خودروسازی کشورهای برنده و بازنده در سال شیوع کرونا

بررسی‌های اولیه شرکت تحلیلی Jato Dynamics نشان می‌دهد که کووید-۱۹ طی سال گذشته بر سرخط اخبار دنیا تسلط داشت و جای تعجب نیست که در سال ۲۰۲۰ بازارهای جهانی خودروهای جدید را به‌شدت تحت تأثیر قرار داد. خودروسازان حاضر در یازده بازار برتر جهانی طی سال ۲۰۲۰ حدود ۷٫۷۱ میلیون خودرو کمتر از سال قبل فروختند (با درنظرگرفتن تولید ۳۰ کارخانه با تیراژ ۲۵۰ هزار دستگاه در سال) که نسبت به سال ۲۰۱۹ با افت بی‌سابقه ۱۲٫۶ درصدی مواجه شد. به گزارش اتوکار، فقط یکی از این کشورها (کره جنوبی) افزایش فروش را ثبت کرد؛ درحالی‌که کاهش ۲۸ درصدی انگلیس آن را به‌عنوان بدترین عملکرد در سطح جهانی قرار داد.

البته، در میان این افت شدید ناشی از شیوع ویروس کرونا نکات امیدبخشی هم وجود داشت؛ تویوتا بار دیگر جایگاه خود را به‌عنوان بزرگ‌ترین خودروساز جهانی به دست آورد، خودروهای الکتریکی همچنان به فروش بیشتر ادامه دادند و خودروهای لوکس در چین با تقاضای در خور توجهی مواجه شدند که معیار بسیار مهمی برای صنعت خودرو اروپا به شمار می‌رود. درحقیقت، افزایش ۲۸ درصدی فروش جهانی خودروهای هیبریدی و برقی، سرمایه‌گذاری و فناوری و فشار سیاسی موجود در پشت آن‌ها را برجسته می‌کند.

اتفاق قابل ‌توجه دیگر، ادامه‌ی روند نزولی تقاضا برای سدان‌های لوکس است، زیرا خریداران به سمت خرید خودروهای شاسی‌بلند می‌روند. به‌عنوان مثال کادیلاک و لینکلن سه مدل سدان را از بازار بیرون کشیدند؛ درحالی‌که بی‌ام‌و X7 در اولین سال کامل فروش خود تأثیر فوری بر بازار داشت. از سوی دیگر، مرسدس بنز مانند سال ۲۰۱۹ بیش از بی‌ام‌و خودرو فروخت، اما وقتی همه‌ی برندهای زیرمجموعه یک خودروساز در نظر گرفته شوند، گروه بی‌ام‌و دوباره فروش بیشتری نسبت به دایملر داشت. در همین حال، پورشه ۹۱۱ هیچ نشانه‌ای از کاهش فروش جهانی خود را نشان نمی‌دهد؛ درحالی‌که شورولت کوروت جدید مجهز به پیشرانه میانی نیز در بازار خودروهای اسپرت، موفقیت متوسطی را تجربه کرد.

چین اولین کشوری بود که گزارش کووید-۱۹ را داد، بنابراین بازار آن زودتر از سایرین تحت تأثیر قرار گرفت، اما روند بهبود آن نیز سریع‌تر از سایر بازارها بود؛ این بازار سال ۲۰۲۰ را با کاهش فروش ۲ درصدی به پایان رساند. با توجه به اینکه افت سالیانه فروش خودرو در چین ۸ درصد بود، این میزان نتیجه مطلوبی است.

فیلیپه مونوز، تحلیل‌گر Jato Dynamics در این زمینه می‌‌گوید:

ویروس، تعطیلی و وحشت اولیه، بیش‌ترین افت در همه جای جهان را توضیح می‌دهد. بااین‌حال، باید به یاد داشته باشیم که فروش بازار جهانی در ماه‌های قبل از ورود کووید-۱۹ در حال کاهش بود.

