چشم‌انداز بزرگ تویوتا برای جامعه‌‌ معلولین و کم‌‌‌‌توان در CES 2019

این روزها که لاس‌وگاس، این شهر معروف و پرزرق‌وبرق میزبان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای فناوری جهان است، شاید درکنار غوغای غول‌های فناوری جهان، فرصت مناسبی فراهم شده که برندگان نهایی رقابت در عرصه‌ی فناوری‌‌های مورداستفاده‌‌ برای معلولین نیز معرفی شوند.

مسابقه‌‌ی ۵ میلیون دلاری Mobility Unlimited Challenge حاصل همکاری بین بنیاد موبیلیتی تویوتا (Toyota Mobility Foundation)، جایزه‌‌ی بزرگ Nesta و نمایشگاه فناوری CES 2019 است که طی آن فینالیست‌‌های نهایی این رقابت‌‌ها مشخص می‌‌شود.

برنده‌‌ی نهایی این رقابت‌‌ها که احتمالاً در سپتامبر ۲۰۲۰ معرفی خواهد شد، از مزایای قابل‌‌توجهی برخوردار خواهد شد؛ این مزایا نه‌‌تنها از لحاظ ارزش مالی جایزه‌‌ی اعطا‌‌شده، بلکه به‌‌دلیل آوازه‌‌ی بلند بازیگران بزرگی که در پس این رویداد هستند، بسیار حائز اهمیت خواهد بود. Nesta درحقیقت به‌منزله‌ی اتاق فکر نوآوری‌‌های جهانی است. درکنار آن، بنیاد موبیلیتی تویوتا را نیز در نظر بگیرید که در سال ۲۰۱۴ باهدف حمایت از توسعه‌‌ی یک جامعه‌‌ی پویاتر راه‌اندازی شد. همکاری این دو در این رویداد سه‌ساله، منجر به پیدایش و توسعه‌‌ی فناوری‌‌های خارق‌‌العاده‌‌ی شده است.

اکنون در سایه‌‌ی رویداد بزرگ CES 2019، هیئت داوری این مسابقات پنج فینالیست را انتخاب کرده ‌است تا نتایج تلاش مستمر تیم‌‌های شرکت‌‌کننده بیشتر در کانون توجه‌ها قرار گیرد. شرکت‌‌کنندگان متشکل از تیم‌‌هایی از کشورهای مختلف نظیر انگلستان، ایالات‌متحده، ژاپن و ایتالیا هستند که به هر کدام از آن‌‌ها یک کمک‌‌هزینه ۵۰۰ هزار دلاری اعطا شده است تا بتوانند ایده‌‌های خود را توسعه دهند.

در انتهای این رقابت‌‌، برنده‌‌ی نهایی یک جایزه‌‌ی یک میلیون دلاری دریافت خواهد کرد تا بتواند طرح خود را از مرحله‌‌ی ایده به تولید نهایی برساند.

زمینه‌‌های رقابت

آنچه از شرکت‌‌کنندگان این رقابت‌‌ها خواسته شده بود، ارائه طرح‌‌هایی انقلابی در جهت بهبود تحرک و استقلال افراد مبتلا به فلج اندام تحتانی است.

نکته‌‌ی مهم در جریان این رقابت‌‌ها آن است که مهندسان، مبتکران و طراحان همگی باید با کاربران نهایی این ادوات به‌‌صورت نزدیک کار کنند تا مطمئن شوند که محصولات درنهایت واقعاً به بهبود زندگی این افراد کمک خواهد کرد و سرباری اضافی در زندگی آن‌‌ها محسوب نخواهد شد. این تجهیزات باید کاربری ساده‌‌ای داشته باشند و زندگی با آن‌‌ها راحت به نظر برسد. پنج طرح منتج از این مسابقات از قرار زیر خواهند بود.

فونیکس: ویلچر بسیار سبک

اولین مورد، ویلچر فوق‌‌سبک فونیکس مجهز به هوش مصنوعی است که حاصل خلاقیت تیم فونیکس اینستینکت از انگلستان است. این ویلچر در عین سبکی بسیار، قابلیت خودتعادلی و کنترل هوشمند دارد که مطابق ادعای سازندگان آن، لرزش‌‌های آزاردهنده‌‌ی رایج در صندلی چرخ‌دار را به حداقل خواهد رساند.

با استفاده از حسگرهای هوشمند، تنظیمات صندلی مطابق با آنچه که کاربر قصد انجام آن را دارد، تغییر خواهد کرد؛ بنابراین ویلچر به‌‌صورت دائم با نحوه‌‌ی حرکت کاربر همگام خواهد شد. این قابلیت بسیاری از کارکردهای هوشمند تازه را در اختیار معلولین خواهد گذاشت که هرگز پیش از این دیده نشده بود. به‌‌عنوان مثال، یک نیروی محرکه‌‌ی سبک و در عین حال هوشمند در این ویلچر تعبیه شده است که به کاربر قابلیت حرکت در سربالایی‌‌ها را نیز خواهد داد.

