدان‌معنا نیست که R8 V10 خودرو جذابی نیست.

ویدئویی منتشر شده است که آئودی کواترو کلاسیک را دربرابر مدل R8 V10 قرار داده است. در این ویدئو، کوه‌های آلپ را می‌بینید که با لایه‌ای از برف پوشیده شده و جاده‌ای که کاملا تمیز و صاف است و صدای سمفونی ۱۵ سیلندر در این کوه‌ها طنین‌انداز می‌شود. چه طرفدار آئودی باشید یا نه، بعد از دیدن این صحنه به آن علاقه‌مند می‌شوید. امیدواریم ۳۵ سال دیگر آئودی را باردیگر در کوه‌های آلپ ببینیم.

لینک دانلود