ایالات متحده (کاهش ۱۵ درصدی)، ژاپن (کاهش ۱۲ درصدی) و آلمان (کاهش ۱۹ درصدی) افت فروش دو رقمی را در بازار تجربه کردند اما همچنان کمتر از فرانسه و برزیل متضرر شدند. برای انگلستان، کاهش شدیدتر آن باعث شد تا برزیل به مکان هفتم صعود کند؛ این اتفاق برای اولین‌ بار از سال ۲۰۱۴ رخ داده است. البته شواهدی از بهبود فروش در سال ۲۰۲۱ وجود دارد.

مونوز می‌گوید:

خوشبختانه، ما نشانه‌های خوبی از بهبود در بازارهایی مانند چین و کره جنوبی و برخی علائم ضعیف در ایالات متحده، آمریکای لاتین و هند را دیده‌ایم. 

دو سال پیش، خبر مهم این بود که فروش خودروهای برقی از مرز یک میلیون دستگاه سالانه عبور می‌کنند. سال گذشته، این رقم به ۱٫۸ میلیون دستگاه رسید که ۲۸ درصد رشد خالص داشت و مهم‌ترین مرحله بعدی یعنی دو میلیون دستگاه را در پیش روی خود داشت که احتمالاً این هدف در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ محقق می‌شود. اروپا مهم‌ترین عامل رشد فروش خودروی الکتریکی در سال ۲۰۲۰ بود که فروش بیش‌تری نسبت به چین داشت؛ زیرا در این منطقه مشوق‌ها برای خرید خودروی برقی در برخی از ماه‌ها کم شد و روند فروش را کند کرد.

مونوز می‌گوید:

اگر به دلیل حضور چین نبود، رشد بازار می‌توانست پررونق‌تر از این باشد.

در اروپا، خودروی برقی رنو زوئی که به‌روزرسانی شده است، عنوان پرفروش‌ترین مدل برقی را از تسلا مدل ۳ گرفت؛ این موفقیت در خور توجهی برای سوپرمینی رنو به شمار می‌رود که با باتری جدید و شعاع حرکتی بیشتر وارد بازار شد. به‌طور کلی، به نظر می‌رسد تسلا مدل ۳ بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه در سه بازار اصلی فروش داشته است، اگرچه Jato هشدار می‌دهد که نهایی شدن آمار فروش تسلا ممکن است دو ماه یا بیشتر طول بکشد.

با گذشت سال پرافت‌وخیز ۲۰۲۰، آمارها نشان می‌دهد که سال ۲۰۲۱ می‌تواند بازگشت به دوران رشد باشد؛ رشدی که طی دو سال گذشته در بزرگ‌ترین بازار خودرو جهان مشاهده نشده بود. بخشی از رشد چین ازطریق فروش خودروی الکتریکی  حاصل خواهد شد؛ درحالی‌که تسلا، تویوتا، خودروسازان لوکس آلمانی و تولیدکنندگان داخلی چانگان و هونگ‌چی (Hongqi) امیدوار هستند که به پیروزی‌های خود ادامه دهند.

 از سوی دیگر، فولکس‌واگن، جیلی، هیوندای و جنرال موتورز عملکردهای به‌مراتب بهتری را هدف قرار خواهند داد. 

اگرچه فروش جهانی خودروهای لوکس در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۶ درصدی به کمتر از ۱۰ میلیون دستگاه رسید، این کاهش نسبت به کل فروش بازار به‌مراتب بهتر بود. فروش خودروهای لوکس چینی در سال ۲۰۲۰، با ۱۳ درصد افزایش مواجه شد که با توجه به خسارات وارد شده به اقتصاد جهانی توسط همه‌‌گیری ویروس کرونا نتیجه‌ی در خور توجهی است. 

مونوز می‌گوید:

در واقع، افزایش چشم‌گیر فروش خودرو در چین باعث شد تا این کشور بتواند از اروپا پیشی بگیرد و به بزرگ‌ترین بازار خودروهای لوکس در جهان تبدیل شود. هم‌اکنون از هر سه خودروی لوکس، یک دستگاه در چین به فروش می‌رسد. 

از جمله بزرگ‌ترین برندگان فروش خودرو در بازار جهانی می‌توان به تسلا، خودروسازان چینی هونگ‌چی و نیو (Nio)، جنسیس هیوندای اشاره کرد. در این میان بزرگ‌ترین بازنده‌ها شرکت‌های لندرور، آکورا (زیرمجموعه‌ی لوکس هوندا)، اینفینیتی، جگوار و آلفارومئو بودند. 

