بهینه‌سازی شبکه وای‌فای به کمک موقعیت و تجهیزات

شبکه‌. این واژه امروزه به یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین بخش‌های دنیای فناوری و کامپیوتر اختصاص دارد. کافی است نگاهی به موضوعات خبری، فناوری‌ها یا حتی دوره‌های آموزشی بیاندازید تا به محبوبیت این مبحث پی ببرید. شبکه آن طور که خیلی‌ها تصور می‌کنند سخت و پیچیده نیست. با صرف زمان و مطالعه منابع مناسب، هر کسی می‌تواند در زمینه شبکه به یک متخصص برجسته‌ تبدیل شود. ما در پیمودن قدم‌های اول و آشنایی اولیه در این زمینه به شما کمک می‌کنیم. با زومیت همراه باشید.

پس از انتشار قسمت‌های اول و دوم مجموعه مقالات «آشنایی با شبکه‌های کامپیوتری»، این مجموعه با وقفه‌ای بسیار طولانی روبرو شد. ضمن عذرخواهی صمیـمانه از تمامی کـاربران گـرامی، به اطلاع می رسانیم این مجموعه از این پس روزهای چهارشنبه منتشر خواهد شد. در قسمت نخست از این سری به شبکه‌های باسیم پرداختیم و پس از آن در قسمت دوم با شبکه‌های بی‌سیم آشنا شدیم. در ادامه با سومین قسمت از این سری همراه ما باشید.

توضیح: بخشی از مفاهیم بیان شده در این مقاله ممکن است برای کابران حرفه‌ای ساده و ابتدایی به نظر برسد. اما لطفاً سایر کاربران را مدنظر داشته باشید.

وقتی صحبت از شبکه‌های بی‌سیم باشد، سؤالات زیادی در ذهن کاربران ایجاد می‌شود. در این قسمت به توصیه‌هایی برای راه‌اندازی یک شبکه وای‌فای کارآمد و بهینه خواهیم پرداخت.

 توضیح: برای درک بهتر مباحث مطرح شده، مرور قسمت‌های پیشین مفید خواهد بود.

 ضعیف بودن سیگنال‌های شبکه وای‌فای نسبت به همسایگانمان واقعاً مسأله عذاب‌آوری است! ما طرفدار رقابت در این زمینه نیستم ولی باید قبول کرد که در این مواقع واقعاً به شبکه‌های اطرافمان غبطه می‌خوریم. قوی بودن بیش از حد و افزایش برد شبکه تا بیرون از ساختمان نیز کار عاقلانه‌ای نیست. چون در این شرایط دیگران را برای نفوذ به شبکه وسوسه می‌کنیم. بهتر است شبکه‌ای داشته باشیم که تنها بر روی نیازهای ما متمرکز شده باشد.

به کمک چند ترفند ساده می توان کارایی شبکه وای‌فای را به بالاترین حد ممکن رساند. البته با توجه به معماری ساختمان، شاید نیازمند تجهیزات جانبی نیز باشیم. در مرحله اول با مواردی شروع می‌کنیم که نیازی به صرف هزینه مالی ندارند.

یک روتر وایرلس (که از این پس آن را به اختصار روتر می نامیم)، سیگنال‌های وای‌فای را در همه جهت‌ها ارسال یا به اصطلاح بردکست (Broadcast) می‌کند. در این حالت پوشش سیگنال‌ها شبیه به کُره هستند و روتر در مرکز آن قرار گرفته است. خارج از این کره، کاربر، سیگنالی دریافت نمی‌‌کند. اما این حجم فرضی، کاملاً شبیه به کره نیست. یکی از دلایل آن هم این است سیگنال‌ها بیشتر افقی حرکت می‌کنند تا عمودی. یعنی همانند سیگنال‌های رادیویی، از دستگاه بردکست‌کننده به صورت افقی و رو به پایین گسترش می یابند. با توجه به همین ویژگی، می‌توان نتیجه گرفت که بهترین موقعیت برای قرارگیری روتر یا اکسس‌پوینت در مرکز ساختمان است. برای بهره‌گیری مناسب از موقعیت قرارگیری دستگاه، از پریز تلفنی در حوالی مرکز ساختمان و ترجیحاً نزدیک به سقف استفاده کنید. در ادامه مودم را به پریز و سپس روتر را به مودم متصل کنید. اگر لازم است از یک کارشناس برای این کار استفاده کنید تا خطری سلامتی شما یا دستگاه های شما تهدید نکند. از آنجا که جابه‌جا کردن پریز تلفن غیرممکن است باید یک کابل شبکه بلند برای اتصال مودم به روتر در اختیار داشته باشید. مودم را در نزدیکی پریز تلفن و روتر/ اکسس‌پوینت را در مرکز ساختمان قرار دهید.