Evowalk: توان‌بخش حرکتی

مورد بعدی گجت Evowalk، محصولی از تیم آمریکایی Evolution Devices است. این گجت یک تجهیز پوشیدنی است که به دور ران پای کاربر بسته می‌‌شود و مجهز به حسگرهایی است که راه‌‌رفتن کاربر را پایش کرده و با تحریک‌‌کردن ماهیچه‌های درست را در زمان مناسب، به تسهیل حرکت کاربر کمک می‌کنند. مطابق اظهارات تیم توسعه‌‌دهنده‌‌، این تحریک عضلانی زمان‌بندی‌شده به‌‌مرور قادر است به روند توان‌بخشی ماهیچه‌های فرد کمک کند.

موبی: سرویس اشتراک وسایل نقلیه

Italdesign نیز نام یکی دیگر از شرکت‌‌کنندگان اروپایی در این رقابت است. این شرکت ایتالیایی می‌‌گوید که موفق به طراحی اولین سرویس حمل مخصوص کاربران ویلچر شده که عملکردی مشابه سامانه‌‌ی اشتراک‌‌گذاری دوچرخه در سطح شهرها دارد.

این طرح شامل ارائه‌‌ی یک سری وسایل نقلیه‌‌ی الکتریکی با هدف سفرهای درون‌‌شهری است که عملکردی ساده‌‌تر و آسان‌‌تر نسبت به ویلچرهای دستی خواهد داشت. این سرویس قرار است ازطریق یک برنامه‌‌ی اشتراک‌‌گذاری مبتنی بر اپلیکیشن‌‌های موبایل در دسترس کاربران قرار گیرد.

Qolo: ویلچری بدون صندلی

یک تیم ژاپنی از دانشگاه تسوکابا به نام Qolo (که مخفف عبارت بهبود کیفیت زندگی در حمل‌‌ونقل است) یک وسیله‌‌ی نقلیه‌‌ی خلاقانه ارائه کرده است. Qolo در حقیقت یک اگزواسکلت چرخ‌دار است که امکان نشستن یا ایستادن راحت را برای کاربران فراهم می‌‌کند. این بدان معنی است که این تیم ژاپنی در یک حرکت هوشمندانه، عملاً «صندلی» را از روی صندلی چرخ‌دار حذف کرده‌اند.

قابلیت حرکت در وسیله با استفاده از نیم‌‌تنه‌‌ی فوقانی کاربر کنترل می‌شود؛ در نتیجه کاربر امکان انجام هرگونه عملیاتی را بدون استفاده از دستان خود خواهد داشت. با این وسیله کاربران می‌‌توانند به‌‌صورت ایستاده سفر کنند. پیش‌‌بینی می‌شود استفاده از این وسیله، جنبه‌های فیزیولوژیکی و اجتماعی زندگی روزمره‌‌ی معلولین را به‌‌کلی تغییر دهد.

Quix: اگزواسکلتی برای معلولین

آخرین گجت این رقابت‌‌ها با نام Quix محصول تیم IHMC & MYOLYN از آمریکا است. این محصول نیز نوعی اگزواسکلت قدرتمند است که قابلیت حرکتی چابک، پایدار و انعطاف‌‌پذیر را برای کاربر ایجاد می‌‌کند.

Quix از تحریک ماژولار مورداستفاده در فناوری وسایل نقلیه خودران و الگوریتم‌های کنترلی تعادل در روبات‌های انسان‌نما استفاده کرده است تا قابلیت حرکت، امنیت و استقلال را به اگزواسکلت‌‌های فعلی بیفزاید.

شیوه‌ی داوری

شرکت‌‌کنندگان فعلی برای رسیدن به این مرحله از رقابت‌‌ها راهی طولانی را پشت سر گذاشته‌‌اند؛ آن‌‌ها از میان ۸۰ شرکت‌‌کننده‌‌ی از ۲۸ کشور مختلف انتخاب شده‌‌اند. این طرح‌‌ها تحت موشکافی‌های دقیق هیئت داوری قرار گرفته‌اند؛ هیئتی که در آن از افرادی نظیر سوفی مورگان، مجری تلویزیون و مدافع حقوق معلولین در انگلستان یا روث پیچمنت، متخصص بالینی شغلی از مرکز ملی آسیب‌های نخاعی ملی حضور دارند.

دکتر اریک کروتکوف، افسر ارشد علوم در مؤسسه‌‌ی تحقیقات تویوتا و یکی دیگر از اعضای هیئت داوری می‌‌گوید:

فرصت‌های تکنولوژیکی بسیاری برای حل دغدغه‌‌های پیش‌‌روی معلولین نخاعی وجود دارد. چنین رقابت‌‌هایی این فرصت را در اختیار مبتکران قرار می‌‌دهد تا بتوانند با تمرکز بیشتری به این مسائل بپردازند و نهایتاً روشی را بیابند که ضمن کسب مقبولیت عمومی، خدمتی مؤثر به جامعه ارائه کنند.

او اضافه می‌‌کند:

 من بسیار خرسندم که می‌‌بینم رقابت‌‌کنندگان چنین رویکردهای متنوعی را در فناوری پیش گرفته‌‌اند؛ صندلی‌های چرخ‌دار، ابزارهای پوشیدنی و اگزواسکلت‌‌ها. من به‌‌شدت راغب هستم تا ببینم این طرح‌‌ها چگونه قرار است از مرحله‌‌ی طرح مفهومی به مرحله‌‌ی اجرا برسند و نهایتاً به کمک کاربران نهایی جامعه بشتابند.