در سال ۲۰۱۹، شاسی‌بلندهای برقی بخش پرطرفداری بودند زیرا پس از پنج سال تحقیق و توسعه، محصولات برندهای لوکس‌ساز این کلاس ایجادشده توسط تسلا مدل X را پر کردند. سال گذشته، آئودی E-tron بهترین عملکرد را از خود نشان داد و از بزرگ‌ترین رقبای خود، از جمله خودروهای بی‌ام‌و و مرسدس بنز، پیشی گرفت. 

مونوز در این زمینه می‌گوید:

فروش آئودی ای-ترون دوبرابر مرسدس بنز EQC شد، اما با توجه به اینکه مرسدس بنز تقریبا در سایر بخش‌ها حضور پررنگ‌تری دارد، موفقیت آئودی در خور توجه است. نیو ES6 و EC6 نیز آمار فروش بسیار جالبی داشتند. ما باید به یاد داشته باشیم که این خودروها ارزان نیستند و به‌زودی می‌توانند در خارج از چین به فروش خوبی دست یابند.

تویوتا به لطف تخصص در پیشرانه‌های هیبریدی و موقعیت خوب در بازار ژاپن و ایالات متحده، عنوان پرفروش‌ترین خودروساز جهانی را در سال ۲۰۲۰ دوباره به دست آورد. اختلاف دو شرکت برای تعیین برنده نیز بسیار جالب به نظر می‌رسد، زیرا تویوتا این سال را با فروش ۷٫۲۷ میلیون دستگاه خودرو به پایان رساند که ۱٫۸۶ میلیون دستگاه بیشتر از رقیب آلمانی یعنی فولکس‌واگن است.

مونوز می‌گوید:

فولکس‌واگن به دلیل موقعیت عالی در بازار چین و اروپا، جایی که کووید-۱۹ در ۶ ماه اول سال بیشترین ضربه را وارد کرد، بیشتر در معرض ضرر قرار گرفت. بااین‌حال، ورود اخیر فولکس‌واگن به بخش خودروهای شاسی‌بلند و کراس‌اور، از کاهش بیشتر فروش آن جلوگیری کرد.

تغییر ذائقه جهانی به سمت خرید خودروهای الکتریکی، پاداش تلاش‌ها و سرمایه‌گذاری بی‌ام‌و، کیا، هیوندای و مرسدس بود که موقعیت آن‌ها را نسبت به رقبا تقویت کرد. در سال‌های گذشته، جنرال موتورز را در این جدول طبقه‌بندی کرده‌ایم، اما برای سال ۲۰۲۰ گروه‌ها را به برندهای خاص آن‌ها تقسیم کرده‌ایم که نشان می‌دهد شورولت به‌عنوان مهره‌ای کلیدی در سبد خودروساز آمریکایی جای دارد.

فروش جگوار لندرور در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت، زیرا هر دو برند تجاری آن نسبت به بازار جهانی خودروهای لوکس، ۶ درصدی افت بیشتری داشتند. فروش لندرور به ۳۱۱ هزار دستگاه (کاهش ۱۸ درصدی) سقوط کرد؛ درحالی‌که جگوار با کاهش ۳۵ درصدی به رقم ۱۰۴ هزار دستگاه رسید. آمار فروش جگوار به طرز خطرناکی نزدیک به مرز ۱۰۰ هزار دستگاه در یک دهه قبل بود که باعث شد تا توسط تاتا موتورز تصاحب شود.

مونوز می‌گوید:

جگوار لندرور مرتباً با همان مشکل همیشگی سروکار دارد؛ جگوار پس از سال‌ها تمرکز روی خودروهای سدان نمی‌تواند جای خود را در بازار پیدا کند؛ درحالی‌که لندرور با مشکلات مشابهی رو‌به‌رو است.