بهترین عملکرد سیگنال‌های وایرلس در محیط‌های باز است. به خاطر اینکه فراهم کردن محیط‌هایی تا این حد باز در ساختمان غیرممکن است، می‌توانید وضعیت روتر را به گونه‌ای تنظیم کنید که از کیفیت و قدرت سیگنال‌های آن در جهت‌هایی خاص اطمینان حاصل کنید. این نکته به این معناست که شما نباید روتر را مثلاً در کمد لباس‌ها (!!) یا بین تلویزیون و دیوار قرار دهید. بهترین مکان برای قرارگیری دستگاه، جایی در میانه‌های فاصله سقف تا کف است. اما انجام اینکار سخت است. در نتیجه بهترین جایگزین، قرار دادن آن بر روی وسایلی مانند میز یا نصب‌کردن آن بر روی دیوار است. به طور کلی هر شئ فیزیکی از قبیل دیوار، ظرفهای بلورین یا غیره با شدت و ضعف‌های متفاوت سیگنال‌ها را ضعیف می کنند.

قراردادن روتر/اکسس‌پوینت در گوشه های ساختمان برد سیگنال‌ها را کاهش می دهد.

به کمک روترهایی که دارای آنتن خارجی هستند به راحتی می توانید حجم کُره ایجاد شده (یعنی همان پوشش سیگنال‌ها) را افزایش داد. به طور معمول کاربران آنتن را به صورت عمودی نصب می‌کنند؛ چرا که هدف آنها پخش‌شدن سیگنال‌ها در محیط است. اگر قصد دارید سیگنال‌های شبکه را در عمق ارسال کنید، آنتن را به صورت افقی نصب کنید. توجه داشته باشید که این ترفند در تمامی روترها کاربردی نیست. در بعضی روترها جابه‌جایی یا تنظیم آنتن در راستاهای مختلف تغییر زیادی ایجاد نمی کند.

اگر آنتن قابل جدا شدن باشد، می توان آنرا با یک آنتن گیرنده قدرتمندتر تعویض کرد ( در واقع آنتن قوی‌تر، یک آنتن بزرگتر است). همین امر باعث افزایش قابل توجه پوشش سیگنال می‌شود. علاوه بر این می توانید با پیچاندن ورقه‌های نازک (فویل) آلومینیوم به قسمت قوس‌دار آنتن، قدرت آن را به طور چشمگیری افزایش دهید. برای افزایش قدرت و پوشش روترهای دارای آنتن داخلی کاری نمی‌توان کرد.

روترهای مدرن، به خصوص روترهای N750 یا N900 و یا 802.11ac معمولاً با آنتن‌هایی بسیار قدرتمند و هوشمند عرضه می شوند که به صورت خودکار قدرت سیگنال‌ها را در جهتی که کاربر قرار دارد افزایش می دهند.

بسیار خب! تا اینجا بهترین موقعیت ممکن را برای قرارگیری روتر انتخاب کرده‌ایم. اگر با انجام این کارها بهبودی در کیفیت و پوشش شبکه ایجاد نشد، باید تجهیزات را بررسی کرده و احتمالاً خود را برای ولخرجی آماده کنید!

در حال ایده‌آل شما فقط به یک دستگاه بردکست‌کننده در منزل نیاز دارید. برای اغلب منازل یک روتر کافی و مناسب است. اگر منزل کوچکی دارید و با وجود قرارگیری روتر در بهترین مکان ممکن (یعنی مرکز) باز هم پوشش کافی در سراسر خانه ندارید شاید بهتر باشد، دستگاه خود را تعویض کنید. پیشنهاد ما انتخاب حداقل یک روتر N600 است. اما اگر این میزان هزینه کردن را به صرفه نمی‌دانید، گزینه‌های دیگری نیز در بازار یافت می‌شود.

اکسس‌پوینت جداگانه، یک راهکار ایده‌آل برای خانه‌های بزرگ محسوب می‌شود. یعنی در مواردی که قرارگیری یک روتر در مرکز ساختمان، جوابگوی نیازهای کاربر نیست. اصولا زمانی از اکسس‌پوینت اضافی استفاده می شود که سیگنال‌های روتر به بخشهای خاصی نرسیده یا ضعیف باشند. یک مثال کاربردی در این زمینه قرارگیری روتر در سالن و اکسس‌پوینت در طبقه زیرین است.

اگر این راهکار بهترین حالت ممکن تشخیص داده شد، حالا زمان اتصال اکسس‌پوینت به روتر است. اساساً برای اتصال روتر به اکسس‌پوینت از کابل شبکه استفاده می‌شود. اما اگر این اتصال نیازمند صرف زمان و هزینه غیرمنطقی است، می‌توان از شبکه‌های موسوم به Power Line بهره گرفت.