نکته‌ی درخورتوجه، افزایش ۳ درصدی فروش خودروی برقی جگوار I-Pace و رسیدن مرز فروش نزدیک به ۱۷ هزار دستگاه بود، اما مدل‌های پرفروشی مانند جگوار F-Pace و E-Pace در آشفتگی ناشی از شیوع کووید-۱۹ و برگزیت آسیب دیدند. با توجه به تعطیلی موقت کارخانه کسل برامویچ به دلیل همه‌گیری کرونا، مدل‌های سدان جگوار XE و XF تلاش کردند تا فروش ۳۰ هزار دستگاه را با هم تجربه کنند که با تولید حدود ۳ ماهه بی‌ام‌و سری ۳ برابری می‌کند.

فروش رنجرور ایووک (Range Rover Evoque) سکوی مناسبی برای افزایش فروش لندرور فراهم کرد؛ درحالی‌که فروش ترکیبی نزدیک به ۱۰۰ هزار دستگاه رنجرور و رنجرور اسپرت (نزدیک به فروش کل جگوار) به‌وضوح کسب‌وکار خوب این شرکت را نشان می‌دهد. حتی در این صورت، لندرور حدود ۲۰ هزار دستگاه بیشتر از آمار سال ۲۰۱۹ خودرو به فروش رسانده است.

پیش‌بینی می‌شود که  فروش خودروهای اسپرت در طی بحران اقتصادی کاهش پیدا کند و همین امر در سال ۲۰۲۰ ثابت شد. هم‌اکنون مدل‌های بیشتری نسبت به همیشه وجود دارد (حداقل ۲۰ مدل مختلف در بازار) که همگی برای جلب توجه خریداران تلاش می‌کنند، بنابراین کاهش ۵ درصدی فروش و رسیدن به ۸۲,۰۹۷ دستگاه، زندگی را برای همه دشوار می‌کند. به جز پورشه ۹۱۱ که در این بخش به طرز چشم‌گیری پیشتاز است.

شورولت کوروت جدید پیشرانه وسط، اولین حضور قدرتمند خود را در بازار تجربه کرد و فروش خود را نسبت به مدل قبلی افزایش داد و تاکنون نگرانی‌ها را از تغییر چشم‌گیر خود که باعث از بین رفتن خریداران سنتی شده بود، از بین برد. همچنین مدل جدید در این بخش، بنتلی کانتیننتال GT بود؛ درحالی‌که لکسوس LC با داشتن نسخه‌ی کانورتبیل و پشت سر گذاشتن مدل‌های تثبیت شده، موفقیت‌های چشمگیری کسب کرد. مشکلات استون مارتین در طول سال کاملا مشهود بود، اما شاید غیر منتظره باشد که فراری پورتوفینو با افت فروش در خور توجهی رو‌به‌رو شود.

مرسدس بنز همیشه به‌عنوان یک برند جهانی، نسبت به سایر خودروسازان آلمانی پیشتاز است، اگرچه بعد از اضافه شدن مینی و رولزرویس، گروه بی‌ام‌و بزرگ‌ترین گروه خودروسازی در این کشور به شمار می‌رود. بی‌ام‌و با عرضه‌ی مدل جدید سری ۳ فروش خوبی را تجربه کرد؛ درحالی‌که آئودی با حذف مدل قدیمی A4 و حرکت به سمت تولید مدل جدید A3، توانست مانع کاهش فروش خود شود.

نکته‌ی در خور توجه در فروش جگوار لندرور، عرضه‌ی لندرور دیفندر جدید بود. این خودرو با فروش ۲۶,۵۰۰ دستگاه، با توجه به قیمت بسیار بالاتر در مقایسه با مدل قبلی، در حال شکل‌دهی به تجارت بسیار خوبی برای خودروساز انگلیسی است. به نظر می‌رسد ایالات متحده (بزرگ‌ترین بازار شاسی‌بلند جهان)، اقبال خوبی به مدل جدید دیفندر داشته است که مطمئنا باعث افزایش خوشحالی لندرور خواهد شد. 