توضیح: بسیاری از روترها به عنوان اکسس‌پوینت نیز به کار گرفته می شوند. در این نوع روترها، قابلیت تبدیل شدن به اکسس‌پوینت یکی از امکانات دستگاه محسوب می شود. در اینگونه موارد پورت WAN روتر به عنوان پورت LAN کار می‌کند. اما توجه داشته باشید در مواردی که نیازمند اکسس‌پوینت دوم هستیم، بهتر است از دو روتر فیزیکی مجزا استفاده کنیم. یکی به عنوان دستگاه اصلی و دیگری به عنوان اکسس‌پوینت برای بخش‌های دورتر ساختمان.

بسیاری از روترهای وایرلس می توانند به عنوان اکسس‌پوینت نیز به کار گرفته شوند.در این حالت پورت WAN دستگاه مانند پورت LAN استفاده می شود.

همانگونه که در قسمت دوم اشاره شد، یک آداپتور Power Line ، سیم‌های برق ساختـمان را به کابل شبـکه تبـدیل می‌کـند. در مـورد سنـاریوی به کارگیـری یک اکسس‌پوینت مجزا، می توان از یک جفت آداپتور Power Line، مانند D-Link DHP-510AV استفاده کرد. یکی از آداپتورها را به روتر و دیگری را به اکسس‌پوینت متصل کنید. در ادامه اگر قصد دارید شبکه‌ای یکپارچه داشته باشید، نام شبکه وای‌فای (یا SSID) در اکسس‌پوینت را شبیه به نام شبکه روتر اصلی انتخاب کنید. البته در این موارد مطمئن شوید که تنظیمات امنیتی هر دو شبکه (کلید رمزنگاری، متد و غیره) یکسان و شبیه به همدیگر است. این نکته را به یاد داشته باشید که برای مدیریت بهتر هر دو شبکه می‌توان نام‌های متفاوتی برای آن‌ها انتخاب کرد (یعنی یکپارچه کردن شبکه‌ها را نادیده گرفت).

علاوه بر آداپتورهای Power Line معرفی شده، کیت‌های آداپتور Power Line هم وجود دارند که مجهز به یک اکسس‌پوینت داخلی بوده و Power Lineهای افزایش دهنده برد (Power Line Range Extender) نامیده می‌شوند. Netgear XAVNB2001 از این نمونه محسوب می‌شود. در مواردی که از این کیت‌ها استفاده می‌شود، نیازی به اکسس‌پوینت/ روتر دوم وجود ندارد.

این دو دستگاه بی‌سیم، می‌توانند به یک شبکه وای‌فای فعال متصل شده و سپس سیگنال‌های آن را به فاصله دورتری ارسال کنند. به عبارت دیگر، برای افزایش برد یک شبکه، از این دو دستگاه استفاده می‌شود. اغلب مدل‌های این دستگاه‌ها، از تنظیمات شبکه های وای‌فای پشتیبانی کرده و تنها با فشردن یک کلید می‌توانند به روتر فعال در شبکه متصل شوند. بعد از اتصال تنها کافی است Repeater را در انتهای برد سیگنال‌های شبکه (مرز کُره فرضی) قرار دهید تا برد شبکه افزایش یابد. با اینکه استفاده از این دستگاه‌ها بسیار متداول است، اما به دلایل زیر استفاده از آن‌ها توصیه نمی‌شود:

الف) معیار دقیقی برای سنجش مؤثر بودن آن‌ها در افزایش برد سیگنال‌های شبکه وجود ندارد. کاربر باید محلی را برای قرارگیری Repeater انتخاب کند که از طرفی برای اتصال دستگاه به روتر به اندازه کافی به آن نزدیک باشد و از طرف دیگر آنقدر دور باشد که بتواند برد سیگنال را افزایش دهد. پیدا کردن موقعیتی که هم منجر به اتصال پایدار دستگاه به روتر و هم منجر به افزایش برد سیگنال‌ها بشود کار بسیار سختی است.

ب) اساساً Repeater، شبکه وای‌فای موجود را کپی می کند. از طرفی همانگونه که پیشتر اشاره شد، سیگنال‌های وای‌فای در همه جهت ها ارسال یا بردکست (Broadcast) می‌شوند. با توجه به این دو ویژگی دستگاه‌هایی که در محدوده هم‌پوشانی سیگنال‌های هر دو شبکه (شبکه اصلی و شبکه ایجاد شده توسط Repeater) قرار دارند، مجبورند با سیگنال‌های مزاحم شبکه دیگر کنار بیایند. تأثیر بد این مسأله در شبکه‌هایی با فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز دو چندان است.

بسیار خب! تا اینجا با روش های افزایش کارآیی شبکه وای‌فای به کمک بهبود موقعیت قرارگیری دستگاه ها و افزایش تجهیزات آشنا شدیم. در قسمت بعد با روش های افزایش کارآیی شبکه وای‌فای به کمک تنظیمات شبکه آشنا خواهیم شد.

به خاطر داشته باشید که ندانستن عیب نیست. ما برای یادگرفتن از همدیگر در زومیت جمع شده ایم. پرسش‌های شما ممکن است پرسش سایر کاربران نیز باشد. پس لطفاً سؤالات خود را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

منبع cnet