آمارهای اولیه مؤسسه جاتو از افزایش دو برابری فروش مدل پنج‌در لندرور دیفندر ۱۱۰ در بازار آمریکا نسبت به انگلیس حکایت می‌کند که موفقیت چشم‌گیری برای خودروساز انگلیسی به شمار می‌رود. بااین‌حال، توجه داشته باشید که فروش لندرور دیسکاوری تقریبا ۱۲،۰۰۰ دستگاه (کاهش ۳۴ درصدی) کم شده است، بنابراین باید به تأثیر فروش دیفندر ۱۱۰ بر دیسکاوری توجه کرد.

تسلا سرانجام با گسترش بی‌نظیر فروش خودروی الکتریکی در سال ۲۰۲۰، خود را به سوددهی رساند و آن را به نقطه عطفی در تاریخ ۱۲ ساله ساخت خودروهای شرکت آمریکایی تبدیل کرد. به‌عنوان مثال، افزایش فروش در چین با شروع تولید محلی و شکستن رکورد ۳۰۰ هزار دستگاه توسط تسلا مدل ۳، به حدود ۲۲۶ درصد رسید. 

مونوز می‌گوید:

مهم‌تر از همه، تسلا توانست در میانه یک روند گسترده برای فروش، سودآور باشد.

با نگاه به آینده درمی‌یابیم که رقابت با تسلا هر روز سخت‌تر خواهد شد زیرا برندهای بیشتری به‌ دنبال تولید خودروی الکتریکی هستند. این فرایند در سال ۲۰۲۰ با عرضه‌ی محصولات گروه پژو سیتروئن و فولکس‌واگن و همچنین مینی الکتریک (Mini Electric) و فیات ۵۰۰e تشدید خواهد شد.

افت چشم‌گیر فروش سدان‌های لوکس ناشی از برخی تصمیمات مدیریتی است. در این میان، کادیلاک مدل‌های XTS و CT6 را کنار گذاشت، لینکلن مدل کنتیننتال را بازنشسته کرد و پورشه رقیبی برای پانامرا به شکل تایکان برقی معرفی کرد. 

مونوز می‌گوید:

کادیلاک XTS در چین فروش خوبی داشت و کنتیننتال قربانی تصمیم استراتژیک فورد برای حذف مدل‌های چهاردر به نفع خودروی شاسی‌بلند شد. فروش لکسوس LS که فقط سه سال از عمر آن می‌گذرد، نیز کاهش یافته است. لکسوس با معرفی LS تقریبا از این بخش بیرون رفت زیرا خیلی مورد توجه اروپایی‌ها نیست.

جاتو هنوز اطلاعات کل سال مربوط به سراسر جهان را در بخش جدید شاسی‌بلند جمع‌آوری نکرده است، اما قرائن اولیه نشان می‌دهد که مدل‌های شهری و لوکس از رشد فروش در این بخش برخوردار بوده‌اند. 

مونوز می‌گوید:

این دو بخش در میان خودروهای شاسی‌بلند هنوز کشف نشده‌اند و در آینده جای پیشرفت خوبی دارند.

بی‌ام‌و X7 در اولین سال کامل فروش خود، فروش موفقیت‌آمیزی داشت و فروش آن به نزدیک ۴۸،۰۰۰ دستگاه رسید. رنجرور که بیش از ۵۰ سال در این بخش حضور دارد، با کاهش چند درصدی فروش مواجه شد و فروش آن تنها ۴۹،۰۰۰ دستگاه در سال بود. این نتیجه برای بی‌ام‌و در خور توجه است.

خودروهای اسپرت و کوپه‌ها دو بخش جداگانه هستند، اما هر دو با افت در خور توجهی در فروش رو‌به‌رو شدند زیرا شیوع کووید-۱۹ ضربه بزرگی به آن‌ها وارد کرد. شرایط بازار برای بی‌ام‌و Z4 جدید سخت بود؛ درحالی‌که خودروی قهرمان در این بخش، مزدا MX-5 بود و با نگرانی به فروش کمتر از ۱۷ هزار دستگاه دست یافت. 

در همین حال، آلپاین A110 افسانه‌ای همچنان به تلاش خود ادامه می‌دهد و فروش آن در سال گذشته فقط به ۱۵۲۹ رسید که کاهش ۶۸ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد. درحالی‌که رقیب آن یعنی پورشه ۷۱۸ باکستر٫ کیمن رشد ۵۷ درصدی تجربه کرد.